Ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης



Άρθρο Γιάννη Δ. Λύρα - καθηγητή βιολογίας
Ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης εφαρμόσθηκε στην Αθήνα από την Κλεισθένη το 508 π.Χ. Στη Ρωμαϊκή περίοδο και στο Βυζάντιο περιήλθε σε παρακμή. Στην Τουρκοκρατία σημειώθηκαν σημαντικές αλλαγές με σκοπό την είσπραξη φόρων κυρίως από την περιφέρεια.

Με την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους το 1833 ΄΄περί συστάσεων δήμων’’

το Ελληνικό κράτος διαιρέθηκε σε 10 νομούς που με τη σειρά τους διαιρέθηκαν σε 42 επαρχίες, οι οποίες στη συνέχεια διαιρέθηκαν σε δήμους.

Το 1912 ο υπουργός εσωτερικών Εμμανουής Ρεπούλης στην κυβέρνηση Βενιζέλου προώθησε προς ψήφιση στη Βουλή που καθιέρωσε τη διάκριση του ΟΤΑ σε δήμους και κοινότητες λαμβάνοντας υπ΄όψιν τις ιστορικές και αναπτυξιακές ανάγκες της κάθε περιοχής. Το νομοσχέδιο αυτό υπήρξε σταθμός στην εξέλιξη της τοπικής αυτοδιοίκησης της πατρίδας μας απελευθερώνοντας την περιφέρεια από τον φεουδαρχικής έμπνευσης θσμό του πατριαρχικού δημάρχου που καταδυνάστευσε την ύπαιθρο.

Το Σύνταγμα του 1927 με το άρθρο 107 αναγνώρισε για πρώτη φορά συνταγματικά την τπική αυτοδιοίκηση και η λήξη των περιφερειακών αυτών έγινε με την ψήφιση του Συντάγματος το 1952.

Το 1994 καθιερώθηκε ο θεσμός του αιρετού νομάρχη (2ος βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης) με ταυτόχρονη δημιουργία του περιφερειάρχη (3ος βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης), ο οποίος είναι κυβερνητικό πρόσωπο.

Επειδή σήμερα η τοπική αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα το Δεκέμβριο του 1997 ψηφίστηκε το πρόγραμμα Ιωάννης Καποδίστριας με σκοπό την κατάργηση και συνένωση κοινοτήτων δημιουργώντας τους νέους 900 δήμους και 133 κοινότητες.

Ο νέος δήμος Ιθώμης με έδρα τη Βαλύρα προήλθε από τις συνενώσεις των κοινοτήτων:

Αριστοδήμειου, Αρσινόνης, Βαλύρας , Ζαρμπίσιων, Κεφαλήνου, Λαμπαίνας, Μαυρομματείου και Ρευματιάς.

Οι υπάρχοντες δήμοι στη Ελλάδα ήταν 434 και οι κοινότητες 5343 και 12.548 οικισμούς.Οι τοπικοί άρχοντες ήταν συνολικά 53715. Αναλυτικά υπήρχαν 54 νομάρχες, 1414 νομαρχιακοί σύμβουλοι434 δήμαρχοι, 6783 δημοτικοί σύμβουλοι,,5405 κοιντάρχες, 38232 κοινοτικοί σύμβουλοι,1079 πάρεδροι και 315 διαμερισματικοί σύμβουλοι

Ο νομός Μεσσηνίας είχε 8 δήμους, 274 κοινότητες και 496 οικισμούς. Διαιρείται σε 4 επαρχίες ( Μεσσήνης, Καλαμάτας, Πυλίας, Κυπαρισσίας) και με το νομό Καποδίστριας γίνονται 29 δήμοι και κοινότητες. Διοικητικά η Βαλύρα ανήκει στην επαρχία Μεσσήνης.

Στον πολιτικό τομέα αποκέντρωση(4η μεγάλη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης του νεοσύστατου ελληνικού κράτους 1833,1912, 1997,2010) σημαίνει ελευθερία, που οδηγεί τους ανθρώπους στην ωριμότητα,το σωστό, δίκαιο, λογικό κααι πρακτικό. Αποκέντρωση σημαίνει να γίνουν όσο το δυνατόν αυτοδύναμες οι ευρύτερες περιφέρειες ακόμη και οι προυπάρχοντες δήμοι και κοινότητες.Για να γίνει αυτό χρειάζεται ένα ιδανικό που να μην έχει σχέση με το στομάχι,αλλά να έχει σχέση με την καρδιά και τη φαντασία που να γεννά αξίες, οράματα κααι ιδανικά που να ξυπνούν τη λανθάνουσα επιθυμία μας ,για το ανώτερο και το ωραίο που στοχεύουν στις πολιτιστικές-πολιτισμικές αξίες της ζωής. Να καταβάλουμε τις δυνάμεις του κακού και να χτίσουμε εναν καινούργιο κόσμο που θα βασιλεύει η ανθρωπιά, ισότητα, δικαιοσύνη και ελευθερία.Το ολοκληρωμένο κοινωνικό πνεύμα που εκδηλωνόταν από παλιά στις συνάξεις των αγροτικών-ποιμενικών χωρικών,στα κοινοτικά έργα με την προσωπική εργασία,στους λαικούς χορούς και τραγούδια,στη δανεικαριά και σε όλες τις δράσεις-δραστηριότητες του κοινωνικού βίου. Αυτή τη φυσιολογική και υγιής σχέση με τι διάφορες πτυχές της πρέπει να ενισχυθεί και βοηθηθεί για το καλό της τοπικής και κατά συνέπεια ολόκληρη της κοινωνίας.Να αντιστεκόμαστε στις κάθε είδους πιέσεις και καταναγκασμούς, γιατί έτσι είμαστε δούλοι και όχι ελεύθεροι άνθρωποι. Με την αυτοάμυνα αποκλείουμε όλες τις πράξεις καταναγκασμού,καταπίεσης,καταδίωξης και εκδίκησης. Πρέπει να αποκρουστούν και ανατραπούν τα οποιαδήποτε επιβαλλόμενα σχέδια. Οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να εξαπατηθούν από ανθρώπους που επιδιώκουν τα μεγαλεία, τις υποσχέσεις και την εξουσία. Γιατί έχουν σαν περιτύλιγμα την καλοσύνη και ανθρωπιστική συμπεριφορά και όχι το περιεχόμενο. Να αφήσουν στον κάθε άνθρωπο την ελεύθερη επιλογή και πίστη στην ελευθερία και όχι να κυριαρχεί η καταστολή και τρομοκρατία.Μόνο η ελευθερία ανοίγει το δρόμο που στην κοινωνία η ευημερία και χαρά θα είναι προνόμια όλων. Έτσι όλοι οι άνθρωποι θά έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργηθούν και αναπτυχθούν κάτω από την προστασία της ελευθερίας, ισότητας, δικαιοσύνης και θα κατακτήσουν όλοι την υλική και κοινωνική ευημερία, τις ανώτερες πνευματικές και ηθικές αξίες, φτάνοντας στα ανώτερα νοητικά επίπεδα της ζωής. Θα εξασφαλιστεί η οικονομική, πολιτική, κοινωνική ισότητα και κατά συνέπεια η λύση του προβλήματος παραγωγής και διανομής αγαθών. Θα υπάρχει ενθουσιασμός,επιθυμία, ελπίδα,πρωτοβουλία, ενεργητικότητα,συμπάθεια, κατανόηση και θα κυριαρχεί το δίκαιο και το σωστό και όχι η αδικία και ανισότητα. Έτσι καταργείται η κερδοσκοπία, δωροδοκία , απάτη και δεν θα μπορεί να σφετεριστεί ο κάθε <σωτήρας> την οποιαδήποτε κυβερνητική θέση στην οποία βρίσκεται και τη διαχειρίζεται με την <καμαρίλα> του και τα προσωπικά του συμφέροντα. Ήλθε ο καιρός που οι υγιείς δυνάμεις του νέου δήμου Μεσσήνης πρέπει να αποφασίσουν πια νέα δημοτική αρχή πρέπει να δρομολογήσουν, ψηφίσουν και να δημιουργήσει ρήξεις-τομές-ανατροπές, για το κοινό συμφέρον όλων μας.

Διοικητικές μεταβολές του χωριού μου Βαλύρα και του νομού Μεσσηνίας

1833. Δήμος Δερρών. Τον αποτελούσαν τα χωριά Σκάλα και Βαλύρα

1840. Τον κατήργησαν και ενσωματώθηκε στο δήμο Οιχαλίας μέχρι το 1911

1912-97. Κοινότητα Βαλύρας

1998-2010.Έδρα του δήμου Ιθώμης με 8 χωριά. Με το νόμο Καποδίστρια έγιναν 3 εκλογές το 1998,2002,2006.

2010.Δήμος Μεσσήνης. Προήλθε από τη συννένωση 7 δήμων και 1 κοινότητας. Στις 7,14\11\2010 θα εκλεγούν συνολικά 33 δημοτικοί σύμβουλοι.Αναλυτικά καθέ προηγούμενος δήμος εκλέγει.Μεσσήνη δεκατρείς (13),Αριστομένη-Πεταλίδι τέσσερις (4) Αίπεια-Ανδρούσα-Ιθώμη τρείς (3),Βουφράδος δύο (2) και κοινότητα Τρικόρφου έναν (1). Ο υπουργός εσωτερικών Ι. Ραγκούσης με υπουργική απόφαση καθόρισε τις δαπάνες υποψηφίων από 1500-3500 ευρώ ανάλογα με τον πληθυσμό της κάθε εκλογικής περιφέρειας. Μέχρι 30000 κατοίκους 1500,μέχρι 60000,2000, μέχρι 100000, 2500, μέχρι 150000 , 3000 και μέχρι 200000 3500 ευρώ.

Στο νομό Μεσσηνίας οι προυπάρχοντες 29 δήμοι και 2 κοινότητες με τον Καποδίστρια,τώρα με τον Καλλικράτη γίνονται 6. Καλαμάτας (4),Μεσσήνης (8), Πύλου-Τριφυλίας (6)Οιχαλίας (5), Μάνης (2),

ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ=ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ+ΘΟΥΡΙΑΣ+ΑΡΙΟΣ+ΑΡΦΑΡΩΝ

ΜΑΝΗΣ=ΑΒΙΑΣ+ΛΕΥΚΤΡΟΥ

ΟΙΧΑΛΙΑΣ=ΜΕΛΙΓΑΛΑ+ΟΙΧΑΛΙΑΣ+ΑΝΔΑΝΙΑΣ+ΔΩΡΙΟΥ+ΕΙΡΑΣ

ΜΕΣΣΗΝΗΣ=ΜΕΣΣΗΝΗΣ+ΑΙΠΕΙΑΣ+ΠΕΤΑΛΙΔΙΟΥ+ΒΟΥΦΡΑΔΟΣ+ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ+ΑΝΔΡΟΥΣΑ+ΤΡΙΚΟΡΦΟ+ΙΘΩΜΗ

ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ=ΑΥΛΩΝΟΣ+ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ+ΑΕΤΟΥ+ΤΡΙΠΥΛΑΣ+ΦΙΛΙΑΤΡΩΝ+ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ

ΠΥΛΟΥ=ΠΥΛΟΥ+ΜΕΘΩΝΗΣ+ΚΟΡΩΝΗΣ+ΧΙΛΙΟΧΩΡΙΩΝ+ΝΕΣΤΟΡΟΣ+ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑ

ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ 7,14\11\2010

ΣΥΝΕΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ 8 ΔΗΜΩΝ ΣΕ ΕΝΑΝ, ΔΗΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ

ΔΗΜΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ

1. ΑΙΠΕΙΑΣ 2574 13 55572 5

2. ΑΝΔΡΟΥΣΑΣ 2820 13 54466 9

3. ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ 3413 13 90678 11

4. ΒΟΥΦΡΑΔΟΣ 1802 13 46360 6

5. ΙΘΩΜΗΣ 2466 13 90428 8

6. ΜΕΣΣΗΝΗΣ 11041 21 84602 14

7. ΠΕΤΑΛΙΔΙΟΥ 3601 13 104970 12

8. ΚΟΙΝ ΤΡΙΚΟΡΦΟΥ 1037 7 42938 5

ΣΥΝΟΛΟ 28574 111 565014

Ο αριθμός των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, ανά δήμο, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργρείο εσωτερικών,στο νομό Μεσσηνίας, το 2010, είναι

ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΥΝΟΛΟ

ΜΑΝΗΣ 5161 5364 10525

ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 31736 34032 65768

ΜΕΣΣΗΝΗΣ 19609 19826 39435

ΟΙΧΑΛΙΑΣ 11289 11602 22891

ΠΥΛΟΥ 15221 16070 31291

ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ 17374 18020 35394

ΣΥΝΟΛΟ 95390 104914 200304

Μέρχρι της 30-6-1972 ο νομός Μεσσηνίας είχε τις επαρχίες ,

1.Καλαμών. Δήμος Καλαμάτας, 60 κοινότητες , κάτοικοι 61915

2.Μεσσήνης. Δήμοι Ανδρούσας,Μελιγαλά,Μεσσήνης, 78 κοινότητες κάτοικοι 38516

3.Πυλίας. Δήμος Πύλου, 64 κοινότητες κάτοικοι 32949

4.Τριφυλίας Δήμοι Γαργαλιάνων,Κυπαρισσίας,Φιλιατρών, 72 κοινότητες κάτοικοι 39697

ΣΥΝΟΛΟ ΔΗΜΟΙ=8 274=ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΟΙΚΟΙ=173077