Τριάντα συνολικά χιλιόμετρα από την Καλαμάτα απέχει η Αρχαία Μεσσήνη, μια αναμφίβολα από τις καλύτερα σωζόμενες πόλεις της ολόκληρης αρχαίας Ελλάδας.
Κάτω από το βουνό της Ιθώμης και λίγο έξω από το χωριό Μαυρομμάτι, σε μια περίμετρο 9,5 χιλιομέτρων, προστατευόμενη από κραταιά τείχη, εκτείνετο η αρχαία πολιτεία.
Ναοί, οικίες, τείχη και δημόσια κτήρια σώζονται σήμερα σε εξαιρετικά καλή κατάσταση, λες κι ο χρόνος θέλησε να σεβαστεί ξεχωριστά την πόλη που οικοδομήθηκε, ταυτόχρονα με τη Μεγαλόπολη της Αρκαδίας, από το Θηβαίο στρατηγό Επαμεινώνδα, το 369 π.Χ. μετά τη μάχη στα Λεύκτρα της Βοιωτίας (371 π.Χ.), ως απάντηση στην επεκτατική βουλιμία των Σπαρτιατών στην Πελοπόννησο.
