Η ΓΗ ΤΟ ΤΑΞΕΙΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ

''ΓΗ''

Τι όμορφη που είσαι, γη, και τι εξαίσια.Τι τέλεια η υπακοή σου στο φως, και τι ευγενική υποταγή σου στον ήλιο!Πόσο μοναχική είσαι, όταν τυλίγεσαι με τους ίσκιους και πόση χάρη

έχει η όψη σου όταν σκεπάζεται με το σκοτάδι!Πόση ηρεμία φέρνει το τραγούδι της αυγής σου και πόση ταραχή.Ο παιάνας του βραδιού σου Πόσο τέλεια είσαι, γη, και πόσο μεγαλόπρεπη!Περπάτησα στους κάμπους σου, σκαρφάλωσα στα πέτρινα βουνά σου Κατέβηκα στις κοιλάδες σου και χώθηκα στις σπηλιές σου Στους κάμπους, βρήκα το όνειρό σου, στα βουνά βρήκα την περηφάνια σου, στις κοιλάδες συνάντησα την ησυχία σου, στους βράχους την απόφασή σου, στις σπηλιές τη μυστικότητά σου.Η άνοιξή σου με ξύπνησε και μ’ οδήγησε στα χωράφια σου,Όπου η ευωδιαστή ανάσα σου αναδίδεται σα θυμίαμα.Είδα τα φρούτα, τους καρπούς του καλοκαιρινού σου μόχθου.

ΥΓΕΙΑ - ΑΣΘΕΝΕΙΑ – ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ-ΓΙΟΥΝΑΜΙ ΤΙΜΠ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΒΙΟΛΟΓΟΥ
ΒΑΛΥΡΑ ΙΘΩΜΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ Τ.Κ.24002, ΤΗΛ.2724071016

Στον πλανήτη γη παρουσιάζονται διαρκώς πολλά και διάφορα φαινόμενα. Με τη μελέτη και εξήγηση των φαινομένων αυτών ασχολούνται οι διάφορες επιστήμες. Η επιστημονική μέθοδος βασίζεται στην παρατήρηση, στο πείραμα, στη μεταβλητή, στην απόδειξη και τέλος στους νόμους της επιστήμης.Η μελέτη της ζωής σχετίζεται με την χημεία της. Χωρίς χημικές αντιδράσεις θα ήταν αδύνατη ( εκτός από τα σπόρια και σπέρματα και κάτω από ειδικές συνθήκες). Ο μεταβολισμός, μια από τις ιδιότητες των εμβίων όντων που διακρίνεται σε αναβολισμό (σύνθεση ουσιών) και καταβολισμό (διάσπαση ουσιών) παράγει ενέργεια για την ανάπτυξη, κίνηση, επούλωση βλαβών και επικοινωνία με το περιβάλλον τους. Οι σπουδαιότερες μεταβολικές διαδικασίες είναι της φωτοσύνθεσης και της αναπνοής που εξασφαλίζουν αφενός την ομαλή ανακύκλωση ύλης και ενέργειας και αφετέρου την ομαλή ανακύκλωση οξυγόνου-διοξειδίου του άνθρακα, στοιχεία απαραίτητα , για όλους τους οργανισμούς αυτότροφους και ετερότροφους.

ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΔΑΝΙΑΣ...

Ομιλία του Γιάννη Δ. Λύρα εκπαιδευτικού, με τίτλο: «ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΔΑΝΙΑΣ» ΒΑΛΥΡΑ ΙΘΩΜΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΚ 24002, ΤΗΛ.2724071016, στον 3ο Ανδάνειο Δρόμο, στο Διαβολίτσι Μεσσηνίας, 26-28/8/2011

Τον Αύγουστο του 2011 σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Ανδανίας και πρόεδρο του ορειβατικού συλλόγου Καλαμάτας Ευθύμιο Αλεξόπουλο και το νέο Καλλικρατικό δήμο Οιχαλίας με δήμαρχο τον κύριο Μπάμη Φίλιππο θα παρουσιάσει το ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ-ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΟ-ΜΥΗΤΙΚΟ, των Μυστηρίων της Ανδανίας, με στόχο την επόμενη χρονιά να γίνει η αναβίωση ολόκληρου του τελετουργικού, σύμφωνα με τα 27 άρθρα που αναγράφονται στις 2 εντοιχισμένες στήλες που υπάρχουν στην είσοδο του ιερού ναού του αγίου Κωνσταντίνου, στους Κωνσταντίνους Μεσσηνίας.

Στις 26 Αυγούστου ,στην πλατεία Διαβολιτσίου και ώρα 8,30 μ.μ. θα γίνει η ομιλία που σχετίζεται με το καταστατικό των Μυστηρίων της Ανδανίας και στις27 Αυγούστου και ώρα 6 μ.μ. θα τελεστεί ο τρίτος «ΑΝΔΑΝΕΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ», μήκους 17000 μέτρων, από την Πλατεία Διαβολιτσίου- μέχρι την Αρκαδική Πύλη Αρχαίας Μεσσήνης, και θα γίνονται παράλληλα με τον αγώνα διαλέξεις, ημερίδες, συνέδρια και έκθεση φωτογραφίας, στην πλατεία Διαβολιτσίου, το διήμερο των εκδηλώσεων, με ελεύθερη είσοδο. Σκοπός της έκθεσης φωτογραφίας είναι η προβολή της Πολιτιστικής-Πολιτισμικής κληρονομιάς, και αξιοθέατων της περιοχής της Άνω Μεσσηνίας.

Το τρίπτυχο Ανδάνειος δρόμος, έκθεση φωτογραφίας και η ομιλία με το καταστατικό των μυστηρίων της Ανδανίας, όπως αναγράφονται στις 2 στήλες , έχει σκοπό να εμπλακούν όλοι αυτοί (ερευνητές, αρχαιολόγοι, εφορείες κ.λ.π. )που έχουν ασχοληθεί, για την προβολή ,διάσωση σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, της βαριάς κληρονομιάς που έχει η περιοχή μας.

3ος Ανδάνειος Δρόμος στο Διαβολίτσι Μεσσηνίας 26-27 Αυγούστου 2011

Ο βιολόγος εκπαιδευτικός Γιάννης Δ. Λύρας,  με καταγωγή από τη Βαλύρα Μεσσηνίας  και με την ιδιότητα του  ερευνητή-συγγραφέα –εκδότη τα έτη 2007 και 2010 κυκλοφόρησε τα  αντίστοιχα πονηματά του  που το ένα σχετίζεται με τα Μυστήρια της Ανδανίας και το άλλο με τη Βυζαντινή κληρονομιά Της Μεσσηνίας.
Το πρώτο παρουσιάστηκε σε συνέδρια στην Αλεξανδρούπολη  το 2004 (πριν κυκλοφορήσει το βιβλίο) και Αθήνα το  2008, και το δεύτερο  παρουσιάστηκε στην Καλαμάτα, στο 4^ο συνέδριο Μεσσηνιακών σπουδών, το 2010.Τον Αύγουστο  του 2011, στις 26\8 και ώρα 8,30μ.μ. στο θεατράκι Διαβολιτσίου «Σταθία Κωνσταντακοπούλου»  σε συνεργασία με τον πολιτιστικό σύλλογο της  Ανδανίας  και πρόεδρο του ορειβατικού  συλλόγου Καλαμάτας Ευθύμιο Αλεξόπουλο και το νέο Καλλικρατικό δήμο Οιχαλίας, με δήμαρχο τον κύριο Μπάμη Φίλιππο, ο βιολόγος εκπαιδευτικός Γιάννης Δ. Λύρας ,θα παρουσιάσει  «το καταστατικό-τελετουργικό-ιστορικό των Μυστηρίων της Ανδανίας», και μετά θα ακολουθήσει συζήτηση, με στόχο την επόμενη χρονιά να γίνει η αναβίωση ολόκληρου του τελετουργικού, σύμφωνα  με τα  27 άρθρα που αναγράφονται στις 2 εντοιχισμένες  στήλες που υπάρχουν στην είσοδο του ιερού ναού του αγίου Κωνσταντίνου, στους Κωνσταντίνους Μεσσηνίας.
Στη διάρκεια του  διημέρου θα λειτουργεί και έκθεση φωτογραφίας, στην πλατεία του Διαβολιτσίου  με ελεύθερη είσοδο , και θα τελεστεί , για 3^η συνεχή χρονιά,  η διαδρομή Ανδανία-Αρχαία Μεσσήνη,  του τελετουργικού των μυστηρίων της Ανδανίας , στις 27\8 και ώρα 9 μ.μ.

Αφιέρωμα στους ταλιαδόρους( ξυλογλύπτες) αδελφούς Ντινόπουλους από το Βαλτεσινίκο Αρκαδίας

Για τέμπλο το κάθε ξυλικό δεν κάνει. Θέλει φλαμούρι, αγριοξιά και καρυδιά. Να του μιλάει η σμύλη και η ροκάνα. Κι εκείνο ν’ απαντάει ταπεινά. Δεν είμαι μάρμαρο ακτίνες να σκορπίσω.Να τις μαζέψεις σε κλωστή ονειρευτή.
Εγώ γυρεύω από ψυχές να ζήσω με τη δική σου και την άλλη τα’ ασκητή. Εγώ γυρεύω δίψυχο τεχνίτη η μια ψυχή να τρέμει σ’ ανεβαίνει κι’ η άλλη; Ποιος της λέει να φρίττη!

Η πίστη κι’ αγάπη δεν πεθαίνει! Είν’ τόσο γλυκός ο Κύριος της Αγάπης! Αρνιά , πουλιά, σταφύλια που στολίζεις.

Κι΄τέλεια αγάπη και στο Γολγοθά της.Και με τα’ αγκάθια αν τη στολίσεις.Φορεί τα’ ακάνθινο στεφάνι. Τώρα, τεχνίτη, πως θα ζήσεις.Το ξύλο να σου λέει φτάνει και Συ να θες να τα’ αναστήσεις.

Ήταν βαριά του τάφου η πέτρα.Μα ήρθε ο άγγελος σαν φλόγα. Τη σμίλη μου την ταξιθέτρα. Μ’ ένα του νεύμα την ευλόγα. 

Σημείωση 2. 

Ευχαριστώ τον συνταξιούχο δάσκαλο Γρηγόρη Κριμπά για το ενδιαφέρον του που μου δάνεισε το βιβλίο με τίτλο: Μνήμες από το Βαλτεσινίκο και τα γύρω χωριά , του Νέστορος Μπούμπουλη, Αθήνα 1978 κεφάλαιο ΚΗ σελίδες 527-555, μαθαίνοντας για τα τέμπλα, προσκυνητάρια, και σκαλιστά ταβάνια, των ιερών ναών στα διάφορα χωριά του νομού Μεσσηνίας.

ΒΑΛΥΡΑ 7-7-2011

Θέατρο και Ψυχαγωγία

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

ΒΑΛΥΡΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 24002, ΤΗΛ. 2724071016

    Ο Αναστάσιος Κοντοπανάγος πολύ εμφάνταστος και ιδιοφυής συνέλαβε την ιδέα να ιδρύσει ένα θεατρικό Σύλλογο από παιδιά  του χωριού Τζεφερεμίνη για να ψυχαγωγούμε κατά περιστάσεις ( στο πανηγύρι, το Πάσχα, τα Χριστούγεννα και τις απόκριες) τους χωρικούς, αλλά και  άλλους επισκέπτες από τα γύρω χωριά Μπάστα, Λέζι, Σκάλα Χασάμπασα, Βουρνάζι, Σήμιζα, Μαυρομάτι. Για τον σκοπό αυτό ο αείμνηστος Αναστάσιος Κοντοπανάγος επέλεξε και τα κατάλληλα πρόσωπα που θα υποδύονταν τον ρόλο του έργου τη Γκόλφω, την Εσμέ, και τις δύο ορφανές, τους δύο λοχίες, τον Αθανάσιο Διάκο, τον Κατσαντώνη κ.λ.π. Αυτά ήταν τα έργα που αποδίδαμε στους  κατοίκους αλλά και στα γύρω χωριά που στα πανηγύρια τους μας προσκαλούσαν να μεταβούμε σαν θεατρικος πλέον σύλλογος καθιερωμένος. Πάντα με αμοιβή. Σκοπός του συλλόγου εκτός της ψυχαγωγίας ήταν και η εκτέλεση απαραίτητων μικρών αλλά και ωφελίμων έργων π.χ. κατασκευή  γεφυρών εκεί που τα νερά δημιούργησαν πρόβλημα όσον αφορά τη διάβαση των κατοίκων που καθιστά σοβαρό εμπόδιο επικοινωνίας των χωρικών για την μετάβαση στους αγρούς και πράγματι κατασκευάσαμε 3 γεφύρια  στον κάμπο. Τη διάνοιξη του αυλακιού από τον κεντρικό αλευρόμυλο – προς τον παλιόμυλο. Έτσι διοχετευόταν μεγαλύτερη ποσότητα νερού τόσο για τη λειτουργία του νερόμυλου τόσο και για το πότισμα των μπαξέδων και άλλων χέρσων κτημάτων.

Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΤΟΥ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ

Η μονή καλείται και μονή της Παναγίας της κορυφής ή της Θεοτόκου της Επανωκαστριωτίσσης ή Μονή του Βουρκάνου της εικόνας της Παναγίας της Γοργοπάκουης, το Βουρκάνο, Παναγία η Βουρκανιώτισσα ή Χάρη της Βουρκανιώτισσας μοναστήρι και μοναστήρι του Βουλκάνου

  Η παράδοση τοποθετεί την ανιδρυσή του το 725 Μ.Χ. επι βασιλείας του Λέοντος Γ του Ισαύρου του Εικονομάχου.Μερικοί καλόγεροι ασκητές εικονολάτρες υπέστησαν άγριο διωγμό από τον αυτοκράτορα κατέφυγαν στην ΙΘΩΜΗ  κι έκτισαν το μοναστήρι πάνω στα θεμέλια του αρχαίου ιερού του ΙΘΩΜΑΤΑ ΔΙΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ  κατά τη γνωστή συνήθεια των φανατικών χριστιανών, που έκτιζαν χριστιανικές εκκλησίες πάνω στα ερείπια αρχαίων ναών για να τονίσουν ,έτσι, το θρίαμβο της νέας  θρησκείας του Χριστού κατά της ¨ειδωλολατρίας¨.

  Το σημερινό ¨καθολικό¨της Παναγίας της Βουλκανιώτισας αποδεικνύεται ότι έχει κτιστεί πάνω στα ερείπια του ναού του Διός Ιθωμάτα ,που είχε ανεγερθεί από τους πρώτους βασιλείς των Μεσσηνίων Πολυκάονα και Μεσσήνη ,από τα παρακάτω:

Ιεροί Ναοί της Βαλύρας - Εφημέριοι 1821-2003...

ΤΡΕΙΣ ΟΔΟΙ ΜΕ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΩΝ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

 ΒΑΛΥΡΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 24002, ΤΗΛ.2724071016

18. Οδός Αγίου Αθανασίου

Ο Αγιος Αθανάσιος είναι ο καθεδρικός ενοριακός ναός της Βαλύρας. Ακριβή χρονολογία θεμελίωσης και αποπεράτωσης του ναού αυτού δεν έχουμε. Από τις εικόνες όμως του τέμπλου που είναι υπογεγραμμένες από τους αγιογράφους εκ Ζακύνθου Ιωάννη και Γεώργιο Ταμβάκη, εισηγητή της Επτανησιακής σχολής στην αγιογραφία και τη ζωγραφική, βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι ο ναός κτίστηκε πριν το 1850, όπως και άλλοι ενοριακοί ναοί των γύρω χωριών. Ο ρυθμός του ναού είναι τρίκλητος βασιλική μετά τρούλου. Εντυπωσιακή τελειότητα παρουσιάζει η μεσαία καμάρα όπου με τον τρούλο σχηματίζει τέλειο σταυρό. Ανυπολόγιστης αξίας είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο ,έργο των αδελφών Ντινόπουλοι από το Βαλτεσινίκο της Αρκαδίας . Τα ο ξυλόγλυπτο τέμπλο έχει τη κεντρική είσοδο και δυο πλευρικές εισόδους (πόρτες). Χωρίζεται κάθετα και οριζόντια σε 9 μέρη. Οι 10 κάθετες ξυλόγλυπτες κολόνες ,έχουν η κάθε μια από 4 ξυλόγλυπτες αγιογραφήσεις. Υπάρχουν 56 αγιογραφήσεις και αρκετά ξυλόγλυπτα πρόσωπα. Παρόμοια τέμπλα έχουν κατασκευάσει σε πολλούς ιερούς ναούς της Μεσσηνίας και Πελοποννήσου Από πληροφορίες των απογόνων Τσαγκάρη ,χρειάστηκαν 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί το ξυλόγλυπτο τέμπλο που είναι μοναδικής τεχνοτροπίας στην Ελλάδα και χρειάζεται συντήρηση όπως και ο ναός από τους σεισμούς που υπέστη στις 19-9- 1986 και το 1991.Τα νερά της κολυμβήθρας πέφτουν σε πηγάδι βάθους 12 μέτρων. Το ρολόι στο καμπαναριό, είναι δωρεά των μεταναστών στην Αμερική της οικογένειας Ξενοφώντα Μανιάτη. Είχε 3 μάσκουλα, μοναδικά στην Ελλάδα, τά οποία ο γέμιζαν με τριμμένο κεραμίδι και μπαρούτι. Βάζοντας το φυτίλι ,τα έσκαγαν και έκαναν ισχυρό κρότο ανήμερα της ανάστασης κάθε χρόνο ,ένα έθιμο που πρέπει να επανέλθει. Δυστυχώς το ένα χάθηκε και θα πρέπει να βρεθεί. Τα έσκαγαν με τη σειρά οι :Παντελής Λεβέντης, Χρίστος Ντουραμάκος (Γκούμας), Ντίνος Σκαρμέας και Δημήτρης Μπαταλιας. Τα έσκαγαν στη περίοδο της Τουρκοκρατίας για να αφινιάζουν τα άλογα και να γλυτώνουν οι Ελλήνες από τους Τούρκους που τους καταπίεζαν. Υπάρχει το πρωτόκολλο παραλαβής και παράδοσης των ναών της Βαλύρας του πατέρα μου που ήταν επίτροπος για περίπου 30 χρόνια και ο αδελφός του Παναγιώτης είχε δωρήσει τους πολυελαίους στον Αγιο Αθανάσιο.

Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ενοριακού ναού αγίου Αθανασίου Βαλύρας, έργο των αδελφών Ντινόπουλοι , από το Βαλτεσινίκο Αρκαδίας, έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

ΕΦΗΜΕΡΙΟΙ ΕΝΟΡΙΑΚΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΒΑΛΥΡΑΣ 1821-2003

1821-1840. ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ.Από ΖΥΓΟΒΙΣΤΙ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ.ΑΠΟΘΑΝΩΝ

1840-1845.ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

1845-1875.ΜΙΧΑΗΛ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ή ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ. ΑΠΟΘΑΝΩΝ

1875-1903.ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΥΛΩΝΑΣ. ΔΥΡΡΑΧΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ. ΑΠΟΘΑΝΩΝ

1903-1905 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΚΑΡΥΔΗΣ . ΑΠΟΘΑΝΩΝ

1905-1906ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΚΑΡΥΔΗΣ (ΓΙΟΣ). ΑΠΟ ΕΝΟΡΙΑ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΑΓΟΥΛΑΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ.

1906-1922 ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΟΥ ΑΠΟΘΑΝΩΝ

1922-1938 ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΜΑΤΣΟΥΚΑΣ ΑΠΟ ΑΓΡΙΛΙΑ

1940-1969. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ν. ΞΥΔΟΠΟΥΛΟΣ.ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΘΕΊΣ.ΑΠΕΘΑΝΕ ΤΟ 1973

1972-1978 ΚΩΝΝ0Σ ΣΦΗΚΑΣ.ΜΕΤΑΤΕΘΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ.

1978-2002.ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. ΜΕΤΑΤΕΘΕΊΣ ΑΠΟ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΡΤΕΡΟΛΙΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ.ΑΠΕΒΙΩΣΕ.

2002…ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ .ΜΕΤΑΤΕΘΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΟΡΩΝΗΣ

Ο πατέρας μου γεννήθηκε στις 6-3-1875 ,ο αδελφός του Παναγιώτης το 1882 και ο Χρίστος το 1885.Οι αδελφές του πατέρα μου ήταν η Μαγδαληνή, Γεωργίτσα ,Καλλιρόη και……Ο πατέρας μου παντρεύτηκε τη Σταυρούλα Αποστολοπούλου από ΑΡΙ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ και απεβίωσε στις 3-4-1951.Μετά παντρεύτηκε τη μάννα μου Αγγελική η οποία πέθανε στις 24-9-1997.Απόχτησε τα παιδιά Χριστίνα 23-11-1942,Θανάση15-5-1945, τα δίδυμα Ιωάννα και Ιωάννη 24-11-1947 και τη Δάφνη1-11-1949.Τα πρώτα της παιδιά ήταν πάλι δίδυμα αλλά, πέθαναν.Οι οικογενειακές μερίδες στη κοινότητα του πατέρα μου αδελφού μου και εμένα εχουν τα αντίστοιχα νούμερα 176,587 και 648.