ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
17 ΕΓΓΡΑΦΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΥ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
ΠΡΩΤΟ- Αίτηση για αναγνώριση αριστείου ανδρείας (1865)
Προς την επί του Αγώνος Σεβ. επιτροπήν Αναφορά
Ιωάννου Μ. Μαρμαρά Κατοίκου Αλητουρίου του Δήμου Οιχαλίας Εν Μελιγαλά τη 24 Ιουνίου 1865 Α' Τμήμα 10ο κεφ.
Αριθ. 18128 Συννημένα υποβάλομεν προς την επί του αγώνος Σεβ. Επιτροπήν αντίγραφα εκ της υπ' Αριθ. 332 ε.ε. εκθέσεως του ειρηνοδίκου Οιχαλίας των εξετασθέν των αποκαλύπτων μαρτύρων περί του ότι ο πατήρ μου Μήτρος Μαρμαράς κατά το έτος 1821 εις διαφόρους μάχας κατά των οθωμανών δια τους προεκτεθέντας λόγους και επειδή δεν αντεμίφθη από την κυβέρνησιν αρκούντος θερμοπαρακαλούμεν την Σεβ. Επιτροπήν ίνα ευαρεστουμένη ενεργήση την παρούσαν μου αναφοράν όπως μοι ανταμίψη περί του τότε αγώνος του πατρός μου. Ευπιθέστατος ο αιτών, Ιω. Μ. Μαρμαράς
Μήτρος Μαρμαράς
Αλητούριον Οιχαλίας
.JPG)
Αριθ. 18128 Μ Τμήμα[δ] 1 / Θ.1
Μήτρος Μαρμαράς. Δια του κληρονόμου υιού του Ιωάννου περί αμοιβής του αγώνος αυτού
Αίτηση από 24 Ιουνίου 1865 Διευθύνεται προς το [δ] 1 Τμήμα Σ. 225 / αρ. 26 Ο Γραμματεύο Αρ. Μ. 11363 Αριθ. 332
18128
Εν Μελιγαλά σήμερον την εικοστήν τέταρτην Ιουνίου του 1865 έτους ημέραν πέμπτην και ώραν 2 μ. μ εν τω ειρηνοδικιακώ καταστήματι ενώπιον εμού του αναπληρούντος τον περιοδεύοντα ειρηνοδίκην Οιχαλίας Δ. Ν. Παυλακέαν παρέδρου Λ. Φωτοπούλου, παρόντος και του υπογραμματέως Ηρακλέως Ψυχάλου, ενεφανίσθη ο εκ του χωρίου Αλητούργη Ιωάννης Μ. Μαρμαράς και εζήτησε να εξετασθώσιν οι μάρτυρες Ιωάννης Καρακίτος ετών 80 και κάτοικος Κατσαρού και Ασημάκης Παυλόπουλος κάτοικος Γλιάτα ετών 70, περί του ότι ο πατήρ του υποφαινομένου Μήτρος Μαρμαράς ότε κατά το 1821 και εντεύθεν εξερράγη η ελληνική επανάστασις Βαλτετσίου, Τριπόλεως, Αργούς, Κορίνθου και λοιπάς μάχας υπό την οπλαρχηγίαν Παππαφλέσσα, Νικηταρά και Αναγνωσταρά, και προς αμοιβήν των εκδουλεύσεων του έδωσαν προς αυτόν τον βαθμόν του πεντητάρχου και επειδή απόλεσε τα ενδεικτικά του έγγραφα εζήτησε να εξετασθώσιν οι μάρτυρες οίτινες ευρέσθησαν παρόντες και εξετάζονται Ιωάννης Καρακίτος εγενίθη και κατοικεί εις Κατσαρού ετών 80, γεωργός και χριστιανός γνωρίζει τον αιτούντα και συγγένειαν δεν έχει επομένως ορκισθείς επί του ιερού ευαγγελίου κατέθεσεν ότι άμα εξερράγη η κατά το 1821, και εντεύθεν ελληνική επανάστασις κατά των οθωμανών ο πατήρ του αιτούντος Μήτρος Μαρμαράς έλαβε τα όπλα υπό την οπλαρχηγίαν των Παππαφλέσσα, Αναγνωσταρά και Νικηταρά, και επολέμησε εις τα μάχας Βαλτετσίου, Καρυταίνης, Τριπόλεως, Αργούς, Κορίνθου και Μανιακίου και τίποτε άλλο δεν γνωρίζει ούτε γράμματα ως ανεγνώσθη. Προσείχθη και ο έτερος μάρτυς όστις ερωτιθείς είπε ότι ονομάζεται Ασημάκης Παυλόπουλος εγενίθη και κατοικεί εις Γλιάτα ετων 70, γεωργός και χριστιανός, γνωρίζει τον αιτούντα και συγγένειαν δεν έχει, επομένως ορκισθείς επί του ιερού ευαγγελίου κατά το αρθρ. 335 της Πολιτ. Δικονομίας κατέθεσεν όσα και ο ανώτερως μάρτυς. Όθεν συνετάχθη η παρούσα έκθεσις και αναγνωσθείσα υπογράφεται.
Ο πάρεδρος Λ.Φωτόπουλος
Ο υπογραμματεύς Ηρακλής Ψύχαλος
Δια την αντιγραφήν Μεληγαλά αυθημερόν Ο υπογραμματεύς (υπογραφή)
ΔΕΥΤΕΡΟ- Αίτηση για αναγνώριση αριστείου ανδρείας (1865)
Προς την επί του αγώνος Σεβ. Επιτροπήν Αναφορά
Παναγιώτου Μαρμαρά
Κατοίκου Αληρουρίου του Δήμου Οιχαλίας.
Εν Μελιγαλά τη 24 Ιουνίου
1865
Α Τμήμα θ. [κε] / Αριθ. 18129
Επειδή ο πατήρ μου Ιωάννης Μαρμαράς ηγωνίσθην εις διαφόρους μάχας κατά το έτος 1821 κατά των Οθωμανών και εχάσαμεν τα υπό των οπλαρχηγών του ενδεικτικά έγγραφα και περί τούτου εξετάσθεισαν οι Μάρτυρες οίτινες εμφένονται ως καταθέσαντες εις τα συννημένα της παρούσης μου αντίγραφα εκθέσεως των ειρηνοδικαστών Οιχαλίας υπ' Αριθ. 330 θερμοπαρακαλούμεν όθεν την Σεβ. Επιτροπήν, ίνα δια τους προεκτεθέντας λόγους μοι αποδώση τα ανήκοντα του πατρός μου δεικνύμενα.
Ευπιθέστατος Παναγ. Μαρμαράς (Αγράμματος)
Ιωάννης Μαρμαράς
Αριθ. 18129 Μ Τμήμα [δ]1 / Θ.1 Δ.18129
Ιωάννης Μαρμαράς. Δια του κληρονόμου υιού του Παναγιώτου . Περί αμοιβής του αγώνος αυτού αίτησις από 24 Ιουνίου 1865 διευθύνεται προς το [δ]1 Τμήμα Σ.225 / αρ. 27 ο Γραμματεύς Στρατικάς
Αρ. Μ 11364
Αριθ. 331
18129
Εν Μελιγαλά σήμερον την εικοστήν τετάρτην Ιουνίου του 1865 έτους ημέραν Πέμπτην εν τω ειρηνοδιακιακώ καταστήματι ενώπιον εμού του αναπληρούντος τον περιοδεύοντα ειρηνοδίκην Οιχαλίας ΔημήτριονΝ. Παυλακέαν, Λ. Φωτοπούλου παρόντος και του υπογραμματέως Ηρακλέους Ψυχάλου, ενεφανίσθη ο εκ του χωρίου Αλητούργι Παναγιώτης Μαρμαράς και μας εξέθεσεν ότι άμα εξεράγγη κατά των Οθωμανών πάλι των Ελλήνων κατά το 1821, ο πατήρ του Ιωάννης Μαρμαράς έλαβε τα όπλα και επολέμησε εις διαφόρους μάχας και επειδή απόλεσε τα ενδεικτικά του έγγραφα ητήσατο να εξετασθώσιν οι μάρτυρες Ιωάννης Καρακίτσος και Κωνσταντίνος Κούτρης, οίτινες ευρέσθησαν παρόντες και εξετάζονται ως εξής: Ιωάννης Καρακίτσος εγενίθη και κατοικεί εις Κατσαρού ετών 80, κτηματίας και χριστιανός γνωρίζει τον αιτούντα και συγγένειαν δεν έχει, επομένως ορκισθείς επί του ιερού ευαγγελίου κατά το αρθρ. 335 της Πολιτ. Δικονομίας, ερωτηθείς κατέθεσε ότι, ότε άμα εξερράγη η ελληνική επανάστασις κατά των οθομανών το 1821 και εντεύθεν ο πατήρ του αιτούντος Ιωάννης Μαρμαράς έλαβε τα όπλα υπό την οπλαρχηγίαν των Παππαφλέσσα και Αναγνωσταρά και επολέμησε εις τας μάχας Καρυταίνης , Βαλτετσίου, Αργούς και τίποτε άλλο δεν γνωρίζει, ούτε γράμματα.
Προσείχθη ο έτερος μάρτυς και είπεν ότι ονομάζεται Κωνσταντίνος Κούτρης εγενίθη και κατοικεί εις Μεληγαλά ετών 70, γεωργός και χριστιανός, επομένως ορκισθείς επί του ιερού ευαγγελίου κατά το αρθρ. 335 της Πολιτ. Δικονομίας κατέθεσεν όσα και ο ανωτέρω μάρτυς. Όθεν συνετάχθη η παρούσα έκθεσις και αναγνωσθείσα (λείπει έγγραφο)
ΤΡΙΤΟ- Η συμμετοχή στην επανάσταση του 1821
Απ' τα Μεσσηνιακά του ιστορικού, Μίμη Φερέτου, 1968. Μαρμαράς Δημήτριος ή Μήτρος
Από τη Στενύκλαρο (πρ. Αλειτούργι). Για την συμμετοχή του και τη δράση κατά την
Επανάσταση οι συμπολεμιστές του Ασημ. Παυλόπουλος από την Ηλέκτρα και Ιω.
Καρακίτσος από του Κατσαρού βεβαιώνουν στα 1865 ενόρκως ότι:
Ο Μήτρος Μαρμαράς ως ομαδάρχης επικεφαλής συγχωριανών του και άλλων από
την περιοχή πολέμησε στο Βαλτέτσι, Τρίπολη, Άργος, Δερβενάκια, Κόρινθο ως την
απελευθέρωση.
Ο ίδιος στην αυτοαναφορά του τονίζει ανάμεσα σε άλλα ότι μετά την απελευθέρωση διετέλεσε δημογέροντας, δημοτικός σύμβουλος και στα 1840 ως πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Οιχαλίας συνυπογράφει ψήφισμα υπέρ των Αρισ. Αναγνωσταρά και Γ. Περρωτή (Εφ. Αθ. "Αιών", αρ. φυλ. 173, 23 Ιουνίου 1840, σελ. 4). Αναφέρεται και στο Μητ. Αγων. με αύξ. αρ.7160, όπου σημειώνονται: Μαρμαράς Ιωάννης Πατέρας του προηγούμενου. Σημειώνεται ότι υπηρέτησε ως στρατιώτης και αναφέρεται στο Μητ. Αγων. με αύξ. αρ.7161.
ΤΕΤΑΡΤΟ- Πληροφορίες για την οικογένεια Μαρμαρά κατά τη Μεσοβυζαντινή περίοδο και κατά την τουρκοκρατία.
Απ' την εγκυκλοπαίδεια Πάπυρους Λαρούς Μπριτάνικα.
Μαρμαράς ή Μάρμορας (Βυζ.): όνομα αρχοντικής οικογένειας της Κέρκυρας, που είχε τις ρίζες της στο Βυζάντιο και διακρίθηκε στο δημόσιο βίο του νησιού από τον 11° κυρίως αιώνα. Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης Κομνηνός (1118-1143) έδωσεν την κόρην του ως σύζυγο του Γεωργίου Μαρμαρά, ο δε αυτοκράτορας Μανουήλ Κομνηνός (1143-1180) δώρησε στον εγγονό του Γεώργιο Μαρμαρά τη νήσο Προκόννησο. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους, ο αδελφός του προαναφερθέντος Γεωργίου, Ιωάννης Μαρμαράς κατέφυγε στη Πελοπόννησο και υπήρξε γενάρχης μεγάλης οικογένειας, μέλη της οποίας κατέφυγαν πάλι στη Κέρκυρα μετά την κατάκτηση της Πελοποννήσου από τους Τούρκους. Στις αρχές του 17ου αιώνα αναγράφονται στη Χρυσή Βίβλο της νήσου με το όνομα Μάρμορας ή Μαρμοράς (1637). Είναι γνωστά τα ονόματα :α) του Αντωνίου, που αιχμαλωτίστηκε κατά την πολιορκία της Κέρκυρας από τους Τούρκους (1567 και πέθανε στην Κωνσταντινούπολη) β) του Ανδρέα, που έγραψε την ιστορία της Κέρκυρας σε οκτώ βιβλία (Βενετία 1672) κ. α
ΕΚΤΟ- ΣΤΕΝΥΚΛΑΡΟΣ 1803-1806
Υπό ΟΡΕΣΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ ΣΤΕΝΥΚΛΑΡΟΥ
Εις τας αρχάς του 19ου αιώνος ήρχισεν άγριος διωγμός των κλεφτών εις την Πελοπόννησον. Οι Τούρκοι εζήτησαν την βοήθειαν Κοτζαμπάσηδων. Οι Κολοκοτρωναίοι πρωτοκλέφτες του Μωριά ήλθαν σε σύγκρουση με τους προεστούς των Βερβαίνων της Τσακωνιάς. Όσοι από τους προεστούς διέφυγον μετέβησαν εις Τρίπολιν και εζήτησαν βοήθειαν από τους Τούρκους. Με διαταγήν του Μόρα Βαλεσή ωργανώθη ένα καταδιωκτικόν σώμα με επικεφαλής τον Κεχαγιάμπεη με κρεμάλες, παλούκια κ. λ. π.
Ο διωγμός των Κολοκοτρωναίων υπήρξε σκληρός. Εις Αλειτούργι έγινεν μεγάλη μάχη, ενίκησαν οι κλέφτες την τελευταίαν τους νίκην, μετά διεσκορπίθησαν εις ομάδας και ο Ο. Κολοκοτρώνης διέφυγεν εις Επτάνησα. Ο Ο. Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματα του περιγράφει ως εξής το γεγονός : «.. ..Από Σαμπάζικα εκατεβήκαμεν εις το Μοναστήρι της Βελανιδιάς, και εστείλαμεν εις την Καλαμάτα να μας στείλει ψωμί και φουσέκια, και οι Καλαματιανοί εφοβούντο να μας στείλουν. Ημείς εκινήσαμεν τότε να πάγωμεν μέσα εις την Καλαμάτα δια να κτυπήσωμεν τους Τούρκους. Τότε οι προεστοί μας έφερον οι ίδιοι ζαερέ και μπαρουτόβολα και στουρνάρια εις τον Άγιον Ηλία, πλησίον της Βελανιδιάς. Από εκεί ετραβήξαμεν την ημέραν και επήγαμεν εις το Πήδημα, σύνορο Καλαμάτας, και το βράδυ επήγαμε εις του Τζεφερεμίνη. Μία ώρα μακριά από εκεί όπου είμαστε ημείς, εις την Σκάλα, ήλθε ο Κεχαγιάμπεης με 2000 Τούρκους με τα παλούκια. Το βράδυ επήγαμεν εις το Αλιτούργι, και εκεί μας επλάκωσαν Ανδρουσανοί, Λεονταρίται και λοιποί έως 700. Ήλθαν την αυγήν, αρχίσαμε τον πόλεμο, ημείς εβγήκαμε από το χωριό, τους επήραμε κυνηγώντας εώς μίαν ώραν μακριά, τους επήραμεν τέσσερα άτια, πολλοί επνίγηκαν εις το ποταμοί και άλλους εσκοτώσαμε και επήραμε πολλάς ζωοτροφίας και πολεμοφόδια. Ήκουσον τον πόλεμον τα στρατεύματα που ήταν εις την Σκάλα και ήλθαν εις την βοήθειαν των εδικών των. Ημείς οπισωγυρίσαμεν και εκλεισθήκαμεν εις το χωριό Αλιτούργι, και επολεμήσαμεν όλην την ημέραν, και το βράδυ ετραβήξαμεν τα σπαθιά και επήγαμε κατάτης Αρκαδίας τα χωριά. Οι Τούρκοι αφού επήγαν εις το Αλιτούργι, βλέποντες τον τορόν μας, εγύρισαν και ήλθαν από κοντά, γυρεύοντας μας. Ο Κεχαγιάς άρχισε να παλουκώνη τους χριστιανούς (γιατάκηδες) δια να δώση φόβον εις τον κόσμον
Αι δυνάμεις των Κολοκοτρωναίων ανέρχονται εις 120 άνδρας . Το γεγονός
τούτο τοποθετείται μεταξύ των ετών 1803-1806. Αφού οι Κολοκοτρωναίοι εζήτησαν καταφύγιον εις Αλιτούργι -νυν Στενύκλαρον-και διενεκτέρευσον χωρίς να αναφέρεται, στ'απομνημονεύματα, ουδεμία αντίδρασις εκ μέρους των κατοίκων και ο Κεχαγιάς ήρχισε να παλουκώνη τους χριστιανούς γιατάκηδες (τροφοδότας των Κλεφτών), δυνάμεθαν να συμπεράνωμεν την φιλικήν προς τους «Κλέφτες» υποδοχήν των κατοίκων του χωρίου και την κατάλληλον προετοιμασίαν των δια των επερχόμενων αγώνα την ανεξαρτησίας μας.
«Γ. Τερτσέτης-Απομνημονευματογάφος Θ. Κολοκοτρώνη»
ΕΒΔΟΜΟ- Διαθήκη Φωτίου Μαρμαρά 1859 Σκυφιάνικα Γυθείου Αριθμ. 491
Εμφανισθέντες εν Μελιγαλά σήμερον την τρίτην του μηνός Οκτωβρίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού πεντηκοστού εννάτου έτους, ημέραν Σάββατον, και ώραν πέμπτην μετά μεσημβρίαν ενώπιον εμού του συμβολαιογραφούντος ειρηνοδίκου Οιχαλίας Γεωργίου Ιωαννίδου, κατοίκου Τριπόλεως, και εδρεύοντος ενταύθα, οι Παναγιώτης Ιωάννου Μαρμαράς, Ιωάννης, Παναγιώτης και Θεόδωρος υιοί Μήτρου Μαρμαρά, γεωργοί κάτοικοι Αλειτουργίου του δήμου Οιχαλίας των οποίων την ταυτότητα μοί εδήλωσαν οι μάρτυρες της πράξεως Λεωνίδας Λογοθέτης, Δικαστικός υπογραμματεύς και Διονύσιος Αγγελόπουλος, εισηγητής, κάτοικοι ενταύθα μοί πολίται έλληνες ενήλικοι μη υπαγόμενοι εις εξαίρεσιν τινά του νόμου, έμπροσθεν των οποίων μοί είπον να εκθέσω τα ακόλουθα ότι διά τάς οποίας μέλλουν να κινήσουν αγωγάς ενώπιον του δικαστηρίου του εν Σπάρτη πρωτοδικαστού και του ειρηνοδίκου Γυθείου, κατά διαφορές ως κληρονόμοι του αποβιώσαντος αδιαθέτου Φωτίου Μαρμαρά, περί διεκδικήσεως διορίζουν και αποκαθιστούν πληρεξούσιον των τον κύριον Αντώνιον Ι. Γεωργόπουλον, κάτοικον Σκυφιανίκων του Δήμου Μαλευρίου Γυθείου εις όν παρέχουν την άδειαν να κινήση τας απαιτουμένας αγωγάς και απόπειρας προς συμβιβασμόν, να παρασταθή άνευ αυτών ενώπιον του ανωτέρω δικαστηρίου και παντός άλλου ομοίου, να κάμη ανακοπάς, πρέπει αιρετός να παραιτηθή από εκδικαστικά μέτρα ή από της οικονομίας ενός των διαδίκων ή μαρτύρων ή από της όλης διεκδικήσεως να λαμβάνη χρήματα, έγγραφα και άλλα πράγματα, να συμβιβάζεται, να διορίζει διαιτητάς εκτιμητάς πραγματογνώμονας, να επάγη σχέδια και αν επάγη όρκους, να ζητή απογραφάς, να διορίζη και άλλους πληρεξουσίους εφ' όλων των δικαστηρίων του κράτους και τέλος να ενεργή προς καθ' όλας τάς διατάξεις των Άρθρων 92 - 97 της πολιτικής οικονομίας, υποσχώμενοι να παραδεχθούν καθ' ολοκληρίαν τάς πράξεις του. Όθεν κατ' αίτησιν των συνετάχθη το παρόν εις την ενταύθα οικίαν του Δημητρίου Πάνια όπου υπάρχει ειρινοδικιακόν κατάστημα, το συμβολαιογραφικόν γραφείον όπερ αναγνωσθέν ευκρινώς υπογράφεται παρ' ημών των μαρτύρων και των Ιωάννου, Παναγιώτου και Θεοδώρου Μαρμαρά, αγράμματοι όντως ως ομολόγησεν προηγηθείς να υπογράψη. Υπογραφές
Οι μάρτυρες, ο συμβολαιογράφος ειρηνοδίκης Οιχαλίας
ΔΕΚΑΤΟΠΕΜΠΤΟ- Συμφωνητικόν περί ανεγέρσεως οικίας I. Μ.
Μαρμαρά 1866
Αριθ.4220
Ενώπιον εμού του συμβολαιογραφούντος πρώτου ειρηνοδικειακού παρέδρου Δημητρίου Σκλήρη αναπληρούντος τον μη υπάρχοντα συμβολαιογράφον και ειρηνοδίκην Δημ. Ζ. Πολίτην κατοικοεδρεύοντες ενταύθα, ενεφανίσθησαν αυτοπροσώπως οι γνωστοί μοι και μη συγγενευόμενοι μετ'εμού Κύριοι Ιωάννης Μαρμαράς κτηματίας κάτοικος Αλητούργι του δήμου Οιχαλίας αφ'ενός και αφ'ετέρου Ηλίας Ράλης και Παναγιώτης Θανασάκης τέκτονες κάτοικοι Λαγκαδιών του δήμου Τευθίδος, οίτινες επί τη παρουσία των επίσης γνωστών μοι και άσχετης πάσης μετ'εμού και των συμβαλλομένων συγγενείας πολιτών Ελλήνων ενηλίκων Κυρίων Λεωνίδα Φωτοπούλου κατοικοκτηματίου Μελιγαλά και Αναγνώστου Ασημόπουλου κατοικοκτηματίου Νεοχωρίου εζήτησαν την σύνταξιν του παρόντος συμφωνητικού συμβολαίου δι ου εδήλωσαν ότι ο Ιωάννης Μαρμαράς θέλων να ανεγείρει οικίαν εντός του χωρίου Αλητούργι, υπόσχονται οι δυο δεύτεροι να ανεγείρωσιν αυτήν με έναν πάτον, με την παρατήρησιν άμα είναι υπόχρεοι καθ'όσον αφορά το μάκρος, το ύψος και το πλάτος να ακολουθήσωσι την διαταγήν του πρώτου Ιωάννου Μαρμαρά, είναι δε υπόχρεοι προσέτι, να θέσωσιν τόσα παράθυρα και θύρας όσας ο πρώτος θελήση ως και εν Μπούρτζα τα οποία θέλωσιν γίνει κατά την διάθεσιν του Ιωάννου Μαρμαρά ως επίσης θέλωσι θέσει εάν ο Μαρμαράς θελήσει τρύπας και μπογάλια. Συνεφωνήθη προσέτι ότι έκαστος πήχης θέλει πληρωθεί παρά του Ιωάννου Μαρμαρά προς δραχμήν μίαν και δέκα πέντε εκατοστά, ο οποίος θέλει παραχωρήσει προς αυτούς διατροφήν των αραβόσιτον οκάδες ογδοήντα έλαιον οκάδες οκτώ κριθήν οκάδες εκατόν είκοσι ένα σφακτό από τα μεγάλα ήτοι κρέας οκάδες δέκα έξι τυρί οκάδες πέντε οκάδες μπακαλάον και τρία φαρτία οινον. Συνεφωνήθη προσέτι ότι εάν εις εκ των ειρημένων συμβαλλομένων δεν συμορφωθή με το παρόν συμβόλαιον θέλει πληρώνει προς τον έτερον και ποινικήν ρύτραν, δραχμάς χιλίας, υπόσχεται προσέτι ότι ο Ιωάννης Μαρμαράς να πληρώνει προς τας δευτέρας οπόταν λαβώση ανάγκη τα ήμισυ χρήματα της εργασίας των . Εις πιστώσιν τούτων εγένετο το παρόν εν Μελιγαλά σήμερον την εικοστήν έκτην οκτομβρίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εξηκοστού έκτου έτους ημέραν Τετάρτην εν τη οικία μου εν η κάτοικων ενεργώ και τα συμβολαιογραφικά μου όπερ αναγνώσθεν ευκρινώς και μεγαλοφώνως εις επήκοον πάντων υπογράφεται παρ'εμού των μαρτύρων και του ενός των συμβαλλομένων Ιωάννου Μαρμαρά των ετέρων αγραμμάτων κατά την ομολογίαν των. Υπογραφές
Ο Συμβολαιογράφος πάρεδρος Οιχαλίας Θ.Σκληρής
ΔΕΚΑΤΟΕΚΤΟ- Συμφωνητικόν περί διορισμού αγροφύλακος (1873)
Αριθμός 1126
Εν χωρίω Αλιτούργη σήμερον την εννάτην 9 Δεκεμβρίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εβδομηκοστού τρίτου έτους, ημέραν Κυριακήν προ μεσημβρίαν όπισθεν της οικίας του Ιωάννου Αποστολοπούλου εν υπαίθρω ένθα προσεκλήθην την εκτέλεσιν έργου συμβολαιογράφου, ενώπιον εμού του συμβολαιογραφούντος ειρηνοδίκου Οιχαλίας Ιωάννου Κ. Μαρούδα κατοίκου Σπάρτης και εδρεύοντος εις Μελιγαλά επί παρουσία και των κάτωθι προσυπογραφομένων δύο μαρτύρων γνωστών μοι και ασχέτων μετ'εμού συγγενείας ενεφανίσθησαν οι επίσης γνωστοί μοι και τοις μάρτυσι και συγγένεια άσχετοι μη υπαγόμενοι εις ουδεμία του Νόμου αξαίρεσιν κύριοι Ιωάννης Σκληρής ειρηνοδικειακός γραμματεύς κάτοικος μελιγαλά και Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος, Χρόνης Δραγαμάτης, Αλέξης Παχαντζανίτης, Πέτρος Πουλόπουλος, Αντώνης Αθανασόπουλος, Ευστάθιος Πουλόπουλος, Ιωάννης Λυμπεράκης, Φώτης Χριστόπουλος, Δημητράκης Κουσιουρής, Ζιώτης Μαρμαράς, Κοκόλης Αλεβίζος, Γιώργης Παπαδόπουλος, Αντώνης Σερβέτας ή Βλάχος, Κωνσταντίνα χήρα Αναστασίου Προτζά, Κωνσταντίνα χήρα Ιωάννου Σερβέτα ή Βλάχα, Παναγιώτης Χριστόπουλος, Δημήτριος Λυμπεράκης, Ιωάννης Άπ. Τζιολιγίκας, Αριστείδης Άτουλας, Θεοδώρα σύχυγος Ιωάννου Μαρμαρά και Θεοδωρής Παναγιώτη Μαρμαράς κατοικογεωργοί άπαντες Αλιτούργι. Εκτός των γυναικών ουσών άνευ επαγγέλματος και μου είπαν να γράψω τα εξής. Ότι σήμερον συνεφώνησεν η κοινότης του χωρίου Αλητούργι και διορίζουν αγροφύλακας της κτηματικής περιφερείας του χωρίου τούτου και προς τον σκοπόν τούτον εδιώρισαν επιτροπήν τετραμελήν συγκειμένην από τους Ζιώτην Μαρμαράν, Φώτιον Χριστόπουλον, Κοκόλην Αλεβίζο και Κωνσταντίνον Γιαννόπουλον, ήτις επιτροπή έχει το δικαίωμα και την πληρεξουσιότητα εν τη και ως αντιπρόσωπος και πληρεξούσιος της λοιπής κοινότητος να διορίζη κατ'έτος τέσσερας αγροφύλακας ή και τρεις αναλόγως της ανάγκης , την μισθοδοσίαν των οποίων αγροφυλάκων θέλει πληρώνει η επιτροπή αφού είσπραξη από έκαστον μέλος της κοινότητος δύο τοις εκατό κατ'έτος απ'όλα εν γένει τα εισοδήματα της . Η δε πληρωμή των αγροφυλάκων θάλει γίνει άμα τη συγκομιδή εκάστου (αγρόφυλα διαγράφεται μία λέξις) εισοδήματος, εν η δε περιπτώσει κανέν εκ των μελών ήθελε αρνηθή να πλήρωση το δύο τοις εκατό κατά τα συμφωνηθέντα η επιτροπή έχει το δικσίωμα να τον εναγάγη ενώπιον των δικαστηρίων προς πληρωμήν. Ότι οι αγροφύλακες είναι υπόχρεοι να φυλάτωσι όλα εν γένει τα σπαρτά και τας δενδροφυτείας του χωρίου τούτου και να καταγγέλωσι τους ζημιωτάς συντάσσοντες πρωτόκολλον. Και αν εναντία περιπτώσει ήθελεν χαρισθώσι εις τίνα, η επιτροπή έχει το δικαίωμα να αποπέμπει τον αγροφύλακα εκείνον και χάνη την δεδουλευμένην μισθοδοσίαν του. Ότι οι αγροφύλακες είναι υπόχρεοι δια τας υπό ζώων πραττομένας εις δενδροφυτείας και σπαρτά ζημίας, εάν δεν καταδείξουν τους ζημειωτάς . Δια δε τας υπ'ανθρώπων γενομένας καταστροφάς και φθοράς εις δενδροφυτείας και δένδρα είτε δι εμπρησμού είτε δι ενοφθαλμισμού, είτε δια κοπής, είτε οπωσδήποτε ήθελον λάβη χώραν είναι υπόχρεος εις αποζημίωσιν η κοινότης, η δε αποζημίωσις θέλει γίνεσθαι δι'εράνου αφού προηγουμένως εκτιμηθή η ζημία δια πραγματογνωμόνων. Ότι ο έρανος θέλει γίνεσθαι σύμμετρος και εισπράττεσθαι υπό της επιτροπής εντός δύο μηνών, αφού λάβη χώραν η καταστροφή. Και αν τις ήθελε αρνηθή να δώσει τον έρανον του έχει το δικαίωμα η επιτροπή να τον ενάγη ενώπιον του δικαστηρίου προς πληρωμήν. Ότι εν η περιπτώσει η επιτροπή δεν διορίσει αγροφύλακας εγκαίρως και να συμμορφωθή με τη ανωτέρω συμφωνίαν είναι υπεύθυνος προσωπικώς απέναντι της κοινότητος και του Ιωάννου Δεκλήρη εκ Μελιγαλά δια τους τυχόν ζημιωθέντας, των οποίων την ζημίαν δεν εφρόντισε να εκστομίσει και να εξάρη καθώς να είσπραξη δι'ερράνων. Ότι εάν οι αγροφύλακες δεν εκτελέσουν επακριβώς το καθήκον των η επιτροπή έχει το δικαίωμα να τους αποπέμπη ότι αγροφύλακες είναι υπόχρεοι να απομακρύνουν όλα τα ξένα ζώα εκτός του Ιωάννου Δεκλήρη εκ Μελιγαλά, τα ζώα της κοινότητος δύνανται να βόσκουν εκεί όπου δεν είναι σπαρτά και κτήματα. Οι δε αγροφύλακες θέλουν ορκίζεσθαι ενώπιον του ειρηνοδίκου σύμφωνα περί της Αγροφυλακής Νόμον. Η παρούσα συμφωνία θέλει ισχύει δια πέντε ολόκληρα έτη από σήμερον. Ενταύθα γίνεται μνεία ότι ο Κοκόλης Αλεβίζος απεσύρθη. Ταύτα συνομολογησάντων και παραδεξάμενων των συμβαλλομένων μερών το παρόν και αναγνωσθέν ευκρινώς εις επήκοον των συμβαλλομένων και μαρτύρων κυρίων Γεωργίου Κανελλόπουλου κατοικοκτηματίου Μελιγαλά και Πανάγου Παναγιώτου Ζήλου κατοικογεωργού Αλιτούργι μη υπαγομένων εις ουδεμίαν του νόμου εξαίρεσιν και επιβεβαιωθέν υπογράφεται νομίμως παρά των Ιωάννου Δεκλήρη, Δημητρ. Κοσιρά, Κωνσταντίνου Γιαννακοπούλου, Ιωάννου Απ. Τζιολιγίκα των δε λοιπών ομολογησάντων άγνοιαν γραμμάτων.
Οι συμβαλλόμενοι Ιωάννης Δεκλήρης Κ.Π.Γιαννόπουλος Δ. Κοσιράς
Ιωάννης Αποστολόπουλος Θεόδωρος Γ. Κανελόπουλος Πανάγος Ζήλος
Ο Συμβολαιογραφών Ειρηνοδίκης Οιχαλίας I. Μαρούδας
ΔΕΚΑΤΟΕΒΔΟΜΟ- ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (1815)
Απογραφή του Χατζή Οσουμάν εφέντη, Τριπολιτσιώτη απ' τα Πελοποννησιακά του Τάσου Γριτσόπουλου.
Αλειτούργι, με Ασπρα Σπίτια (χωριό που συνεχωνεύθη με το Αλειτούργι μετεπαναστατικά). Ζευγάρια 32, στρέμματα 3.200, καλλιεργημένα 600, ποτιστικά 300, ακαλλιέργητα 2.300, άχρηστα 200. Ένας πύργος ρείπιος και ένα μαγαζί. Ένας
μύλος εθνικός και έχει εκ της κοελάνης τα έξοδα και είναι ρείπιος. Εις το ίδιο χωρίον αλλονένας μύλος εθνικός ρείπιος. Ελαιώνας ρίζες 38. Μουριές 35, φυτεμένες από τους κατοίκους. Ο αγάς έπαιρνε τρίτο πινάκια 180. Οι σπαήδες εις τον μουκατά Λεονταρίου. Ο δημογέροντας Στάθης Γιαννόπουλος.
Αριστεία Ανδρείας
ΕΤΟΣ 1824
Ονομαστικός κατάλογος αριστούχων που έλαβαν σιδηρούν αριστείον εκ του χωρίου Αλητούργι.
Αριστεία, φακ. 258, εγγρ. 082.
Παναγιώτης Μαρμαράς ή Ζιώτης, Σιδηρούν α. α 94
Φώτος Κονταξής, Σιδηρούν α. α 95
ΓΑΚ Αριστεία, φάκελος 207. Ονομαστικός κατάλογος αριστούχων που έλαβαν
σιδηρούν αριστείον εκ του χωρίου Μελιγαλά
1-2. Αθανάσιος και Γιαννάκης Σκληρής
3. Θεοδωράκης Κυρκιλής
4-5. Δημήτρης και Παναγιώτης Δελιγιάννης
Στις 25 Ιουλίου 1824 σε πρακτικό εκλογής ως παραστάτες (βουλευτές) της Επαρχίας Λεονταρίου του Πέτρου Σαλαμανού, υπογραφούνε ως εκλέκτορες οι Γεώργιος Μπουτόπουλος (Μπούτος), Γεώργιος Σκληρής, Ιωάννης Μαρμαριώτης (πρόκειται για τον Ιωάννη Μαρμαρά από το Αλητούργι) και ο Κωνσταντής Παναγιωτακόπουλος.
ΕΤΟΣ 1854
Από το χωρίον Μελιγαλά προτείνονται ως δικαστικοί σύμβουλοι οι Αθανάσιος Πανουσάκης ετών 48, Περικλής Μπούτος ετών 30 και Αποστόλης Παπαδόπουλος ετών 48, δημοτικός εισπράκτορας.
ΓΑΚ, Αριστεία, φακ. 220, εγγρ. 052, Αλητούργι Αλεβίζος Κανέλλος: Αξιωματικός, Αργυρούν.
Μαρμαράς Μήτρος: Αξιωματικός-Οπλαρχηγός, Αργυρούν (Ο Κανέλλος ήταν Γαμπρός του Μήτρου και ο Μήτρος κουνιάδος του)
Ιωάννης Μαρμαράς: Στρατιώτης, Σιδηρούν. Πατέρας του Μήτρου γεννηθείς το 1780. Φακ. 258, εγγρ. 010
αα 21. Γιωργόπουλος Αθανάσιος, Σιδηρούν —> σήμερα Γεωργόπουλος. 20. Γιωργόπουλος Δημητράκης, Σιδηρούν.
19. Τσολογιάννης Αποστόλης, Σιδηρούν —> σήμερα Αποστολόπουλος. Απομνημονεύματα των αγωνιστών:
Στα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη αναφέρεται ότι ο Μήτρος Μαρμαράς τον συνέδραμε στην απόκρουση του Ιμπραήμ με 125 παλληκάρια. Ο Μακρυγιάννης επισημαίνει ότι το οχυρό του προφήτη Ηλία στον Μελιγαλά το κατείχε ο Μήτρος με 120 παλληκάρια κατά το δεύτερο εμφύλιο πόλεμο της επανάστασης μεταξύ Πελοποννησίων και Στερεοελλαδιτών. Ο Μακρυγιάννης κατέβασε με δόλο το άπαρτο οχυρό. Εικάζεται ότι ο Μήτρος ήταν ο οπλαρχηγός Μήτρος Μαρμαράς, διότι αν ήταν ο Μητροπέτροβας που έχουν το ίδιο όνομα θα μνημονευόταν με το γνωστό του αυτό επώνυμο.
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
Ευχαριστώ το Θεό που με αξίωσε να φέρω σε πέρας το παρόν πόνημα.
Με χρόνους πνευματικής προσπάθειας, με ιδιαίτερες δυσκολίες... κατόρθωσα να συγκεντρώσω το ιστορικό, το θρησκευτικό και λαογραφικό υλικό, που αναφέρεται στο χωριό μας, στη Στενύκλαρο, από την αρχαιότατη εποχή μέχρις τη σήμερον. Άγνωστα σημεία της ιστορίας του χωριού τώρα πια φωτίστηκαν. Ευχής έργον θα ήταν κάποια στιγμή να εξερευνηθεί η γύρω απ' τη Στενύκλαρο περιοχή αρχαιολογικά, καθότι είναι βέβαιο ότι θα βρεθούμε μπροστά σε έναν μεγάλο αρχαιολογικό θησαυρό.
Εν κατακλείδι ευελπιστώ το παρόν βιβλίο να αποτελέσει παρακαταθήκη για να είναι οι συγχωριανοί μας, αλλά και όλοι οι Έλληνες δεμένοι με χριστιανική αγάπη μεταξύ τους. Είθε δε τα παιδιά μας και οι απόγονοι μας να έχουν την ίδια αγάπη για τον ευλογημέμενο τόπο μας.
Επιμέλεια έκδοσης: Μαρμαράς Δημήτρης- Φιλόλογος Συγκέντρωση στοιχείων από Ιερέα Αριστομένη Μαρμαρά Χρηματοδότηση εντύπου από: Ιερ. Αριστομένη Μαρμαρά - Άγγελο Μαρμαρά -
και Γεώργιο Μαρμαρά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου