ΔΕΝ ΣΕΒΟΝΤΑΙ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΟΣΙΑ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΕΚΛΕΨΑΝ ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ ΙΩΑΝΝΗ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Άγνωστοι έκλεψαν στη θέση Κουτούπη το άγαλμα του Καρακίτσου Ιωάννη τη νύχτα της 28-2-2017. Ο τοπικός Πρόεδρος Κατσαρού Σταυρόπουλος Περικλής μου τηλεφώνησε χτές και μου είπε ότι κατήγγειλε τη κλοπή στο Α.Τ Μελιγαλά και έκανε μήνυση κατ αγνώστου και να το αναρήσω στην ιστοσελίδα μου. Θα ειδοποιηθούν τα ΜΜΕ Μεσσηνίας ,ο Δήμαρχος, η Ασφάλεια Καλαμάτας και να εντοπιστούν οι κλεπταποδόχοι πρώτα που είναι ελάχιστοι στη Μεσσηνία .

Ελπίζουμε στην ανεύρεση του αγάλματος και να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι υπεύθυνοι !!!!!!!.

Τό άγαλμα ήταν συμπαγές και πριν 2 χρόνια είχα επισημάνει ότι λόγο της εθνικής οδού, η θέση του είναι επικίνδυνη ,και θα έπρεπε να τοποθετηθεί δίπλα στις επιχειρήσεις του Νικολάου ,και να μείνει εκεί ενα αντίγραφο.Ελπίζουμε να βρεθεί, ο ιστορικός αυτός ήρωας τιμώντας και σεβόμενοι το Πολιτιστικό μας απόθεμα. 

Αναρτώ ξανά την εκδήλωση που έγινε προς τιμήν του, πριν 2 χρόνια.

Ο αγωνιστής του 1821 Ιωάννης Καρακίτσος από Κατσαρού, ζητά τη βοήθεια του πρωθυπουργού Ι. Κωλέττη , το 1845.

Στις 31-5-2015 χτες, και ώρα 11 π.μ., οι κάτοικοι του χωριού από του Κατσαρού, οι  φορείς του, και αρχές του δήμου Οιχαλίας  τίμησαν σε μια σεμνή τελετή τον αγωνιστή του 1821 Ιωάννη Καρακίτσο ο οποίος στο δειλινό της ζωής του με χειρόγραφη επιστολή του ζητά βοήθεια από τον πρωθυπουργό Ιωάννη Κωλλέτη, το 1945. και πέθανε από μεγάλη φτώχεια, όπως και πολλοί άλλοι αγωνιστές του 1821   . Μετά τη θεία λειτουργία  και επιμνημόσυνη δέηση, από τους τρεις ιερείς ακολούθησε ο  πανηγυρικός, τον οποίο διάβασε  ο συμμαθητής μου  και συνάδελφος , από Κατσαρού Νικήτας Καρζής.

Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στους διοργανωτές που τιμούν και σέβονται τους  ήρωες προγόνους τους   αγωνιστές, του 1821.

Στην συνέχεια έγινε κατάθεση τριών στεφάνων, εψάλλει ο εθνικός ύμνος και τηρήθηκε  ενός λεπτού σιγή προς τιμή του αγωνιστή Ιωάννη Καρακίτσου. 

Με τη λήξη της τελετής πήραμε έναν καφέ στο κοντινό καφενείο του παλιού μαθητή μου Νικήτα Νικολάου, συζητώντας, σχολιάζοντας , και αλλάζοντας τηλέφωνα και ηλεκτρονικές διευθύνσεις.

Πιστεύω του χρόνου να  να είναι καλύτερα και το Άγιο Πνεύμα να μας δίνει φώτιση, δύναμη και υγεία. Σήμερα πολλά χωριά από τη Μεσσηνία γιορτάζουν την ημέρα της Πεντηκοστής και μεταξύ αυτών και το χωριό μου.

Εκτός από το φωτορεπορτάζ της εκδήλωσης , έχουμε και πολλά πληροφοριακά στοιχεία που  σχετίζονται άμεσα και έμμεσα  με του Κατσαρού, τα οποία  αναρτούμε και ενδιαφέρουν τον κάθε μελετητή-ερευνητή- κατσαραίο που ενδιαφέρεται για την τοπική ιστορία του χωριού του και όποιος θέλει περισσότερα στοιχεία μπορούμε να επικοινωνήσουμε ηλεκτρονικά και τηλεφωνικά.:

 1. Σε αντίγραφο την πρωτότυπη επιστολή του Ιωάννη Καρακίτσου ,ζητώντας βοήθεια από τον τότε πρωθυπουργό Ιωάννη Κωλλέτη. 

2.Τα αριστεία  που έλαβαν οι αγωνιστές του 1821 ,από Κατσαρού, αρχείο Λύρα.

3. Τους αγωνιστές από Κατσαρού στη μάχη Βέργας-Αλμυρού, αρχείο Λύρα.

4.Τους στρατιώτες του οπλαρχηγού Παναγιώτη Κεφάλα ,από Κατσαρού,αρχείο Λύρα.

5.Το βιογραφικό του αγωνιστή του 1821, Ιωάννη Καρακίτσου από το δάσκαλο Γεωργίου Μεγρέμη. 

6. Την Παλουκόραχη και Σκάλα Μεσσηνίας των δασκάλων αντίστοιχα  Αθανασίου Λαρδά και Νικολάου Νικολόπουλου.
7.Το βιογραφικό και γενεαλογικό του δένδρο ,του δάσκαλου Δημήτρη Καρακίτσου με καταγωγή ,απο Κατσαρου Μεσσηνίας, αρχείο Λύρα.
8.Τις οικογένειες βαλυραίων του 1912, έργο του δάσκαλου Δημήτρη Καρακίτσου, αρχείο Λύρα
9.Φωτογραφία της Μικράς Ασίας με δύο κατσαραίους και 2 βαλυραίους,αρχείο Λύρα και
10.Φωτογραφία στη Θεσσαλονίκη-Μικρά Ασία με 2 κατσαραίους και 2 βαλυραίους, αρχείο Λύρα

 Ο Ιωάννης Καρακίστος δεν σκοτώθηκε σε κάποια μάχη. Ευτύχισε να δει την πατρίδα ελεύθερη. Δυστύχησε όμως από την μεγάλη φτώχεια  στο δειλινό της ζωής του.
Παρακάτω δημοσιεύουμε την χειρόγραφη επιστολή του μεγάλου αυτού αγωνιστή στην οποία δηλώνει ότι στερείτε τον "άρτον τον επιούσιον" και ζητά τη βοήθεια του Ι. Κωλέττη.

ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ, ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Φ 258 ΕΓΓΡΑΦΑ 8,16,20 ΤΙΜΗΘΗΚΑΝ ΜΕ ΤΟ ΧΑΛΚΙΝΟ ή ΣΙΔΕΡΕΝΙΟ

ΚΑΤΣΑΡΟΥ
ΜΑΓΚΟΥΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΧΑΛΚΙΝΟ
ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΧΑΛΚΙΝΟ

ΚΑΤΣΑΡΟΥ
ΚΑΡΔΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΚΑΡΔΑΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Η ΜΑΧΗ ΒΕΡΓΑΣ-ΑΛΜΥΡΟΥ (22-24\6 -1826 )

Στην ιστορική μάχη της Βέργας* ,ο ΙΜΠΡΑΗΜ ο οποίος ήθελε να καταλάβει τη Μάνη, συνάντησε εκτός του πέτρινου τείχους (ξερολιθιά) μήκους 900 μέτρων
(σήμερα σώζονται 170 μέτρα) και ανθρώπινο τείχος ,από 5 χιλιάδες πολεμιστές εκ των οποίων πολλοί ήταν Μεσσήνιοι.Οι πολεμιστές των χωριών από τους δήμους ΟΙΧΑΛΙΑΣ-ΑΝΔΑΝΙΑΣ ήταν:

ΔΗΜΟΣ ΟΙΧΑΛΙΑΣ
ΝΙΑΡΧΟΣ,ΚΟΥΡΕΤΑΣ και ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ από ΜΠΑΛΛΑ
ΤΡΑΓΟΣ και ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ από ΚΑΤΣΑΡΟΥ
ΑΔΕΛΦΟΙ ΡΕΡΑΙΟΙ από ΚΑΛΥΒΙΑ
ΚΡΙΜΠΑΣ,ΜΑΡΤΑΚΛΗΣ,ΝΤΑΛΑΧΑΝΗΣ,ΚΟΥΣΟΥΛΑΣ,ΚΩΣΤΟΛΙΑΣ και ΚΟΜΙΝΗΣ από ΜΕΡΟΠΗ

Ο ΣΥΜΜΑΘΗΤΗΣ-ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΡΖΗΣ ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΤΟΝ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟ

Κατσαρού

Του Γεωργίου Μεγρέμη 

δασκάλου Κατσαρού

Ιωάννης Καρακίτσος Του Γεωργίου Μεγρέμη  δασκάλου Κατσαρού

Κατά την Τουρκοκρατία, το χωριό Κατσαρού κατείχετο από έναν μόνο Τούρκο υπαξιωματικό, αντιπροσώπου του Τουρκικού κράτους και οι κάτοικοι διατήρησαν ουσιαστικά την ανεξαρτησία τους μέχρι την απελευθέρωση τους. Κατά την παράδοση ο τουρκικός στρατός παρέμενε στρατοπεδευμένος στην περιοχή, όπου σήμερα βρίσκεται το νεκροταφείο του όμορου χωριού Σολάκι, στο οποίο υπάρχει πανύψηλο δέντρο, μεγάλης ηλικίας, φέροντας την ονομασία "το δέντρο του Καραμούτζη" και από κει αποσπάσματα στρατού έλεγχαν την περιοχή. Όμως, κάθε φορά που κάποιο απόσπασμα κατευθυνόταν προς το χωριό Κατσαρού - η θέση του οποίου είναι φύσει οχυρή - τότε οι νέοι του χωριού κατέβαιναν από τα γύρω ορεινά σημεία και αφού έκαναν συμπλοκή και επέφεραν ζημίες στο εχθρό, αποχωρούσαν και επανέρχονταν στα ορεινά λημέρια τους. Σε μια τέτοια συμπλοκή ένας από τους αγωνιστές, ονόματι Δρούλιας, βρέθηκε σε δύσκολη θέση όταν του άδειασε το καριοφίλι του. Καταδιωκόμενος από κάποιον καβαλάρη Τούρκο, οπισθοχωρώντας γέμιζε ταυτόχρονα το καριοφίλι, μέχρις ότου κατέφυγε πίσω από ένα μεγάλο βράχο, αποφεύγοντας τους αλλεπάλληλους σπαθισμούς του ιππέα Τούρκου και πυροβολώντας εναντίον του τον σκότωσε. Ο Τούρκος αντιπρόσωπος που βρισκόταν στο Κατσαρού ικέτευε τους Κατσαραίους να μη χτυπάνε τους δικούς του (Τούρκους), διότι εκείνος -καθώς έλεγε - έβρισκε το μπελά του, φροντίζοντας με αυτό τον τρόπο να διατηρεί αγαθές σχέσεις με τους κατοίκους. Επίσης, κατά τη διάρκεια της τελευταίας τουρκοκρατίας, ο Κατσαραίος ονόματι Παναγιώτης Καρακίτσος, διορισμένος από το τουρκικό κράτος επιστάτης (αποθηκάριος), θεώρησε σκόπιμο να διανείμει τα εφόδια του τουρκικού κράτους, των οποίων ήταν φρουρός, στους Έλληνες, προφασιζόμενος στις τουρκικές αρχές, ότι αυτά εκλάπησαν από τους κλέφτες. Αλλά η δικαιολογία αυτή δεν έγινε πιστευτή από τον πασά της Ανδρούσας και συνέπεια τούτου ο Παναγιώτης Καρακίτσος σουβλίστηκε στην θέση Παλουκόραχη, τοποθεσία του χωριού Σκάλα, σε απόσταση 4 χιλιόμετρα από το Κατσαρού. Κατά τον σουβλισμό του Παναγιώτη Καρακίτσου
ήταν παρόν και ο μικρός του γιος Ιωάννης, ο οποίος επιχείρησε να προσφέρει νερό στον ψυχορραγούντα σουβλισμένο πατέρα του, αλλά ο Τούρκος φρουρός πέταξε τον σκούφο του μικρού με τον οποίο μετέφερε το νερό και τον έδιωξε βιαίως. Ο μικρός όμως Ιωάννης επιχείρησε εκ νέου να προσφέρει στον πατέρα του νερό με το τσαρούχι του, αλλά ο Τούρκος φρουρός πέταξε το τσαρούχι και εμπόδισε και αυτή την προσπάθεια του μικρού. Από τότε ο μικρός Ιωάννης Καρακίτσος έχει ζωηρό στη μνήμη του το μαρτυρικό θάνατο του πατέρα του. Απομακρύνθηκε από το χωριό φοβούμενος τους Τούρκους , αλλά όταν ανδρώθηκε και πλησίαζε η επανάσταση, μυημένος κατά πάσα πιθανότητα από τους Φιλικούς, αποφάσισε να εκδικηθεί με τη βοήθεια του πιστού φίλου και παντοτινού συντρόφου του Δρούλια.
Μετέβη στη τοποθεσία «Κουτούπι», δυτικά του Κατσαρού, στο ύψωμα του Αγιολιά, απ’ όπου, ως γνώριζε, θα περνούσε ο υπηρεσιακός ταχυδρόμος από τη δημόσια οδό Τρίπολης – Ανδρούσας και καιροφυλακτούσε μέχρις ότου ο ταχυδρόμος ονόματι Τάρταρης έφτασε ως εκεί έφιππος μαζί με έναν συνοδό, όπου συνελήφθη από τους Καρακίτσο και Δρούλια.
Κατά τη σωματική έρευνα που έγινε, βρέθηκε στο φέσι του Τάρταρη έγγραφο το οποίο δε μπορούσαν να διαβάσουν αφού δεν γνώριζαν τουρκικά. Οι Καρακίτσος και Δρούλιας σκέφτηκαν να μάθουν το περιεχόμενο του εγγράφου από τον Πουλόπουλο, Κοτσάμπαση από την Σκάλα, στον οποίο και το παρουσίασαν.
Ο Πουλόπουλος διαβάζοντας το περιεχόμενο του εγγράφου ταράχτηκε πάρα πολύ και αφού το δίπλωσε γρήγορα το παρέδωσε στους κομιστές αμέσως και χωρίς καμιά εξήγηση, με την εντολή να φύγουν γρήγορα χωρίς να πουν πουθενά ότι πέρασαν από αυτόν.
Από την ταραχή του Πουλόπουλου υποπτεύθηκαν οι Καρακίτσος και Δρούλιας ότι κάτι σπουδαίο θα περιείχετο σε αυτό και αναχώρησαν για την Πολιανή, όπου είχαν πληροφορία ότι ήταν συγκεντρωμένοι οι λοιποί Καπεταναίοι. Εκεί έμαθαν ότι το έγγραφο τούτο ήταν φιρμάνι προς τον πασά της Ανδρούσας για γενική σφαγή των Ελλήνων της περιοχής του και κατά την ίδια παράδοση, αυτό ήταν η αιτία να επιταχυνθεί ο η Επανάσταση και απελευθερώθηκε η Καλαμάτα πριν την προθεσμία που όριζε η ανωτάτη Αρχή της Επανάστασης. Ο Ιωάννης Καρακίτσος έλαβε μέρος στην απελευθέρωση της Καλαμάτας και σε πολλές άλλες μάχες μέχρι την απελευθέρωση. 
Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο σε ποια μάχη σκοτώθηκε ο Καρακίτσος.

Παλουκόραχη

« Βωμός μαρτυρίου»

του Αθανασίου Λαρδά

δασκάλου Σκάλας

Στα ανατολικά του οικισμού «Σταθμός Σκάλας», ο οποίος έχει χτιστεί επί μιας σειράς γηλόφων ονομαζόμενων «Σκαλόραχες» δεσπόζουσα θέση εξ αυτών κατέχει η «Παλουκόραχη», επί της οποίας τα χρόνια της τουρκοκρατίας λειτουργούσε ανεμόμυλος, ίσως ο μοναδικός της Μεσσηνίας, σημάδι κάποιας εποχής γεμάτης θρύλους και παραδόσεις, πόνου και αγωνίας. Διότι η παράδοση διηγείται φρικτές σκηνές οδύνης και μαρτυρίου. Εδώ είναι το τόπος, ο βωμός του μαρτυρίου, όπου μαρτύρησαν παλουκωμένοι πολλοί γνωστοί και άγνωστοι μάρτυρες της αδούλωτης φυλής μας, όπως ο Καρακίτσος από του Κατσαρού, ο Μαντάς από τα Καλύβια, ο Καρνάκης από το Αγριλόβουνο και τόσοι άλλοι.
Στο δυτικό μέρος του ανεμόμυλου υπήρχε μαρμάρινη πλάκα εντοιχισμένη σε ανάμνηση του φοβερού δράματος με την εξής επιγραφή:

«Τόπος ανασκολοπισμού ηρώων προ του 1821».

Η παράδοση λέει, ότι ο θρήνος και ο σπαραγμός των βασανιζόμενων ακουγόταν σε πολλές εκατοντάδες μέτρα, ραγίζοντας και την πλέον σκληρή πέτρα.

Σκάλα

του Νικολάου Νικολόπουλου

δασκάλου Σκάλας

Η Σκάλα είναι ένα Κεφαλοχώρι χτισμένο στη βίγλα που δένει την επάνω και την κάτω Μεσσηνία.
Σταυροδρόμι ανάμεσα στα λημέρια της Αρκαδιάς και της Μάνης, του Ταϋγέτου και των Κοντοβουνίων, η Σκάλα, στάθηκε από τα πρώτα κινήματα του αγώνα σταθμός, καταφύγιο και δίπορτο της Κλεφτουριάς.
Στα χρόνια της σκλαβιάς, πλάι στο κονάκι του Τούρκου Αγά, χτίστηκε ο τρίπατος πύργος του Κοτσάμπαση Αναγνώστη, Πουλόπουλου, γεννημένου διπλωμάτη.
Στου Πουλόπουλου τον πύργο και στους Σκαλαίους κουμπάρους κι αδερφοποιτούς, βρήκαν στέγη, στα χρόνια του κατατρεγμού προ και το 1770, ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης και ο Ζαχαριάς. Πολλοί από τους ντόπιους είχαν βγει στο κλαρί. Ανάμεσά τους ο Μπούντος, ο Ιωάννης Καπόμπασης, ο Νταρντούνης, οι Τσιλικαίοι, Καλαμπόκης Ιωάννης και Καμαρινόπουλοι. 
Ο γιος του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη, ο θρυλικός Γέρος του Μοριά, διατήρησε και πλάτυνε τούτες τις φιλίες και τις συγγένειες του πατέρα του. Έτσι φεύγοντας στο μεγάλο κατατρεγμό του 1806 από τη Μάνη για τη Ζάκυνθο, περνώντας στα ριζά του Ταϋγέτου από την Βέργα, του Κουταλά, τον Άγριλο και το Πήδημα φθάνει στη Σκάλα πιστεύοντας πως θα ξεκουραστεί. Μα, για κακή του τύχη, το χωριό έχει πιάσει από την πρώτη μέρα ο Μουσταφάμπεης με 2000 Τουρκαλβανούς, φερμένος από την Τρίπολη με τη διαταγή και την απόφαση να ξεπαστρέψει κάθε «γιατάκι». Για τούτο κουβαλά μαζί του δήμους και «μπόγηδες» με τα δαιμονικά τους σύνεργα και «κιτάπια» μ’ ούλους τους προγραμμένους. Μαζί του σέρνει δεκάδες απροσκύνητα παλικάρια από τα χωριά της Αρκαδίας και της επάνω Μεσσηνίας, που η παράδοση έσωσε μόνο τα ονόματα του Πάνου Καρακίτσου από του Κατσαρού, του Μαντάς από τα Καλύβια και του Καρνάκη από το Αγριλόβουνο. Οι άλλοι πέρασαν ανώνυμη στην Αθανασία.
Στη ράχη τ’ ανεμόμυλου, 300 μ. δυτικά του χωριού, οι οιμωγές των σουβλισμένων «σχίζουν τις πέτρες». Οι Τούρκοι σκορπισμένα στα χωριά κάνουν πλιάτσικο. Όχι όμως και στη Σκάλα. Η διπλωματία του Πουλόπουλου και το γερό «μπαξίσι», κατάφερε να σβηστούν από το «μαύρο κιτάπι» τα ονόματα των Σκαλαίων.
Ο Γέρος δεν αντέχει. Γυρίζει στη Τζεφερεμίνι και ξενυχτάει. Την άλλη μέρα με 100 δικούς του χτυπά την Παλουκόραχη να λευτερώσει τους ετοιμοθάνατους. Δεν τα καταφέρνει. Οι Τούρκοι τον κυνηγούν, τον κλείνουν στο Αλιτούρι (Στενύκλαρο). Όμως φοβούνται. Περνούν από λεπίδι τους «γιατάκηδες» και τους λυτρώνουν από το μαρτύριο. Την άλλη μέρα ξαναρίχνεται, τους τσακίζει. «Πολλοί από δαύτους πνίγηκαν στο Πάμισο». Παίρνουν και θάφτουν τους μάρτυρες. Ο τόπος όμως δε τους σηκώνει. Τούτο τον καιρό τα κλαριά γεννούν Τούρκους και προδότες. Φεύγει και περνά στη Ζάκυνθο.
Σημάδι και μάρτυρας της φοβερής αυτής ιστορίας, στέκει στην κορυφή της Παλουκόραχης ο ανεμόμυλος, ραγισμένος από το χρόνο κι απ’ το πόνο. 
Τις παραμονές του 1821 οι Φιλικοί είχαν εδώ τους ανθρώπους τους. Αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα κι επώνυμα στοιχεία μιλούν γι αυτό τα γεγονότα, μα και η εμπιστοσύνη των Καπεταναίων στους προύχοντες και κλεφτοκαπεταναίους.
Η ηρωική πράξη του Νικολάου Σολιώτη στα Καλάβρυτα επαναλαμβάνεται στη Σκάλα στις 18 Μαρτίου 1921 από το Γιάννη Καρακίτσο, το Δημήτρη Δρούλια και το Νίκο Τσιλίκα. Από την «Κούλια» είδαν τον Τούρκο ταχυδρόμο (τάταρη), που σταλμένος από την Τρίπολη μετέφερε στην Ανδρούσα διαταγή συλλήψεως ομήρων. Τα τρία παλικάρια του έστησαν καρτέρι στην Αλλαγή, στις «Γούρνες». Ο Τούρκος έτρεχε σέρνοντας πίσω του και δεύτερο άλογο για να ποδιαλλάζει στο δρόμο για ξεκούραση. Τον συνέλαβαν και τον κουβάλησαν στη Σκάλα γι’ ανάκριση. Ο Τάταρης δεν θέλει να μιλήσει. Τον ζορίζουν. Ο Καρακίτσος ανάβει. Το αίμα του πατέρα του, που ανασκολοπίστηκε στη Παλουκόραχη, τον πνίγει. Τούτο το ξέρει καλά ο Κοτζαμπάσης Θεόδωρος Πουλόπουλος, που είτε κρίνοντας το άτοπο της Επαναστάσεως, είτε φροντίζοντας για το κεφάλι του, πετιέται από το μπαλκόνι του και φωνάζει:
-Μη σκοτώνεις της Σουλτάνας το παιδί, Καρακίτσο, μη μου καις το σπίτι.
Μα του Κλέφτη η καρδιά δε δέχεται συμβιβασμούς. Σιχαίνεται το διπρόσωπο, έστω και σωτήριο για τον καιρό, παιχνίδι του Κοτζαμπάση και του απαντά:
-Άιντε μέσα στο «λώζιο» σου, γουρούνα!
Με μια σπαθιά του παίρνει το κεφάλι. Το φέσι πετάγεται πέρα κι από μέσα πέφτει η διαταγή, που αν έφτανε στον προορισμό της, ίσως – ίσως η επανάσταση πνιγόταν στο λίκνο της. Η διαταγή που βρέθηκε είναι:

ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ

ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ ΙΡΑΔΕΣ

(ΔΙΑΤΑΓΜΑ)

Αυτά τα ιοβόλα ερπετά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Πελοποννήσου, άτινα ονομάζονται Έλληνες προεστοί, να εξαφανιστούν δια πυρός και μαχαίρας. Τα κτήματά τους ας διανεμηθούν εις τους πιστούς Οθωμανούς. Αι οικίαι τους να συντριβούν τοιουτοτρόπως ώστε ούτε αλέκτωρ να εκφωνεί εις το μέλλον. Να μεταδοθεί τάχυστα εις άπαντα τα φρούρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας της Πελοποννήσου. Η μέρα εκτελέσεως ορίζεται η 31η Μαρτίου 1821.

ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ

Μετά από αυτό οι ντόπιοι Τούρκοι δεν ένιωθαν τα κεφάλια τους γερά στους ώμους τους. Ο ίδιος ο κοτζαμπάσης Πουλόπουλος δεν τους έδινε καμία εγγύηση για τη ζωή τους. Μάζεψαν λοιπόν ότι μπορούσαν από τα πράγματά τους. Κλείδωσαν τα σπίτια τους και το πρωί της 21ης Μαρτίου ξεκίνησαν για την Ανδρούσα. Οι ντόπιοι κλέφτες έβλεπαν το πουλί να τους φεύγει από τα χέρια τους. Τότε ο Νίκος Τσιλίκας με τα αδέλφια του Γαλάνη και Πιέρο, έπιασαν το πέρασμα στη θέση Ξυλοκερατιά-Κόκλα, ανάμεσα Σκάλας και Τζεφερεμίνι (Βαλύρας) και σκοτώνουν πέντε από τους σημαντικούς Τούρκους και αφήνουν τα γυναικόπαιδα να φύγουν. Γυρίζουν στο χωριό, σπάζουν τις αποθήκες και μοιράζουν τα υπάρχοντα στους δικαιούχους χωρικούς. Από την μέρα αυτή, είναι ελεύθερη η Σκάλα.
Στις 23 το πρωί φτάνει εδώ από την Αρκαδιά (Κυπαρισσία)ο Αμβρόσιος Φραντζής, περιμένοντας τον Κολοκοτρώνη και τον Παπαφλέσσα. Όλοι όσοι μπορούν να φέρουν όπλα έχουν σηκωθεί στο πόδι. Οι «Κούλιες» του ανεμόμυλου, της «Κόντρας» και του Δερβενακιού πιάστηκαν να μην περάσει ούτε πουλί κατά την Καλαμάτα.
Το σούρουπο της ίδιας ημέρας, απεσταλμένος του Παπαφλέσσα, φέρνει στον Πουλόπουλο την παραγγελία - διαταγή:
«Δίχως την παραμικρή άργητα, να έχεις έτοιμα 40 φορτώματα ψωμί, και 15 κρασί και άμα φθάσουμε με τα στρατεύματα, να τα παραδώσεις. Και προσέξτε να μη γένη η παραμικρή αμέλεια. Υγίαινε.» Από τούτη τη διαταγή αντιλαμβάνεται κανείς ξεκάθαρα τους δεσμούς των αρχηγών με τη Σκάλα.
Όλη τη νύχτα οι γυναίκες στρώθηκαν στην σκαφίδα, οι άνδρες στη σφαγή και το σούβλισμα, να υποδεχτούν τους απελευθερωτές. Τα ξημερώματα της 24ης Μαρτίου φτάνουν ο Κολοκοτρώνης με τον Παπαφλέσσα. Ο «μπουρλοτιέρης των ψυχών» αγκαλιάζει και φιλεί το Φραντζή, με τον οποίο είχε μαλώσει στο συμβούλιο της Βοστίτσας.
Οι αρχηγοί τραβούν για τον πύργο του Πουλόπουλου, αφού δίνουν οδηγίες για τον καταμερισμό των τροφίμων. Ο Κολοκοτρώνης βγαίνει στο δυτικό μπαλκόνι. Το παραλήρημα του κόσμου σταματά. Ο γεννημένος στρατηλάτης τους εμψυχώνει με λίγα λόγια και ζητά 50 εθελοντές. Τρέχουν διπλάσιοι. Ανάμεσά τους διαλέγει τους πιο γερούς και έμπιστους. Τους στέλνει πεζοδρόμους στα κάστρα και τις πολιτείες της Μεσσηνίας και στα λημέρια της Αρκαδίας, να φέρουν το χαρμόσυνο μήνυμα του ξεσηκωμού.
«Τὰς 24 τὸν Μάρτη 1821» γράφει ο Κολοκοτρώνης «ἐφθάσαμε εἰς ἕνα χωριὸ τῆς Μεσσηνίας, Σκάλα λεγόμενον, ποὺ εἶναι καμιὰ πενηνταριὰ οἰκογένειες. Ὅσοι ἄνδρες ἦτον τοὺς ἔστειλα πεζοδρόμους, καὶ τοὺς ἔλεγα: “Σύρτε στὰ κάστρα, πολιορκήσετε, καὶ σᾶς προφθάνω μὲ 3.000” – στρατήγημα (…) Κινώντας ἀπὸ τὴν Σκάλα, ἔρριξα καμμιὰ χιλιάδα τουφέκια, τρεῖς μπαταριὲς διὰ νὰ τ᾿ ἀκούσει ὁ κόσμος, νὰ σηκωθεῖ κατὰ τὴν παραγγελίαν.»
Την ίδια ώρα, στον ιστορικό πύργο του Πουλόπουλου, οι δύο συναρχηγοί υπέγραψαν την απευθυνόμενη προς τους Αρκάδες λακωνική και ανδροπρεπέστατη διακήρυξη:

« Αδελφοί κάτοικοι της Αρκαδίας!
Η ώρα έφτασε, το στάδιο της δόξης και της ελευθερίας ηνοίχθη. τα πάντα ιδικά μας και ο θεός του παντός μεθ’ ημών έσεται. μη πτοηθήται ει το παραμικρόν. Σείς είσθε ατρόμητοι και των προγόνων μας απόγονοι. γενικώς οπλισθήτε με ανοιχτά μπαϊράκια και τρέξατε εναντίον των εχθρών της πίστεως της πατρίδος. Εντός ολίγων ημερών φθάνομεν και ημείς με 10.000 στρατεύματα . Σεις σφαλίσατε τους Αρκαδίους Τούρκους και μίαν ώραν αρχήτερα ως λέοντες να τους ξεσχίσετε και να τους στείλετε στα Τάρταρα του Άδου. μην καταδεχθήτε να σας κατηγορήση ο κόσμος και η ιστορία. αλλά να ν’ αποθανατίσετε τα ονόματά σας και να διαμείνετε αιωνίως εις την αθάνατον δόξαν και σας ευχώμεθα υγείαν και ανδρείαν συνηνωμένα με την ομόνοιαν και την πειθαρχίαν, τας δε πράξεις σας να μας γράψετε με πρώτον προς οδηγίαν και ησυχίαν μας.
Εν Σκάλα, 23 Μαρτίου 1821. Πρώτον έτος της ελευθερίας.
Θ. ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ
Αρχ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣ»

Από εδώ χωρίζουν. Ο Κολοκοτρώνης τραβά για το Λιοντάρι και την Καρύταινα, ο Παπαφλέσσας για την Ανδρίτσαινα, ο Φραντζής για την Κυπαρισσία. Τα σώματα τους ακολουθούν 50 Σκαλαίοι.
Τα 1824, ο Παπαφλέσσας με το στρατηγό Γιάννη Μακρυγιάννη κατεβαίνουν με κυβερνητικά στρατεύματα στη Μεσσηνία, να υποτάξουν τους ατίθασους Ντρέδες του Σουλιμά και της Γαράντζας. Δίνουν μάχες στο Αλιτούρι, στα Μελιγαλά και τους Κωνσταντίνους. Μα, βλέποντας πως είναι δύσκολο να τα βγάλουν πέρα, για σιγουριά του τόπου και των ανθρώπων, έρχονται νύχτα στη Σκάλα.
Τον Απρίλιο του 1825, όταν η Πελοπόννησος ζούσε τους φοβερούς εφιάλτες του εμφυλίου πολέμου και του Ιμπραήμ, ο πρόεδρος του εκτελεστικού (πρωθυπουργός) Γεώργιος Κουντουριώτης, οι 6 στη Μεσσηνία για να συντονίσει ο ίδιος τις ενέργειες για την αντιμετώπιση του Ιμπραήμ στήνοντας το αρχιστρατηγείο του στη Σκάλα.
Το Μάιο του ίδιου έτους ο Παπαφλέσσας κατεβαίνει στη Μεσσηνία αποφασισμένος να αντιμετωπίσει στο Μανιάκι τον Ιμπραήμ και το θάνατο. Πρώτος του σταθμός η Σκάλα. Παίρνει μαζί του το Μπούντο και τον Καρακίτσο με καμιά εξηνταριά Πολεμιστές που τον ακολουθούν ως το Μανιάκι.
Αυτά και άλλα είναι η προσφορά της Σκάλας στο μεγάλο ξεσηκωμό.

Η Παλουκόραχη

Σήμερα το «Γολγοθά» της Παλουκόραχης αγκαλιάζουν οι ασημόφυλλες ελιές. Στις τρύπες του Ανεμόμυλου χτίζουν φωλιές τα περιστέρια.
Τα μοιρολόγια τα έσβησε της λευτεριάς το τραγούδι, τα βογγητά το σκέπασε ο μόχθος του δουλευτή και στην αυλή του «Πύργου» ξεφωνίζουν χαρούμενα σχολιαρόπαιδα.
Μα για τους στοχαστές που έμαθαν να υφαίνουν το υφάδι του χθες με το στημόνι του σήμερα, όλα τούτα θυμίζουν τον αλησμόνητο στίχο του Μαβίλη:

«θέλουν, μα δε βολεί να λησμονήσουν».

Πηγή 1821. Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΜΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ | Meropitopik

ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Αρχειο πολέμου αγωνιστων.  25 Αύγουστου 1825

ΕΠΑΡΧΙΑ  ΜΙΚΡΟΜΑΝΗΣ

Η Επαρχία Μικρομάνης συσταθείσα κατά την Τουρκοκρατία ως διοικητικό τμήμα (Καζάς), διατηρήθη κατά την επανάσταση και μετά την απελευθέρωση ως το 1835 που συνεστήθηκαν οι δήμοι, αλλά και μέχρι το 1843-4 ως εκλογική περιφέρεια. Στην επαρχία Μικρομάνης υπήγοντο τα χωριά Μικρομάνη (έδρα), Καμάρι (συνοικισμός, σημερινή Θουρία) Καλάμι (Αϊζάγα) Αντικάλαμος (Αζήζαγα) Κωνσταντίνοι, Βαλύρα (Τζεφερεμίνι), Στενύκλαρος (Σανδάνι), Φίλια και Σπανοχώρι.

                Στις 20 Απριλίου 1829 ανακήρυξαν «γνήσιο πολίτη» της επαρχίας τον κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια με ψήφισμα οι υπογράφοντες κάτοικοι από τη Βαλύρα ήταν:

Νικ. Παπαβασιλόπουλος

Ηλ. Μπότσικας

Σπύρος της Αναγνωστούς

Παν. Δουραμάκος

Νικ. Σταματόπουλος

Αγγ. Λιοντήρης

Αναγν. Ράμμος

Παν. Μπόβης

Παν. Σπηλιώτης

Παπασαράντος

Παπαμιχάλης

Αναγ. Γεωργόπουλος

Σωτ. Σαραντόπουλος

Θεοδ. Μπόβης

Δημητ. Καρύδης

Βασίλης Λινάρδος*

Νίκος Μαυροειδής

Οι δημοπρόκριτοι της επαρχίας Μικρομάνης ανακηρύσσουν γνήσιο πολίτη της επαρχίας των Ιων. Καπιδίστρια το 1829.

                                                Εν Μικρομάνη τη 27/4/1929

Η σφραγίδα έχει την υπογραφή Δημογεροντειον επαρχίας Μικρομάνης (ΓΑΚ Βλαχ. Α. φακ 220). Στο εντυπο αυτό  υπογράφουν και οι δημοπρόκριτοι των χωριών Μικρομάνης-Αντικάλαμου, Καλάμι, Καλαμίου, Κωνσταντίνων, Ανδανείας, Σπανοχωρίου, Κερασταρίου.

                *Την κόρη του Βασίλη Λινάρδου  Λευκή, είχε παντρευτεί ο Ξενοφώντας Καρτερολιώτης ο οποίος απεβίωσε πρόσφατα και διασώζεται η φουστανέλα με όλα τα εξαρτήματά του Βασιλείου Λινάρδου.

                               

Περίοδος Γ. Αριθ. 1799. Προσωρινή διοίκηση της Ελλάδος.       

Προς το σεβαστόν εκτελεστικό σώμα.

Το υπουργείο πολέμου

Ο παραστάτης Ιμπλακίων κύριος Παναγιώτης Παπατζωνόπουλος εξαιτείται δι’ αναφοράς του, της οποίας και αντίγραφον εμπερικλείεται, δια να προβιβασθώσιν εις ανάλογο ν αξίωμαπρός αυτούς που εδουλευσαν πιστώς και προθύμως εν τω ιερώ τούτω αγώνι απ’ αρχής της επανάστασης. Ηκατάσταση με τους προτεινόμενους προς προαγωγήν ήταν:

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΔΑΡΕΙΩΤΗΣ [ΜΕΣΣΗΝΗ] ,σε στρατηγό.

ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ  ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟ  [ΣΚΑΛΑ] και ΑΝΔΡΕΑ ΚΟΜΝΗΝΟ [ΕΥΑ] σε αντιστρατήγους.

ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΠΑΝΟΥΣΟΠΟΥΛΟ,ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟ [ΚΑΤΣΑΡΟΥ],ΔΗΜΗΤΡΑΚΗ ΛΑΣΚΑΡΗ [ΚΑΤΣΑΡΟΥ] ΑΛΕΞΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟ [ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟ] σε υποχιλίαρχους.

                                            Εν Ναυπλίω τη 14-1-1825

                                              Ο υπουργός πολέμου

                                    Α Παπαγεωργίου ή Αναγνωσταράς.

                                    Μ. ΦΕΡΕΤΟΣ τόμος Α σελ.421-22

Στις 15-12-1825 στο  ΝΤΕΛΙΜΕΜΙ [ΑΙΘΑΙΑ] εξελέγησαν ως πληρεξούσιοι της επαρχίας ΕΜΠΛΑΚΙΩΝ οι: Π. ΠΑΠΑΤΣΩΝΗΣ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ,ΑΝΤ ΠΕΡΡΩΤΗΣ  και ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΣ.  ΠΑΠΑΤΣΩΝΗ ΠΑΝ. Απομνημονεύματα  σελ.114-115

Το κείμενο είναι γραμμένο όπως στο πρωτότυπο.

Κατάσταση στρατιωτών του οπλαρχηγού

Παν. Κεφάλα

                Αναφέρεται εις κατάστασιν στρατιωτών του Παν. Κεφάλα, που υπεβλήθη στο Υπουργείο Πολέμου (ΓΑΚ, Υπ. Πολ. 30 Αυγ. 1825) ως δικαιολογητικό για την πληρωμή των εξόδων τροφοδοσίας κλπ, που είχε καταβάλει ο Στρατηγός Κεφάλας. Στις δύο αυτές καταστάσεις άλλοτε σημειώνεται και τόπος καταγωγής των αγωνιστών, και άλλοτε όχι, έχουν δε κατ’ αλφαβητική σειρά οι αναφερόμενοι αγωνισταί ως εξής:

Αγγελόπουλος Κυρ.

Αδαμόπουλος Κων.

Αθανασόπουλος Ιω. (Μελιγαλά)

Αθανασόπουλος Νικ.

Αλεξανδρόπουλος Αθαν. . (Βαλύρα)

Αλεξανδρόπουλος Δημ. . (Βαλύρα)

Αλεξίου Παν.

Αλευράς Παν. (Πιπερίτσα)

Αμτάλας (ή Αβδάλας) Κ. (Αριοχώρι)

Αναστασόπουλος Νικ.

Ανδρεόπουλος Μήτρος (Πλατύ)

Αργιανάς Καλ. (Ανθούσα)

Βασιλαδιώτης Αλεξ. (Καρτερόλι)

Βελονόπουλος Αθ. (Σολάκι)

Βελονόπουλος Ιωαν. (Σολάκι)

Βελονόπουλος Τζαννής (Σολάκι)

Βενιζέλος (Μπενιζέλος) Γεώργ. (Γαϊδουροχώρι Παμίσου)

Γαζουλόπουλος (Γαζούλης) Γεώρ.

Γικούνης Γαλάνης

Γάτσης Αθαν. (Κατσαρού)

Γεωργακόπουλος Δην. (Μαγούλα)

Γεωργακόπουλος Ιω. (Βαλύρα)

Γεωργακόπουλος Θ. (Μαγούλα)

Γεωργακόπουλος Παν. (Βαλύρα)

Γεωργακόπουλος Πανάγος(Βαλύρα)

Γεωργόπουλος Παν. (Βαλύρα)

Γιακουμής Δημ. (Σπερχογεία)

Γιαουρδάς Αναγν. (Βαλύρα)

Γιαννόπουλος Γεωργ.

Γκονόπουλος Γεώργ. (Δεσύλα)

Γκονόπουλος Παν. (Μάλτα)

Γρίβας Δημ. (Άνθεια)

Δημητρακόπουλος Γ. (Δεσύλλα)

Δημητρακόπουλος Γ. (Κατσαρού)

Δημητρακόπουλος Δημ. (Βαλύρα)

Δημητρακόπουλος Βας. (Σιάμου)

Δημητρακόπουλος Καλ. (Κατσαρού)

Δημόπουλος Γιάννης. (Βαλύρα)

Δημόπουλος Στάθης (Βαλύρα)

Δρακόπουλος Γιάννης (Αριοχώρι)

Δρακόπουλος Χαρ. (Αριοχώρι)

Δρακόπουλος Παν. (Αριοχώρι)

Δρούγας Αναγν. (Σπερχογεία)

Δρούλιας (Ντρούλιας) Δημ. (Κατσαρού)

Ζαραλής Γιάννης (Σπερχογεία)

Ζαραλής Νικ. (Σπερχογεία)

Θεούρης Πούλος

Καλαμαρόπουλος Κων.

Καλαμπόκης Γιάν. (Σκάλα)

Καλογερόπουλος Βας. (Μελιγαλά)

Καλογερόπουλος Γεώργ. (Μελιγαλά)

Καλογερόπουλος Κυρ. (Μελιγαλά)

Καλογερόπουλος Νικ.

Καλύβας Ανας.

Καμαρινόπουλος Ηλ. (Σκάλα)

Καμαρινόπουλος Μαρ. (Σκάλα)

Καντρέβας Αθαν.

Καπόμπασης Γιάν. (Σκάλα)

Καρακίτσος Γιάννης (Κατσαρού)

Καραμούζης Στάθης (Σπερχογεία)

Καραμπάγιας Θεόδ. (Καρτερόλι)

Καρδαράς Κων. (Κατσαρού)

Καρύδης Ανδ. (Βαλύρα)

Καρύδης Δημ. (Βαλύρα)

Καρύδης Κων. (Βαλύρα)

Καρζόπουλος (ή Καρζής) Παν. (Κατσαρού)

Καστάνης Θεόδ. (Σπερχογεία)

Καστάνης Κων. (Σπερχογεία)

Καστάνης Παν. (Σπερχογεία)

Καστανόπουλος Δημ. (Σπερχογεία)

Κατσούρης Αναγν. (Διαβολίτσι)

Καφυρόπουλος (Καφύρης) Παν. (Κουτήφαρι)

Κόκκαλης Κων.

Κοκκώνης Νικ. (Καλύβια)

Κοκκώνης Παν. (Καλύβια)

Κόλλιας Γεώργ. (Βαλύρα)

Κονταξής Γιάν.

Κονταξής Ηλ.

Κοντογιώργος Γιώργ.

Κοντογιώργος Γεώργ.

Κοντόγιωργας Παν. (Σπερχογεία)

Κουρόπουλος Δ. (Βαλύρα)

Κουτρόπουλος Δ.

Κουτσογιαννόπουλος Δημ.

Κυριαζόπουλος Αναγ. (Σκάλα)

Κυριαζόπουλος Θεόδ.

Κυριακόπουλος Αθανάσιος (Κατσαρού)

Κυριακόπουλος Κων.

Κυριακόπουλος Στάθης (Κατσαρού)

Κυριακόπουλος Φώτης

Κωνσταντακόπουλος Λάμπρος (Εύα)

Κωνσταντόπουλος Βασ. (Εύα)

Κωνσταντόπουλος Δημ. (Βαλύρα)

Λαχάνης Μιχ. (Πήδημα)

Λέκκας Νικ. (Σπερχογεία)

Λεοναρδόπουλος Β. (Βαλύρα)

Λύρας Αθαν. (Βαλύρα)

Μακαρούνης Γιάν. (Λυκότραφος)

Μαλικούρτης Αντ. (Σπερχογεία)

Μαργαρίτης Απόστ. (Κατσαρού)

Μαρινόπουλος Δ. (Σκάλα)

Μαυροειδής Νικ. (Βαλύρα)

Μιστριώτης Ιω. (Βραχάταγα Αριοχωρίου)

Μιχαλόπουλος Θεόδ.

Μουμούσης Αναγν.(Σολάκι)

Μουραφέτης Παν. (Σπερχογεία)

Μπακάλης Δημ. (Σιάμου)

Μπακολιάς Ηλ. (Σπερχογεία)

Μπακαράκης Τριαν.

Μπακούρος (Μπακουρόπουλος) Αθαν. (Σιάμου)

Μπαλτάς Νικ. (Δεσύλλα)

Μπαλτόπουλος (ή Μπαλτάς) Κων. (Δεσύλλα)

Μπάμπαλης Αθ. (Καρτερόλι)

Μπαρούτσος Γεώργ.

Μπαρούτσος Ιω.

Μπαρούτσος Χαρ.

Μπαρούτσος Χρ. (Αλεποχώρι)

Μπελεγρίτης Αναγν.

Μπελεγρίτης Κων.

Μπελεγρίτης Πανταζής (σήμερα το επώνυμο είναι Μπελεγρής)

Μπερδέκλης Παν.

Μπότσικας Αναγν. (Βαλύρα)

Μπότσικας Ανας. (Βαλύρα)

Μπογιουκλής Νικ.

Μπουκουράκης Δημ.

Μπουτόπουλος (Μπούτος) Γιάννης(Σκάλα)

Μπουτόπουλος Παν. (Μελιγαλά)

Μυλωνόπουλος Γεώργ. (Βαλύρα)

Νάκης Παναγ. (Διαβολίτσι)

Νερούλιας Δημ. (Μελιγαλά)

Νικολακόπουλος Ι. (Σκάλα)

Νικολόπουλος Αναγν. (Σολάκι)

Νικολόπουλος Γιάννης (Σολάκι)

Νικολόπουλος Παν. (Σολάκι)

Ξαπλαντερόπουλος (Ξαπλαντέρης ) Ιωάν. (Σιάμου)

Ξυδόπουλος Παναγ. (Βαλύρα)

Οικονομόπουλος Αθανάς.

Οικονόμου Αναγν. (Δεσύλλα)

Παιδαρόπουλος (Παίδαρος) Θεόδ.

Παναγουρόπουλος Παν.

Πανουσόπουλος Αθαν.(Σκάλα)

Πανουσόπουλος Παναγ .(Σκάλα).

Παπαδόπουλος Γεώρ. .(Σκάλα)

Παπαδόπουλος Παναγ. .(Σκάλα)

Παπαδόπουλος Σαρ. .(Σκάλα)

Παρασκευόπουλος Γαλάνης (Άνθεια)

Πετρόπουλος Δημ.

Πετρόπουλος Καμαρινός

Πετρόπουλος Παν.

Πνευματικάκης Αναγν.

Πρωτόπαπας Αναγν.

Πολιτάκης Κυρ. (Αίπεια)

Ράφτης Γεώργ.

Σαραντόπουλος Παν. (Βαλύρα)

Σαραντόπουλος Σπύρος (Βαλύρα)

Σαραντόπουλος Σωτ. (Βαλύρα)

Σγουράκης Θεόδ. (Πλατύ)

Σερφετόπουλος Παν. (Βαλύρα)

Σιαγκρόπουλος (Σιάγκρης) Παν. (Κατσαρού)

Σιαγκρόπουλος Χριστ. (Κατσαρού)

Σκούφης Αναγν. (Τρίκορφο)

Σουλιμιώτης Νικ.

Σουλιμιώτης Στάθης

Σπανόπουλος Δημ.

Σπυρόπουλος Θεόδ. . (Βαλύρα)

Σταθόπουλος Αργύρης. (Βαλύρα)

Σταθόπουλος Δημήτ. (Βαλύρα)

Σταματάκης Γεώρ. (Σπερχογεία)

Σταμπολτζής Ιω.

Σταυρόπουλος Θεόδ. (Κατσαρού)

Στασινόπουλος Απόστ.

Στασινόπουλος Βας.

Στεργιόπουλος Παν. (Θουρία)

Στυλιανόπουλος Πανάγος (Καρτερόλι)

Ταταρούνης Γεώρ. (Σπερχογεία)

Τζέτζερης Αθαν.

Τζετζερόπουλος Λάμπρος

Τζωρτζόπουλος Πανάγος (Πλατύ)

Τομαράς Αθαν. (Καρτερόλι)

Τομαράς Γιάννης (Καρτερόλι)

Τομαρόπουλος Γιάννης (Καρτερόλι)

Τραγόπουλος (ή Τράγος) Χρ. (Κατσαρού)

Τσιμόγιαννης Ανας. (Σπερχογεία)

Φλωρόπουλος (Φλώρος) Δημ. (Ξεροκάσι)

Φλωρόπουλος Ιωαν. (Ξεροκάσι)

Φλωρόπουλος Κων. (Ξεροκάσι)

Φλωρόπουλος Παναγ. (Ξεροκάσι)

Χριστακόπουλος Αναγν. (Πηλαλίστρα)

Χριστακόπουλος (Αντ. (Καρτερόλι)

Χριστακόπουλος Παν. (Καρτερόλι)

Ψυχράμης Αναγν. (Εύα)

Ψυχογυιός Δημ.

Ψωμάς Γιάννης (Σπερχογεία)

                Ο Παν. Κεφάλας, γνωστός και σημαντικός οπλαρχηγός, που έπεσε μαζί με τον Παπαφλέσσα ηρωϊκά στο Μανιάκι πολεμώντας κατά των Αράβων, καταγόταν από το Δυρράχι, που σήμερα υπάγεται στην επ. Μεγαλοπόλεως της Αρκαδίας. Στην Τουρκοκρατία όμως και κατά την επανάστασι το Δυρράχι διοικητικώς ηπήγετο στην επαρ. Εμπλακίων, που όλα σχεδόν τα χωριά της πλην 6 ανήκαν στο Μεσσηνιακό χώρο. Έτσι ο Κεφάλας, θεωρούμενος οπλαρχηγός της επαρ. Εμπλακίων, ήτο υποχρεωμένος να στρατολογή από την επαρχ. Εμπλακίων στην οποία υπήγοντο τα χωριά Κουρτζαούρι (Σπερχογεία), Ντελίμεμι (Αιθαία), Βείζαγα (Ανθεία), Γαϊδουροχώρι (Αριοχώρι), Ναζήρι (Εύα), Αλποχώρι, Βρωμόβρυσι (Αμφιθέα), Κούρταλι, Λυκότραφος, Καρτερόλι, Γαϊδουροχώρι (Παμίσου), Πεντιά (Τρίκορφο), Ξεροκάσι, Ράδου, Κουτούφαρι, Σκάλα, Σολάκι, Κατσαρού, Σιάμου, Μούστα (συν. Μερόπης), Μαγούλα, Ζευγολατιό, Διαβολίτσι, Κούρταγα, Δεσύλλα, Τρύφα, Πουλίτσι, Κλίμα, Πήδημα, Σαμπάκαλφα, Χάρμα. Μερικά από τα χωριά αυτά σήμερα δεν ακούγονται παρά ως τοπωνύμια. Στην επαρχία Εμπλακίων κατά τον Π. Παπατσώνη υπήγοντο από την επ. Μεγαλοπόλεως σύμερα τα χωριά Τζαφέραγα, Δυρράχι (Δορράχι), Λεφτίνι, Μαρμαριά, Ραψομάτες, Τραγάνα. Γνωστοί όμως και σημαίνοντες πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες του Δυρραχίόυ ήσαν οι Π. Κεφάλας και Ν. Λαδάς (Παπατσώνη Παν.: Απομν. σελ. 111 και αλλαχού).

                Αφού όμως ο Παν. Κεφάλας στρατολογούσε από τα χωριά της Μεσσηνίας οι πιο πάνω αναφερόμενοι αγωνισταί, έστω και αν δεν αναφέρεται ο τόπος καταγωγής τους, είναι Μεσσήνιοι και κατάγονται από το χωριά τα οποία εσημειώσαμεν ως υπαγόμενα στην επαρ. Εμπλακίων. Εκρίναμε σκόπιμο να παραθέσωμε εδώ τον κατάλογο των αγωνιστών αυτών γιατί το έγγραφο στο οποίο περιέχονται ως δικαιολογητικό του Π. Κεφάλα, Αρκαδός οπλαρχηγού, δεν έχει θέσι στα «Μεσσηνιακά», και έτσι θα παρέμεναν άγνωστοι, αν δεν εδημοσιεύαμε τον κατάλογο.

                Οι απόγονοι των ανωτέρω αγωνιστών ευκόλως θα διαπιστώσουν ποίοι είναι οι δικοί τους πρόγονοι και από ποιο χωριό έκαστος κατάγεται.   

Γα τους αγωνιστές του 1821  από τη ΜΕΣΣΗΝΙΑ εχουν γράψει οι:

1. Ο ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, από ΚΟΥΒΕΛΑ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ στο τετράτομο εργο του και περιγράφει τα ιστορικα γεγονότα του 21 και τα βιογραφικά της περιοχής του.

2.Ο ΣΤΑΥΡΟΣ Γ.ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ έχει δημοσιεύσει σε 15 συνέχειες κάθε Κυριακή στη Μεσσηνιακή εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ στη σελίδα 4  με τίτλο <ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ> και  υπότιτλο <Τα Αριστεία της Επανάστασης του 1821> με πρώτο φύλλο στις 10-2-2002 και τελευταίο στις 19-5-2002

3.Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ στο βιβλίο του με τίτλο <ΙΣΤΟΡΙΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑΙ> εχει κατάλογο με τα ονόματα των εκ του νομού Μεσσηνίας καταγομένων και αγωνισθέντωνυπερ της ανεξαρτησίαςτου έθνουςαγωνιστών, ητοι ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ,ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ,ΥΠΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ,ΣΤΡΑΤΙΩΤΩΝΚ.Λ.Π. οσων τα ονόματα διεσώθηκαν και περιελήφθησαν στο μητρώο πολεμιστών του αρχείου αγψνιστών,της ΕΘΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Ενδεικτικά αναφέρω μερικά ονόματα από την ΑΝΩ ΜΕΣΣΗΝΙΑ που υπάρχουν στο βιβλίο του στις σελίδες 250-280

ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ*

ΞΥΔΗΣ  ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΜΟΥΜΟΥΣΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ ΣΟΛΑΚΙ

Ντεντούσης αδαμης ΧΡΥΣΟΒΑ

Τσαγκάρης Παναγιωτης

Πουλοπουλος Θοδωρος .αντιστρατηγος το 1825

Γεωργακόπουλος Παναγιώτης

Βασιλοπουλοςς Δημητριος

Καρτερολιώτης Ιωάννης

Κυρκιλής Ιωάννης Μελιγαλά

Κυρκιλής Νικόλαος Μελιγαλά

Κλεφτόγιαννης Γεώργιος  ΖΕΡΜΠΙΣΙΑ

Μουρίκης Ιωάννης Ρευματιά

Ντεντούσης Κων\νος ΧΡΥΣΟΒΑ

ΞΕΡΙΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ  ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟ

ΠΑΝΙΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΜΕΛΙΓΑΛΑ

ΠΑΝΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΙΜΙΖΑ

ΠΙΚΟΥΛΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟ

ΠΙΚΟΥΛΑΣ ΓΥΦΤΟΣ ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟ

ΣΙΑΓΚΡΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ,ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΣ,ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ και ΒΑΣΙΛΗΣ από ΚΑΤΣΑΡΟΥ

ΣΑΡΑΝΤΟΠΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΚΑΛΑ

ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ ΣΚΑΛΑ

ΣΚΛΗΡΗΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ ΜΕΛΙΓΑΛΑ

ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΥ

ΤΖΙΡΟΣ ΚΙΤΡΟΣ

ΤΣΙΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

* Ολοι οι υπόλοιποι κατάγονται από τη ΒΑΛΥΡΑ

4.        Ο ΜΙΜΗΣ ΦΕΡΕΤΟΣ στο δίτομο εργο του  εχει:

 Στον πρώτο τομο στις σελίδες 660-664 περιγράφει τους Μεσσήνιους αγωνιστές του 1821 ,στις σελίδες 664-666 τις βιογραφίες Μεσσηνιων ,στη σελίδα 667 τους αξιωματικούς πεσόντες και τέλος στις σελίδες 668-680 τον αλφαβητικό πίνακα αγωνιστών του 1821 χωρίς ιδιαίτερο λήμμα.

  Στο δεύτερο τόμο στις σελίδες627-630 περιγράφει τους Μεσσήνιους αγωνιστές ,στις σελίδες 631-632 τις βιογραφίες Μεσσηνίων στη σελίδα 633 τους αξιωματικούς πεσόντες ή θανόντες  και τέλος τον αλφαβητικό πίνακα Μεσσηνίων αγωνιστών του 1821 ,χωρίς ιδιαίτερο λήμμα.

ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ  Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΝΑ ΤΙΜΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΕΝ ΖΩΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΕΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ  ΓΙΑ ΝΑ ΒΓΕΙ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ,ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ.

ΑΡΧΕΙΟ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ-ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΟΥ ΜΕ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΥΣ ΠΑΛΙΟΥΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΣΕ ΣΥΝΕΧΕΙΕΣ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ  ΔΑΣΚΑΛΩΝ

 Ιωάννης  Δημητρακόπουλος, από Τεγέα

Από  το  αρχείο  του  σχολείου  εμφανίζεται  να  υπηρετεί  ως  διευθυντής  στο  πλήρες  Δημοτικό  Σχολείο  Αρρένων  από  το  σχολ.  Έτος  1906 – 07 ( το παλιότερο  διασωζόμενο  σήμερα  αρχείο )   εως  και  το  σχολ . έτος  1912 – 13.

   Δημήτριος  Καρακίτσος απο Βαλύρα με καταγωγή από Κατσαρού

Από  το  αρχείο  του σχολείου  εμφανίζεται  να  υπηρετεί  ως  δάσκαλος  στο  Πλήρες  Δημοτικό  Σχολείο  Αρρένων   από  το  σχολ.  Έτος  1906 – 07 έως  το  1920 – 21.

Δημήτριος  Καρακίτσος του Χρίστου , από Βαλύρα, γεννηθείς το 1867 με καταγωγή από Κατσαρού Μεσσηνίας.

ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ 1907 ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΚΑΛΩΝ. ΟΙ ΔΑΑΣΚΑΛΟΙ ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΒΑΛΥΡΑΣ.ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΟΥ ΚΤΥΠΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ:ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΒΑΛΥΡΑΣ, ΤΟ 1907.

 Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΣ, ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΟΙ ΔΑΣΚΑΛΟΙ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ  ,ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΣ

Με το ΦΕΚ 306\23-11-1890, σελίδα 1214, δι’ υπουργικής απόφασης εκδοθείσης ενταύθα υπ’ αριθμον 19090, από 22-11-1890, διορίζεται ο δημοδιδάσκαλος Δημήτριος Ν. Καρακίτσος, εις το εν Μαυρομματίω ,του δήμου Ιθώμης, αργούν δημοτικόν  σχολείον.

Ο δάσκαλος Δημήτριος Καρακίτσος, το έτος 1912 έφτιαξε τον κατάλογο των οικογενειών των βαλυραίων, καθώς και τον τόπο καταγωγής τους. Έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Βαλύρα, στα φύλλα 9 και 10, στη σελίδα 4 του πρώτου χρόνου κυκλοφορίας της εφημερίδας Βαλύρα, το 1983.

Με την 8\19-4-1914, απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, ο δημοδιδάσκαλος του δημοτικού σχολείου αρρένων κύριος Δημήτριος Καρακίτσος, ορίστηκε πρώτος γραμματέας της κοινότητας Βαλύρας με μηνιαίο μισθό 15 δραχμές. Εφημερίδα Βαλύρα,φύλλο 114-5, έτος 10^ο 1993.Με την ίδια απόφαση απεφασίσθη να στεγαστεί η κοινότητα στην ιδιωτική οικία του Δ. Καρακίτσου, έναντι μισθώματος 20 δραχμών.

# Στο βιβλίο του Γιάννη Δ. Λύρα με τίτλο: Ένα οδοιπορικό στο χρόνο και το χώρο, Βαλύρα 2005, Μέρος Τέταρτο, σελίδες 84-104

Η Βαλύρα έγινα κοινότητα με βάση το ΦΕΚ262\31-8-1912, με πρώτο πρόεδρο το διδάκτορα ιατρό Γεώργιο Γεωργακόπουλο, με ψήφους 4 ,έναντι 2 του Αναστασίου Καρύδη.

O εξαδελφός του Αριστείδης Καρακίτσος σκοτώθηκε το 1913 στον ελληνοβουλγαρικό πόλεμο, του οποίου σώζεται η φωτογραφία , και η αδελφή του Κωνσταντίνα, είχε παντρευτεί τον Αθανάσιο Λιοντήρη και απόκτησαν τα παιδιά Αριστείδη και Νίκο.Είχαν και μια αδελφή καλόγρια στην Τήνο, την Μελανή.

Στη  μαθητική φωτογραφία του 1907 , που έχουμε αναρτήσει με όλα τα ονόματα και με μικρά βιογραφικά οι εικονιζόμενοι δάσκαλοι Δημητρακόπουλος και Καρακίτσος, είναι με το μαθητή και μετέπειτα δάσκαλο και διευθυντή του δημοτικού σχολείου Βαλύρας, Χρίστο Καρτερολιώτη στην τρίτη σειρά, ένατος.

Από  το  αρχείο  του σχολείου  εμφανίζεται  να  υπηρετεί  ως  δάσκαλος  στο  Πλήρες  Δημοτικό  Σχολείο  Αρρένων   από  το  σχολικό έτος  1906  έως  και το  1921 

..

ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΔΡΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ.Αρχείο Λύρα

ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΔΡΟ ΚΑΡΤΕΡΟΛΙΩΤΗ, ΒΑΛΥΡΑ

Ο Χρίστος KAΡΤΕΡΟΛΙΩΤΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΑ ΑΠΟΚΤΗΣΑΝ 6 ΠΑΙΔΙΑ, 5 ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΑΓΟΡΙ. ΤΗΝ  ΕΥΣΤΑΘΙΑ ,ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ, ΕΥΔΟΚΙΑ , ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, ΟΛΓΑ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗ.
 Είχε ξαδέλφια τα 3 αδέλφια Σπύρο, Νίκο, και Ιωάννη Καρτερολιώτη. Λόγο της συγγένειας τα σπίτια  Καρτερολιώτη, είναι στο δρόμο προς το ποτάμι,πηγαίνοντας προς το μύλο, εκεί που κάποτε ήτανε ο παραδεισός μας, με δραστηριότητες, αναμνήσεις και συγκινήσεις, των παιδικών-εφηβικών μας χρόνων.
Τα κορίτσια με τη σειρά ήταν:

1.Η ΕΥΣΤΑΘΙΑ   είχε παντρευτεί το δημοδιδάσκαλο και πρώτο γραμματέα της  νεοσύστατης κοινότητας Βαλύρας, μετά την κατάργηση του δήμου Οιχαλίας, στην οποία ανήκε διοικητικά  η Βαλύρα,  ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟ, ΑΠΟ ΒΑΛΥΡΑ  ΚΑΙ ΑΠΟΚΤΗΣΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ:

Α.ΤΟ ΣΤΡΑΤΟ,  Ο ΟΠΟΙΟΣ ΑΠΟΚΤΗΣΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΙ ΜΑΡΙΑ

Β.ΤΟ ΧΡΙΣΤΟ,  ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΣΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΙ ΕΥΣΤΑΘΙΑ

Γ.ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ, ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΡΟΠΟΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΧΡΙΣΤΑΚΗ ΣΤΗ ΒΑΛΥΡΑ, ΚΑΙ  

Δ.ΤΗΝ  ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΑ ΠΟΥ ΠΑΝΤΡΕΥΤΗΚΕ ΤΟΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΜΥΛΩΝΑ, ΣΤΗ ΒΑΛΥΡΑ.

2.ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΑΝΤΡΕΥΤΕΙ ΤΟ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΤΣΙΚΑ, ΑΠΟ ΒΑΛΥΡΑ.

ΑΠΟΚΤΗΣΑΝ ΤΑ ΠΕΝΤΕ  ΠΑΙΔΙΑ:

Α. ΜΑΡΘΑ 1888 ΠΟΥ ΠΑΝΤΡΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΧΑΣΑΜΠΑΣΑ  (Αριστοδήμειο)  ΤΟΝ  ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΨΥΧΟΓΙΟ και απόκτησαν τα παιδιά Βασίλη και Ευδοκία

Β. ΤΟ ΧΡΙΣΤΟ ΤΟ 1891 ΕΓΓΑΜΟΣ , ΑΚΛΗΡΟΣ

Γ. ΤΟ ΘΟΔΩΡΟ  1894

Δ .Τον Αθανάσιο 1897 και

Ε.  τον Ηλία 1900.

3.ΤΗΝ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΑΝΤΡΕΥΤΕΙ Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΑΠΟ ΒΑΛΥΡΑ, ΚΑΙ ΑΠΟΚΤΗΣΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ ΓΙΩΡΓΗ.

4.ΤΗΝ ΕΥΔΟΚΙΑ  ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΑΝΤΡΕΥΤΕΙ Ο ΜΥΛΩΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥ ΓΛΙΑΤΑ, και απόκτησαν τα παιδιά  ΓΙΩΡΓΟ, ΘΥΜΙΟ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ, Ηλία,  Μεσσένια και Ελισάβετ.

5.ΤΗΝ ΟΛΓΑ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΑΝΤΡΕΥΤΕΙ ΤΟ  ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟ, ΑΠΟ  ΤΟ ΒΟΥΡΝΑΖΙ. Απόκτησαν τα παιδιά Κώστα, Ανδρόνη , Γιάννη και Σταυρούλα.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΒΑΛΥΡΑΙΩΝ.ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ, ΤΟ 2012.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΠΑΣΧΑ.ΟΙ ΚΑΤΣΑΡΑΙΟΙ ΚΑΡΖΗΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΛΥΡΑΙΟΙ ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ ΚΑΡΤΕΡΟΛΙΩΤΗΣ.
Υ\Σ.Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΑΥΤΗ ΟΛΗ ή ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ, ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΑΝΣΦΕΡΕΤΑΙ Η ΠΗΓΗ