Αναφορά στην Βαλύρα του 1821

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ME TΙΤΛΟ
«Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΚΑΙ ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ»
ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΕΣ-ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ
ΜΑΖΕΥΤΗΚΑΜΕ ΕΔΏ ΓΙΑ ΝΑ ΤΙΜΗΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΜΑΣ, ΠΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑΜΑΣΤΕ ΜΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ.
ΕΥΥΧΑΡΙΣΤΩ ΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΒΑΛΥΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟ ΜΕΣΣΗΝΗΣ, ΠΟΥ ΜΟΥ ΑΝΕΘΕΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΜΟΥ ΕΧΕΙ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ:

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΚΑΙ ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ»

ΚΑΙ ΘΑ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΟΥΜΕ ΠΩΣ ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΦΥΛΑΚΙΣΤΗΚΑΝ ,ΘΕΩΡΗΘΗΚΑΝ
 ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΕΝΟΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΑΝ ΣΕ ΘΑΝΑΤΟ , ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΔΕΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΕΤΣΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ
Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΝΑ ΣΥΝΔΕΣΟΥΜΕ ΤΑ ΚΟΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ ΜΑΣ ΟΔΗΓΟΥΝ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΣΟΥΜΕ ΤΟ ΧΡΟΝΟΧΩΡΟ. ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ ΤΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΝΟΥΝ ΥΠΟΣΤΑΣΗ. ΕΤΣΙ ΙΣΤΟΡΕΙΤΑΙ Ο ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΜΑΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΑΜΦΙΘΥΜΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ. Η ΒΑΛΥΡΑ ΔΙΑΙΩΝΙΖΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΦΘΑΝΕΙ ΣΕ ΜΑΣ Η ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ 21.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΜΟΥ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ ΣΤΑ ΓΑΚ ΚΑΙ ΣΕ ΔΥΟ ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ ΑΠΌ ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΚΑΛΤΕΖΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ -ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΣ-ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ-ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΜΠΕΗ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΥΡ
 ΩΠΑΪΚΕΣ ΑΥΛΕΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΤΙΣ 23-3-1821

ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
Για όσους γεννηθήκαμε και μοχθούμε σ’ αυτό τον τόπο η «ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ» αποτελεί Ουσιαστική Έκφραση του εθνικού προσώπου. Γι’ αυτό η διάσωση και προβολή στο ιστορικό, κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι, είναι υπόθεση όλων μας.
Κάθε μέρα πασχίζουμε για μια γνήσια ανθρώπινη ζωή και αισθανόμαστε δεμένοι πάντα με το παρελθόν. Οι προγονικές μας ρίζες αποτελούν το πλαίσιο αυτής της ποιότητας ζωής.
Η Μεσσηνία, στην οποία αναφερόμαστε, διαθέτει πλούσια ιστορία και μνήμη. Η αγάπη μας προς αυτήν μας οδήγησε στη συλλογή αυτού του υλικού, η έκδοση του οποίου αποτελεί για μας χρέος τιμής και σεβασμού.
Σκορπιες πληροφορίες κυκλοφορούν για τη ΒΑΛΥΡΑ οι οποίες εχουν πάρει τη μορφή της παράδοσης και καταλήγουν σιγά-σιγά στο μύθο
-Η παρούσα καταγραφή και έρευνα μοιάζει με τις σαϊτιές που ρίχνει ο τοξότης στο βαθύ σκοτάδι γιατί είναι δύσκολη στις απαιτήσεις των ερωτημάτων που απασχολούν κάθε ΒΑΛΥΡΑΙΟ ο οποίος αγαπά και θέλει να μάθει τα πάντα για τη ΒΑΛΥΡΑ μας

-Κάναμε τη σκέψη πως αν όλα αυτά δεν γραφτούν και δημοσιοποιηθούν θα χάσουν την άξία τους και θα λησμονηθούν. Όσα τυχόν διασωθούν άγραφα θα περάσουν στη σφαίρα του μύθου και κανένας πια δεν θα πιστεύει γιατί όλο και θα μακραίνει το παρελθόν τους, Έτσι ξέμακρο και λησμονημένο από τους ανθρώπους της και την ιστορία της αποκομμένο από το όμορφο παρελθόν της ,θα μείνει μια αμυδρή ανάμνηση ένα παραμύθι για μερικές γιαγιάδες ότι κάποτε υπήρξε μια περιοχή με το όνομα ΒΑΛΥΡΑ.
- Στα βουνά της ΒΑΛΥΡΑΣ κρύβεται η ιστορία.
 Ξεχασμένη δεν δίνει παρουσία, δεν μιλάει για τον εαυτόν της. Ό μύλος του αδυσώπητου χρόνου αιώνες τώρα ,ροκανίζει και συνθλίβει το παρελθόν της ώσπου να το 'αφανίσει.
-Οι άνθρωποί της δεν φρόντισαν να σπάσουν το μεγάλο μυστικό της ζωής της ώστε η ιστορία της ,ο βίος τόσων αιώνων, αυτή η ζωή της να βγει στην επιφάνεια να έρθει στο φως. Δεν φρόντισαν να κάνουν γνωστή στον ευρύτερο χώρο την προσωπικότητά της και να χαρίσει στην μικρή κοινωνία της την αλυσίδα που δια μέσου τόσων αιώνων δημιούργησε προσθέτοντας κρίκο-κρίκο τις δραστηριότητές της. Είναι αδικημένη από τους ανθρώπους που φιλοξένησε και φιλοξενεί στην αγκαλιά της, γιατί έχουν γίνει ελάχιστες δημοσιεύσεις και καμιά ολοκληρωμένη μελέτη δεν έχει γίνει γνωστή για τις πτυχές στη ζωή της.
-Πιστεύουμε πως δεν θα είναι ολοκληρωμένη η πληροφόρηση όσο και αν προσπαθήσουμε, γιατί οι αιώνες που πέρασαν κάνουν δύσκολη την έρευνα. Απλώς θα διώξει το σκοτάδι της σιωπής και θ’αρχίσει δειλά το ξετύλιγμα της ιστορίας της
-Γίνεται προσπάθεια να δοθούν κάποιες εξηγήσεις-κάποιες απαντήσεις στό πλήθος των ερωτημάτων που προβάλλονται ώστε η ΜΕΣΣΗΝΙΑ μας να βρει τη θέση πού της ανήκει στην εθνική μας ζωή και εμείς να γνωρίσουμε από που ερχόμαστε και που πηγαίνουμε,

Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ
Έχουμε μια βόμβα. Τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό. Οι ξένοι μας πωλούν το δικό μας πολιτισμό. Η εποχή μας είναι μπερδεμένη και θολώνει τους ανθρώπους. Δεν θέλει να μάθουμε την ιστορία μας, δεν θέλει να μάθουμε την αρχαιοελληνική παιδεία και γραμματεία των προγόνων μας. δεν θέλει να μάθουμε τι έγραψαν οι αρχαίοι φιλόσοφοι.. Αναμασήματα, μεταφράσεις και μεταλλάξεις παρουσιάζονται από το έργο των αρχαίων ΕΛΛΗΝΩΝ Που πάει η χώρα, που πάει ο ΕΛΛΗΝΑΣ. Γιατί δεν ευθύνονται για τα χάλια μας μόνο οι ξένοι ,έχουμε μέρος ευθύνης και εμείς. Οι τρελοί είναι εκείνοι που πάνε κόντρα στο σύστημα και δεν πιστεύουν στους πολιτικούς, στους χριστιανούς, και σ΄αυτούς που έχουν πλάκα τα πτυχία και έχουν συμβιβαστεί. Τα διάφορα ριάλιτυ προκαλούν θλίψη γιατί στερούμεθα τις ρίζες των προγόνων μας. Η εκκλησία δεν θέλει τον ΕΛΛΗΝΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ, γιατί οι χριστιανοί κατήργησαν τον ελληνισμό. Κόψανε αγάλματα και κατέστρεψαν ναούς. Οι κυβερνήτες μας αν είχαν αρχαιοελληνική παιδεία θα μπορούσαν να τοποθετήσουν τη χώρα μας σε καλύτερη θέση στη διεθνή σκηνή. Δεν θα μπορούσε το κράτος με μεταπτυχιακούς φοιτητές να αποδελτιώσει τα ΓΑΚ –ΕΒΕ για να μάθουμε την πραγματική ιστορία και όχι αυτή που μας σερβίρουν. Δεν θα μπορούσαν οι πλούσιοι επιχειρηματίες να δώσουν χρήματα να ολοκληρωθεί το αρχαιοελληνικό έργο. Διαπιστώνουμε ότι πιο φτωχοί είναι οι πιο πλούσιοι ΕΛΛΗΝΕΣ ή αλλιώς η μιζέρια του πλούτου και η καταστροφή πού μας διαβρώνει γιατί ο λαός μας ακούει από τα Μ.Μ.Ε. ριάλιτυ και βιβλία μιάς χρήσης. Η παιδεία είναι ελληνική και οι ΕΛΛΗΝΕΣ υπάλληλοι άλλων. Πού είναι ο πνευματικός κόσμος στους αγώνες του λαού. Ελευθερωθήκαμε από τους Τούρκους αλλά είμαστε ακόμα σκλάβοι. Εάν τα παιδιά μας μάθουν τους αρχαίους και την ιστορία τους , θα τους αγαπήσουν και θα πάμε μπροστά.

Η ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ
Μικρός έβλεπα στη σάλα του σπιτιού μας μια μεγάλη φωτογραφία με έναν άνθρωπο ντυμένο περίεργα με φουστανέλα-τσαρούχια- σελάχι κοντογούνι. Αργότερα έμαθα ότι ήταν ο παππούς μου. Η περιέργεια μου μεγάλωνε και ήθελα να μάθω πολλά γι αυτόν. Ρωτούσα τη μάνα μου και δεν μου έδινε απάντηση. Μου έλεγε τράβα να πιάσεις κανά τσιμπουργιάνο, καμιά μενίδα ή να μαζέψω κανά ζωχό για να φάμε και αυτά δεν είναι για σένα. Ρώτησα συγγενείς ,απάντηση καμία .Ο σπόρος της περιέργειας φύτρωσε, μεγάλωσε και έδωσε καρπούς. Ψάχνοντας στα ΓΑΚ βρήκα στις καταστάσεις στο υπουργείο πολέμου με ημερομηνία 25-8-1825 έμαθα πως ήταν ο παππούς από τον πατέρα μου . Ήταν στρατιώτης του οπλαρχηγού ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΕΦΑΛΑ από το ΔΥΡΡΑΧΙ που πολέμησε στο ΜΑΝΙΑΚΙ μαζί με τον ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑ,. και ένα χρόνο μετά πολέμησε πάλι τον Ιμπραήμ στη μάχη Βέργας-Αλμυρού μαζί με άλλους βαλυραίους Διαβάζοντας και διασταυρώνοντας στοιχεία ύστερα από πολύ ψάξιμο στα ΓΑΚ (δουλειά και εργατοώρες), αποδελτίωσα και βρήκα αυτούς που πολέμησαν για την πατρίδα από το χωριό μου ,το δήμο Ιθώμης και την άνω Μεσσηνία, τα οποία είναι αναρτημένα και στο διαδίκτυο.
ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΠΕΡΙΠΟΥ 14000 ΟΠΛΙΤΕΣ, 80 ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΙ, 8ΟΟ ΚΑΠΕΤΑΝΙΟΙ, ΣΕ ΣΥΝΟΛΟ 60000 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΩΝ.
ΣΚΟΤΩΘΗΚΑΝ ΣΥΝΟΛΙΚΑ 62 ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΙ, 660 ΚΑΠΕΤΑΝΙΟΙ 40 ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΙ ΚΑΙ 23000 ΟΠΛΙΤΕΣ.
ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΦΟΡΜΗ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ,ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΛΥΡΑ ,ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΕΤΣΙ ΟΛΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΠΟΛΕΜΗΣΑΝ ΚΑΙ ΘΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ. ΟΤΑΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΥΜΕ ΚΕΙΜΕΝΑ ή ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΝ ΣΥΝΔΕΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΜΝΗΜΟΝΕΥΟΥΜΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΑΓΝΟΗΘΗΚΑΝ ,ΓΙΑΤΙ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΜΙΛΗΣΕ ΠΟΤΕ ΓΙ ΑΥΤΑ ή ΓΙ ΑΥΤΟΥΣ. ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΔΗΜΟ ΜΕΣΣΗΝΗΣ, ΑΝΑΘΈΤΟΝΤΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ή ΙΔΙΩΤΕΣ ,ΝΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΟΥΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΥΣΚΟΛΟ ΕΡΓΟ , ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΗΓΕΣΙΕΣ ΔΕΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΠΟΧΗ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ.
ΣΤΟ ΑΜΕΣΟ ΜΕΛΛΟΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΒΡΟΥΜΕ ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ ΜΑΣ ΣΤΗ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ,ΙΤΑΛΙΑ, ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ, ΛΙΒΥΗ, ΙΝΔΙΑ , ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΑΙΓΥΠΤΟ, ΩΣΤΕ Η ΑΡΧΑΙΑ ΜΕΣΣΗΝΗ ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΤΗ ΘΕΣΗ ΠΟΥ ΤΗΣ ΑΞΙΖΕΙ.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ –ΓΕΓΟΝΟΤΑ 1821-1835
1821
20 ΜΑΡΤΙΟΥ. ΠΕΡΙΚΥΚΛΩΝΕΤΑΙ Η ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΑΠΟ ΔΥΣΜΑΣ- ΒΟΡΡΑ-ΑΝΑΤΟΛΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΡΑ-ΝΙΚΗΤΑΡΑ-ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ.
23 ΜΑΡΤΙΟΥ.ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ- ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ-ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΟΜΠΕΗ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΑΥΛΕΣ
26 ΜΑΪΟΥ. ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΚΑΛΤΕΖΩΝ-ΙΔΡΥΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗΣ ΓΕΡΟΥΣΙΑΣ.ΕΞΕΛΕΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΠΕΤΡΟΜΠΕΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. Η Π. Γ. ΕΙΧΕ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ.ΕΞΑΠΕΛΥΣΕ ΑΥΣΤΗΡΑΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΞΕΣΚΛΑΒΩΜΑ ΚΑΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ.
20 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ. ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ ΚΑΙ ΕΚΛΕΓΕΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΝ ΑΛΕΞ. ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΚΩΛΕΤΗ.

1822

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΕΠΙΛΕΚΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΑΣ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΛΗ ΣΤΑ ΔΕΡΒΕΝΑΚΙΑ ΜΕ ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΗ ΤΟΝ Θ. ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ.
ΦΑΝΑΡΙΩΤΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΟΤΑΤΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΜΠΛΟΚ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ, ΦΕΡΝΟΝΤΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΚΑΠΕΤΑΝΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΜΙΣΘΟΦΟΡΟΥΣ ΑΠΟ ΕΡΑΝΟΥΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ-ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ.
ΣΤΗ ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΓΙΝΕ ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ . ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΙ ΕΚΑΝΑΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ. Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΗΤΑΝ ΤΟΥ ΔΙΚΤΑΤΟΡΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 1967-1974, ΠΟΥ ΠΗΓΕ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΙΣΩ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

1823

25\3-13\4 1823 ΓΙΝΕΤΑΙ Η Β ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΣΤΟ ΑΣΤΡΟΣ ΟΠΟΥ Ο ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΕΙ ΜΕΤΩΠΟ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥΣ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΥ Ο Π. Μ. ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο Θ. Κ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ Ο Α.Μ. Ο Θ.Κ. ΔΙΑΛΥΣΕ ΜΕ ΤΗ ΒΙΑ ΤΟ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΕΙΧΑΜΕ ΔΥΟ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ .ΜΙΑ ΣΤΟ ΚΡΑΝΙΔΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΤΗΝ ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑ. Ο ΠΟ΄ΛΙΤΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΗΔΗ ΕΙΧΕ ΑΡΧΙΣΕΙ. ΣΤΙΣ 21-12-1823 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο Γ. ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Ο ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ.

1824

ΤΟ ΜΑΪΟ ΕΓΙΝΑΝ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ. ΟΙ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΙ ΠΑΡΑΜΕΡΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΕΣ –ΣΤΕΡΕΟΛΛΑΔΙΤΕΣ. ΕΙΣΒΑΛΛΟΥΝ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΕΣ ΣΤΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ ,ΑΡΧΙΖΕΙ Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ, ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΥΟ ΠΛΕΥΡΕΣ, ΣΚΟΤΩΝΕΤΑΙ Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΠΑΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ΜΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΦΥΛΑΚΙΣΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΥΔΡΑ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ.


1825

ΑΠΟΒΑΣΗ ΤΟΥ ΙΜΠΡΑΗΜ ΣΕ ΜΕΘΩΝΗ-ΚΟΡΩΝΗ-ΠΥΛΟ, ΦΕΡΝΟΝΤΑΣ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΚΑΙ ΓΑΛΛΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ.ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΚΑΙ ΤΗ ΚΑΤΑΚΡΑΥΓΗ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΖΕΙ ΤΟ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ.
5-1-1825. ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΦΥΛΑΚΙΣΗ ΚΑΙ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΟΔΥΣΣΕΑ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ.
25-5-1825.ΜΑΧΗ ΣΤΟ ΜΑΝΙΑΚΙ. ΘΑΝΑΤΟΣ ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑ-ΚΕΦΑΛΑ-ΚΟΡΜΑ. ΔΑΝΕΙΟ ΑΠΟ ΑΓΓΛΙΑ 2.800.000 ΜΕ 59% ΤΟ ΧΡΟΝΟ. Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΗΡΕ 600.000 ΛΙΡΕΣ.

Στις 15-12-1825 στο ΝΤΕΛΙΜΕΜΙ [ΑΙΘΑΙΑ] εξελέγησαν ως πληρεξούσιοι της επαρχίας ΕΜΠΛΑΚΙΩΝ οι: Π. ΠΑΠΑΤΣΩΝΗΣ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΤ ΠΕΡΡΩΤΗΣ και ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΣ. ΠΑΠΑΤΣΩΝΗ ΠΑΝ. Απομνημονεύματα σελ.114-115
Το κείμενο είναι γραμμένο όπως στο πρωτότυπο.

1826

Η ΤΡΙΤΗ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ ΜΕ ΟΜΟΦΩΝΗ ΕΚΛΟΓΗ ΩΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΤΟΝ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ

1831

27-9.ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ .ΦΥΛΑΚΙΣΗ Π.Μ. ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1832.

1832

Στη Δ΄Εθνοσυνέλευση στο Άργος
11/6/1832 και στο Ναύπλιο 9-13/7/1832 και 14/7-20/8/1832 επικύρωνε με το Β’ ψήφισμα στις 27/7/1832 την εκλογή του Βαυαρού πρίγκιπα Όθωνα ως βασιλιά της Ελλάδος με την έγκριση των τριών προστάτιδων δυνάμεων (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία). Πρόεδρος της συνέλευσης ήταν ο Πανούτσος Νοταράς και αντιπρόεδρος ο Αλεξ. Μαυροκορδάτος.
Με την άφιξη του Όθωνα οι βαυαροί που ήρθαν μαζί του στην Ελλάδα, καταδυνάστευαν τους Έλληνες με αποτέλεσμα να γίνουν πολλά επαναστατικά κινήματα και οι εμφύλιοι του 1848 και 1862.
Σ’ αυτά βοήθησαν και πολλοί ρουσφετολόγοι πολιτικοί που δημιούργησαν τη γνωστή «καμαρίλα». Ο Βαυαρός ταγματάρχης Μαξιμιλιανός Φέδερ έγινε διάσημος όταν αναμείχθηκε στη διανομή των αριστείων των αγωνιστών του 1821, δημιουργώντας πολλά παράπονα στους αγωνιστές. Το 1840 οι 14 δήμοι της επαρχίας Μεσσήνης έγιναν 6. Οι δήμοι Βελύρας και Υάμειας ενσωματώθηκαν στο δήμο Ιθώμης και οι δήμοι Δερών και Στενυκλήρου ενσωματώθηκαν στο δήμο Οιχαλίας. Αυτό έγινε γιατί οι δήμαρχοι Ιθώμης και Οιχαλίας ήταν αφοσιωμένοι στον Όθωνα. Μην ξεχνάμε ότι τους νομούς Μεσσηνίας –Λακωνίας επισκεφτόταν τακτικά ο Όθωνας, τη δε μονή Βουλκάνου είχε επισκεφτεί 3 φορές και είχε διανυκτερεύσει στο χωριό μου (Βαλύρα Μεσσηνίας).

1833

ΕΡΧΟΜΟΣ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ ΜΕ 36000 ΒΑΥΑΡΟΚΡΑΤΕΣ ΚΑΙ 3 ΑΝΤΙΒΑΣΙΛΕΙΣ. Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ΕΠΙΚΗΡΥΓΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΑΛΛΟΥΣ ΓΙΑ 50000 ΦΡΑΓΚΑ. ΦΥΛΑΚΙΣΗ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ –ΠΛΑΠΟΥΤΑ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ.
ΣΥΣΤΑΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΗΤΡΩΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΟΥ 1821-29.
ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΕ 10 ΝΟΜΟΥΣ ΚΑΙ 54 ΕΠΑΡΧΙΕΣ

1834

ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΑΝ ΣΕ ΘΑΝΑΤΟ ΟΙ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ –ΠΛΑΠΟΥΤΑΣ. ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΑΝ ΟΙ ΠΟΛΥΖΩΪΔΗΣ –ΤΕΡΤΣΕΤΗΣ.
ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΕΣ ΤΟΥΣ ΓΚΡΙΤΖΑΛΗ-ΜΗΤΡΟΠΕΤΡΟΒΑ-ΤΖΑΜΑΛΗ-ΛΥΚΟ. ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΑΝ ΣΕ ΘΑΝΑΤΟ ΟΙ ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ- ΤΖΑΜΑΛΗΣ. ΣΤΟ ΨΑΡΙ ΤΡΥΦΙΛΙΑΣ ΣΤΙΣ 15-9 ΤΙΜΑΤΑΙ Ο ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΓΡΙΝΤΖΑΛΗΣ.
20-5. ΑΠΟΝΟΜΗ ΑΡΙΣΤΕΙΩΝ ΜΕ ΑΡΓΟ ΡΥΘΜΟ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΛΕΙΠΟΥΝ ΟΙ ΕΥΝΟΙΕΣ ΜΕ 8 ΑΡΘΡΑ. ΠΟΛΛΟΙ ΗΤΑΝ ΟΙ ΑΔΙΚΗΘΕΝΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΟΙ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΝΤΟ.

1835

ΕΝΙΛΗΚΙΩΣΗ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ. ΕΔΩΣΕ ΧΑΡΗ ΣΤΟ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ

ΕΧΟΥΝ ΓΡΑΨΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΟΙ: ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ, ΦΕΡΕΤΟΣ, ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ, ΚΕΦΑΛΑΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΤΣΕΡΠΕΣ
Η καταγραφή πληροφοριακών και ιστορικών στοιχείων έχει σκοπό να μάθουμε την τοπική μας ιστορία, αγάπη για το τόπο μας, θαυμασμό για τους προγόνους μας που θυσιάστηκαν και αγωνίστηκαν για τη πατρίδα, να μάθουμε τις ρίζες μας και να διακινήσει συναισθήματα. .
Πιστεύουμε πως δεν είναι ολοκληρωμένη η πληροφόρηση όσο και αν προσπαθήσουμε, γιατί τα χρόνια που πέρασαν κάνουν δύσκολη την έρευνα. Απλώς θα διώξει το σκοτάδι την σιωπής και θ’ αρχίσει δειλά το ξετύλιγμα της ιστορίας.
Γίνεται προσπάθεια να δοθούν κάποιες εξηγήσεις, κάποιες απαντήσεις στο πλήθος των ερωτημάτων που προβάλλονται, ώστε η περιοχή μας να βρει τη θέση που της ανήκει στη εθνική μας ζωή και εμείς να γνωρίσουμε από πού ερχόμαστε και που πηγαίνουμε, για να μάθουμε τις ρίζες μας.
Το Υπουργείο Παιδείας, θα πρέπει να συμπεριλάβει στα διδακτικά εγχειρίδια, αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα τη διδασκαλία της τοπικής ιστορίας γιατί οι μαθητές μας την αγνοούν παντελώς
Το μέλλον ανήκει στην Ιστοριολογία.

Η Βαλύρα στον αγώνα του 1821
Η Βαλύρα με την ενεργή συμμετοχή της στο μεγάλο ξεσηκωμό του 1821 δίνει γενναίο παρόν για την υπόθεση της πολυπόθητης λευτεριάς.
Φέρνοντας στη δημοσιότητα για πρώτη φορά τα άγνωστα αυτά ντοκουμέντα, από το ΓΑΚ Υπουργείο Πολέμου (30 Αυγούστου 1825) ρίχνει φως σε μια άγνωστη για πολλούς σελίδα της Βαλυραίϊκης ιστορίας.
Οι Βαλυραίοι, ανήκαν στο σώμα των οπλαρχηγών Παναγιώτη Κεφάλα*
από το Δυράχι της Μεγαλόπολης και του Αναστασόπουλου Αλέξη από το Ζευγολατιό Μεσσηνίας. Έλαβαν μέρος στην πολιορκία και την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς, στις μάχες του Βαλτετσίου των Δερβενακίων και της Κορίνθου. Συμμετείχαν επίσης το 1824 στις αμυντικές προσπάθειες στα παράλια της Μεσσηνίας για απόκρουση πιθανής επιδρομής των Αράβων οι οποίοι βοηθούσαν τότε την καταρρέουσα Τουρκική Αυτοκρατορία στη μάχη στο Μανιάκι, στις 20-5-1825 και στη μάχη ΒΕΡΓΑΣ-ΑΛΜΥΡΟΥ στις 22-24 2826.
Βιογραφικό σημείωμα των Βαλυραίων αγωνιστών του ΄21.
1. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΤΕΡΟΥΛΙΩΤΗΣ επώνυμο του το οποίο διατηρείται και σήμερα στη Βαλύρα σε έξι οικογένειες.
Ήταν πρόκριτος στο Τζεφερεμίνι και είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία, αμέσως με την έκρηξη της επανάστασης μπαίνει στη πρώτη γραμμή σαν αρχηγός σώματος στη Πολιορκία της Τριπολιτσιάς μέχρι την απελευθέρωσή της. Πολέμησε επίσης στα Δερβενάκια, Άργος Κόρινθος και στα διάφορα κάστρα της Μεσσηνίας κ.α.
Το 1823 συνυπογράφει σαν πρόκριτος και εκλέτωρας, αναφορά προς το Υπουργείο Εσωτερικών κατά του «μη νομίμως εκλεγέντος» βουλευτή Νησιού (Μεσσήνης) και τάχθηκε υπέρ της εκλογής του Γ. Δαρειώτη (ΓΑΚ) Το. Εσωτ. 23-7-1823 φάκελος 19) Από το παρακάτω έγγραφο φαίνεται ότι βοήθησε και οικονομικά τον αγώνα.
Κατά μήνα Αύγουστον 1822 εμέτρησεν εις το Κοινόν Ταμείον της Πελοποννήσου ο κύριος Πανάγος Καρτερουλιώτης εκ Νησί, γρόσια εξακόσια δύο, παράδες 30, αριθ. 60230 δια χειρός Ιωάννη Μαυρομιχάλη και Π. Ζάρκου, ως σταλείσα παρ΄ αυτών εις το Ταμείον καταγραφή, εν υποσχέσει ν΄ αποδοθώσιν αυτώ εκ μέρους της Πατρίδος, μετά την αποκατάστασιν του ελληνικού έθνους.
Τριπολιτσιά τη 29 Ιανουαρίου 1823.
Ο Κορίνθου Κύριλλος αντιπρόεδρος Ασημάκης Φωτήλας.
Παπαγιαννόπουλος, Δημ. Καραμάνος, Ιωαν. Γ. Οικονομίδης, Σπύρος Φραγκίσκος.
Γεννήθηκε στο Τζεφερεμίνι (σημ. Βαλύρα). Πιθανότατα η καταγωγή της οικογένειάς του ήταν το Καρτερώλι από το οποίο πιθανό προέρχεται και το
Ίσον απαράλλακτον του προτότυπου
Εν Νησίω την 17 Μαρτίου 1847
Ο Δήμαρχος Παμίσου
(Τ.Σ.) Παν. Δαρειώτης
Ο Παν. Καρτερουλιώτης κατατάχθηκε στην τάξη των αξιωματικών της φάλαγγας (ΑΑΕΒ, Μητρ. Αξιωμ. αυξ. αριθ. 2842). Έπεσε πολεμώντας κατά των Αράβων επιδρομέων
2. ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Γεννήθηκε στο Τζεφερεμίνι (Βαλύρα) και ήταν υπαξιωματικός Β΄ επικεφαλής ομάδας Βαλυραίων. Τούτο το διαβεβαιώνουν στα 1865 οι αξιωματικοί του αγώνα Κων. Μπούρας δημαστυνόμος της Ανδανείας που η προτομή του υπάρχει στην πλατεία της Πολίχνης, δίπλα στο δημοτικό σχολείο και Αντ. Κων. Μπούρας. Η ομάδα αυτή του Μαυροειδή πήρε μέρος στις μάχες Καρύταινας Βαλτετσίου Τριπολιτσιάς (Πολιορκία απελευθέρωση) Κορίνθου, Δερβενακίων, Τρικόρφων, καθώς και στις μάχες κατά των Αράβων. Στη διάρκεια του αγώνα προήχθηκε σε πεντηκόνταρχο και μετά την απελευθέρωση του αναγνωρίσθηκε ο βαθμός του υπαξιωματικού Β΄ ύστερα από πολλές διαμαρτυρίες του.[ΓΑΚ Βλαχ. Φακ.220.].
3. ΜΠΟΒΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Γεννήθηκε στο Τζεφερεμίνι (Βαλύρα). Σ΄ όλη τη διάρκεια του αγώνα ήταν στρατευμένος στις τάξεις των αγωνιστών το έτος 1842 υπηρετούσε σαν ειδικός δημαρχιακός πάρεδρος της Βαλύρας στο Δήμο Οιχαλίας. Επειδή όμως ήτανε αγράμματος υπόγραφε αντί γι΄ αυτόν άλλος (Γενικά αρχεία Κράτους, φακελ. Μοναστηριακών Σεπτεμβ. 1842). Ο καρυοφιλιάς του Παν. Μπόβη έχει 18 χαρακιές που σημαίνει ότι σκότωσε 18 Τούρκους. Διατηρείται σε κακή κατάσταση γιατί στη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής το 40-44 ήταν χωμένη στα φουσκιά γιατί οι Γερμανοί μάζευαν τα όπλα. Την έχει ο τρισέγγονός του Κώστας Μπόβης που ο παππούς του ήταν πρόεδρος της κοινότητας Βαλύρας. Ο Παναγιώτης Μπόβης θείος του Κώστα έχει γιο του συμμαθητή μου Δημήτρη ο οποίος εργάζεται στον ΟΤΕ είναι παντρεμένος ,έχει δύο παιδιά και είναι συνταξιούχος.
4. ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Γεννήθηκε στο Λέζι (Λάμπαινα) είναι πρόγονος της γνωστής οικογένειας Παπαγεωργίου που υπάρχει και στη Βαλύρα (παππούς της μάννας μου).
Ο Θ. Παπαγεωργίου ύστερα από ένορκη βεβαίωση του οπλαρχηγού Εμ. Δαρειώτη πολέμησε επικεφαλής Λαμπεναίων και υπό τον Μητροπέτροβα στην Καρύταινα Βαλτέτσι, Τρίπολι, Άργος, Δερβενάκια, Τρίκορφα, Δραμπάλα. Την εξαίρετη δράση του στον αγώνα του 1821 υπογράφουν οι συγχωριανοί και συμπολεμιστές του. Παν. Καλογερόπουλος, Παν. Κοσμάς, Αναγ. Σταματόπουλος, Γιαν. Θεοφιλόπουλος, Ιωαν. Πουλημενάκος, Χρ. Αργυρόπουλος, Παν. Σταθόπουλος, Ιωαν. Χρονόπουλος.
Στην τελευταία του αίτηση στις 5 Ιούνη 1865 ο Θ. Παπαγεωργίου έγραψε ότι είχε απομείνει «ο πλέον αδικημένος οικογενειάρχης αγωνιστής και τόνιζε ... «Βλέπω σήμερον πολλούς άλλους αγωνιστάς τους οποίους είχα υπό την αδηγίαν μου και λαμβάνουν συντάξεις και βαθμούς, ενώ εγώ έμεινα ο πλέον αδικημένος ... Η μάννα μου είναι το γένος Παπαγεωργίου.
5. ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ (και Ξύδης) ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Από την Βαλύρα (Τζεφερεμίνι). Καταταγείς στο σώμα του οπλαρχηγού της Επαρ. Εμπλακίων Παν. Κεφάλα επολέμησε στην Τρίπολι, Βαλτέτσι, Δερβενάκια. Στα 1825 αναφέρεται και πάλιν υπηρετών στο σώμα του Παν. Κεφάλα (ΓΑΚ, Υπ. Πολ., 30 Αυγ. 1825, κα «Μεσσηνιακά 1868», σελ. 420).
• Ο Γιώργης Ξυδόπουλος είχε παιδιά:
-Τον Αλέξη (που είχε αδελφή τη γιαγιά του Γιωργη Μπαρακάρη ) που απόχτησε το γιό Παναγιώτη και αυτός με τη σειρά του απόχτησε τα παιδιά Γιώργη και Γλυκερία. Ο Γιώργης απόχτησε την Κατερίνη που παντρεύτηκε το Γιώργο Τσιλίκα και έχουν μια κόρη.
-Τον Αντρέα που είχε παιδιά τη Σταθούλα που παντρεύτηκε ο Πουλόγιαννης τη Βγενικούλα που παντρευτηκε ο Ηλίας Μακρής και το Γιώργη (αναγνώστη) ο οποίος απόχτησε τα παιδιά Γιάννη ,Αντρέα και Ντίνα που παντρεύτηκε το γιάννη Φειδά και απόχτησαν τα παιδιά Κώστα και Ελένη.
Το Νικόλαο που είχε τα παιδιά Θανάση, Ελένη και Δημήτρη Παπαξύδη ο οποίος απόχτησε το γιο Νίκο ο οποίος έχει 3 κόρες.
-Τον Δημήτρη που έφυγε οικογενειακά στη Μάνη ,επειδή σκότωσε έναν τούρκο και αλλαξε το οναμά του σε Ξυδέας.
Ο πολεμιστής Γιώργης Ξυδόπουλος είχε αδελφό τον επισης πολεμιστη του 1821 Παναγιώτη.
6. ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Από τη Βαλύρα (Τζεφερεμίνι). Επολέμησε υπό την αρχηγία του Παπαφλέσσα στην Τρίπολι, Βαλτέτσι, Δερβενάκια, Κόρινθο, Άργος, Ναύπλιο ως πεντηκόνταρχος. Αίτηση για τις υπηρεσίες του πατέρα της υπέβαλε η κόρη του Μαρία Σαραντοπούλου μαζί με ένορκο βεβαίωση των Ι. Καρακίτσου και Μήτρου Κοράτση από την Ανθούσα (Ζέζα). Παρά ταύτα ουδεμίας ηθικής ή υλικής αμοιβής έτυχε.
7. ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΡΥΔΗ
Μετά την απόφασιη της κήρύξης της Επανάστάσης, κανείς Έλληνας δεν έμεινε αδιάφορος. Ανδρες και γυναίκες παιδιά και γέροι εξεσηκώθηκαν και ο καθένας με τον τρόπο του, πολεμούσε με ανθρωποθυσία, το βάρβαρο καταχτητή. Ενθαρυθέντες δε και οι υπερασπιστές του Τζεφερεμινίου ανέλαβαν ανεργόν δράση εναντίον ολοκλήρου της Τουρκικής φρουράς.
Ημέρα και νύχτα παρενοχλούσαν τους Τούρκους και ουδέποτε διέκοψαν τις εφόδους τους. Σκοπός τους ήταν ή διά παντός τρόπου εξόντωση των Τούρκων και η κατάληψη του χωριού (οχυρόν Μπιζάνι) γιατί θα εξησφαλίζετο ή παρατέρα αναδιοργάνωση των δυνάμεων και των γύρω χωριών, αλλά και το συνεχές κυνήγημα των Τούρκων.
Ο Αγώνας ήτο άνισος από απόψεως δυνάμεων ,μέσων και εφοδίων λόγω όμως της σοβαρότητος έσπευσαν και απο άλλα μέρη, ήτοι απο Μεγαλόπολη – Άνω Κούρταγα – Σούλι, Δερβένι της Αρκαδίας αλλά και εκ Μεσσηνιακής Μάνης, άνθρωποι γενναίοι γνήσιοι Έλληνες θαρραλέοι και εξαίρετοι πολεμιστές – φέροντες πλήρη οπλισμό και τροφή και ενωθέντες μετά των πολεμιστών του Τζεφερεμηνίου οι οποίοι επί επτά μήνες πολιρκούσαν τους Τούρκους.
Οι Τούρκοι απο τη πεισματική αντίσταση των Ελλήνων αναγκάσθησαν να εγκαταλείψουν τη θέση των Μπιζάνι και να τραπούν σε φυγή ακολουθώντας την βορεία έξοδο του χωριού καταφυγόντες στα χωριά Αλητούργη – Μίλα και Κάστρο ενωθέντες εκεί με τους Τούρκους του τρομερού εις αγριότητα Δευτέρ Αγά. Αλλά και ο Δευτέρ Αγάς αυτήν την τύχην είχεν.
Η πορεία των Ελλήνων υπήρξε ακάθεκτη, το κίνημα αστραπιέα διεδίδετο και οι Τουρκικές φρουρές η μία μετά την άλλη έπεφταν στα χέρια των Ελλήνων. Μεταξύ των οπλαρχηγών ήταν και οι αδελφοί Κων/νος και Σταυριανός Καρύδης που ελευθέρωσαν τη Βαλύρα από τον Τζεφέρ Αγά και τα άλλα πέντε αδέλφια Ιωάννης, Θόδωρος ή καπετάν Πόρτας, Σπύρος, Βασίλειος και Αναστάσιος πολέμησαν σε πολλές μάχες στο Μωριά
Aπό την πρώτη ημέρα επαναστάτησαν οι κάτοικοι του χωριού και οι αδελφοί Σταυριανός και Κωνσταντής Καρύδης. Η προέλευσης τους όμως κατά τον στρατηγόν Καρύδη Ιωάννη φέρεται το χωριό Σάλεση της επαρχίας Μεγαλουπόλεως. Εκτός των ανωτέρω δύο αδελφών υπήρχον και άλλοι πέντε αδελφοί: ο Ιωάννης που έδρασε στην περιοχήν Σπάρτης, ο Θεόδωρος ή Καπετάν Πόρτας ο οποίος έδρασε στην Τρίπολη και Βαλτέτσι ο Σπυρίδων που έδρασε στην Ζακύνθο και οι Βασίλειος και Αναστάσιος δράσαντες στην Λευκάδα και Πρέβεζα.
Έτσι απελευθερώθηκε το Τσεφερεμίνι και απο αυτηή την προόδο προέκυψε το θέμα τηςαξιοποιήσης πλέον της περιοχής αλλά και εγκατάσταση ανθρώπων, που θα πραγματοποιούσαν την αξιοποίηση αυτής με την εργασία και καλλιέργεια της γης.
Την πρώτη βέβαια εγκατάσταση πραγματοποίησαν οι αδελφοί Σταυριανός και Κωνσταντής Καρύδης οι οποίοι υπήρξαν στρατιωτικοί και πολιτικοί παράγοντες του τόπου.
8. ΡΑΜΜΟΓΙΑΝΝΗΣ
Από τα Μησσηνιακά 1969-1970 σελ. 410 του Ιστοριοδίφη – Ερευνητή Μίμη Φερέτου αντιγράφουμε τα εξής, τα οποία αναφέρονται στη Βαλύρα.
«Την 28 Αυγούστου 1843 δια του ακαμάτου ζήλου του αξιότιμου δημάρχου Παμίσου κ. Παν. Δαρειώτη συνελήφθη ο αδελφός του περιβόητου ληστού Γ. Ράμμου, εκ Τζεφερεμίνης φυγάς προ οκτώ εκτών εκ των φυάκών της Πύλου και εδιευθύνθη εις την Εισαγγελίαν Καλαμών. Ο τοιούτος Δήμαρχος είναι άξιος της Βασιλικής ευμενείας (Εφ. Αθηνών «Η Ταχύπτερος Φήμη» αριθ. φύλλου 338.7 Σβρ. 1843 σελ. 4α)».
Ο Γιάννης Ράμμος είχε αναγκαστεί να «βγει στο κλαρί» όχι ως κακοποιός. αλλά ως δυναμικός αντίπαλος του καθεστώτος και είχε χαρακτηριστεί ως «ληστής», όπως έκανε για όλους τους ανεπιθύμητους σ΄ αυτό το βαυαρικό καθεστώς. Η λαϊκή μούσα όμως τιμώντας την πατριωτική δράση του και τους υπέρ του λαού αγώνες του, αφιέρωσε στο Ραμμόγιαννη – όπως έμεινε γνωστός – Δημοτικό τραγούδι που τραγουδιέται ακόμη στη Μεσσηνία.
Ερευνώντας, το τραγούδι αυτό το βρήκαμε στη σελ. 258 του βιβλίου του Παν. Β. Παπαδόπουλου, Ταξίαρχου Π.Δ., «Φράγκοι, Ενετοί και Τούρκοι στην Πελοπόννησο 1204-1821».
Ο Ραμμόγιαννης
Εδώ, παιδιά, που σμίξαμε τα τρία καπετανάτα
πρέπει και να χωρίσουμε, μπουλούκια να γενούμε.
Άλλοι να πάνε στα νησιά κι άλλοι στη Μέσα Μάνη,
όσο να φύγ΄ η Παγανιά και η βαρειά κατάρα.
Ο Γιάννης πάει στης Αιμυαλούς κι ο Γιώργος πάει στην Πιάνα
κι ο Γιάννης ο Ραμμόγιαννης στα Ρικωτά πηγαίνει.
Βάνει δυο βίγλες και τηράν, δυο βίγλες κι αγναντεύουν.
Η πάνω βίγλα μίλησε και η κάτω απενοήθη:
- Γιάννη, δύο Τούρκοι έρχονται κι οι δυό Καβαλαραίοι!!
Τρεις ντουφεκιές του ρίξανε ...
Από το τραγούδι βγαίνει το συμπέρασμα ότι ο Ραμμόγιαννης υπήρξε και προεπαναστατικός κλέφτης με δική του ομάδα, όπως ο Γιάννης Κολοκοτρώνης (Ζορμπάς), αδελφός του Θόδωρου Κολοκοτρώνη και ο Γιώργος Μπέλκος από τον Αετό Τριφυλίας.
Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ ΣΤΗ ΒΑΛΥΡΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΤΑΤΡΕΓΜΟΣ ΤΗΣ ΚΛΕΦΤΟΥΡΙΑΣ
Το 1805 φεύγοντας ο Κολοκοτρώνης από τη Μάνη πέρασε τον Άγιο Φλώρο και έφθασε στη Σκάλα. Είχε μαζί του γύρω στους 70-80 αρματωμένους και προσπαθούσε να διαφύγει προς τον Αετό από τα Κοντοβούνια, κάτω από την πίεση, σχεδόν όλου του κόσμου του Μωρηά, ύστερα από την κοινοποίηση της περιβόητης «πανταχούσας» του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε, μέσω του Παλαιών Πατρών Γερμανού. Ο κλήρος, στην πλειοψηφία του, μαζί με τους Τουρκολάτρες Κοτζαμπάσηδες, κήρυξαν την εξόντωση της Μωραΐτικης Κλεφτουριάς και σχεδόν κατάφεραν να την ξεκληρίσουν σ΄ όλο το Μωρηά.
Ο Κολοκοτρώνης πολύ γρήγορα κατάλαβε πως πρέπει να αποσυρθεί προς την Γαράτζα και από εκεί να προσπαθήσει να φύγει με τους δικούς του, όσοι ήθελαν, στη Ζάκυνθο.
Οι Τούρκοι, εκείνο τον καιρό είχαν σουβλίσει στη «Ράχη» της Σκάλας το φίλο του Κολοκοτρώνη Καρακίτσο από το χωριό Κατσαρού της Άνω Μεσσηνίας. Από τότε η ράχη πήρε το προσωνύμιο «Παλουκοράχη», που υπάρχει μέχρι σήμερα. Έτσι αναγκάστηκε και πήγε στο μικρό τότε χωριουδάκι, που ήταν στην πλαγιά της «Τσούκας», Τζεφερεμίνι, σημερινή Βαλύρα, με σκοπό να περάσει στα δυτικά Κοντοβούνια και από εκεί στον ΑΕΤΟ Τριφυλίας, για να ξεφύγει την καταδίωξη των Τούρκων και των Τουρκολατρών, προσκυνημένων. Η Ανδρούσα τότε ήταν Διοικητικό κέντρο και έδρα της Επισκοπής Μεσσηνίας, με Μητροπολίτη τον Ιωσήφ και αποτελούσε Τουρκική βάση Στρατού.
Μόλις πάτησε στο Τζεφερεμίνι ο Κολοκοτρώνης με το Ασκέρι του, κάποιοι προδότες, που δεν λείπουν ποτέ, ειδοποίησαν τους Τούρκους στην Ανδρούσα και το Δεσπότη, και κάμποσους επικουρικούς δικούς μας, με εντολή να εξοντώσουν τον φημισμένο Κλέφτη του Μωρηά μαζί με τα παλικάρια του.
Ο Κολοκοτρώνης πήρε τα μέτρα του όταν ειδοποιήθηκε ότι έρχονται Τούρκοι και προσκυνημένοι. Στη θέση που είναι τώρα η Γέφυρα του ποταμού «Μουροζούμενα» που τότε δεν υπήρχε, και στην περιοχή που είναι τα ερείπια της εκκλησίας του Αγίου Βλάση, ο Κολοκοτρώνης έστησε την ενέδρα του με αποτέλεσμα να εξοντώσει τους περισσότερους τούρκους, μερικοί από τους οποίους πνίγηκαν στο ποτάμι, ενώ οι υπόλοιποι, ελάχιστοι άλλωστε τόβαλαν στα πόδια μαζί με τους επικουρικούς τους. Ο Κολοκοτρώνης τους κυνήγησε μέχρι το χωριό ΛΕΖΙ, σημερινή Λάμπαινα, και προχώρησε.
Περνώντας από τις πλαγιές του βουνού «Άγιος Βασίλειος» Ιθώμης, έφτασε στο χωριό ΣΙΜΙΖΑ, σημερινή Αρσινόη, πέρασε από το Μαυρομμάτι και την Αρχαία Αρκαδική Πύλη και βγήκε στην περιοχή της τότε Αρκαδιάς (Κυπαρισσίας), διαφεύγοντας ένα τρομερό κίνδυνο, όταν Θεοί και δαίμονες, προύχοντες και Δεσποτάδες, είχανε υποταχθεί στο Σουλτάνο και ορκίστηκαν να εξαφανίσουν την Κλεφτουριά από το πρόσωπο της Γής.
Αυτό το πέρασμα του Κολοκοτρώνη από το ασήμαντο χωριουδάκι, το Τζεφερεμίνι, αναφέρεται στα Απομνημονεύματα που συνέγραψε ο Γραμματικός του Κασομούλης, όταν ο Μωρηάς είχε ηρεμίσει και απελευθερωθεί από τη φοβερή σκλαβιά αιώνων, της Τούρκικης Τυραννίας.
Ο Κολοκοτρώνης πέρασε άλλες δύο φορές κατά τον Αγώνα της Μεσσηνίας από το Τζεφερεμίνι, καταδιωκόμενος από τα Τούρκικα Ασκέρια. Μία φορά ήταν στις 23 Μαρτίου του 1821 όταν μετά τη δοξολογία στην Καλαμάτα, βγήκε στον Άγιο Φλώρο στη Σκάλα και από εκεί στο Τζεφερεμίνι. Τότε ο οικισμός είχε επεκταθεί μέχρι τη σημερινή πλατεία του χωριού μας.
Στο κέντρο φέρανε μια μεγάλη πέτρα (κοτρόνα) όπου κάθισε να ξεκουραστεί ο Γέρος του Μωρηά και η οποία υπήρχε μέχρι το 1958 περίπου. Χάθηκε μετά την διαμόρφωση της σημερινής πλατείας. Διασώζεται σ΄ έναν κήπο κοντά στην πλατεία, στο δρόμο προς Πλατύ.
Από το χωριό πέρασε και ο Παπαφλέσσας, πηγαίνοντας για το Μανιάκι.
Ήταν Γενάρης προς Φλεβάρη του 1806.
Την ίδια εποχή κι ενώ διαρκούσε ακόμα ο χειμώνας, ξανάφτασε ένα βράδυ στο Τζεφερεμίνι ο Γέρος του Μωρηά με τα παλικάρια του προερχόμενοι από το Πήδημα. Στο μεταξύ κατέφθασε στη Σκάλα ο Κεχαγιάμπεης με 2.000 Τούρκους με τα παλούκια. Έτσι οι Κολοκοτρωναίοι φεύγουν και πηγαίνουν πιο ψηλά στο Αλητούρι όπου τους περίμενε νέα περιπέτεια.
* Η λαϊκή παράδοση λέει ότι ο Κολοκοτρώνης κατά το πέρασμά του από την Βαλύρα φιλοξενήθηκε στο τριώροφο του Πουλόπουλου και στου Λινάρδου.
Μια άλλη άποψη όπως ακούγεται από την ίδια την πηγή, είναι ότι ο γέρος του Μωρηά έμεινε στο Γεωργοπουλαίικο σπίτι στον Αι- Δημήτρη κοντά.
Η ΜΑΧΗ ΒΕΡΓΑΣ-ΑΛΜΥΡΟΥ (22-24\6 -1826 )
Στην ιστορική μάχη της Βέργας* ,ο ΙΜΠΡΑΗΜ ο οποίος ήθελε να καταλάβει τη Μάνη, συνάντησε εκτός του πέτρινου τείχους (ξερολιθιά) μήκους 900 μέτρων
(σήμερα σώζονται 170 μέτρα) και ανθρώπινο τείχος ,από 5 χιλιάδες πολεμιστές εκ των οποίων πολλοί ήταν Μεσσήνιοι.Οι πολεμιστές των χωριών απο τους δήμους ΟΙΧΑΛΙΑΣ-ΑΝΔΑΝΙΑΣ ηταν:
ΔΗΜΟΣ ΟΙΧΑΛΙΑΣ
ΛΥΡΑΣ ΦΕΙΔΑΣ,ΞΥΔΗΣ ή ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ *και ΦΕΡΜΑΝΗΣ από ΒΑΛΥΡΑ
ΧΟΝΔΡΟΣ ,ΤΣΙΛΙΚΑΣ,ΚΑΒΟΥΡΑΣ και ΛΑΤΖΟΥΝΗΣ από ΣΚΑΛΑ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΙΕΡΗ ΜΟΝΗ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ
Η Συμβολή της ιερής μονήεςΒουλκάνου στον αγώνα του 1821
Αμέσως με την έκρηξη της επανάστασης του ΄21 το μοναστήρι του Βουλκάνου ζει έντονα τον παλμό του αγώνα, και προσφέρει τις υπηρεσίες προκειμένου να γίνει πραγματικότητα το όραμα της εθνικής παλιγγενεσίας.
Σε ξεχωριστό φάκελο του αρχείου των αγωνιστών, καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια όλα τα χρηματικά ποσά καθώς και οι διάφορες άλλες πολύτιμες υπηρεσίες που προσέφερε το μοναστήρι για την διατροφή και ενίσχυση των επαναστατικών στρατευμάτων που περνούσαν απ΄ εκεί.
Το 1822 οι μοναχοί έδωσαν στην ερανική επιτροπή αγώνα την οποία αποτελούσαν ο Γ. Δαρειώτης και ο μοναχός άνθιμος Βουλκανιώτης σκεύη αξίας 3.600 γροσίων.
Το 1823 εδόθηκαν στον έπαρχον Μεσσήνης Πάγκαλο διάφορα είδη αξίας 2.250 γροσίων. Στις 26 Μαΐου του ίδιου έτους η Μονή του Βουλκάνου εχορήγησε στην Πελοποννησιακή Γερουσία χρεωστική ομολογία 8.000 γροσίων για την κάλυψη αναγκών του πολέμου η οποία όμως ποτέ δεν εξοφλήθηκε.
Πέρα από την υλική συνδρομή, το μοναστήρι του Βουλκάνου εβοήθησε και ενεργά τον απελευθερωτικό αγώνα. Βουλκανιώτης ιερομόναχος Ιωσήφ πολέμησε γενναία με το καριοφίλι του τους Τούρκους παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες.
Επέζησε του αγώνα και μετά την απελευθέρωση ξαναγύρισε στο μοναστήρι όπου πέθανε το 1861 σε ηλικία 90 χρονών. Επίσης ο Αγάπιος Σπηλιωτόπουλος ο οποίος διετέλεσε και διάκος του Παλαιού Πατρών Γερμανού, πήρε ενεργό μέρος στον αγώνα και πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες στην υπόθεση της Λευτεριάς.
Στα 1825 το καταστροφικό πέρασμα του Ιμπραήμ από τη Μεσσηνία ήταν ιδιαίτερα εφιαλτικό και για το Βουλκάνο εξ αιτίας της συμμετοχής του στον αγώνα του ΄21.
Η λαϊκή μούσα απέδωσε όσο πιο ζωντανά μπορούσε το θλιβερό πέρασμα του Ιμπραήμ πασά από την Μεσσηνία και το θρήνο της καταστροφής των δέντρων με τους παρακάτω στίχους:
Τι έχεις καημένε Πλάτανε και στέκεις μαραμένος
Μέρα και νύχτα με νερό και πάλι μαραμένος
- Παιδιά σαν με ρωτήσετε να σας το μολογήσω
Μπαήμ πασάς επέρασε με δεκαοχτώ χιλιάδες,
κι όλοι στον ίσκιο μου έκατσαν, κι όλοι στην αποσκιάδα
κι΄ όλοι σημάδι μ΄ έβαλαν κι΄ οι δεκαοχτώ χιλιάδες
Αχ, μα εκείνος που με μάρανε, ήτανε ο Ιμπραήμης.
Οι μοναχοί προκειμένου να γλυτώσουν από την καταστροφική μανία των Τουρκοαιγυπτίων αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το μοναστήρι παίρνοντας κοντά τους ότι μπορούσαν για να το διαφυλάξουν. Άλλοι κατέφυγαν στη Μάνη ενώ άλλοι έφθασαν μέχρι την Ζάκυνθο όπου υπήρχε ασφάλεια.
Στον κώδικα του μοναστηριού σώζεται σχετικό ημερολόγιο το οποίο δίνει μια χαρακτηριστική εικόνα για τις καταστροφές που έπαθε η μονή από τις ορδές του Ιμπραήμ.
Μερικές απ΄ αυτές είναι «1828 Μαρτίου 1: αρχίσαμε και ανακαινίσαμε τα εργαστήρια τα ευρισκόμενα εις Καλαμάτα τα οποία τα είχεν ο Ιμπραήμης καϊμένα. Εις τα 16 εργαστήρια οπού εφτιάσθησαν εξοδεύθησαν εις αυτά γρόσια 8.000». «1829: εφέραμε την αγίαν τράπεζαν από του Σημίζα και εις εγκαινιασμόν της εκκλησίας γρόσια 100».
«1829 Οκτωβρίου 1: εφτιάσαμε τον μύλον και το γεφύρι της μαυροζούμενας ονομάζεται κεραμίδια, ξυλική, λιθάρια, βαγένα, νεροτρίβι και οπού ήτον όλλα καϊμένα από τον Ιμπαήμη γρόσια 1500».
«1829 Απριλίου 25: εφτιάσαμαι εν αργασήριον εις το Νησί το οποίον το είχε καϊμένον ο Ιμπραϊμης και εξοδεύτηκαν γρόσια 1200».
«1827 Δεκεμβρίου 10: Απόθανεν ο προηγούμενος Ανθιμος εις την Ζάκυνθον οπού ήταν πηγεμένος με την αγίαν εικόνα από την φυγήν του Ιμπραϊμ. Εις το ίδιος αίτιος Απριλίου 23β απέθανεν ο προηγούμενος Ιωακείμ εις την μονήν εις το χωρίον προστίο».
«1828 Δεκεμβρίου1: Ήλθαμε από την Μάνην και εκατοικήσαμεν εις γαρδίκι την αυτήν χρονίαν απέθανεν ο προηγούμενος παρθένιος».
«1828 Ιουλίου 20: Ήλθαμε και οι λοιποί ευρεθέντες πατέρες εις το μοναστήριον βουρκάνου, ο προηγούμενος Δανιήλ, σκευοφύλαξ Χρύσανθος προηγούμενος Γρηγόριος Παππά Γαβριήλ, Παππά Ιγνάτιος, Παπά Ιωσήφ, Παππά Ιάκωβος εις ιεροδιάκων Γαλακτίων και δύο ιδιώται, ότε παΐσιος και γερμανός αναγνώσται δύο μας ενέμεναν τα ζώα, μουλάρια, δύο άλογον ένας βόας 2».
Στις παρατηρήσεις καταλόγου στον οποίο είναι γραμμένα «τα ακίνητα κτήματα της ιερής μονής του Βουλκάνου των ιδιοκτητών και εθνοϊδιοκτήτων και ηγορασμένων και ετέρων πληροφοριών» αναφέρονται τα εξής:»τα ελαιόδενδρα αλλά με εισί κεκαυμένα, αλλά δε κεκομιμένα εκ της εποχής του Ιμπραήμ ωσαύτως και τα συκόδενδρα ομοίως και τα μορεόδενδρα».
Με τις συνεχείς προσπάθειες των μοναχών και την συμπαράσταση των πιστών, το μοναστήρι του Βουλκάνου δεν άργησε να ορθοποδήσει και να αποκτήσει σιγά – σιγά την γνώριμη μεγαλοπρεπή του όψη προκειμένου να συνεχίσει να γράφει την ιστορία του στους αιώνες των αιώνων.
Το τίμημα των αγωνιστών της ελευθερίας το 1821
Το 1833 συστάθηκε μια επιτροπή για να συντάξει κατάλογο όλων των αγωνιστών που πολέμησαν στον εθνικό αγώνα του 1821-1829. Η επιτροπή ζητούσε από τους αγωνιστές να στείλουν πιστοποιητικά και βεβαιώσεις για το που πολέμησαν προκειμένου να τους απονεμηθούν ηθικές και οικονομικές αμοιβές. Συνάντησαν όμως την απροθυμία των απογοητευμένων αγωνιστών και αφού συγκέντρωσε λίγες αιτήσεις διαλύθηκε και δεν ολοκλήρωσε το έργο της.
Το κράτος το 1865 (σαράντα χρόνια μετά την επανάσταση) και αφού επεκράτησαν οι στρατιωτικοί μετά τον εμφύλιο του 1864 και την έξωση του Όθωνα από την Ελλάδα, δημιούργησε μια άλλη επιτροπή η οποία δούλεψε πάνω στις αιτήσεις του 1833 και σε νέες αιτήσεις απογόνων, αφού πολλοί αγωνιστές είχαν πια πεθάνει. Το έργο κράτησε 10 χρόνια μέχρι το 1876 και συγκροτήθηκε το σημερινό αρχείο πιστοποιητικών βεβαιώσεων και αυτογράφων των αγωνιστών καθώς και οι κατάλογοι που βρίσκονται στο τμήμα Χειρογράφων του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου στην Εθνική Βιβλιοθήκη Αθηνών, όπου σχεδόν σώζονται όλα τα παληά και νέα πιστοποιητικά που βεβαιώνουν που πολέμησε και τι πρόσφερε ο κάθε ένας αγωνιστής. Ο αριθμός είναι πολύ μικρότερος, γιατί πολλοί δεν υπέβαλαν δικαιολογητικά. Οι επιτροπές κατέταξαν κατά τη κρίση τους, τους αξιωματικούς του αγώνα σε 7 κατηγορίες ή "τάξεις" ανεξάρτητα από το βαθμό που έφερναν κατά τη διάρκεια της επανάστασης. Η πρώτη τάξη καθορίστηκε να ισοδυναμεί με το σημερινό βαθμό του στρατηγού, και στη συνέχεια του συνταγματάρχη, αντισυνταγματάρχη, ταγματάρχη, λοχαγού, υπολοχαγού και η έβδομη του ανθυπολοχαγού.
Τους "Μπουλουξήδες" οι επιτροπές τους κατέταξαν σε δύο κατηγορίες και τους ονόμασαν "υπαξιωματικούς" και σε δύο τάξεις Α και Β. Τέλος κατέταξαν στα μητρώα και τους απλούς φαντάρους.
Στους πίνακες υπάρχει το ονοματεπώνυμο, ο αριθμός μητρώου, ο τόπος καταγωγής, και ο στρατιωτικός βαθμός που είχε κατά τον αγώνα.
Η ίδια επιτροπή παρέδωσε ακόμη ένα μητρώο πολιτικών ανδρών και ένα μητρώο οικονομικών ενισχυτών του αγώνα. Η ιστορία του Νεοελληνικού μας Έθνους δεν έχει σοβαρά ερευνηθεί παρότι υπάρχει σπουδαίο υλικό και έχουν γράψει επίσης πολλοί ξένοι περιηγητές. Το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να πρωτοστατήσει στη κίνηση αυτή μαθαίνοντας στα Ελληνόπουλα την ιστορία της Ελλάδος.
Τα μητρώα αγωνιστών, υπάρχουν στα γενικά αρχεία του κράτους (Γ.Α.Κ.) με υπότιτλους όπως:
*Γ.Α.Κ. ΑΡΙΣΤΕΙΑ
*Γ.Α.Κ. Φάκελλοι Αριστείων
*Γ.Α.Κ. ΟΘΩΝ Αρχείο
*Γ.Α.Κ. Προικοδοτήσεις κ.λ.π.
*Αρχείο Υπουργείου Στρατιωτών κ.λ.π.
*Υπάρχουν πολλά ιδιωτικά αρχεία που κατέχουν ιδιώτες ή απόγονοι πολεμιστών.
Για παραδείγματα αναφέρουμε
1.Κατάλογος αριστούχων (χαλκούν) από 1-53 επαρχία Μεσσηνίας τα χωριά Γαϊδουροχώρι, Γκλιάτα, Ασλάναγα, Γκορτζόγλι, ΤΖΕΦΕΡΜΙΝΙ, Αλητούργι, Μελιγαλά, Κατζαρού, Μαντζάρι, Σκάλα, Σιάμου, Δουσίλα, Ζευγαλατιό, Ανδρούσα, Μπάλα, Αβρμιού, Στρέφι, Χαλβάτζου, Μαυρομμάτι, Σιμίζα κ.λ.π.
2.Κατάλογος χαλκούν (1-90) εκ χωρίων Μεσσηνίας, Αλαγονίας, Καλαμών, Γλιάτα, Πύλου, Τριπόλεως, Αθηνών Νησίου, Κορώνης Καρυταίνης, Γορτυνίας, Νησίου, Μαυρομματίου, ΤΖΕΦΕΡΜΙΝΙ.
3.Κατάλογος σιδηρών (57-100) από τα χωριά Σκάλα, ΤΖΕΦΕΡΜΙΝΙ, Αλιτσελεπή, Ζευγολατιό, Φίλια, Αρφαρά, Βρωμόβρυση, Πολιανή Μεσσηνίας.
4.Κατάλογος χαλκούν (1-64) από τα χωριά Καλαμών, Μεθώνης, Νησί Ναξήρι, Καλαμάρα, Λούμη, ΤΖΕΦΕΡΜΙΝΙ, Βούντενη, Φρουτζάλα.
Μετά την επανάσταση του 1821 συνέβησαν οι εμφύλιοι του 1823,1834,1848 και 1864 οπότε και επικράτησαν οι στρατιωτικοί. Επειδή η ιστορία επαναλαμβάνεται συνέβησαν ακριβώς τα ίδια και απαράλακτα στην εποχή μας το 1941-49.
Στους εμφυλίους του 1824, 1834, 1848, 1863, και του 1944-9, χάθηκε η λογική και το συναίσθημα, γιατί κυριάρχησε το πάθος της εκδίκησης.





Φ283
171.Ονομαστικός κατάλογος Αριστούχων (α\α 1-389,ειδος αριστείου,ονομα, επώνυμο, χωριό, δημος, επαρχία).
α\α. 107-133 ΤΖΑΦΕΡΕΜΙΝΙ
α\α .144-145 ΛΟΥΜΙ
α\α. 148-149 ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΙ
α\α. 165-167 ΤΖΑΦΕΡΕΜΙΝΙ
α\α. 323-325 ΘΟΥΡΙΑ
Ονομαστικός κατάλογος Αριστούχων από ΤΖΑΦΕΡΕΜΙΝΙ ΟΙΧΑΛΙΑΣ*.
107. ΑΝΕΣΤΗΣ ΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
108. ΠΑΥΛΟΣ ΝΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
109. ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΑΡΥΔΗΣ
110. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΠΑΝΟΣ
111. ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΩΤΗΡΑΚΗΣ
112. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ
113. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΘΡΟΥΜΠΗΣ
114. ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
115. ΦΩΤΗΣ ΜΠΕΛΑΣ
116. ΓΑΛΑΝΗΣ ΚΑΤΣΙΛΙΕΡΗΣ
117. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΟΛΙΑΣ
118. ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΟΛΙΟΓΑΜΠΡΟΣ
119. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΙΟΝΤΗΡΗΣ
120. ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΓΟΥΡΟΣ
121. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ
122. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΕΛΙΟΣ
123. ΘΑΝΑΣΟΥΛΗΣ ΜΠΑΚΑΣ
124. ΣΤΑΥΡΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
125. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
126. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΙΟΝΤΗΡΗΣ
127. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ
128. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
129. ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΥΡΑΜΑΚΟΣ
130. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΕΡΙΒΟΛΑΡΗΣ
131. ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ Κ. ΚΑΡΥΔΗΣ
132. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΡΥΔΗΣ
133. ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΠΗΛΙΑΔΗΣ
165ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΕΛΑΣ
166. ΓΕΩΡ.Δ. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ
167. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΤΣΙΛΙΕΡΗΣ
Το αριστείο στα νούμερα 107-133 ηταν σιδηρούν και στα νούμερα 165-167 ήταν χαλκούν.
* Η αρίθμηση είναι όπως στο πρωτότυπο.
Φ240.α\α. ειδος αριστείου,ονομα,επώνυμο,χωριό, δημος, επαρχία)
Α\Α. 349-353 ΓΛΙΑΤΑ ΑΝΔΑΝΙΑΣ
Α\Α. 354-359 ΤΖΑΦΕΡΕΜΙΝΙ ΟΙΧΑΛΙΑΣ
Α\Α. 367-380 ΓΛΙΑΤΑ ΑΝΔΑΝΙΑΣ
Α\Α. 408-411 ΚΛΙΜΑ ΙΘΩΜΗΣ

Ονομαστικός κατάλογος με χαλκούν Αριστείον από τα χωριά ΤΖΑΦΕΡΕΜΙΝΙ , ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΙ ,ΣΙΜΙΖΑ και ΛΟΥΜΙ , α\α=354-436

Από το χωριό ΤΖΑΦΕΡΕΜΙΝΙ
354. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΟΒΗΣ
355. ΠΑΝΑΓ.ΔΟΥΡΑΜΑΚΟΣ
356. ΠΑΝ.ΜΠΟΥΡΙΚΑΣ
357. ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΥΡΙΚΑΣ
358. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΑΤΣΙΛΙΕΡΗΣ
359. ΑΓΓΕΛΟΣ ΛΙΟΝΤΗΡΗΣ







ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΙΝΑΡΔΟΥ* ΚΑΤΟΙΚΟΥ ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗ,ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΔΕΡΩΝ ΕΙΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑ,ΕΤΩΝ 48.ΠΕΡΙ ΑΡΙΣΤΕΙΟΥ. ΕΝ ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗΤΗ 9 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1839.
Ο αναφερόμενος δήμαρχος, κάτοικος του δήμου τούτου, δεν υπάρχουν άλλοι δημότες του φέροντος το τοιούτον όνομα και επώνυμο και δεν κατεδικάστηκε από το αρθρο 22 του Ποινικού Νόμου. Γεννήθηκε εν Τζεφερεμίνη Μεσσηνίας.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΔΕΡΩΝ
ΣΦΑΓΙΔΑ-ΥΠΟΓΡΑΦΗ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΙΝΑΡΔΟΣ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΔΗΜΑΡΧΟΝ ΔΕΡΩΝ
Ο υποφαινόμενος δεν ελειψε από του να συντρέξει απ΄αρχής μέχρι τέλους είς ολας τας μάχας τας γενομένας κατά των Οθωμανών, δια του περί ανεξαρτησίας αγώνος υπο την οδηγίαν του οπλαρχηγού ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΕΦΑΛΑ.Υπηρέτησε με βαθμό λοχαγού. Ανεφέρθην κατά το 1836 με την επι των αριστείων επιτροπήν επισυνάψας τα πιστοποιητικά με την αναφοράν μου, αλλά μέχρι τούδε με απορίαν μου δεν έλαβα το ανήκον αριστείον.Δια τούτο παρακαλείσθε κύριε δήμαρχε να διευθύνεται την παρούσαν όπου δει και να απολαύσω το ως είρηται αριστείον για να φαίνομαι και εγώ ως εις των αγωνιστών της πατρίδος, υποσημειούμαι ευσεβάστως.
Ο ευπειθέστατος
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΙΝΑΡΔΟΣ
* Το πρωτότυπο φωτοαντίγραφο είναι στη διάθεση του οποιυδήποτε ενδιαφερομένου.
ΓΑΚ [ ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ]
ΘΕΑΤΡΟΥ 6 ΑΘΗΝΑ
ΦΑΚΕΛΟΙ ΑΡΙΣΤΕΙΩΝ
ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΑΚΕΛΟΥ 258
ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΟ 1844 από το χωριό ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΙ [Βαλύρα] ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Α\Α ΦΥΛΛΟ ΑΡΙΣΤΕΙΟΝ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
1 066 χαλκούν Πανάγος Τσαγκάρης
2 078 …….. Δημητράκης Καρτερολιώτης
3 .. ……. Γεώργιος Κοντοπανάγος
4 028 …….. Χρίστος Τσαγκάρης
5 .. …….. Ανάργυρος Καρτερολιώτης
6 .. …….. Παναγιώτης Παπασαραντόπουλος
7 .. ……. Αναγνώστης Γεωργόπουλος
8 .. ……… Ιωάννης Λινάρδος
9 .. ………. Ζαχαρίας ιερεύς Κανελλόπουλος
10 .. …….. Ιωάννης ιερεύς Μπακόπουλος
11 082α Σιδηρούν Γιαννάκης Καρύδης
12 034α …… Ιωάννης Μ πουζαλάς
13 .. ……. Γεώργιος Μπόβης
14 .. …… Γιαννάκης Μπόβης
15 .. ……. Σταυριανός Καρύδης
16 .. …… Παναγιώτης Ντουραμάκος
17 .. …… Πετρος Τσιλιβίτης
18 .. …… Δημήτριος Τσιλιβίτης
19 082 …… Παναγιώτης Ντουραμάκος
20 .. ….. Παναγιώτης Μπακόπουλος
21 .. ….. Αναστάση Κατσιλιέρη
22 .. ….. Αγγελής Μπουρολιάς
23 .. …… Πανάγος Μπουρίκας
24 Νικόλαος Μυλωνάς
25 Γεώργιος Λύκος *
26 Δημήτριος Μυλωνάς
27 Παναγιώτης Τσιμπουκλής
28 Γιαννάκης Χριστάκης
29 Αθανάσιος Χαλικούρας
30 Θεόδωρος Χαλικούρας
31 Γεώργιος Χριστάκης
32 Αγγελος Λεοντάρης(Λιοντήρης)
33 .. …….. Αναγνώστης Μπουρολιάς
34 Αναστάσιος Σπυρόπουλος
35 Γεώργιος Σαραντόπουλος
36 Κωνσταντης Καρύδης
37 Χριστος Βασιλόπουλος
38 Γεώργιος Μυλωνάς
39 Δημήτριος Βασιλόπουλος
40 Γιάννος Μπάλας
41 Νικόλαος Σταθόπουλος
42 Καλόγερος Γκομέσης
43 Αντώνιος Γκομέσης
55 Θεόδωρος Κ.Τσαγκάρης
56 Σταυριανός Μπουρίκας
57 Φ32 Χαλκούν Βασίλης Λινάρδος
58 Φ144 Σιδηρούν Αθανάσιος Λύκος.

ΤΟΜΟΣ 15 Μέρος Γ
ΛΥΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΕΤΟΥΣ 1822
Ευρετήριο Τόπων 403 Τζεφερεμίνι
Γ.27,90,183,200
377 Ιμπλακίων Ανδρούσης Κουτζούκ Μάνης
Σελίδα 27. Όσα εδώσαμε προς τον Πετρόμπεην.
Τη 14 Μαρτίου από Τζεφερεμίνι με ανθρώπους μας 2339 γρόσια
Σελίδα 90. Λογαριασμός Δημοπρασίας Κιουτσούκ Μάνης και Ιμπλακίων.
Ιουνίου 8. Το χορίον Ντζιαφέρ Εμίνη ό και ή ομολογία της ασ.3600 ελάβομεν το πεσινάτη ασ .1000
Τον ιδίων Ντιαφέρ Εμινέον ένα μύλο 140. Το πεσινάτη του μύλου θα δοθεί το Σεπτέμβριο.
Σελίδα 183. Δια μίαν ομολογίαν όπου στείλαμε σήμερον του κυρ. Σπίρου Φρανζεσκόπουλου με το Γιωργάκη Μανιάτη του μύλου Τζαφερεμίνη. Επί του νώτου. Καταγραφή των όσων έμειναν ασύνακτα από δημοπρασία Ανδρούσης και Εμπλακίων επιστατούντος Θ. Καρδαρόπουλου και λοιπών.
189βρίου <1>822 εδώθη εις το ταμείο αριθμός 2.
Επαρχία Κουτζιούκ Μάνης
Χορίων Καλάμη γρόσια 600
Καμάρι « 1812,20
Τζιαφέρ Εμίνη « 2600
Κωνσταντίνους « 2730
Αί ζαγα « 1733,14
ΣΥΝΟΛΟ 9475,34
Τη 129βρίου 1822 Νησί.
Ασύναχτα είναι ο Τζεφμινέικος μύλος δια γρόσια 140
Από Κάμερ μένουν 100
Από Κωνσταντίνους σε 6 χωρία 270
Η ομολογία εις Α Κοκολόπουλο 760
Γρόσια 7510
Τα συναχθέντα εκατέρω 9475,34
Το πρώτο κέστι 16985,34
8.304
25290,00
σελίδα 126 Έρανος Νησί Α/Α γρόσια
Πανάγος Καρτερολιώτης 119 602,30
Αναστάσης Πουλόπουλος 122 250

ΤΟΜΟΣ 15 ΜΕΡΟΣ Α-Β ΤΟΜΟΣ 7
Σελίδα 32. Είσπραξη εισοδημάτωνμ επαρχίας Ανδρούσης. «Σημειώνω τα όσα χωρία εδώσαμεν εις Ιλτιζάμια το υποεφόρων και λοιπών.»
ΧΩΡΙΑ ΓΡΟΣΙΑ
Μαγγανιακό 406
Σιμίζα 600
Ζέζα 500
Μπουρνάζι 650
Σάμαρι 425
Λέζι 800
Ζερμπίσια 200
Τζεφαλινού 450
ΤΟΜΟΣ 16 (ΤΟΜΟΣ 9)
Από Θεοδώση Καρδαρόπουλο δια τον μύλο Λέζι

ΕΠΑΡΧΙΑ ΜΙΚΡΟΜΑΝΗΣ
Η Επαρχία Μικρομάνης συσταθείσα κατά την Τουρκοκρατία ως διοικητικό τμήμα (Καζάς), διατηρήθη κατά την επανάσταση και μετά την απελευθέρωση ως το 1835 που συνεστήθηκαν οι δήμοι, αλλά και μέχρι το 1843-4 ως εκλογική περιφέρεια. Στην επαρχία Μικρομάνης υπήγοντο τα χωριά Μικρομάνη (έδρα), Καμάρι (συνοικισμός, σημερινή Θουρία) Καλάμι (Αϊζάγα) Αντικάλαμος (Αζήζαγα) Κωνσταντίνοι, Βαλύρα (Τζεφερεμίνι), Στενύκλαρος (Σανδάνι), Φίλια και Σπανοχώρι.

Στις 20 Απριλίου 1829 ανακήρυξαν «γνήσιο πολίτη» της επαρχίας τον κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια με ψήφισμα οι υπογράφοντες κάτοικοι από τη Βαλύρα ήταν:
Νικ. Παπαβασιλόπουλος
Ηλ. Μπότσικας
Σπύρος της Αναγνωστούς
Παν. Δουραμάκος
Νικ. Σταματόπουλος
Αγγ. Λιοντήρης
Αναγν. Ράμμος
Παν. Μπόβης
Παν. Σπηλιώτης
Παπασαράντος
Παπαμιχάλης
Αναγ. Γεωργόπουλος
Σωτ. Σαραντόπουλος
Θεοδ. Μπόβης
Δημητ. Καρύδης
Βασίλης Λινάρδος*
Νίκος Μαυροειδής

Οι δημοπρόκριτοι της επαρχίας Μικρομάνης ανακηρύσσουν γνήσιο πολίτη της επαρχίας των Ιων. Καπιδίστρια το 1829.
Εν Μικρομάνη τη 27/4/1929

Η σφραγίδα έχει την υπογραφή Δημογεροντειον επαρχίας Μικρομάνης (ΓΑΚ Βλαχ. Α. φακ 220). Στο εντυπο αυτό υπογράφουν και οι δημοπρόκριτοι των χωριών Μικρομάνης-Αντικάλαμου, Καλάμι, Καλαμίου, Κωνσταντίνων, Ανδανείας, Σπανοχωρίου, Κερασταρίου.
*Την κόρη του Βασίλη Λινάρδου Λευκή, είχε παντρευτεί ο Ξενοφώντας Καρτερολιώτης ο οποίος απεβίωσε πρόσφατα και διασώζεται η φουστανέλα με όλα τα εξαρτήματά του Βασιλείου Λινάρδου.



3.Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ στο βιβλίο του με τίτλο <ΙΣΤΟΡΙΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑΙ> εχει κατάλογο με τα ονόματα των εκ του νομού Μεσσηνίας καταγομένων και αγωνισθέντωνυπερ της ανεξαρτησίαςτου έθνουςαγωνιστών, ητοι ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ,ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ,ΣΤΡΑΤΙΩΤΩΝΚ.Λ.Π. οσων τα ονόματα διεσώθηκαν και περιελήφθησαν στο μητρώο πολεμιστών του αρχείου αγψνιστών,της ΕΘΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Στις 15-12-1825 στο ΝΤΕΛΙΜΕΜΙ [ΑΙΘΑΙΑ] εξελέγησαν ως πληρεξούσιοι της επαρχίας ΕΜΠΛΑΚΙΩΝ οι: Π. ΠΑΠΑΤΣΩΝΗΣ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ,ΑΝΤ ΠΕΡΡΩΤΗΣ και ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΣ. ΠΑΠΑΤΣΩΝΗ ΠΑΝ. Απομνημονεύματα σελ.114-115
Το κείμενο είναι γραμμένο όπως στο πρωτότυπο.
Κατάσταση στρατιωτών του οπλαρχηγού
Παν. Κεφάλα
Αναφέρεται εις κατάστασιν στρατιωτών του Παν. Κεφάλα, που υπεβλήθη στο Υπουργείο Πολέμου (ΓΑΚ, Υπ. Πολ. 30 Αυγ. 1825) ως δικαιολογητικό για την πληρωμή των εξόδων τροφοδοσίας κλπ, που είχε καταβάλει ο Στρατηγός Κεφάλας. Στις δύο αυτές καταστάσεις άλλοτε σημειώνεται και τόπος καταγωγής των αγωνιστών, και άλλοτε όχι, έχουν δε κατ’ αλφαβητική σειρά οι αναφερόμενοι αγωνισταί ως εξής:
Αλεξανδρόπουλος Αθαν. . (Βαλύρα)
Αλεξανδρόπουλος Δημ. . (Βαλύρα)
Γεωργακόπουλος Ιω. (Βαλύρα)
Γεωργακόπουλος Παν. (Βαλύρα)
Γεωργακόπουλος Πανάγος(Βαλύρα)
Γεωργόπουλος Παν. (Βαλύρα)
Γιαουρδάς Αναγν. (Βαλύρα)
Δημητρακόπουλος Δημ. (Βαλύρα)
Δημόπουλος Γιάννης. (Βαλύρα)
Δημόπουλος Στάθης (Βαλύρα)
Καλαμπόκης Γιάν. (Σκάλα)
Καρύδης Ανδ. (Βαλύρα)
Καρύδης Δημ. (Βαλύρα)
Καρύδης Κων. (Βαλύρα)
Κόλλιας Γεώργ. (Βαλύρα)
Κουρόπουλος Δ. (Βαλύρα)
Κωνσταντόπουλος Δημ. (Βαλύρα)
Λεοναρδόπουλος Β. (Βαλύρα)
Λύρας Αθαν. (Βαλύρα)
Μαυροειδής Νικ. (Βαλύρα)
Μπακαράκης Τριαν.
Μπότσικας Αναγν. (Βαλύρα)
Μπότσικας Ανας. (Βαλύρα)
Μυλωνόπουλος Γεώργ. (Βαλύρα)
Νικολακόπουλος Ι. (Σκάλα)
Ξυδόπουλος Παναγ. (Βαλύρα)
Παπαδόπουλος Γεώρ. .(Σκάλα)
Παπαδόπουλος Παναγ. .(Σκάλα)
Παπαδόπουλος Σαρ. .(Σκάλα)
Σαραντόπουλος Παν. (Βαλύρα)
Σαραντόπουλος Σπύρος (Βαλύρα)
Σαραντόπουλος Σωτ. (Βαλύρα)
Σερφετόπουλος Παν. (Βαλύρα)
Σιαγκρόπουλος (Σιάγκρης) Παν. (Κατσαρού)
Σιαγκρόπουλος Χριστ. (Κατσαρού)
Σπυρόπουλος Θεόδ. . (Βαλύρα)
Σταθόπουλος Αργύρης. (Βαλύρα)
Σταθόπουλος Δημήτ. (Βαλύρα)
Ο Παν. Κεφάλας, γνωστός και σημαντικός οπλαρχηγός, που έπεσε μαζί με τον Παπαφλέσσα ηρωϊκά στο Μανιάκι πολεμώντας κατά των Αράβων, καταγόταν από το Δυρράχι, που σήμερα υπάγεται στην επ. Μεγαλοπόλεως της Αρκαδίας. Στην Τουρκοκρατία όμως και κατά την επανάστασι το Δυρράχι διοικητικώς ηπήγετο στην επαρ. Εμπλακίων, που όλα σχεδόν τα χωριά της πλην 6 ανήκαν στο Μεσσηνιακό χώρο. Έτσι ο Κεφάλας, θεωρούμενος οπλαρχηγός της επαρ. Εμπλακίων, ήτο υποχρεωμένος να στρατολογή από την επαρχ. Εμπλακίων στην οποία υπήγοντο τα χωριά Κουρτζαούρι (Σπερχογεία), Ντελίμεμι (Αιθαία), Βείζαγα (Ανθεία), Γαϊδουροχώρι (Αριοχώρι), Ναζήρι (Εύα), Αλποχώρι, Βρωμόβρυσι (Αμφιθέα), Κούρταλι, Λυκότραφος, Καρτερόλι, Γαϊδουροχώρι (Παμίσου), Πεντιά (Τρίκορφο), Ξεροκάσι, Ράδου, Κουτούφαρι, Σκάλα, Σολάκι, Κατσαρού, Σιάμου, Μούστα (συν. Μερόπης), Μαγούλα, Ζευγολατιό, Διαβολίτσι, Κούρταγα, Δεσύλλα, Τρύφα, Πουλίτσι, Κλίμα, Πήδημα, Σαμπάκαλφα, Χάρμα. Μερικά από τα χωριά αυτά σήμερα δεν ακούγονται παρά ως τοπωνύμια. Στην επαρχία Εμπλακίων κατά τον Π. Παπατσώνη υπήγοντο από την επ. Μεγαλοπόλεως σύμερα τα χωριά Τζαφέραγα, Δυρράχι (Δορράχι), Λεφτίνι, Μαρμαριά, Ραψομάτες, Τραγάνα. Γνωστοί όμως και σημαίνοντες πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες του Δυρραχίόυ ήσαν οι Π. Κεφάλας και Ν. Λαδάς (Παπατσώνη Παν.: Απομν. σελ. 111 και αλλαχού).
Αφού όμως ο Παν. Κεφάλας στρατολογούσε από τα χωριά της Μεσσηνίας οι πιο πάνω αναφερόμενοι αγωνισταί, έστω και αν δεν αναφέρεται ο τόπος καταγωγής τους, είναι Μεσσήνιοι και κατάγονται από το χωριά τα οποία εσημειώσαμεν ως υπαγόμενα στην επαρ. Εμπλακίων. Εκρίναμε σκόπιμο να παραθέσωμε εδώ τον κατάλογο των αγωνιστών αυτών γιατί το έγγραφο στο οποίο περιέχονται ως δικαιολογητικό του Π. Κεφάλα, Αρκαδός οπλαρχηγού, δεν έχει θέσι στα «Μεσσηνιακά», και έτσι θα παρέμεναν άγνωστοι, αν δεν εδημοσιεύαμε τον κατάλογο.
Οι απόγονοι των ανωτέρω αγωνιστών ευκόλως θα διαπιστώσουν ποίοι είναι οι δικοί τους πρόγονοι και από ποιο χωριό έκαστος κατάγεται.
Η Εκδοτική Αθηνών, περιγράφει στο 12ο τόμο ,στις σελίδες 89,91,95,147,176,177,255,327,328,330 και 331 τη δράση του στην επάνάσταση του 1821 ,οπου σκοτώθηκε στο Μανιάκι σε ηλικία 37 ετων

ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ *

Αποκαλείται στα έγγραφα του αγώνα ΖΕΥΓΟΛΑΤΑΙΟΣ. Ηταν πρόκριτος της περιοχής ,με προεπαναστατική δράση και εμπειρία πολεμική. Μόλις εξερράγη η επανάσταση εξελέγη καπετάνιος των χωρίων της Οιχαλίας. Επικεφαλής μεγάλης ομάδας απο 100 περίπου αγωνιστές των χωρίων: Ζευγολατιού,Σκάλας,,Σολακίου,Σιάμου, Βαλύρας,, Δεσσύλα, Διαβολιτσίου, Χάρμα κ.λ.π. Πολέμησαν στην πολιορκία Τρίπολης ,Δερβενακίων, Βαλτέτσιου, Αργους ,Τρικόρφου,Δραμπάλας , Μεσσηνιακών φρουρίων και άλλαχού. Το 1822 προήχθη σε 100νταρχο,το 1823 σε ταξίαρχο και το 1825 έπροτάθη σε υποχιλίαρχο.Το 1822 οι επαρχιακοί έφοροι ΕΜΠΛΑΚΙΩΝ τον διόρισαν έκατόνταρχο με δικαίωμα στρατολογίας. 25νταρχοι ηταν οι ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ από ΣΚΑΛΑ και ΣΕΜΠΡΑΚΟΣ από ΚΕΝΤΡΙΚΟ.
Ο αριθμός των στρατιωτών από τα αντίστοιχα χωριά ήταν: από ΣΚΑΛΑ 23, ΚΑΚΟΥΡΑ 20,ΣΙΑΜΟΥ 5, ΣΟΛΑΚΙ καιΤΖΑΦΕΡΕΜΙΝΙ 8, ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟ 9 , ΜΠΑΛΑ 4, ΜΑΓΟΥΛΑ 5 ,ΚΟΥΡΤΑΓΑ 6,ΔΕΣΣΥΛΑ 8, ΣΤΡΕΦΙ 7 ,ΔΙΑΒΟΛΙΤΣΙ 12, ΧΑΡΜΑ 5.ΣΥΝΟΛΟ 112.
Το 1830 ως δημογέρων κι’ εκλέκτωρ έλαβε μέρος στην επαρχιακή συνέλευση στον ΑΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ στη θέση ΚΑΜΑΡΙ κοντα στο χωριό ΣΚΑΛΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ για την εκλογή δικαστικών συμβούλων που θα εχρησιμοποιούντο για την έπάνδρωση των πρώτων δικαστηρίων.[ Μ.ΦΕΡΕΤΟΣ τόμος Α σελ.427-9 ]
Δίδομεν το πιστοποιητικόν κατ’ αιτησή του να το χρησιμοποιήσει οπου δεί.

Εν Μελιγαλά τη 3-5-46
Θ. Πουλόπουλος ,πρόεδρος Π. Δεληγιάννης ,πρωτοκολλιστής.
Τα μέλη: Ηλίας Μπότσικας ,Γιάννης Καπόμπασης
Επικυρούται , ΜΕΛΙΓΑΛΑ 5-5-1846 Ο Δήμαρχος Οιχαλίας Αναγ. Σταθουλόπουλος.
*Στο φάκελο 52 στις σελίδες 141-142 υπάρχουν τα στοιχεία καθώς και τα φωτοαντίγραφα από τα πρωτότυπα των ΓΑΚ με τα στοιχεία,Αναστασόπουλος Α λέξης,δήμος Στενυκλήρου ,Ζευγολατιό


Ο ΚΟΤΣΑΜΠΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
Ο Κοτσαμπάσης είχε καθήκοντα να διορίζει κοινοτικούς αγροφύλακες, να επικυρώνει τα νόμιμα έγγραφα μεταξύ των ραγιάδων, να κανονίζει τα μεροδούλια και τα πρόσωπα για τις αγγαρείες, να χορηγούν τροφή, περιποίηση και κατάλυμα στους Οθωμανούς Τιτλούχους επισκέπτες ή τους ανθρώπους της Τούρκικης εξουσίας όταν περνούσαν από το τόπο τους, να συνεργάζονται με τις τούρκικες αρχές για τον καταλογισμό του φόρου των ραγιάδων να βοηθούνε στην είσπραξη και τα πρόστιμα (Τζερεμέδες), να κανονίζουν την είσπραξη του φόρου υπέρ της κοινότητας, να συνεισφέρουν από τα λεφτά της κοινότητας για τους μισθούς των Πασάδων, Καδή, Βοεβόδα, Δραγουμάνων (διερμηνέων) και άλλων Τούρκων και Ελλήνων αξιωματικών του τόπου, να διατηρούν ταμείο για τα «μπαξίσια» (δωροδοκίες) και τα «Πεσκέσια» (δώρα) που επιτρέπονταν από το δημόσιο δίκαιο της Τουρκίας. Τέλος δίκαζαν τις μικροδιαφορές ανάμεσα στους ραγιάδες.
Η προσωπικότητα του κοτσαμπάση εκφράζεται μέσα από τα τραγούδια των «κλεφτών» με μίσος και περιφρόνηση γιατί το κοτσαμπασηλίκι ξεσπούσε πάντα σε βάρος του ραγιά γιατί υπήρχε η δίψα της εκδίκησης του αντίπαλου κομματάρχη.
Ο Πασάς ήταν ανώτατος στρατιωτικός τίτλος με 3 βαθμούς, ο Βεζύρης ήταν στρατιωτικοπολιτικός και ο τίτλος του «Μπίκ» είναι ο γραμματισμένος άρχοντας, ο τίτλος του «Αγά» είναι ο αγράμματος άρχοντας και κατώτερος τίτλος ήταν του Μουσελίμη και Δερβίση (πολεμιστής τούρκος Καλόγερος).
Σε κάθε γραφείο Βοεβόδα υπήρχε χτηματολόγιο, στα βιβλία του οποίου περιγράφονταν κάθε ιδιοκτησία και κάθε μεταβολή. Το φορολογικό σύστημα των Τούρκων ήταν αντιγραφή από το Βυζάντιο. Κυριότεροι φόροι ήταν
1. το «Ταπού» (για πωλήσεις – δωρεές)
2. Το «Ρέσμι – Τσίφτ» (ζευγαριάτικο)
3. Το «νεμπάκ» (φόρο εργατών στο σπαχή ιδιοκτήτη)
4. Το «Ρέσμι – αγγνάμ» (φόρος μαντριών)
5. Το «Ρέσμι – οτλάκ» (φόρος βοσκής)
6. Το «σαλαγριέ» (φόρος σανού)
7. Το «Ρέσμι – γιασλάκ» (φόρος ξεχειμαδιού)
8. Το «Ρέσμι – Κονβάν» (φόρος στα μελίσσια)
9. Το «Ρέσμι – ντεγγιρμέν (φόρος στους μύλους)
10. Το «Μπιντάατιχιν-τζίρ» (φόρος δεκάτης στα χοιρινά)
Είχαν ακόμη τελωνειακό δασμολόγιο για τα εισαγόμενα και εξαγόμενα είδη με είσπραξη 4% από Τούρκους εμπόρους, 5% από ραγιάδες και 3% από Ευρωπαίους. Τέλος το χαράτσι είχε 3 κατηγορίες . Ενα ρεάλι για κάθε παντρεμένο ,μισό ρεάλι για κάθε ανήλικο ανύπαντρο ,και εννέα «σπεέντζες» για κάθε νήπιο η «σακάτη» (βαριά ανάπηρο), το χρόνο.
Μεγάλη πληγή για τους ραγιάδες ήταν και το παιδομάζωμα συνήθως από 8-15 χρονών. Για να τα γλιτώσουν από τους Τούρκους τα ασχήμιζαν στα παιδικά και εφηβικά τους χρόνια για ν’ αποφύγουν το παιδομάζωμα. Άλλοι έφευγαν και πήγαιναν στα βουνά για να αποφεύγουν τις τούρκικες αρχές φτιάχνοντας χαμοκέλλες λιθόκτιστες και χωματένιες πλιθόκτιστες. Πολλοί τέτοιο συνοικισμοί (φτιάχτηκαν) στα Βουνά της Ιθώμης.
Την επαρχία διοικούσε ο Πασάς (διοικητής), Βοεβόδας (έπαρχος), Καδής (δικαστής), Σεντούκ-Εμίρης (ταμίας) και Μπουλούκ-Μπασή (Αστυνόμος ).
Πλάϊ στο Φεουδαρχικό διοικητικό σύστημά τους οι Τούρκοι είχαν αναγνωρίσει και ένα κατώτερο σύστημα αυτοδιοίκησης των ραγιάδων κατά κοινότητες. Το πρακτικό της εκλογής το έλεγαν «ιλάμι» και το έστελναν προς έγκριση στο Βοεβόδα. Πολλές φορές διορίζονταν απ’ ευθείας από τις ανώτερες τουρκικές αρχές που είχαν κερδίσει την εύνοια των τούρκων με ηθικά ή ανήθικα μέσα και έβγαιναν πάντα από την τάξη των «προκρίτων» (εύποροι) και όχι από την «πλεμπέγια» (λαό).
Ο ραγιάς ελπίζοντας στο «ρουσφέτι» για να γλιτώσει το κακό αναγκαζόταν να προσκολείται στο κόμμα ενός ισχυρού κοτσαμπάση της περιοχής και ν’ αφοσιώνεται σ’ αυτόν τυφλά.
Συνέχιζαν με την ίδια προσήλωση και τα παιδιά του, γιατί ο κοτσαμπάσης μπορούσε να του κάνει κάθε στιγμή κακό υποδείχνοντας στους Τούρκους τα παιδιά του για το παιδομάζωμα καθώς και τις όμορφες γυναίκες τους.
ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΚΑΙ ΘΟΔΩΡΟΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Αναγνώστης Πουλόπουλος κατάφερε να αποκτήσει την εύνοια της Σουλτάνας αδελφή του Σουλτάνου Σελίμ του Γκαι να αναλάβουν τη διαχείριση της επαρχίας Εμπλακίων , να βρουν ενοικιαστή για τα τσιφλίκια, να διοριστεί άλλος πασάς στη Τρίπολη και να καταστήσουν υποχείριο τους το νέο βοεβόδα της επαρχίας Εμπλακίων. Έτσι έγινε παντοδύναμος και ήταν ένας από τους ισχυρούς κοτσαμπάσηδες της Μεσσηνίας.
Είχε τσιφλίκια σε Σκάλα και Οιχαλία. Το Αναγνώστης ήταν προσωνύμιο εγγραμμάτων που με βάση το οκταήχι και ψαλτήρι διάβαζαν τον "Απόστολο" έλεγαν το "πιστεύω" και το "πάτερ ημών". Ήταν παιδιά πλούσιων οικογενειών που είχαν φοιτήσει σε "πληρωτικά διδασκαλία" που λειτουργούσαν πριν το 1800 στη Καλαμάτα, Νησί και Πύλο. Μάθαιναν επίσης ανάγνωση, γραφή, αριθμητική, ιστορία και γεωγραφία και φοίτησε στην ανώτερη σχολή της Δημητσάνας. Υπάρχουν πολλά έγγραφα* που για την εποχή του γνώριζε παρά πολλά γράμματα και αναδείχθηκε σε σπουδαίο πολιτικό και διοικητικό παράγοντα της επαρχίας Εμπλακίων. Αργότερα δόθηκε ολόψυχα στην επανάσταση, πολέμησε επικεφαλής στις κυριότερες μάχες φθάνοντας στο βαθμό του υποχιλίαρχου. Φιλοξένησε κατά καιρούς όλους τους οπλαρχηγούς της Επανάστασης (Μακρυγιάννη, Κεφάλα, Αναγνωσταρά, Κολοκοτρώνη και Παπαφλέσσα).
*Το 1835 στη Μεσσηνία λειτουργούσαν 4 δημοτικά σχολεία στην Καλαμάτα,Μεθώνη, Κορώνη και Κυπαρισσία.Το μοναδικό ελληνικο σχολείο λειτουργούσε στην Καλαμάτα. Στην εποχή του Καποδίστρια λειτουργούσαν 10 σχολεία, από τα οποία η βαβαρική αντιβασιλεία, κατήργησε τα 6 και έμειναν 4.
Το 1836 με τη σύσταση των δήμων από τους Βαυαρούς η Σκάλα ορίζεται πρωτεύουσα του τότε δημιουργηθέντος δήμου Δερρών. Το όνομα του δήμου προήλθε από το αρχαίο χωριό Δερραί ή Δερρίον ή Δερρά. Είναι γνωστό από τη μάχη των Σπαρτιατών - Μεσσηνίων στο Β΄Μεσσηνιακό πόλεμο που έγινε το 674 π.Χ όπου αναδείχθηκαν ισόπαλοι. Ο ιστορικός Ιωνάς Κεφάλας αναφέρει ότι η θέση είναι μεταξύ Σκάλας - Τσούκας - Μελιγαλά. Στο 500 π.Χ. υπήρχαν φυλάκια στη Τσούκα που προστάτευαν τους Μεσσηνίους από τους Σπαρτιάτες που ήθελαν να κατοικήσουν την καρπερή γη της περιοχής. Στις φωτιές της πύρινης λαίλαπας του ΄81 και 91 όταν κάηκε η Τσούκα φάνηκε ο παληός οικισμός με τάφους Σπαρτιατών οι οποίοι διέμειναν εκεί σε μόνιμη βάση για να προστατεύουν τους είλωτες που καλλιεργούσαν την εύφορη Μεσσηνία, από τις επιθέσεις των αντιπάλων τους Μεσσηνίων που διέμεναν απέναντι στην Ιθώμη που τους χώριζε το ποτάμι Μαυροζούμενα η Βαλύρα, όπως λεγόταν κατά την αρχαιότητα (400 π.Χ.).
Ο Αναγνώστης Πουλόπουλος τον Απρίλιο του 1826 εξελέγη πληρεξούσιος βουλευτής της επαρχίας Εμπλακίων στη Γ΄Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου και πρωτοστάτησε στη σύναψη Ειρήνης Ελλάδος -Τουρκίας. Το 1830 ήταν επαρχιακός δημογέροντας (τοπικός άρχοντας), επικυρώνει την αναφορά προκριτοαγωνιστών προς τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Ορίστηκε πραγματογνώμονας για την επίλυση της διαφοράς μεταξύ των χωριών Χάρμα, Μήλα και Αλειτούργι, για το νερό και τη κίνηση του υδρόμυλου, που άλεθε δημητριακά είδη.
Διορίζεται ως έχων τα προσόντα στο δικαστήριο Ανδρούσας, δήμαρχος και ειρηνοδίκης στο Δήμο Δερρών τον οποίο αποτελούσαν τα χωριά Σκάλα και Βαλύρα. Εισπράκτορας διορίστηκε ο Γιώργος Νικολακόπουλος από Σκάλα. Τη θέση του δημάρχου διαδέχτηκε ο Βαλυραίος Βασίλης Λινάρδος και εισπράκτορας ο Καρτερολιώτης. Το 1840 έγινε νέα διοικητική μεταρρύθμιση στη Μεσσηνία. Στο δήμο Οιχαλίας συγχωνεύτηκαν οι δήμοι Στενύκλαρου και Δερρών. Ο Δήμος Στενυκλάρου είχε τα χωριά Ζέζα, Μελιγαλά, Μαγούλα, Σολάκι, Αλειτούργι, Ζευγολατιό, το συνοικισμό "Μύλοι" και τη νεροτριβή της ιεράς μονής Βουλκάνου. Το 1839 ο δήμος Δερρών έπαθε μεγάλες ζημιές από τα Βαυαρικά αποσπάσματα του Φέδερ γιατί οι δημότες του περνούσαν καλά. Η εφημερίδα "Αθηνά" (φύλλο 678 το 1839) γράφει: Τα Βαυαρικά αποσπάσματα ηφάνισαν εξ ολοκλήρου το δήμο Δερρών γιατί ζωοτροφούν τρώγοντας πολυποίκιλα φαγητά όρνιθες, γάλους και χοίρους. Το 1855 η έδρα από τη Σκάλα μεταφέρθηκε στο Μελιγαλά που δήμαρχος ήταν ο Περικλής Μπούτος και ο Αναγνώστης Κάβουρας από Σκάλα διορίστηκε αστυνόμος με ευρύτατες δικαιοδοσίες και ήταν τρίτος στην τάξη σπουδαιότητας μετά το δήμαρχο και πρόεδρο δημοτικού συμβουλίου.
Ο Αναγνώστης Πουλόπουλος στο τμήμα Χειρογράφων του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών έχει αριθμό μητρώου 6917 και όταν ο λαός πεινούσε και υπέφερε αβάσταχτα, έστειλε στις 11-9-1827 ένα υπόμνημα στο γενικό αρχιστράτηγο Κολοκοτρώνη και ζητούσε από τη κυβέρνηση αλεύρι και τρόφιμα .
Στο αρχείο υπουργείου στρατιωτικών στο φάκελο 1827 (Αρχείο Κοντογιάννη) υπάρχει έγγραφο πο το υπογράφουν λαϊκές επιτροπές μεταξύ αυτών και της επαρχίας Εμπλακίων Κ. Μπαγαλόγαμπρος Α. Περρωτής, Αναγνώστης Πουλόπουλος και Καρακίτζος από του Κατζαρού Μεσσηνίας. Ο Κολοκοτρώνης το μεταβιβάζει στην κυβέρνηση στις 12/9/1827 κάνοντας θερμή έκκληση να στείλει τρόφιμα για να μην πεθαίνουν οι άνθρωποι από την πείνα. Καμία πρόνοια δεν ελήφθη για τους αγωνιστές του λαού. Οι χήρες, ανάπηροι και ορφανά διακόνευαν. Εκατοντάδες λαϊκοί ακτήμονες αγωνιστές μη μπορώντας να ζήσουν βγήκαν ληστές στα βουνά, ή πέθαιναν φυλακή αφού μάταια ζητούσαν ψωμί η χωράφια να καλλιεργήσουν για να ζήσουν οι πεινασμένες φαμίλιες τους. Δυστυχώς μόνο στις οικογένειες προκρίτων και αρχηγών δόθηκαν μεγάλα Τσιφλίκα στα οποία οι αγρότες αγωνιστές εργάζονταν μεσακάρηδες και σέμπροι, όπως επί τουρκοκρατίας. Οι πιο πολλοί ηγέτες αδιαφόρησαν για το λαό. Και η ιστορία επαναλαμβάνεται μέχρι σήμερα.
Το ειρηνοδικείο του Δήμου Δερρών είχε δικαιοδοσία στους δήμους Ανδανίας, Δερρών, Στενυκλάρου, Οιχαλίας, Πολίχνης, Βελύρας Ιθώμης, Υάμειας και Αριστομένη. Το 1841 απολύθηκε από ειρηνοδίκης Δερρών και έγινε ειρηνοδίκης στο Κάμπο Αβίας με δικαιοδοσία την Μεσσηνιακή Μάνη. Έλαβε μέρος στο αντιοθωνικό κίνημα, παύθηκε και κλείστηκε φυλακή. Το 1862 ήταν δήμαρχος Εύας τοποθετούμενος από τους επαναστάτες στρατιωτικούς που έδιωξαν τον Όθωνα στη θέση του Π.Παπατσιώνη, που ήταν φίλος του Όθωνα.
ΤΟΜΟΣ 10
Θεοδωράκης Πουλόπουλος Σελίδα 79
Πρόταση στρατιωτικών προαγωγών
Περίοδος Β αριθμός 720
Προσωρινή Διοίκησης της Ελλάδος.
Το εκτελεστικό σώμα
Προς τον εκλαμπρότατο πρόεδρο του Βουλευτικού.
Διαν το σκοπό του να μη εμποδιστεί η εκστρατεία αλλά να γενεί με την απαιτουμένη ταχύτητα και προθυμία κρίνει εύλογον το εκτελεστικό να κάμει τους εξής προβιβασμούς:
Τον Θοδωράκη Πουλόπουλο Εκατόνταρχο
22 Μαίου 1823 Τριπολιτζά

Ο πρόεδρος ο Γ.Γραμματέας
Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης Α.Μαυροκορδάτος
Σημείωση. Ήταν ένας από τους πρόκριτους της Πελοποννήσου που συμμετείχε στη Μονή Καλτεζών με το Δημήτριο Υψηλάντη το οποίο είναι στη διάθεση του οποιοδήποτε ενδιαφερομένου.

Ένας από τους εγγονούς του μεγάλου Τσαμπάση παντρεύτηκε στη Βαλύρα μια πλούσια κοπέλα και έφτιαξε ένα αρχοντικό παρόμοιο με εκείνο της Σκάλας που δεσπόζει με τον όγκο και την τεχνοτροπία του μέχρι και σήμερα. Τα υλικά τα είχαν φέρει από τη Γαλλία.
Τα εγγόνια του ζούσαν από τη μεγάλη περιουσία που τους άφησε. Ο Μιχάλης που εγκαταστάθηκε στη Βαλύρα πριν το 1900 απόχτησε τα παιδιά Δημοσθένη και Μαρία.
Ο Δημοσθένης απόχτησε 4 παιδιά.
Το Μιχάλη που ήταν υπάλληλος στη τοπογραφική υπηρεσία του υπουργείου γεωργίας.
Σε κάποιο νησί του Αιγαίου είχε πάει για κυνήγι με συνάδελφους του και έγινε εκπυρσοκρότηση του όπλου, τραυματίστηκε και υποκύπτοντας στα τραυματά του, ενταφιάσθηκε στη Βαλύρα. Την Ευσταθία που παντρεύτηκε τον Ευστάθιο Ντουραμάκο πυροσβέστη από Βαλύρα και απόχτησαν 3 παιδιά (2 κορίτσια + 1 αγόρι).Την Ιωάννα που είναι ανύπαντρη και παραμένει στη Βαλύρα στο πατρικό σπίτι και το Γιώργο που είναι παντρεμένος ζει στην Αθήνα και είναι χωρίς παιδιά.
Η κόρη του Μαρία παντρεύτηκε το Γιώργο Βασιλόπουλο που ήταν επιστάτης στα μεταλλεία πυρολουσίτη στα Ζερμπίσια. Απόχτησαν τα παιδιά Λάκη (Βασίλη) και Στέλιο. Ο Στέλιος οργανώθηκε στο τοπικό ΕΑΜ Βαλύρας και ήταν ένας από τους πρωτεργάτες στην ανατίναξη του μεταλλείου που προμήθευε μετάλλευμα το γερμανικό στρατό, στη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής.Ήταν ένας από τους τρεις που έβαλαν υπογραφή για να σωθεί ο Αγαθοκλής Μακρής και Βασίλης Καπότης. Δύο όμως από το τοπικό ΕΑΜ Βαλύρας αρνήθηκαν, και έτσι ο Αγαθοκλής Μακρής με το Βασίλη Καπότη επίσης από Βαλύρα εκτελέστηκαν στη Καλαμάτα. Οι Στέλιος και Λάκης Βασιλόπουλος ζουν μόνιμα στην Αθήνα.Το Στέλιο γνώρισα τα τελευταία 4 χρόνια και μου έδωσε πληροφορίες για τα διάφορα γεγονότα που έζησε στη κατοχή. Μου δώρισε το βιβλίο του με τα ποιήματα που έχει γράψει για την κατοχή. Άφησε τα εγκόσμια το Δεκέμβρη του 2002 ,όπου πριν λίγο καιρό είχε χάσει και τη γυναίκα του.
Το σπίτι όπου έμεναν ήταν ένα από τα παλιότερα σπίτια του χωριού. Ήταν πανδοχείο και είχε διανυκτερεύσει ο Βασιλιάς Όθωνος με την Αμαλία όταν είχαν επισκεφτεί το μοναστήρι του Βουλκάνου και τους φιλοξένησε ο Παπατσώνης στην Εύα γιατί του είχαν βαφτίσει ένα παιδί δίνοντας το όνομα Όθωνας.
Είχε μια μεγάλη σάλα σε χρώμα μπλε και το ταβάνι είχε μια πεντάλφα,ένα καντηλιέρι και ένα μεγάλο πολυελαιο. Αυτό αποδεικνύει ότι λειτουργούσε στη Βαλύρα από παλιά μασονική στοά και το φωτογραφικό υλικό που είχα ,κάπου έχει παραπέσει για αυτό το ντοκουμέντο.
* Το 1835 στη Μεσσηνια λειτουργούσαν τα δημοτικα σχολεία καλαμάτας, Μεθώνης , Κορώνης και Κυπαρισσίας. Το μοναδικό Ελληνικό σχολείο στη Μεσσηνία λειτουργούσε στην Καλαμάτα. Επι Καποδίστρια τα συσταθέντα σχολεία στη Μεσσηνία ήταν 10,όπου η βαβαρική αντιβασιλεία έκλεισε από τα 10 τα 6 και έμειναν 4.