Οι Εξηντάρηδες Γαμπροί στη Βαλύρα , με τις Ευλογίες του Θεού

  Αφιερωμένο στις χήρες γιαγιάδες μας

       Αν αναρωτηθούμε τι βασικό ,κοινό γνώρισμα , είχε ο Μπαρμπαλιάς και ο καθ. Γιάννης Λύρας στη Βαλύρα, θα διαπιστώσουμε ότι και οι δύο προήλθαν από μία μεγάλη αγάπη, μεταξύ μιας πολύ νέας γυναίκας, κι ενός εξήντα  χρονών και άνω καρπερού συζύγου. Η σαράντα ετών και άνω διαφορά ,μεταξύ των συζύγων, δεν στάθηκε εμπόδιο στη συμπόρευση του βίου τους. Αυτό το όφειλαν στον Θεό, που ευλόγησε τον γάμο τους και φώτισε τον νου τους. Στόχος μας δεν είναι να ενθαρρύνουμε στην εποχή μας παρόμοιες ενώσεις, αλλά να  κατανοήσουμε τα σχέδια του Θεού, πίσω από αυτά τα συζυγικά σχήματα.

     Κατά την εποχή του 1920-1930, πολλοί μετανάστες επέστρεψαν πίσω  στην Ελλάδα, αρκετά ευκατάστατοι, αλλά υπερήλικες. Σύναπταν γάμους με νέες γυναίκες και  απέκτησαν πολυμελή οικογένεια. Αυτή ήταν η περίπτωση του Ανδρέα και της  Ευθυμίας, με την εξαίρεση ,ότι η Ευθυμία, ήταν η ίδια ευκατάστατη, αλλά μονόφθαλμη. Αγάπησε πολύ τον άντρα της και  τον μνημόνευε, μέχρι το τέλος του βίου της. Υπήρχαν όμως και ευκατάστατοι  κύριοι, που μετά την χηρεία τους  , ιδίως αν  ήταν άτεκνοι, παντρεύονταν   μία νέα γυναίκα, που τους άρεσε, για να κάνουν οικογένεια, όπως ο Δημήτρης και η Αγγελική.

Ο καθ. Ιωάννης Λύρας μου έστειλε ένα χαρακτηριστικό ποίημα εκείνης της εποχής, που αφορά τους Έλληνες μετανάστες στο Μπρούκλιν, τους λεγόμενους Μπρούκληδες.

 

Της Αμερικής ο Γιος

 

Της Αμερικής ο γιος

δεν ερχόταν πια νιος

ήρθε μ άσπρα τα μαλλιά

κι ήθελε γυναίκα νια.

 

Μπογιατίζει το μουστάκι

να τον πουν παλικαράκι

από κάτω από την τραγιάσκα

κρύβει τα μαλλιά του τ άσπρα.

 

Ότι θέλετε να πείτε

τίποτε δεν θα μου βρείτε

με δολάρια και με λίρες

τη μικρούλα μας την πήρες,

κι άμα βγεις στο κα-στρι-γκάρι

άλλος νέος θα στην πάρει.

 

Ο καημός της νέας κόρης

 

Μη με στέλνεις μάνα στην Αμερική

γιατί θα μαραζώσω και θα πεθάνω κει.

Δολάρια δεν θέλω πώς να σου το πω

κάλλιο ψωμί, κρεμμύδι και εκείνον π αγαπώ.

 

 

 

      Τόσο η Ευθυμία, όσο και η Αγγελική, έφεραν στη ζωή πέντε υγιή παιδιά στη σειρά, αλλά οι υπερήλικες σύζυγοι δεν έζησαν πολύ, αποδήμησαν εις Κύριον και τις άφησαν χήρες,   να αγωνίζονται μόνες, για να αναθρέψουν τα πέντε ορφανά τους. Το μαρτύριο της ανέχειας,, φτώχειας, αβεβαιότητας ,έλλειψης συναισθηματικής στήριξης  και η καθημερινή κούραση, δυνάμωσαν την πίστη  της χήρας μητέρας στο Θεό, την σκληραγώγησαν και την άνδρωσαν. Έφερε εις πέρας το θεάρεστο έργο της, με στεφάνους θείας δόξης. Διότι, ο Πάνσοφος Θεός, ως άριστος γεωργός, ουδέποτε εγκατέλειψε το γεώργιον του,  το φροντίζει εσαεί. Εκπαίδευσε και λάξευσε τον ψυχονοητικό εαυτό της Αγγελικής και της Ευθυμίας και έφεραν πολύ θείο καρπό ,σε εύφορο έδαφος.

      Οι αρχαίοι Έλληνες, μπορεί να μην γνώριζαν την Τριαδική Θεότητα, αλλά    αντιλαμβάνονταν  τη παρουσία του Θεού, όπως  έκανε αισθητή τη Παρουσία Του στην εποχή τους. Γιατί ο Θεός, ουδέποτε εγκατέλειψε τα δημιουργήματά του. Ο Λουκιανός, για παράδειγμα,  έγραψε μία ιστορία με τίτλο, “Όνειρον ή Αλεκτρυών ”, όπου ο Αλεκτρυών, ως θείος δάσκαλος ,τον καθοδηγεί   στον δρόμο της ηθικής ,στον ύπνο του . Αναρωτιέται ο Λουκιανός, αν αυτό που είδε ήταν όνειρο ή ήταν ο Αλεκτρυών, δηλαδή το Άγιο Πνεύμα, μεταμορφωμένο σε πετεινό. Έτσι συνέβη και στον Ανδρέα. Εμφανίστηκε ένας φουντωτός πετεινός και του ανήγγειλε ότι ο Θεός λέει πως καλά τα κατάφερες, από δω και μπρος θα τα αναλάβει όλα ή “χήρα” σου. Δεν διαμαρτυρήθηκε ο Ανδρέας, έκανε τον σταυρό του, σταύρωσε τα χέρια του και κοιμήθηκε. Η Ευθυμία στα τελευταία της, σε ηλικία εκατό ετών, έβλεπε δύο αηδόνια, που είχαν στήσει φωλιά πάνω στο κεφάλι της και σιγοτραγουδούσαν. Έφυγε ευχαριστημένη, γιατί ο Θεός φρόντισε πολύ καλά τα παιδιά , εγγόνια και δισέγγονά της, και την ίδια, που δεν είχε ,πέραν του γήρατος ,σοβαρά ιατρικά προβλήματα. Το ίδιο και η Αγγελική, έφυγε ευχαριστημένη, γιατί όλα  τα παιδιά και εγγόνια της  αποκαταστάθηκαν πολύ καλά. Ο Θεός άνδρωσε τις δυο χήρες στη Βαλύρα, για να υπηρετήσουν οι ψυχές τους τον Κύριο, με μητρικά χέρια.

     Τι συμβαίνει τελικά, αναρωτιέται ο Γιώργος, συμμαθητής μου από το Δημοτικό Σχολείο της Βαλύρας. Οι υπερήλικες παντρεύονταν εικοσάρες το 1920 στη Βαλύρα, και στέριωναν οικογένεια. Έχουμε αντίστοιχες περιπτώσεις σήμερα, που να έχει ευδοκιμήσει ο γάμος;

Σε μικρότερη κλίμακα, παρατηρούμε  γάμους με υπερήλικες ,αλλά όχι παρόμοιες  περιπτώσεις, όπως αυτές της Βαλύρας . Η γυναίκα σήμερα, δύσκολα θυσιάζεται στον βωμό της οικογένειας, κι αν θυσιαστεί, θα πρέπει να έχει ένα πολύ μεγάλο , προσωπικό κίνητρο, που δεν είναι πάντα θεάρεστο.

      Ανασύροντας ,ανώνυμα ,από το ψυχολογικό μου αρχείο, κάποιες περιπτώσεις, σας αναφέρω δύο χαρακτηριστικές. Επώνυμος   δικηγόρος, διεθνούς κύρους,  είχε μία πολύ καλή σύζυγο, που τον βοήθησε να ανέλθει επαγγελματικά.  Μεγάλωσε τα αδέλφια του και  διέθεσε τη     πατρική της περιουσία, για να χτίσουν σπίτια. Όμως, δεν  μπόρεσε να κάνει παιδιά. Εκείνος, όταν πέρασε το κατώφλι των εξήντα, έπαθε κρίση, χρειάστηκε να αντιμετωπίσει  σοβαρές σωματικές και ψυχοσυναισθηματικές   αλλαγές,  είχε πρόβλημα με το change of life,όπως λέμε στη ψυχολογία. Πάνω στην απελπισία του, γιατί δεν είχε δουλέψει με τον εαυτό του , σχετικά με την επερχόμενη αλλαγή, ερωτεύθηκε μία νεαρή, ειδικευόμενη δικηγόρο, που η παρουσία της τον επανέφερε ,επίπλαστα, σε μία νέα ζωή και παλινδρόμησε στα τριάντα του έτη, με αποτέλεσμα να  φύγει από το σπίτι. Μετεκπαίδευσε τη νεαρή δικηγόρο στην Αγγλία, της αγόρασε γραφείο στο Κολωνάκι, της έδωσε τους μισούς του πελάτες και μια μέρα εκείνη, παρουσιάστηκε μπροστά του, με τον νεαρό αρραβωνιαστικό της.  Τότε εκείνος κατέρρευσε.

      Εν τω μεταξύ, η καλοβαλμένη, πρώην σύζυγός του ,πούλησε το σπίτι της , για να μην είναι κοντά  στα αδέλφια του συζύγου της, και έχτισε καινούργιο σε άλλη, παραθαλάσσια περιοχή. Παράλληλα, σπούδασε ψυχολογία στα γεράματα, αν και ήδη είχε πτυχίο θεολογίας και καθηγήτριας πιάνου. Στη συνέχεια, άρχισε   να αντιλαμβάνεται  τον πρώην σύζυγό της ψυχοθεραπευτικά και ανθρώπινα, απηλλαγμένη από τη συναισθηματική της προσκόλληση προς αυτόν.  Τον στήριξε, εκείνος ξαναπαντρεύτηκε με μία   νέα   δικηγόρο,  που είχαν τριάντα χρόνια διαφορά  . Απέκτησαν δύο παιδιά. Όμως ,το νέο οικογενειακό σχήμα , κούραζε πολύ  , τον πολυάσχολο  εξηντάρη επαγγελματία και  τον αποσπούσε από τις σοβαρές και επείγουσες υποθέσεις του.

      Βρήκε πρόσχημα και έστειλε την νέα σύζυγο και τα παιδιά τους να ζουν μόνοι  στην Αγγλία, με οικιακούς βοηθούς και δασκάλους . Αυτός, όταν σήκωνε το κεφάλι του από την εργασία του, καλούσε την πρώην σύζυγό του ,για να τον “ φροντίσει”και να αισθανθεί καλύτερα. Η φροντίδα όμως  , δεν ήταν παρά ένας καφές στο Χίλτον  και μία, μικρής διαρκείας, ψυχολογική υποστήριξη. Γιατί, η πρώην σύζυγος, ξεκούραστη πλέον από τις πιέσεις ,και τη συνεχή , ανιδιοτελή προσφορά των προηγούμενων ετών του έγγαμου βίου της,  πήρε το πτυχίο της στη ψυχολογία , το οποίο συνέδεσε με τη θεολογία, και απολάμβανε νέες και ευχάριστες εμπειρίες. Ο πρώην σύζυγός της, ήταν πλέον  συναισθηματικά μόνος , να φροντίσει για τον εαυτό του, και την νέα του οικογένεια. Εκείνη , απαλλάχτηκε από τις πολλές ευθύνες, αλλά αυτός έμεινε ,μέχρι το βαθύ γήρας , δέσμιος των επιλογών του.

      Συχνά, παρατηρούμε στα πανεπιστήμια, ότι ορισμένες φοιτήτριες ερωτεύονται τους εξηντάρηδες καθηγητές τους, μέχρι αυτοκτονίας.  Κάποιοι  καθηγητές  παρασύρθηκαν,   διέλυσαν τις οικογένειες τους και οδήγησαν τον εαυτό τους στη καταστροφή. Δεν μπόρεσαν να καταλάβουν ότι δεν ερωτεύθηκαν οι νεαρές την κορμοστασιά τους, αλλά τη γνώση τους, που δεν είχαν οι ίδιες, και όταν σταδιακά την απέκτησαν, αναζήτησαν τον ελκυστικό άντρα, με άλλα κριτήρια.

Χαρακτηριστική είναι η ακόλουθη περίπτωση:

-Δεν σας ρωτώ, είπε γνωστός χειρουργός, καθηγητής πανεπιστημίου, αν είναι σωστό αυτό που σκοπεύω να κάνω, γιατί θα το κάνω, θα τη παντρευτώ. Αν με πεθάνει στο κρεβάτι, θα κερδίσει μία σεβαστή περιουσία, έχω και ασφάλεια ζωής. Συμβουλευτικά μόνο και όχι ψυχοθεραπευτικά, σας ρωτώ. Την έχω καλύψει επαρκώς ή όχι;

-Η κοπέλα τι λέει; ρώτησα.

-Είναι δευτεροετής φοιτήτρια μου στη σχολή και προσπάθησε να κάνει απόπειρα αυτοκτονίας, όταν της είπα ότι δεν πιστεύω ότι με αγαπάει πραγματικά.

-Την αγαπάτε πολύ;

-Έχει σημασία αυτό; Με ανεβάζει, πολύ με ανεβάζει!Δεν με αφήνει ούτε να την κεράσω. Πληρώνει πολλές φορές αυτή και για τον δικό μου καφέ.

-Έχει γονείς και αδέλφια;

-Έναν αδιάφορο και αποστασιοποιημένο πατέρα. Τη μεγάλωσε η μητέρα της, είναι το μόνο παιδί στην οικογένεια.

-Τι σας λέει για τη μητέρα της;

-Έχει πλάκα! Μου λέει ότι πολύ ταιριάζω με τη μαμά της, έχουμε  τα ίδια γούστα.

-Κύριε καθηγητά, απάντησα, θέλετε να πάμε ,νοητικά ,μια βόλτα στους αγρούς για να χαλαρώσετε λιγάκι και να σκεφτούμε πιο δημιουργικά; Υπάρχουν οι   αγελάδες μυρμήγκια και οι γνωστές μας αγελάδες. Μήπως γνωρίζετε τη διαφορά μεταξύ τους;

-Όχι, συνεχίστε.

-Οι πρώτες εκτρέφουν φυτόψειρες, που συλλέγουν διαρκώς μέλι. Τους το παίρνουν οι μυρμηγκοαγελάδες και τρέφονται με αυτό. Οι φυτόψειρες, ως καλές εργάτριες, είναι δέσμιες των αφεντικών τους. Αντίθετα οι αγελάδες, προσφέρουν το γάλα τους για να τραφούν οι άλλοι γύρω τους και ο καθηγητής αντίστοιχα, προσφέρει το γάλα της γνώσης, χωρίς δέσμευση των φοιτητών του.

-Οπότε, μου λέτε, εγώ, σαν καλή αγελάδα, θα πρέπει να της πω, ότι αν με αγαπάς πολύ,   να διαβάζεις και να παρακολουθείς τακτικά τα μαθήματά σου. Κι  όταν πάρεις το πτυχίο σου, αν με αγαπάς ακόμη, θα  πάω γαμπρός στην εκκλησία με μία νέα και όμορφη γιατρίνα δίπλα μου. Πολύ προβλέψιμη soap opera ψυχολόγε μου. Δεν ζούμε στον ουρανό με τον Θεό, είμαι ένας στερημένος άντρας, πολύ κουρασμένος, στα εξήντα και κάτι, μπούχτισα με τις σοφιστικέ γιατρίνες, η μικρή με έχει κάνει τούρμπο, βαμπίρ,  ρουφάω δροσιά και νιάτα. Θέλω να της αραδιάσω μια ντουζίνα παιδιά. Έχω και οκτώ καινούργια ενοικιαζόμενα διαμερίσματα. Δεν θα πεινάσουν. Επιτέλους, συμφωνείτε, την έχω καλύψει επαρκώς;

-Φαίνεστε αρκετά σαφής και ξεκάθαρος  , όσον αφορά τις αποφάσεις σας.

-Πώς φαντάζεται το μέλλον της η φοιτήτρια σας;

-Η φοιτήτρια μου και όχι η μέλλουσα σύζυγός μου; Ας  μην το  συζητήσουμε αυτό και αργοπορούμε.

Ονειρεύεται να είμαστε μέσα στο ίδιο χειρουργείο και να νεκρανασταίνουμε μισοπεθαμένους.

-Της αρέσουν τα παιδιά;

-Δεν της αρέσουν ιδιαίτερα, αλλά δεν έχει γευτεί  τη γλύκα της μητρότητας.

-Θα μου μιλήσετε επιτέλους ευθέως, την έχω καλύψει επαρκώς  ναι ή όχι;

      Πήρα ένα άδειο καλαθάκι κι ένα λευκό χαρτί,  που είχα στο γραφείο και του το έδειξα. Κύριε καθηγητά, απάντησα, μπορείτε να μου πείτε ένα πράγμα, στο οποίο έχετε συμφωνήσει οι δυο σας, να το γράψω και να το ρίξω στο καλάθι, γιατί ο γάμος απαιτεί σοβαρότητα και προετοιμασία.

-Τι εννοείτε;

-Για παράδειγμα, έχετε συμφωνήσει, αν θέλετε παιδιά πριν ή μετά το πτυχίο της μέλλουσας συζύγου σας;

-Όχι δεν τη ρώτησα.

-Τότε, σας χαρίζω αυτό το καλαθάκι, και όταν το γεμίσετε με κοινές συμφωνίες, ελάτε να ξαναμιλήσουμε.

-Είστε σαφής ,απάντησε, και έπιασε το κεφάλι του δακρύζοντας.

Δεν ήμουν ειλικρινής μαζί σας. Παντρευτήκαμε πριν έναν χρόνο και είμαστε σε διάσταση. Τα κάναμε θάλασσα. Ήθελα από περιέργεια να δω τι θα μου λέγατε πριν από ένα χρόνο. Κοντεύω να τρελαθώ ψυχολόγε μου. Δεν αντέχω να μην τη βλέπω. Την εγκλώβισα μου είπε, έπεσαν σημαντικά οι βαθμοί της και μου καταλόγισε όλες τις ευθύνες. Μόνο ένα βράδυ είχε έντονη επιθυμία να βρεθούμε, ήρθε ξαφνικά στο σπίτι και μετά από τρεις ώρες έφυγε. Αισθάνομαι ότι θα τρακάρω στο δρόμο και θέλω να είναι καλυμμένη. Είδα κι έναν συνάδελφο ψυχίατρο.

-Έχει πάρει όλα τα πράγματά της από το σπίτι;

-Όχι, μόνο τα ρούχα της και κάποια προσωπικά της αντικείμενα.

-Αν την αγαπάτε πραγματικά, ακόμη προλαβαίνετε, απάντησα.

-Σοβαρολογείτε; είπε έκπληκτος.

-Μπορείτε να της προτείνετε να διαβάζετε μαζί, να είστε ο Μέντορας της, χωρίς καμία άλλη επαφή και   όχι στο σπίτι, αλλά στο γραφείο σας και για συγκεκριμένες ώρες, με ραντεβού.  Πείτε της να μην   τολμήσει να σας αγγίξει, αν δεν ανέβουν κατακόρυφα οι βαθμοί της ,αυτή τη χρονιά.  Να   συνεχίσετε να τη βοηθάτε  σταθερά και ανιδιοτελώς, χωρίς να ζητάτε ανταπόδοση. Κι αν αυτή θελήσει να σας  ευχαριστήσει “σε είδος”, γιατί αισθάνεται υποχρεωμένη, να μην το δεχτείτε.  Να επιμένετε, μόνο αποδείξεις με καλούς βαθμούς να λέτε ότι θέλετε εκ μέρους της, και να είστε πολύ αυστηρός και απόμακρος.

-Λέτε να τσιμπήσει;

Ακόμη κι αν πάει με άλλον άντρα, να συνεχίσω να τη βοηθάω;

-Βεβαίως, θα κερδίσετε πολλά ,από την άνευ ανταπόδοσης αγάπη. Θα εξελιχθείτε ψυχοσυναισθηματικά,θα μάθετε να αφήνετε τα  τραυματισμένα περιστέρια, όταν θεραπεύονται ,να πετούν μόνα τους ,μακριά σας. Θα λύσετε τα δεσμά σας, θα  αισθανθείτε πραγματικά ελεύθερος. Μια ευκαιρία από το Θεό είναι κι αυτή!

-Κι αν θελήσει να τη γονιμοποιήσω, όταν πάρει το πτυχίο της, θα είμαι 65 χρονών.

-Αυτό, αφήστε το στο Θεό!

       Ο σεβάσμιος πατήρ  Σπυρίδων, ογδόντα ετών και άνω, καθόταν στο πεζούλι της  Παναγίτσας,    του Παλαιού Φαλήρου. Οι πιστοί προσέρχονταν και του φιλούσαν το χέρι. Κάθισε Ευθυμία ,μη φεύγεις , είπε.

-Πώς είστε πάτερ μου; ρώτησα.

-Αφού ο Θεός με κρατάει ακόμη ζωντανό, εντός του Θυσιαστηρίου, μετά από τόσες εγχειρίσεις, πολύ ευχαριστημένος είμαι.

-Πάτερ μου, βλέπω συχνά την πρεσβυτέρα σας. Μια χαρά φαίνεται.

-Ξέρεις, μου απάντησε, ήταν συμφοιτήτριά μου.  Η καταγωγή μας είναι από τη Αρκαδία και σπουδάσαμε δάσκαλοι. Μετά,  χειροτονήθηκα ιερέας και ήρθαμε στο Παλαιό Φάληρο.

-Πάτερ, εκείνος ο γέροντας ,που παντρέψατε την προηγούμενη Κυριακή, φαινόταν να έχει τουλάχιστον σαράντα χρόνια διαφορά από τη νύφη.

Κούνησε το κεφάλι του και απάντησε:

-Ας τους φωτίσει ο Θεός.

-Έχετε συχνά τέτοιες περιπτώσεις;

-Έχουν δει πολλά τα μάτια μου , απάντησε. Ποιος αγαπάει πραγματικά σήμερα;Και στο χωριό μου ,παντρεύονταν ,παλιά, οι εξηντάρηδες με νέες γυναίκες, αλλά υπήρχε αγάπη και πίστη στο Θεό. Δεν υπάρχει σύγκριση.

-Έχετε συναντήσει  κάποια περίπτωση ,που όντως στέριωσε ο γάμος , με τόση  διαφορά ηλικίας;

-Έχω συναντήσει εγώ, μία περίπτωση ,εδώ στη περιοχή μας, που όντως, ενώ ήταν μεγάλος  ο γαμπρός , η νύφη τον αγάπησε πραγματικά και ο γάμος τους ευδοκίμησε. Απέκτησαν τρεις γιους και έντεκα εγγόνια. Ήταν πολύ αγαπημένοι, είπε μία κυρία από την Αγία Βαρβάρα του Παλαιού Φαλήρου, που καθόταν μαζί μας και μας παρακολουθούσε.

-  Ζει κάποιος από τους δύο; ρώτησα.

-Ο παππούς, από τη πολλή φροντίδα της γυναίκας του, που ήταν νοσοκόμα, έφθασε  97   ετών. Εκείνη είναι στα ογδόντα της τώρα, και της λείπει πολύ. Παρακαλάει τον Θεό να την πάρει ,για να είναι μαζί του. Αυτό τον καιρό, έχει δυσκολίες στο περπάτημα. Όταν μπορούσε,  πήγαινε    κάθε μέρα στο νεκροταφείο, με  τριαντάφυλλα από τον κήπο τους.

Να φανταστείτε, ότι ο παππούς  έλεγε, δεν φοβάμαι να με πάρει ο Χάρος, αλλά ότι θα κλείσουν τα μάτια μου και δεν θα βλέπω τη μικρή με τις πλεξίδες της, τον έρωτα της ζωής μου.

-Ήταν ευλογημένοι από τον Θεό,  απάντησε ο πατήρ Σπυρίδων, χαμογελώντας.