TA AΠΟΛΙΘΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΑ ΜΕΡΙΑ ,ΣΤΟ ΣΕΛΙΚΟ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Στα πλαίσια της διδακτορικής του έρευνας  ο Αβραάμ Ζεληλίδης ,καθηγητής στο τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, εργάστηκε στη λεκάνη της Καλαμάτας το 1984-88 και συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Τα ιζήματα στην περιοχή της Βαλύρας αποτέθηκαν στη διάρκεια του Ανωτέρου Πλειοκαίνου 3.500.000 χρόνια πριν.

Η λεκάνη αυτή δημιουργήθηκε εξ αιτίας της δράσης ενός κύριου κανονικού ρήγματος με Β.Β.Δ. διεύθυνση στον άξονα Καλαμάτας-Πηδήματος- Αγίου Φλώρου. Η τεκτονική δραστηριότητα στα δυτικά περιθώρια της λεκάνης ήταν ασθενής.
Η διαφορά αυτή στην τεκτονική δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα τη συγκέντρωση μεγάλου πάχους ιζήματος στα ανατολικά περιθώρια (μεγαλύτερο από 450 m ) ενώ στα δυτικά το πάχος δεν ξεπερνά τα 50 m.

Από τα 3.500.000 έως τα 1.650.000 χρόνια ( Κατώτερο Πλειστόκαινο)

Σταδιακά η λεκάνη χέρσευε. Στη διάρκεια του Κατώτερου Πλειστόκαινου η λεκάνη ξαναπλημμύρισε και κάλυψε ένα μέρος της μέχρι την Ανδρούσα.

Στη διάρκεια και των δύο παραπάνω γεγονότων υπήρχε ένα μεγάλο ποτάμιο σύστημα που μετέφερε ιζήματα από βόρεια και δημιούργησε ένα μεγάλο σύστημα μεταξύ Βαλύρας- Αγίου Φλώρου ( σημερινό ανάλογο του Αχελώου)

Αντίθετα στην περιοχή της Βελίκας αναπτύχθηκαν λίμνες και λιμνοθάλασσες πίσω από την παλιά ενεργή αυτογραμμή .Στη διάρκεια του μέσου Ανωτέρου Πλειστόκαινου η λεκάνη χερσεύει και αναπτύσσεται στην περιοχή ένα ποτάμιο σύστημα ( πιθανά ο σημερινός Παμισός) η διεύθυνση του οποίου ελέγχεται από ρήγματα με Β.Β.Δ. διεύθυνση.

Η περιοχή ήταν μια εκτεταμένη πλατφόρμα με χαμηλά ανάγλυφα και γι’ αυτό τα ιζήματα που αποτέθηκαν στη διάρκεια αυτή ήταν κατά βάση λεπτόκκοκα (περιοχές Αρι, Άμου, Καρτερώλη).

Στην περιοχή της Βαλύρας η περίοδος αυτή υπάρχει έντονη διάβρωση και ανάπτυξη του σημερινού υδρογραφικού της δικτύου ( ξεκίνησαν από το Μέσο Πλειστόκαινο). Το γεγονός ότι στην περιοχή της Βαλύρας σταμάτησε η ιζηματογενή και άρχισε η διάβρωση των προϋπαρχόντων ιζημάτων και η ανάπτυξη των γεωμορφών, έδινε τη δυνατότητα οικιστικής ανάπτυξης σε περιοχές που αντιστέκονταν στη διάβρωση ( κροκαλοπαγή, συμπαγείς ψαμίτες).

Τα απολιθώματα που βρέθηκαν στην περιοχή της Βαλύρας αποτέθηκαν στη διάρκεια του Ανωτέρου Πλειοκαίνου και δείχνουν αποθέσεις στη δελταϊκή πλατφόρμα του πάλκου δέλτα και επιπλέον το χοντρό τους κέλυφος ( οστριές, κάρντιουμ) δείχνει το υψηλό ενεργειακό καθεστώς στην περιοχή.

Τα απολιθώματα αυτά  που ανήκουν στην προσωπική μου συλλογή όποιο πανεπιστημιακό τμήμα τα χρειάζεται,μπορώ να τα δωρίσω.

Ο χάρτης της Βαλύρας δείχνει την περιοχή που  βρέθηκαν τα διάφορα απολιθώματα.