ΓΙΑΝΝΗΣ Δ.ΛΥΡΑΣ: Αφιέρωμα στους Λαμπαινέους Νεόφυτο Παναγιωτόπουλο, μητροπολίτη Τριφυλίας και Ολυμπίας,και άλλους 5.

Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

Αφιέρωμα στους Λαμπαινέους Νεόφυτο Παναγιωτόπουλο, μητροπολίτη Τριφυλίας και Ολυμπίας,και άλλους 5.

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ.
ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΛΑΜΠΑΙΝΑΣ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΛΑΜΠΑΙΝΑΣ

Αυτό το καλοκαίρι συνάντησα στη Λάμπαινα τον κύριο Νίκο Στούνο και μου είπε να ρωτήσω τον ιερέα της Βαλύρας Ιωάννη Φωτεινό, αν υπάρχει ο σταυρός του Νεόφυτου, που είχε δωρήσει στον ενοριακό ναό άγιο Αθανάσιο.Έγινε η συνάντηση με τον ιερέα, η απάντηση ήταν θετική, και φωτογράφισα τον σταυρό που κοσμεί την εκκλησία μας.

Ο Νεόφυτος Παναγιωτόπουλος 1882 έως 1902 ήταν επίσκοπος στην ιερά μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ

Γεννήθηκε στη Λάμπαινα, χωρίς να έχει προσδιοριστεί ακριβώς η χρονολογία γεννησεώς του. Άλλοι λένε το 1825 και άλλοι το 1938.Έζησε στην Πάνω Λάμπαινα, στην παλιά αυλή του σπιτιού που έμενε παλιά, η οικογένεια Στούνου, Παπαγεωργίου και ο παλιός τοπάρχης Αλέζ Αγάς.

Ήταν και είναι ακόμη εκεί 3 πόρτες

Του Γεροκωστάρα (Κώστα Παπαγεωργίου)

Του Χαραλαμάκου Παπαγεωργίου και του

Στούνου.

Εκεί παλιά ήταν το σπίτι του Γιάννη Παπαγεωργίου ,που ήταν μπακάλικο και τροφοδοτούσε με τρόφιμα όλη την Άνω Μεσσηνία. Πολύ αργότερα ήρθαν στα Χάνια, που υπάρχει το λιοτρίβι, το οποίο πωλήθηκε, από τον Επαμεινώνδα Παπαγεωργίου στην οικογένεια Καραβά, από Λάμπαινα

Η μία πόρτα είναι τώρα σιδερένια, σώζεται η καμάρα και είναι ιδιοκτησίας Χρίστου Γεωργακόπουλου, το οποίο πώλησε ο πατέρας μου Στούνος. Η οικία είχε αγοραστεί από τον προπάππο μου, από τον πατέρα του Νεόφυτου. Εκεί εικάζεται ότι έκανε τις καλοκαιρινές διακοπές του ο Ιωσήφ Ανδρούσης και εκεί έμενε επί τουρκοκρατίας ο τοπάρχης Αλέζ Αγάς και έμεινε το παρατσούκλι στην οικογένεια Παπαγεωργίου, Αλεζαγέικο, γιατί η μάνα μου είναι το γένος Παπαγεωργίου..

Ο πατέρας του Νεόφυτου είχε παντρευτεί γυναίκα ,το γένος Γεωργακοπούλου, απο Βαλύρα, γι' αυτό και είχε δωρήσει το σταυρό, στον ενοριακό ναό άγιο Αθανάσιο. Είχε και καλαμάρι το οποίο χάθηκε.

Έγινε μητροπολίτης Τριφυλίας και όταν ήταν άρρωστος παραθέριζε Πόρο και Αίγινα και τον φιλοξενούσε η οικογένεια Παπανδρέου.

Απεβίωσε και η κηδεία του έγινε στις 18 Αυγούστου του 1903, στον άγιο Γεώργιο, στου Καρίτση κοντά στην πλατεία Κλαυθμώνος.Το ετήσιο μνημόσυνο έγινε στις 22 Αυγούστου ,το 1904, στα Πευκάκια του Λυκαβηττού, από τον Οδυσσέα Παπανδρέου.

Τα λειψανά του βρίσκονται στον άγιο Αθανάσιο της Κυπαρισσίας.

Ευχαριστώ το Νίκο Στούνο και του υποσχέθηκα να ψάξουμε για περισσότερα στοιχεία, ώστε να έχουμε μια πλήρη εικόνα του βιογραφικού του και του έργου του.

Με αυτό το μικρό αφιέρωμα τον μνημονεύουμε και μαθαίνουμε, για τον άγνωστο σε πολλούς μητροπολίτη, ενώ γνωρίζουμε περισσότερα ,για τον επίσης λαμπαινέο Ιωνά Κεφάλα και για τα άλλα 5 πρόσωπα, με καταγωγή τη Λάμπαινα ,από την εφημερίδα τησ Καλαμάτας Μεσσηνιακό Λόγο.

Φέτος το καλοκαίρι πρέπει να γίνει μια ημερίδα για να τιμήσουμε και μνημονεύσουμε τους λαμπαινέους, στη γενετειρά τους.

Έγινε φέτος η επανέκδοση των διαφόρων εκδόσεων του Ιωνά Κεφάλα με τη συνεργασία του εγγονού του Ιωνά και του πανεπιστημιακού από Λάμπαινα Γιώργου Μπαλτόπουλου, που επιμελήθηκε την έκδοση και χορηγία.Για το βιβλίο αυτό θα κάνουμε ανάρτηση, ύστερα από την μελέτη του πονήματος αυτού και την παρουσιασή του στη Λάμπαινα Μεσσηνίας το Καλοκαίρι.

Ο Ιωνάς Κεφάλας έχει προγονική καταγωγή από το Δυρράχι και στο γενεαλογικό δένδρο του Παναγιώτη Κεφάλα, ο οποίος σκοτώθηκε στο Μανιάκι, και ένας από τους στρατιώτες του που έχω βρει στα ΓΑΚ, ήταν και ο παπούλης μου Αθανάσιος Λύρας, μαζί με πολλούς άλλους βαλυραίους

Λάμπαινα (Λέζι). Τοπάρχης ήταν ο Αλεζ-Αγάς και το όνομα κληρονόμησαν σαν παρατσούκλι η οικογένεια Παπαγεωργίου (σόϊ της μάννας μου) επειδή έμενε στο σπίτι τους.
Αρχικά κατοίκησαν στην περιοχή «Kλήμεντι» και στη συνέχεια «στο Σφακοβούνι» το οποίο είχε πολλούς σκορπιούς. Για τρίτη φορά ρίζωσαν στο κάτω χωριό. Ο Ιερομόναχος Ιωνάς Κεφάλας είχε καταγωγή το Λέζι ,έγραψε την ιστορία της Μεσσηνίας και ένα από τα ποίηματά του είχε τίτλο «το πώς προήλθε το όνομα του ποταμού και του χωριού Βαλύρα». Διέθετε λαϊκή τράπεζα και είχε αποστειρωτήριο σύκων. Είχε μετακινήσεις 10 οικογενειών με αιγοπρόβατα στα ορεινά της Αρκαδίας.

Η Ιερά Μητρόπολις Τριφυλίας και Ολυμπίας περιλαμβάνει την τέως επαρχία Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας και την τέως επαρχία Ολυμπίας του Νομού Ηλείας. Έδρα της Μητροπόλεως είναι η Κυπαρισσία.

Ιστορικά Στοιχεία

Ιστορικά δεν γνωρίζουμε πότε η Κυπαρισσία έγινε έδρα επισκοπής, πάντως το 347 μ.Χ. ο επίσκοπος Κυπαρισσίας Μάρτυρας συμμετέχει στην Σαρδική Σύνοδο. Άνηκε στην Μητρόπολη Κορίνθου. Μετά το 733 μ.Χ. ιδρύεται αυτοκέφαλος αρχιεπισκοπή η οποία καταργήθηκε το 807 μ.Χ. Λίγο αργότερα θα ιδρυθεί η μητρόπολη Χριστιανουπόλεως η οποία θα παράμεινε μέχρι και την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους. Μετά την απελευθέρωση με το Β.Δ. στις 20 Νοεμβρίου 1833 περί ιδρύσεως επισκοπής ιδρύεται η επισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας καταλαμβάνοντας τις δύο ομώνυμες επαρχίες του τότε νομού Μεσσηνίας. Το 1850 εκδίδεται ο Συνοδικός τόμος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο περί Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος. Την 10ην και 24ην Ιουλίου 1852 αντιστοίχως εκδίδεται ο Καταστατικός νόμος «περί Επισκοπών και Επισκόπων και περί του υπό τους Επισκόπους τελούντος κλήρου» έτσι καταργείται η επισκοπή και ιδρύεται η αρχιεπισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας. Με το Β.Δ. τις 11 Ιουλίου 1856 καθορίστηκαν οι έδρες των επισκοπών, έτσι η έδρα της επισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας ορίζεται η πόλη της Κυπαρισσίας. Το 1900 με την έκδοση του Β.Δ. της 22ας Ιανουαρίου (Νόμος ΒΧΔ') αναδιαρθρώνονται τα εκκλησιαστικά πράγματα και ορίζεται μία Μητρόπολη, η των Αθηνών και ισοπεδώνονται όλες οι εκκλησιαστικές επαρχίες του κράτους και ονομάζονται Επισκοπές. Στο νομό Μεσσηνίας ορίζονται δύο επισκοπές: η επισκοπή Μεσσηνίας και η επισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας. Με το νόμο 2891/1922 οι επίσκοποι ονομάζονται μητροπολίτες.

Επισκοπικός Κατάλογος

Παίσιος 1833 έως 1849
Γρηγόριος Ρώτας 1852 έως 1865
Βαρθολομαίος Σωτηριάδης 1866 έως Φλεβάρη του 1871
Ιγνάτιος Ζερβόπουλος 1871 έως 1878
Νεόφυτος Παναγιωτόπουλος 1882 έως 1902
Γαβριήλ Παπαιωάννου 1907 έως 1920
Ανδρέας Τριαντφύλλου 1922 έως 1938
Άνθιμος Τσάτσος 1938 έως 1950
Δαμασκηνός Χαντζόπουλος 24-9-1950 έως 1957, Ο κατά κόσμο Γεώργιος Χατζόπουλος γεννήθηκε στην Κόρινθο το 1913. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1936. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1937 από τον μητροπολίτη Κορινθίας Δαμασκηνό. Το 1940 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και διορίστηκε Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητροπόλεως Κορινθίας. Στη διάρκεια της κατοχής συνελήφθη και φυλακίστηκε στο Ντάχαου. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1950 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Τριφυλίας και Ολυμπίας. Στις 7 Νοεμβρίου 1957 μετατέθηκε στη Μητρόπολη Δημητριάδος και Αλμυρού. Στις 2 Δεκεμβρίου 1968 παραιτήθηκε. Πέθανε στη Λαμία στις 8 Ιουνίου 1977.
Χρυσόστομος Δημητρίου 1957 έως 1958
Στέφανος Ματακούλιας 1960 έως 9-1-2007, Στις 27 Δεκεμβρίου 2006 ανακοίνωσε την παραίτησή του, η οποία έγινε αποδεκτή από την Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος στις 9 Ιανουαρίου 2007. Τοποτηρητής ορίστηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2007 ο Μητροπολίτης Ηλείας Γερμανός Β΄. Πέθανε στις 25 Δεκεμβρίου 2007 και ετάφη στην Κυπαρισσία.
Χρυσόστομος Σταυρόπουλος 31-3-2007 έως σήμερα

Γενικά Στοιχεία

Η Ιερά Μητρόπολις έχει 159 ενορίες χωρισμένες σε 7 αρχιερατικές περιφέρειες (Κυπαρισσίας, Ζαχάρως, Κρεστένων, Ανδριτσαίνης, Κοπανακίου, Γαργαλιάνων και Φιλιατρών), 124 παρεκκλήσια, 429 εξωκκλήσια, 130 κοιμητηριακούς ναούς, 32 ιδιωτικούς ναούς και 13 ναούς Ιερών Μονών.

Τοπικές Εορτές και Άγιοι

Άγιος Αθανάσιος Αρχιεπίσκοπος Χριστιανουπόλεως (17/5), όπου εορτάζει ο νέος μεγαλοπρεπής Καθεδρικός Ιερός Ναός του Αγίου στην Κυπαρισσία, ο δεύτερος μεγαλύτερος της Πελοποννήσου, μετά τον Άγιο Ανδρέα Πατρών.
Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος, που γεννήθηκε στην Φλόκα Μεσσηνίας από πατέρα και μητέρα Φλοκιώτες. Όταν πέθανε η μητέρα του, ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε στην Χώρα Μεσσηνίας όπου και έμειναν. Το γένος της μητριάς του ήταν Καψαρίδη. Μαρτύρησε στην Τρίπολη το 1803. Ναοί του υπάρχουν στην Φλόκα, στην Χώρα, στην Καλαμάτα και στην Τρίπολη.
Άγιος Νίκων Ο Μετανοείτε (26/11)
Άγιος Δημήτριος (Μήτρος) εκ Θεισόας Ολυμπίας (+28/05/1794)
Άγιος Χαράλαμπος, είναι ο πολιούχος των Φιλιατρών και τιμάται δύο φορές το χρόνο, στις 10 Φεβρουαρίου και την πλησιέστερη Κυριακή στις 19 Ιουλίου, ότε και με θαύμα έσωσε τα Φιλιατρά από την καταστροφή των Γερμανών. Η εικόνα του φυλάσσεται στον Ιερό Ναό της Παναγίας των Φιλιατρών.
Άγιος Διονύσιος Αεροπαγήτης πολιούχος των Γαργαλιάνων.
Παναγία της Γοργοπηγής (24/9), στην ομόνυμη Ιερά Μονή της Παναγίας νήσου Πρώτης.

Στις περισσότερες Ιερές Μονές φυλάσσονται πλήθος ιερών λειψάνων διαφόρων Αγίων.

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ Νεόφυτου Παναγιωτόπουλου 1882 έως 1902

ΤΟ ΞΥΛΟΓΛΥΠΤΟ ΤΕΜΠΛΟ ΤΟΥ ΕΝΟΡΙΑΚΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ.
ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΤΑΛΙΑΔΟΡΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΙ, ΑΠΟ ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΚΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ, ΠΟΥ ΤΟ ΕΧΟΥΜΕ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙ. Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΑΣΚΑΛΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΡΙΜΠΑ ΚΑΙ ΥΠΆΡΧΕΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟΓΟΝΟΥ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΙ

ΣΤΟΝ ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΒΑΛΥΡΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ ΗΤΑΝ Ο ΠΑΠΠΟΥΛΗΣ ΜΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ.

19-2- 2010.ΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΚΡΙΜΠΑΣ ΣΤΟΝ ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΑΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ. ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΚΑΤΑΓΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΚΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ. ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ ΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΝ ΤΟ ΤΕΜΠΛΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ