ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΠΑΠΟΥΛΙΑ

ΜΑΚΗΣ ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

Πόσο η φόρα ήταν μεγάλη…..Ιστορίες και μνήμες. Εκδοτικός οίκος Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2017.

Διαστάσεις 14χ20, σελίδες 342, θεματικές ενότητες 42, φωτογραφίες 27.

Σύνθεση εξώφυλλου-εσώφυλλου Γιάννη Ψυχοπαίδη.

Γλώσσα:  Απλή, κατανοητή, γλαφυρή, χειμαρρώδης, ελκυστική, και σαγηνευτική.

 

Διάρθρωση-Δομή-Περιεχόμενο. Άριστη η δομή –διάρθρωση και μπορεί να διαβάζεται κάθε ενότητα χωρίς σειρά , η μία από την άλλη, αλλά συνδέονται μεταξύ τους, και λένε πολλές αλήθειες τα ημερολόγιά του.

Ο Άνθρωπος Μάκης Παπούλιας και όχι το άτομο Μάκης Παπούλιας σε συνεργασία με τον παραπάνω εκδοτικό οίκο και με συγκεκριμένους ομιλητές, (ήδη έχει κυκλοφορήσει το πρόγραμμα) θα παρουσιάσουν στις 20 Ιουνίου στις 8 μ.μ. στον κήπο του νομισματικού μουσείου την αυτοβιογραφία του.

Μέσα από την αυτοβιογραφία του μπαίνουν  στο κάδρο όλοι της κατοχικής και μετακατοχικής γενιάς. Είμαστε όλοι εκεί. Τόσο πολύ κοντά… τόσο πολύ μακριά…, γιατί βιώσαμε γεγονότα, καταστάσεις, παιχνίδια, ήθη, έθιμα, κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό γίγνεσθαι στην Ελλάδα και το εξωτερικό, το μετεμφυλιακό κράτος του αγροφύλακα και το χωροφύλακα, τα κοινωνικά φρονήματα, το χαρακτηρισμό των στρατιωτών σε 6 κατηγορίες, τη ζωή και τη  φυγή από το χωριό, και τη μετανάστευση  για καλύτερη τύχη και ποιότητα ζωής. Έζησε από μικρός την αδικία στο πετσί του, την ξυπολησιά και τα αποφόρια χωρίς να γνωρίζεις πιο είναι το αυθεντικό και πιο το πρόσθετο από τα πολλά μπαλώματα,  αρνητικές προϋποθέσεις, και με το πείσμα  του, αξίες, οράματα  και όνειρά που είχε ξεπέρασε τον εαυτό του  και τα ανυπέρβλητα εμπόδια και δυσκολίες που συνάντησε και συναντά ακόμη μπροστά του. Έζησε τον πόνο και τη δυστυχία των παιδικών του χρόνων, έγινε μικρομέγαλος, πήρε την τύχη στα χέρια του χωρίς φόβο , χωρίς μιζέρια και χωρίς να αισθανθεί ποτέ το ρίσκο και τον  κίνδυνο. Ήξερε τι ήθελε, ήξερε τι ζητούσε από τη ζωή του, έχοντας πυξίδα τη δυνατή του θέληση για δημιουργία, βάζοντας στοίχημα με τον ίδιο του τον εαυτό, ότι και αυτό θα πραγματωθεί, χωρίς να είναι εφαψίας της εκάστοτε εξουσίας .

Περιγράφει το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον που είναι το χωριό του ΨΑΡΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ, το οποίο σέβεται και αγαπά , και το θέλει  κέντρο προς μίμηση ,στον αγροτουρισμό στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γεννήθηκε το 1942 όταν επέστρεψε ο πατέρας του από το μέτωπο της Αλβανίας. Ήταν το τρίτο αγόρι της οικογένειας, και ο πατέρας του ήταν γραμματέας στο αγρονομείο της Καρύταινας, γιατί είχε τελειώσει το σχολαρχείο, και είχε παράλληλα ποιμνοστάσιο με τον αδελφό του Μήτσο.  Στην κατοχή το χωριό του εντάχθηκε στο ΕΑΜ και στον εμφύλιο άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τους κατοίκους του.  Ο ονομαστός καπετάνιος του ΕΛΑΣ ΠΕΡΔΙΚΑΣ (για τον οποίο έχει γράψει ο δάσκαλος από το Βαλτεσινίκο Γρηγόρης Κριμπάς) ανηψιός της γιαγιάς μου από του Βανούκου να πάρει τη θεία του Διαμάντω στο Αντάρτικο και το απέτρεψε η γιαγιά του Λαμπρινή. Η κρυφή φυγή του πατέρα του γιατί κινδύνευε η ζωή του λόγο της αριστερής του ιδεολογίας, επειδή έστελνε εφόδια, τρόφιμα και κρέας στους αντάρτες, και στη συνέχεια η μάνα με τα 3 μικρά αγόρια αφού πούλησε και δώρισε τα ζωντανά κλειδαμπάρωσε το σπίτι και με 3 μουλάρια φορτωμένα  έφυγαν από το χωριό για το Μπιλάλι,  με τη συνοδεία του θείου Μήτσου της γιαγιάς Λαμπρινής και της θείας Διαμάντω, που θα περνούσε το τραίνο για να τους πάρει. Ο θείος του Μήτσος αγόρασε μια οκά στραγάλια σε χάρτινη σακούλα, για το ταξίδι του προσωρινού ξεριζωμού. Πρώτα Αθήνα και μετά Κάρυστο.

Στην Κάρυστο ο Μάκης έξυπνος μαθητής, μεγαλόψυχος, ανένταχτος, ασυμβίβαστος, πονετικός , αλληλέγγυος και αλτρουιστής θέλοντας να βοηθήσει ένα φίλο  συμμαθητή του, σχίζει ένα φύλλο σε διαγώνισμα της ιστορίας , αλλά τον έπιασε ο δάσκαλος και του αφαίρεσαν το βραβείο, τη λίρα ,το ποίημα, και το απολυτήριο το πήρε με 7. Η πρώτη παιδική αδικία, απογοήτευση που γεύτηκε, αλλά ευτυχώς δεν τον πήρε η κάτω βόλτα, και έχοντας δύναμη στην αδικία το έριξε στο διάβασμα. Πήρε  την εκδίκησή του, γιατί στις εισαγωγικές εξετάσεις του γυμνασίου πέρασε πρώτος. Στη συνέχεια προτείνεται η απόλυση του πατέρα του, ύστερα από 19 χρόνια προϋπηρεσίας. Ο Μάκης κουβαλάει πλέον από την Κάρυστο ,στα 7 χρόνια παραμονής του την αδικία  ,αλλά και θετικές μνήμες  βιώνοντας, πρόσωπα, γεγονότα, καταστάσεις, παιδικά παιχνίδια, και ανέμελα παιδικά χρόνια, τα οποία έχασε ξαφνικά. Η φανερή πλέον αγωνία της επιβίωσης της οικογένειας τους οδηγεί στην Αθήνα στους Αγίους Αναργύρους φιλοξενούμενοι στην αδελφή της μάνας του, της οποίας ο άντρα της για να τα βγάλει πέρα έκανε ταυτόχρονα και παράλληλα 4 δουλειές. Γράφτηκαν και τα 3 αδέλφια σε νυκτερινό σχολείο, για να εργάζονται την ημέρα εξασφαλίζοντας τα προς το ζην. Πουλώντας λαχεία στην Ομόνοια ο Μάκης τον συνάντησε κάποιος γνωστός του πατέρα του από την Κάρυστο και ένιωσε τόσο μεγάλη ντροπή και από εκείνη την ημέρα δεν ξαναπούλησε λαχεία. Στη συνέχεια πιάνει δουλειά σε γραφείο με αντιπροσωπείες, όπου το αφεντικό τον δοκίμαζε αφήνοντας φραγκοδίφραγκα σε διάφορα σημεία του γραφείου, αλλά ο Μάκης ήταν πολύ έξυπνος και δεν έπεσε στην παγίδα του αφεντικού του. Την επόμενη χρονιά ο Μάκης γράφεται σε ημερήσια εμπορική σχολή γνωρίζοντας τους βουτυρομπεμπέδες της αστικής τάξης των Πατησίων. Επειδή οι δυσκολίες στην οικογένεια συνεχίζονταν την επόμενη χρονιά ξαναγράφεται στο νυκτερινό σχολείο, και ο πατέρας του  διατηρεί ένα μικρό περίπτερο στην Πολυκλείτου 24 και Ευρυπίδου, στην Αθηνάς, που έγινε ο δρόμος της ζωής του και πήρε τα πολλά μαθήματα της πανεπιστημιακής μόρφωσης του πεζοδρομίου με τα καλά και τα κακά του. Έφυγαν από τη φιλοξενία της θείας του και  νοίκιασαν κοντά της  δύο δωμάτια στους Αγίους Αναργύρους. Ένας θείος του δάσκαλος στην Αθηνάς 2 πωλούσε κυρίως στρατιωτικά ρούχα και τον πήρε στη δουλειά του. Πέταξε από τη χαρά του γιατί θα συνεισφέρει και αυτός οικονομικά  στην οικογενειά του.   Έμαθε γρήγορα τη δουλειά, ειδικά τη διαδικασία της σχέσης πελάτη-πώληση-τιμή-συναλλαγή. Στην Αθηνάς όπως λειτουργεί τώρα λειτουργούσε και τότε. Παπατζήδες, πόρνες, πρεζάκηδες, κλεψιές, γραφικοί τύποι και διαβάζοντας το αγαπημένο μας περιοδικό το ΜΙΚΡΟ ΗΡΩΑ του Ανεμοδουρά. Μια ξεπεσμένη γραφική πόρνη ήταν και η Μπρίλη η οποία όταν άνοιγε το στόμα της μύριζε βόθρος με ακατανόμαστες, φράσεις, λέξεις διαλόγους, και λόγια του πεζοδρομίου. Στη νυκτερινή σχολή   γνωρίστηκε με το Σπύρο Βεντουράτο, αργότερα κουμπάρο του και συνεργάτη, και το Σωτήρη Πέτρουλα, που δολοφονήθηκε στα Ιουλιανά του 1965. Έκαναν μαζί κοπάνες ,σκανδαλιές, ερωτιλίκια, τσιγαράκι, τσου μπόξ,  μιας και η εφηβεία ήταν στο φόρτε της. Ο  θείος του αποφάσισε να ανοίξει βιοτεχνία και από Αθηνάς 2 , πήγαν  Αθηνάς 18 αναθέτοντας στο Μάκη  πλέον όλες τις εξωτερικές δουλειές. Εκεί  σπούδασε πλέον για καλά τα πανεπιστήμια του πεζοδρομίου. Ποδαράτο Άγιοι Ανάργυροι, Αθηνάς, ορθοστασία, νυκτερινό σχολείο,  ψόφιος στην κούραση ,επιστροφή. Αυτή ήταν η καθημερινότητά του. Κάποια ημέρα διαβάζοντας την εφημερίδα Αυγή με ανοικτό το παραβάν τον  είδε ο στρατολόγος της ΕΔΑ και τον  κάλεσε στα γραφεία της Αυγής. Όταν μπήκε μέσα  τον  έπιασε πανικός πήρε τις μπροσούρες, το καταστατικό και από τότε το έριξε στο διάβασμα της Μαρξιστικής  θεωρίας  και ιδεολογίας, την οποία αργότερα απομυθοποίησε λόγο διαγραφής του. Ο αδελφός του Μίμης εισάγεται στο μαθηματικό  Αθηνών και του δίνει κίνητρο να δώσω στην ΑΣΟΟΕ. Παρά την μεγάλη κούραση αποφάσισε τρία μεσημέρια την εβδομάδα να ξεκουράζει τον πατέρα του στο περίπτερο. Έδωσε εξετάσεις στην ΑΣΟΟΕ και τον  κατέστησαν αποτυχόντα στο μάθημα της γεωγραφίας γιατί το 10 έγινε 2. Τον  έπιασε το πείσμα και η θέληση, γιατί στα δύσκολα δεν το βάζει κάτω. Αποφασίζει να δουλέψει στην οικοδομή  για 6 μήνες γιατί έχει καλό μεροκάματο και να πληρώσει το φροντιστήριο. Η οικοδομή είναι σκληρή δουλειά και γνώρισε τους οικοδόμους της μεταπολεμικής Αθήνας. Μισοέμαθε την τέχνη του πλακά  και έπαιρνε έξτρα μικρομερεμέτια βγάζοντας επιπλέον χρήματα, προσφέροντας οικονομική ανάσα στην οικογένεια. Αργότερα  την αξιοποίησε στο στρατό  και τις εξορίες αποφεύγοντας αγγαρείες, καζάνια ,σκοπιές , εξευτελισμούς και βασανιστήρια . Επιμελής στο διάβασμα-φροντιστήριο, με στόχο να μπει στην ΑΣΟΟΕ, περνά και από τη φοιτητική πανεπιστημιακή λέσχη και γνωρίζετε με τον Αντρέα Λεντάκη. Έχοντας σπουδάσει τα πανεπιστήμια της πιάτσας του πεζοδρομίου 7  χρόνια, και γνωρίζοντας πως βγαίνει το μεροκάματο του τρόμου, του πόνου και  της αγωνίας, πυρπολήθηκε η ψυχή του όταν έμαθε ότι είναι πλέον φοιτητής στην ΑΣΟΟΕ κάνοντας  το όνειρό του  πραγματικότητα με τόσους κόπους και θυσίες , στο πείσμα των καιρών. Δίνει πλέον κρυφή υπόσχεση στον εαυτό του να αγωνιστεί για την αριστερά και το σοσιαλισμό, κρυφή υπόσχεση  στον πατέρα του , που τον απέλυσαν τόσο άδικα, από το δημόσιο. Από τους Αγίους Αναργύρους μετακομίζουμε στο Μπραχάμι πάλι στο νοίκι. Ο πατέρας του αγόρασε οικόπεδο με δόση 200 δραχμές το μήνα και τα σπίτια φύτρωναν εκτός σχεδίου και χωρίς άδεια, μεταξύ αυτών και το δικό μας. Οικόπεδο με δόσεις, υλικά αυθαίρετου με δόσεις, εμπορεύματα με δόσεις, ενοίκιο περίπτερου με δόσεις, 2 παιδιά σπουδάζουν στο πανεπιστήμιο και ο τρίτος αδελφός φαντάρος. Ήταν μεγάλη οικονομική ανάσα να μην πληρώνεις  ενοίκιο για σπίτι. Ο πατέρας του μετά από 15 χρόνια απουσίας από το χωριό πήρε απόφαση να πωλήσει το σπίτι για να φτιάξει επιπλέον άλλο ένα δωμάτιο. Πούλησε το σπίτι και όλα τα χωράφια, εκτός από ένα αμπέλι που ήταν προίκα της γυναίκας του. Στο Δ. Σ. της ΑΣΟΟΕ μεταξύ των άλλων ήταν και ο Κίμωνας Κουλούρης και ο Μάκης Παούλιας.  Η σύγκλητος τους καλεί σε απολογία. Η απόφαση στημένη. Αποβολή 2 χρόνια του Μάκη και 1 χρόνο του Κίμωνα, από τη σχολή. Το Μάκη μετά από την αποβολή από την σχολή του τον διέγραψαν και από το κεντρικό συμβούλιο της ΕΔΑ με το σκεπτικό ότι δρούσε συνειδητά, διαβρωτικά και αντικομματικά μέσα από τις γραμμές της. Με τον Αντρέα Λεντάκη ξαναβρέθηκε στους αγώνες του πανεπιστημιακού ασύλου, το 114, ακαδημαϊκές ελευθερίες. Στα Ιουλιανά του 1965 διαδήλωναν καθημερινά και ασταμάτητα και έμαθε από τον Αντρέα τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα, στις 21 Ιουλίου, όταν ήταν  τραυματισμένος μαζί με άλλους στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Από εκεί πήραν ορισμένους ,μεταξύ αυτών και το Μάκη και τους πήγαν στις φυλακές Αβέρωφ, που βρίσκεται τώρα το δικαστικό μέγαρο στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και Λουκάρεως. Αποβολή από τη σχολή, διαγραφή από το κόμμα, τραυματισμός και φυλακή από τις πορείες διαδηλώσεις, αυτά είναι τα παρασημά του. Ο Μάκης προβληματίζεται, αντέχει και ονειρεύεται για κάτι καλλίτερο. Ο αδελφός του χαρακτηρισμένος στρατιώτης Γ κατηγορίας, σκαπανέας με ιδιόκτητο φροντιστήριο ,πληρώνει την ιδεολογία του, και ιδεολογία του πατέρα του. Ο Μάκης λύνει την αναβολή του και αποφασίζει να πάει φαντάρος στην Τρίπολη, αφού τακτοποιεί το αρχείο του σε 10 ντενεκέδες, στον κήπο του σπιτιού του, στο Μπραχάμι, ενημερώνοντας τη μάνα του να μην ποτίζει το μέρος που τους είχε τοποθετήσει. Στην  Κόρινθο για να αποφύγει καζάνια, σκοπιές ,αγγαρείες , εξευτελισμούς, δηλώνει πλακάς και έχει το κεφάλι του ήσυχο. Θυμήθηκε την παλιά του τέχνη. Παίρνει μετάθεση για Ξάνθη στο 516 τάγμα πεζικού , που είναι  για χαρακτηρισμένους στρατιώτες. Ξανά εκεί στα πλακάκια για 2 μήνες, γίνεται η 21^η Απριλίου 1967, και γίνονται χιλιάδες εκβιασμοί σε χαρακτηρισμένους  για αποχαρακτηρισμό, πτυχιούχους, τυφεκιοφόρους, σκαπανείς ημιονηγούς και οπλίτες. Κρατά  προσωπικό ημερολόγιο με αλληλογραφία και μαρτυρίες στρατιωτών από 11-1-1968 έως 13-8-1968. Στις 13-3-1968 πεθαίνει ο πατέρας του τον οποίο επισκέφθηκε και στη συνέχεια μετατίθεται σε Σύρο, Λήμνο, Γεντί Κουλέ όπου ο εκεί βασανιστής του όταν τον συνάντησε αργότερα στην Αθήνα του έδωσε άφεση αμαρτιών. Στο 607 τάγμα πεζικού παίρνει το απολυτηριό του. Φοιτητής είχε γνωριστεί με τη Ντίνα μετέπειτα συζυγό του με την οποία απόκτησαν 2 κόρες τη Σταυρούλα συνάδελφο καθηγήτρια βιολογίας και την Αγγελική ηθοποιό με μεγάλες  τιμητικές διακρίσεις και βραβεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Απολυόμενος βρήκε δουλειά πωλητής μηχανών γραφείου, στην ιταλική εταιρεία  Olivetti βοηθώντας τη μάνα του και τη Ντίνα. Το κράτος του χωροφύλακα  τον στέλνουν εξόριστο στο Λακκί Λέρου στις 12-7-1969 και αρραβωνιάζεται τη Ντίνα για να μπορεί να έχει το δικαίωμα του επισκεπτηρίου. Το γραμματόσημο της χούντας 21^η Απριλίου 1967-70 γράφει 3 χρόνια αναδημιουργίας. Ακολουθεί το ημερολόγιό του 11-12-1969 έως 19-8-1970 και  επιστρέφει στην Αθηνα.16-6-1970 τον είχα επισκεφθεί η μάνα του και η Ντίνα. Επιστροφή του στο χωριό μετά από 28 χρόνια για το μνημόσυνο του πατέρα του με τη μάνα του και τον αδελφό του Νίκο,  και ο Μίμης στην Αγγλία. Είδαν το  πουλημένο σπίτι τους εγκαταλειμμένο,  ρημαγμένο, στοιχειωμένο γιατί δεν το κατοίκησε ο αγοραστής, και  το χρησιμοποιούσαν στην ανάγκη τους ο στρατός και οι αντάρτες. Τον Ιούλιο του 1971 παντρεύεται την εκλεκτή της Καρδιάς του ,την Ντίνα, ξαναπιάνει δουλειά στην  Olivetti, αγοράζει βέσπα με δόσεις για τις μετακινήσεις του, και νοικιάζει διαμέρισμα. Το 1972 γίνεται πατέρας στην πρώτη κόρη του Σταυρούλα και ακολουθούν τα γεγονότα στο πολυτεχνείο, η πτώση της Χούντας ,η επιστροφή Καραμανλή, εκλογές 17-11-1974 με Κων\νο Καραμανλή στην κυβέρνηση,  και 8-12-74 δημοψήφισμα για το βασιλιά. Αποφασίζουν 1-10 1975 την έκδοση τοπικής εφημερίδας στο Μπραχάμι με τίτλο: «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΝΩΜΗ» και στα 7 χρόνια κυκλοφόρησαν 75 φύλλα. Αποφάσισαν τα αδέλφια να κτίσουν  3όροφη οικοδομή ΄σύμφωνα με τη διαθήκη του πατέρα τους παίρνοντας τραπεζικό δάνειο. Μεγαλώνοντας η οικογένεια αποκτώντας και τη δεύτερη κόρη Αγγελική έκαναν διακοπές γράφοντας το ημερολόγιο του από 29-7-1989-8-7-1997. Άρχισαν και τα ταξίδια στο εξωτερικό για τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, σπουδές κοριτσιών , Αρκαδιανή. Οι νοστιμιές των γιαγιάδων στην Αρκαδιανή είναι  πλέον γεγονός στη γενέτειρά του και τα πατρώα εδάφη 23-7-1997. Κλείνει το ημερολόγιο του  ο Μάκης  31-12-1998 μέχρι τη θεματική ενότητα 40. Οι θεματικές ενότητες 41 και 42 είναι οι πλέον συγκινητικές , γιατί διδάσκει, νουθετεί, προτείνει,  δείχνει πείσμα, θέληση, θάρρος, τις οποίες έχω διαβάσει πολλές φορές, και όταν έχεις όραμα και πρόγραμμα πετυχαίνεις τα πάντα.

Στην οδό Αθηνάς που εργάστηκε σκληρά για πολλά χρόνια ωφελήθηκε πολύ και έμαθε τη ζωή και από την καλή και από την ανάποδη όψη της. Πονήρεψε γρήγορα, αλλά έχασε πολύ νωρίς την παιδικότητα, αθωότητα, και ανεμελιά του. Μετά την παιδική ζωή στην Κάρυστο δεν ξανάζησε παιδικά χρόνια. Φορτώθηκε μικρός τις δυσκολίες της οικογένειας και τις περιπέτειες του πατέρα του. Στη συνέχεια σπούδασε στα πολλά  πανεπιστήμια του πεζοδρομίου της οδού Αθηνάς (όπου όλα αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν μέχρι και σήμερα), το νυκτερινό σχολείο, τα φοιτητικά χρόνια, η βίαιη πολιτικοποίηση, η δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα, η διαγραφή του από την ΕΔΑ, η χούντα, ο στρατός, οι εξορίες, οι φυλακές , τα βασανιστήρια, η επιχειρηματική  του δραστηριότητα, η οικογένειά του με τις 2 κόρες του, η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΝΩΜΗ στο Μπραχάμι, ο θάνατος των γονιών του φίλων του-συνεργατών του δεν τον γονάτισαν, η επιστροφή του στο χωριό, η Αρκαδιανή, τα ταξίδια του στο εξωτερικό-εσωτερικό, για τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Φορτώθηκε την ιστορία της πατρίδας του τα τελευταία 60 χρόνια με ευθύνη, επαναστατική αξιοσύνη, και χωρίς φόβο. Στην σημερινή πραγματικότητα την τόσο δύσκολη και αδιέξοδη για την πατρίδα του, δεν τα παρατάει  και εξαντλεί με το λίγο πάθος  του που του έχει απομείνει. Συνεχίζει κανονικά, ταπεινά και ψύχραιμα. Ναι σε όλα. Στο μεροκάματο, στη βιοπάλη, στην καθημερινότητα, χωρίς το χαρτζιλίκι των γονιών του.

 Πρέπει  να δίνουμε βροντερό παρόν, δίχως φόβο, με ευθύνη και επαναστατική αξιοσύνη, χρήσιμοι και δραστήριοι πολίτες. Στη σημερινή πραγματικότητα την τόσο δύσκολη και αδιέξοδη να εξαντλεί το πάθος του για την  προκοπή του χωριού του , του νομού του της Ελλάδος του, που βρίσκεται σε μεγάλη παρακμή και μιζέρια. Με σεβασμό, στράτευση, ήθος, αυταπάρνηση, στην καθημερινή προσφορά, για το καλό  όλων. Δεν θα πρέπει να σκοτώνουμε τις μνήμες, τις εμπειρίες, την ιστορία του τόπου . ΑΣΚΟΣ ΚΛΥΔΩΝΙΖΟΜΕΝΟΣ, ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΒΥΘΙΖΟΜΕΝΟΣ. Ήλθαν εμφύλιοι, προδότες, δικτατορίες, χρεοκοπίες, μνημόνια αλλά ο ασκός πού λέγεται ΕΛΛΑΔΑ, ουδέποτε βυθίζεται. Κλείνουμε την κριτική μας για την ΑΡΚΑΔΙΑΝΗ

Το 2007 γεννήθηκε η Αρκαδιανή, ένα ολοκληρωμένο κέντρο καταγραφής και έμπρακτης ανάδειξης της τοπικής γαστρονομίας και των παραδοσιακών Αρκαδικών γεύσεων στο Ψάρι Τρικολώνων  που  ανήκει στο Δήμο Γορτυνίας.
  Αρκαδιανή σημαίνει  γεύση, γνώση και παράδοση.

Η ιδέα και υλοποίηση της επιχείρησης ανήκει στο Μάκη Παπούλια, ο οποίος συνεχίζει να ονειρεύεται με νέες δραστηριότητες για την Αρκαδιανή με νέα προϊόντα. .

Οι γεύσεις, χρώματα, αρώματα, κήποι με φρέσκα φρούτα και λαχανικά εποχής, οι χώροι ξενάγησης σας αποζημιώνουν με το παραπάνω. Αξίζει να την επισκεφθείτε και θα ξαναπάτε. Είμαστε σίγουροι μετά λόγου γνώσεως.

 Η ΑΡΚΑΔΙΑΝΗ είναι αγροτουριστική μονάδα αξιώσεων και περιλαμβάνει:

1.       Βιοτεχνία γλυκών και ζυμαρικών

2.       Εστιατόριο η νοστιμιά των γιαγιάδων.

3.       Περιβόλι λαχανικών-Καλλωπιστικός κήπος

4.       Συλλογή παλιών βιβλίων μαγειρικής

5.       Σκεύη και εργαλεία μαγειρικής σε προθήκες

6.       Ξυλόφουρνους

7.       Θέατρο 300 θέσεων

8.       Μουσείο δημοτικής εκπαίδευσης

9.       Παλαιοπωλείο και

1      Μαγαζί παραδοσιακών προϊόντων.

Μεγάλη και δύσκολη ήταν η απόφαση του Μάκη . Ξεπερνά τις δυσκολίες  με πρωτότυπες αγροτουριστικές δράσεις. Ψηλά την κτίζει τη φωλιά  και θα λυγίσει ο κλώνος που λέει μια παροιμά. Στη ζωή επιβιώνει  χωνεύονας πέτρες και τώρα μπορώ να τον καταλάβω που τρέχει και δεν φτάνει. Παρηγορείται από τα 3 συστατικά της ανθρώπινης ζωής που είναι η ομορφιά, η ελπίδα και ο αγώνας. Για να  το πετύχει αυτό που θέλει είναι  ενάντια στο θόρυβο από τις μπότες και ενάντια στη σιωπή από τις παντόφλες.. Οι μπότες είναι η κάθε φασιστική πρακτική, και οι παντόφλες  είναι αυτοί που είναι αραγμένοι στο σαλόνι τους χάνοντας την επαφή τους με την κοινωνική ζωή χωρίς να συμμετέχουν πουθενά και στο τίποτα. Ότι ονειρεύτηκε το έκανε. Ότι είπε έγινε στη ζωή του.  Η απάντηση είναι δύσκολη για τον ίδιο. Πάντως προσπάθησε πολύ και τώρα στη δύση του βίου του είναι ευχαριστημένος. Φορτωμένος με θετικές μνήμες συμμετάσχει στα δρώμενα του χωριού του. Ψάχνει το άλλοθι και την αλήθεια του άλλου, σέβεται πολύ την άποψη των άλλων και προσέχει τα λόγια του ,να πιάσουν τόπο, να καταθέσει επιχειρήματα, να εισπράξει λογικές αντιρρήσεις, να κυλήσει ο διάλογος και η αντιπαράθεση με πολιτισμό και χάρη. Χαμένα χρόνια στο μπρος-πίσω και τον πνίγουν ο κρατισμός και το πελατειακό σύστημα. Εμείς οι Έλληνες προτιμάμε να γυρίζουμε την πλάτη μας στο μέλλον, να μην αλλάζουμε με τίποτε να αισθανόμαστε θύματα και κατατρεγμένοι, ότι μας έχουν βάλει σημάδι από το υπερπέραν. Δυστυχώς μπλέξαμε με παλαιολιθικούς κρατιστές όλων των παρατάξεων , μπλέξαμε με συντηρητικούς και τσάμπα μάγκες.

Ο Μάκης Παπούλιας έζησε από μικρός την αδικία και τον πόνο, αλλά ξεπέρασε πολύ νωρίς το φόβο και τον κίνδυνο. Δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από κάτι λίγο και πρόσκαιρο, βλέποντας την απεραντοσύνη του σύμπαντος και τα έτη φωτός που απέχουν τα άστρα που ακτινοβολούν.

Τον Μάκη Παπούλια γνώρισα προσωπικά πριν μερικά χρόνια όταν πηγαίνοντας στο σύλλογο γυναικών Μελιγαλά για να τον ενισχύσουμε οικονομικά αγοράζοντας τα προϊόντα τους, είδα σε ωραία συσκευασία χυλοπίτες. Μελετώντας τη συσκευασία γνωρίσαμε την Αρκαδιανή και την ίδια χρονιά στις διακοπές του Πάσχα την επισκεφθήκαμε. Μας ξενάγησε  ο ίδιος στους χώρους της εντυπωσιαστήκαμε και από τότε πηγαίνουμε κάνοντας αποδράσεις εκεί και στη γύρω περιοχή, και γίναμε φίλοι. Ο Μάκης Παπούλιας για να στήσει την Αρκαδιανή έδωσε πολλά στερήθηκε πολλά, έχασε το συνεργάτη του νωρίς σε τροχαίο και συνεχίζει  να αγωνίζεται χωρίς να δειλιάζει και να το βάζει κάτω. Μου δώρισε το βιβλίο του, το διάβασα 4 φορές και από υποχρέωση, καθήκον, εκτίμηση και σεβασμό έκανα αυτήν την περίληψη, προβάλλοντας τον ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΑΚΗ, και όχι το άτομο, για όσους γνωρίζουν από φιλοσοφία. Η ΑΡΚΑΔΙΑΝΗ  πρέπει να γίνει  γνωστή στην Ελλάδα και το εξωτερικό, γιατί έχει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα και να κερδηθεί το στοίχημα, στους δύσκολους αυτούς καιρούς.

Στην αφιέρωση γράφει: Στον ακριβό φίλο Γιάννη Λύρα συμπαραστάτη μας στον αγώνα της  «ΑΡΚΑΔΙΑΝΗΣ»  με αγάπη και απέραντη εκτίμηση. Εγκάρδια, Παπούλιας Φιλοποίμην (Μάκης), 30-5-2017.