ΓΑΚ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ - ΑΝΔΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

Ανδρομονάστηρο Μεσσηνίας –Δυρράχιον Αρκαδίας .

Α. ΑΝΔΟΜΟΝΆΣΤΗΡΟ.

Βγαίνοντας από το χωριό Πετράλωνα και πηγαίνοντας προς Αρχαία Μεσσήνη στρίβουμε δεξιά και στα 1000 μέτρα βρίσκεται ο μεγαλοπρεπής ναός το Ανδρομονάστηρο. Σχετίζεται άμεσα με τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β Παλαιολόγο και τον πατριάρχη Κων\λεως Αθανάσιο, καταγόμενο από Ανδρούσα.

Κτίσμα του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β΄ του Παλαιολόγου, που χρονολογείται στα τέλη του 12ου με αρχές του 13ου αιώνα, ένα σπουδαίο μνημείο, το Ανδρομονάστηρο, όπως είναι γνωστή η ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στη Μεσσηνία. ΔΥΡΡΑΧΙΟΝ ΑΡΚΑΔΙΑΣ. Επίσημο έγγραφο αναφέρει την ύπαρξη του Δυρραχίου , από τον 13 αιώνα μ.χ. επί αυτοκράτορα Ανδρόνικου Παλαιολόγου. Βασίλευσε με τον πατέρα του Μιχαήλ από το 1266 και μετά το θάνατο του πατέρα του 1282-1328. Είναι χρυσόβουλο και απευθύνεται στο μητροπολίτη Μονεμβασιάς και τους διαδόχους αυτού,  «Περί των ορίων της Μητροπόλεως ». Θα προστεθούν στη μητρόπολη οι επισκοπές Κυνουρίας, Έλους, Ρέοντος, και Ζεμενού.

 Στον Ταΰγετο σε φαρράγι που ρέει νερό και είναι δύσβατο ,υπάρχουν χωρία και πολίσματα. Το Δυρράχι είναι  πόλις αρχαία  και κατεβαίνοντας τη βασιλική οδό συναντάμε του Χοιρολάκκους . Έπειτα  φτάνουμε στο Βουλκάνο που υπάρχει πίσω του το Ανδρομονάστηρο.

Ανδρόνικος εν Χριστώ τω Θεό πιστός βασιλεύς και αυτοκράτωρ Ρωμαίος Δούκας Άγγελος Κομνηνός Παλαιολόγος .

Φορέας] GRGSA-CSA Κεντρική Υπηρεσία Γ.Α.Κ.

 

[Αρχείο] GRGSA-CSA_PAOMONAST Αρχείο Μοναστηριακών   [1833 - 1886] Περιέχει γενικά μοναστηριακά έγγραφα περί των Μοναστηριών του Κράτους, διατάξεις και έγγραφα που αφορούν όλες εν γένει τις Μονές και μονα...

 

[Φάκελος] GRGSA-CSA_PAOMONAST.F000396 Φάκελος #396 - ΑΡΧΕΙΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ (1833-1886)  [1834 - 1854] Μοναί Επαρχίας Μεσσήνης: Θεοτόκου Κοίμησις, ή Μονή Βουλκάνου - (Μονή διατηρουμενη) - Δήμος Ιθώμης.

Φάκελος] GRGSA-CSA_PAOMONAST.F000397
Φάκελος #397 - ΑΡΧΕΙΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ (1833-1886)  [1834 - 1847]
Μοναί Επαρχίας Μεσσήνης: Σωτήρος Μεταμόρφωσις ή Ανδριανομοναστήριον ή Ανδρομονάστηρον .- (Μονή διαλελυμένη) .- Δήμος Ιθώμης.

Η ΜΟΝΗ ΣΙΝΑ .ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΝΟΥ ΓΚΡΑΒΟΥΡΙΣΤΑ ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΟΝΑΚΙΔΗ
 

ΓΑΚ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

ΜΟΝΗ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ –ΑΝΔΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ

Κτυπώντας στο διαδίκτυο ΓΑΚ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΑ,  ο αρχειομνήμονας ανοίγει το  αρχείο. Στα περιεχόμενα  πηγαίνεις στη σελίδα 22 και υπάρχουν οι φάκελοι 396 για τη μονή Βουλκάνου (Κάτω Μοναστήρι) και 397 για το Ανδρομονάστηρο.

Η Μονή Βουλκάνου  έχει 64 σελίδες με 1269 ψηφιακά αντίγραφα τα έτη 1834-1854, και ο Ανδρομονάστηρο έχει 20 σελίδες με 198 ψηφιακά αντίγραφα τα έτη1834-1847, το οποίο ήταν μετόχι του ΣΙΝΑ.

Κάναμε επιλογή ορισμένων ψηφιακών αντιγράφων, για τα 2 ιστορικά μοναστήρια της περιοχής μας θυμίζοντας το παρελθόν τους και τους προγόνους μας, οι οποίοι με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς νοίκιαζαν τα κτήματά τους.

Αναρτούμε και τους κωδικούς των 2 μοναστηριών για αυτούς που δεν είναι μυημένοι στο διαδίκτυο για εύκολη πρόσβασή τους, για να κάνουν μελέτη, έρευνα, καταγραφή, και μπορούν να αποθηκεύσουν όσα ψηφιακά αντίγραφα επιθυμούν ή και όλα τα φηφιακά αντίγραφα.

Η πρώτη ανάρτηση αναφέρεται στη μονή Βουλκάνου και ακολουθεί η δεύτερη που αναφέρεται στο Ανδρομονάστηρο. γνωρίζοντας το ιστορικό παρελθόν τους, στις χρονολογίες , στον αριθμό των ψηφιακών αντιγράφων, και στους προγόνους μας .

Από τη μονή Βουλκάνου έχω αντιγράψει-αποθηκεύσει –αρχειοθετήσει 300 ψηφιακά αντίγραφα και από το Ανδρομονάστηρο 130.

ΕΓΓΡΑΦΟ ΣΤΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ

Οι  2 αναρτήσεις φυσικά θα έχουν  πολύ λιγότερα , αλλά χαρακτηριστικά ψηφιακά αντίγραφα θυμίζοντας την ιστορία τους και τους προγόνους μας.

ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟΥ

ΙΕΡΕΙΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ ΝΕΡΟΜΥΛΟΥ

ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟΥ  ΤΟ 1821

 

ΑΝΔΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ .ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ

ΒΑΛΥΡΑΙΕΣ-ΟΙ ΣΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟΥ ΣΤΙΣ 6-8 ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ '50

Ο ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΥΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΝΔΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟΥ ΠΕΡΙΠΟΥ 400 ΜΕΤΡΑ

Tο κείμενο είναι από την ανάρτηση  στην ιστοσελίδα μου με τίτλο:Τρίτη βυζαντινη διαδρομή στην Κεντρική Μεσσηνία.
 Ανδρομονάστηρο- Λαζαρος, Πετράλωνα. Συνεχίζοντας τη διαδρομή φτάνουμε στο χωριό Πετράλωνα, Βγαίνοντας από το χωριό στρίβουμε δεξιά και στα 1000 μέτρα βρίσκεται ο μεγαλοπρεπής ναός το Ανδρομονάστηρο. Το μεγαλόπρεπο αυτό κτίσμακαι ανατολικά του το αρχαίο μονότοξο γεφύρι χρειάζονται άμεσα αποκατάσταση, πριν καταρρεύσουν. Σχετίζεται άμεσα με τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β Παλαιολόγο και τον πατριάρχη Κων\λεως Αθανάσιο, καταγόμενο από Ανδρουσα. Ο ναός τα κελιά και οι πύργοι βρίσκονται σε πλήρη εγκατάλειψη. Παλιά όλη η περιοχή γιόρταζε ,στις 6 Αυγούστου, με τηγανητό βακαλάο και τομάτα έθιμο που τώρα έχει εκλείψει, κάτω από τη σκιά των πλατανιών και το δροσερό νερό της βρύσης που αναβλύζει από το ιερό. Από την πηγή αυτή υδρεύονται τα γειτονικά χωριά και η Ανδρούσα

Κτίσμα του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β΄ του Παλαιολόγου, που χρονολογείται στα τέλη του 12ου με αρχές του 13ου αιώνα, ένα σπουδαίο μνημείο, το Ανδρομονάστηρο, όπως είναι γνωστή η ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στη Μεσσηνία, πρόκειται να αναστηλωθεί και να αποκατασταθεί, αφού εντάχθηκε στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ. 

Το έργο έχει εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και ο προϋπολογισμός του κυμαίνεται στα 700.000 ευρώ. Το συγκρότημα της Μονής έχει έναν ιδιαίτερα φρουριακό χαρακτήρα και αποτελείται από το καθολικό, ένα τριώροφο πυργόσπιτο σε επαφή με το οποίο κτίσθηκε μεταγενέστερα πύργος, μία διώροφη πτέρυγα, ένα επίσης διώροφο κτήριο, όπου έχει διαμορφωθεί το διαβατικό με την κύρια είσοδο στο μοναστήρι, υπόγεια δεξαμενή καθώς και άλλα βοηθητικά κτήρια. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα εξαιρετικό σύνολο, με σημαντική ιστορία και αρχιτεκτονική.

Σημαντικότερο από αρχιτεκτονικής άποψης κτίσμα θεωρείται το καθολικό της μονής, στον τύπο του τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο, ενώ ολόκληρος ο ναός θα πρέπει να ήταν στην αρχική φάση του κατάγραφος, αλλά από αυτή την αγιογράφηση σήμερα διατηρούνται ελάχιστα τμήματα, πιθανώς σπαράγματα. Από τη μελέτη τους, ωστόσο, έχει προκύψει ότι ανήκαν σε δύο περιόδους: η πρώτη στον 12ο - 13ο αιώνα και η δεύτερη στον 17ο.
Περισσότερες από έξι, ίσως και επτά κατασκευαστικές φάσεις υπήρξαν ωστόσο στο μοναστήρι, χωρίς να υπολογίζονται οι μερικές τροποποιήσεις και επισκευές. Κατά μία εκδοχή η ονομασία Ανδρομονάστηρο για τον τοπικό πληθυσμό προήλθε από την ανάγκη διαχωρισμού της συγκεκριμένης μονής από τη γειτονική της Ζωοδόχου Πηγής, η οποία ήταν γυναικεία. Ως το 1780 ανήκε, πάντως, στην παλαιά επισκοπή της Ανδρούσας, ενώ μετά την καταστροφή της κατά την επανάσταση του 1769 αποτέλεσε μετόχι της Μονής Σινά αλλά το 1929 η περιουσία της απαλλοτριώθηκε και ο ναός αφιερώθηκε στη γειτονική Μονή Βουλκάνου, στην οποία και παραμένει.

Σκοπός   των  ιστοσελίδων   είναι η ύπαρξη μιας πηγής πληροφόρησης, που θα μπορούμε όλοι να ενημερωνόμαστε, για τα δρώμενα με το χωριό μας , την ευρύτερη περιοχή μας, τη Μεσσηνία μας,  την Ελλάδα μας,   και συγκεκριμένα μέσα  από  τις  ιστοσελίδες μας  αυτές  θέλουμε:

1. Να προωθήσουμε την ανάπτυξη της περιοχής μας  με ποιοτικές προδιαγραφές και την ενημέρωση νέων καλλιεργειών.

2. Να προωθήσουμε σύγχρονες ιδέες.

 3. Να ενημερώνονται οι  συνδημότες μας  για τα όσα συμβαίνουν στο χωριό και στην ευρύτερη περιοχή του τέως δήμου Ιθώμης, του νέου δήμου Μεσσήνης,   της Μεσσηνίας , Πελοποννήσου και  της Ελλάδος γενικότερα.

4. Να αναδείξουμε αξίες, οράματα, ιδανικά, στους συμπολίτες μας και ιδιαίτερα στη νέα γενιά, την αγάπη για τον τόπο μας, την τιμιότητα, την ελεύθερη σκέψη, την αλληλεγγύη, τη δύναμη της θέλησης.

"...ΞΕΚΙΝΑΜΕ  αυτή την προσπάθεια γιατί, είμαστε μια ανοικτή καρδιά γεμάτη αγάπη για την περιοχή μας  και γενικά για τη Μεσσηνία.

Ευελπιστούμε οι ιστοσελίδες μας αυτές να γίνουν οι κρίκοι της προόδου, που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον, πάνω στις ρίζες της Ελληνικής  παράδοσης."

ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΥΜΕ ΚΑΙ  ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ πως όλοι μαζί  ΜΠΟΡΟΥΜΕ  και θα προσπαθήσουμε:

 Να  φέρουμε  όλους  τους  συγχωριανούς  απ΄όλο  τον  κόσμο  και  πάλι στη Βαλύρα και τη Μεσσηνία.

 Να τους θυμίσουμε  το χωριό.

 Να  γίνει  αυτός ο  δικτυακός  τόπος, ένα  κοινό  σημείο  συνάντησης  και επικοινωνίας   όλων  των  συγχωριανών  και  φίλων  του χωριού μας.

 Να αναδείξουμε  τον Τόπο μας.

 Να αναβιώσουμε τα ήθη και έθιμα του τόπου μας.

 Να διατηρήσουμε την πολιτιστική-πολιτισμική μας κληρονομιά.

 Να προστατέψουμε την ομορφιά του τόπου μας.

 Να αναπτύξουμε οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά τη Βαλύρα και το νέο δήμο Μεσσήνης   σε  συνεργασία  με όλους  τους φορείς  όπως  προβάλλοντας δραστηριότητες  και  προϊόντα  του  Χωριού μας

 Να δώσουμε "ΙΔΕΕΣ" για την πρόοδο του τόπου μας.

    Τέλος  να  βρει  μιμητές  και  από  άλλες  περιοχές  της  πατρίδας μας  ώστε  να υπάρχει  κίνητρο  και  ενημέρωση  και έτσι  να  κρατήσουμε  το  χωριό μας ‘’ζωντανό’’ .

Από δω και στο εξής  πέστε και σεις    αυτά που θέλετε, καυτηριάστε  αυτά που σας ενοχλούν, εξυμνήστε όμως και αυτά που σας  αρέσουν .

Η γνωριμία της περιοχής μας αποτελεί το Θεμέλιο που θα κρατήσει το οικοδόμημα που λέγεται εθνική συνείδηση. Όσο περισσότερο μελετά κάποιος την περιοχή του συνειδητοποιεί εκείνα που ακόμη του  λείπουν, για να την γνωρίσει σε βάθος. Φυσικά και θα υπάρχουν λάθη, ανακρίβειες και αναπάντητα ερωτήματα στην όλη αυτή προσπάθεια. Αν όμως συμβάλλουμε στο να μάθουμε να  αγαπάμε την περιοχή, τον τόπο και την ιστορία της, βάλαμε ένα λιθαράκι στο χρόνο, χώρο,  φαινόμενα, πνεύμα, θρησκεία, τέχνη και επιστήμη, για να γνωρίσουμε την αλήθεια και το κάλλος του κόσμου και του σύμπαντος.

 

Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ

Ο Πολιτισμός μας είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας και το βασικό πλεονέκτημα της Ελλάδας μας, ενώ ταυτόχρονα  αποτελεί τον κύριο άξονα ανάπτυξης σε Εθνικό, Πολιτικό και  Οικονομικό επίπεδο. Στόχος μας είναι η επιστημονική, αξιόπιστη και τεκμηριωμένη προστασία, προβολή και ανάδειξη της τοπικής  ιστορίας μας ,των βυζαντινών μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων,  της  μεσογειακής διατροφής, και της σημασίας των αρωματικών φυτών. Επιπλέον επιδιώκουμε να αναδείξουμε και να    αναβαθμίσουμε την κτιριακή  και τεχνολογική υποδομή  να δημιουργήσουμε  πολιτιστικές διαδρομές, να βελτιώσουμε την επισκεψιμότητα και αναγνωσιμότητα, να αναβαθμίσουμε τις υπηρεσίες και τις υποδομές και να εντάξουμε κάποια στοιχεία από αυτά στην σύγχρονη πολιτιστική ζωή. Οφείλουμε επίσης να  αξιοποιήσουμε  την Τοπική Παράδοση και το Πολιτιστικό Δυναμικό της περιοχής μας με τη βοήθεια και τη συμπαράσταση της πολιτείας, του υπουργείου πολιτισμού, των 2 εφορειών του νομού Μεσσηνίας, του Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ Μεσσηνίας, αλλά και με την συμβολή ειδικών επιστημόνων, του νέου μας μητροπολίτη και άλλων φορέων της πόλης.

Συνδέουμε το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον, για να γνωρίσουμε τις ρίζες των προγόνων μας, να διακινήσουμε συναισθήματα  και τονώσουμε- ενισχύσουμε  τον θρησκευτικό τουρισμό, αγροτοτουρισμό, περιβαλλοντικά  μονοπάτια, διαδρομές στους ποταμούς Πάμμισο και Μαυροζούμενα ( που δυστυχώς στα ποτάμια της Ελλάδος με γενικό τίτλο: Οι θησαυροί της Ελλάδος και με χρηματοδότηση του υπουργείου τουρισμού, ο ποταμός Πάμμισος δεν αναφέρεται καθόλου) που βρίσκονται όλες αυτές οι δράσεις-δραστηριότητες,σε υποτονικό στάδιο.

Όποιος είναι άτολμος, φοβισμένος, και ανίκανος, να διακρίνει ποιότητες, και  να ιεραρχήσει προτεραιότητες, οδηγείται πολύ σύντομα σε μια προδιαγεγραμμένη εξευτελιστική  πτώση και έτσι  χάνει το  παρελθόν,  το  παρόν, αλλά  κυρίως χάνει το  μέλλον.

 

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ – ΜΝΗΜΕΙΑ - ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

   Ο ελληνικός χώρος είναι γεμάτος από αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία  το καθένα από τα οποία  είναι ξεχωριστό έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και έχει  αφήσει τη σφραγίδα του σε  γνωστές περιόδους της μακραίωνης ιστορίας της Ελλάδος. Όσοι επισκέπτονται την Ελλάδα, έχουν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν ένα ταξίδι στον χρονοχώρο  της ιστορικής και πολιτιστικής-πολιτισμικής μνήμης, που βρίσκεται ανεξίτηλα αποτυπωμένος, δηλαδή ο χρονοχώρος σε κάθε περιοχή της χώρας και αναδεικνύει αβίαστα τις πολύπλευρες μορφές του ελληνικού πολιτισμού μέχρι σήμερα.

  Ο θρησκευτικός τουρισμός συνδέεται άμεσα με τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας, είναι αναπόσπαστο τμήμα της εθνικής κληρονομιάς και αποτελεί αξιόλογο πόλο έλξης επισκεπτών. Οι αρχαίες ,βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες με την αξιόλογη εικονογραφησή τους, τα ψηφιδωτά, τις τοιχογραφίες τους, τα ξωκλήσια, τα προσκυνήματα της υπαίθρου, τα μοναστήρια, τα μετόχια και τους σκήτες  μαρτυρούν την επίμονη προσήλωση στις θρησκευτικές παραδόσεις  και τη στενή μακραίωνη διασύνδεση της τέχνης με τη θρησκευτική λατρεία. Σε πολλές περιοχές της χώρας, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία  να συναντήσει  επίσης κτίσματα και μνημεία λατρείας διαφορετικών δογμάτων και θρησκειών.  Συνυπάρχουν σε έναν διαρκή  διάλογο αναδεικνύοντας το σπάνιο ιστορικό πολιτισμικό και πολιτιστικό κράμα του ελληνικού χώρου, όπως είναι οι ναοί της Ίσιδος και Σεράπιδος στον Αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης, που δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί   και πολλοί ναοί παρουσιάζουν  γοτθικά στοιχεία στο ελληνικό έδαφος, που δεν έχουν ακόμη μελετηθεί.

Τα περιβαλλοντικά μονοπάτια, στις δύο κορυφές Εύας και Ιθώμης, που βρίσκονται τα 2 μοναστήρια, τα 2 ποτάμια με την πλούσια χλωρίδα-πανίδα, τους νερόμυλους, τις αρχαίες γέφυρες, το ναό του Παμμίσου,  οι πολλές πηγές του Παμμίσου και τον πλατανό του που είναι διατηρητέο μνημείο της φύσης, το ιχθυοτροφείο πέστροφας και πολλά άλλα, μπορούν να δρομολογηθούν και να ενταχτούν σε δράσεις και δραστηριότητες  σε συνεργασία με τη την ΠΕΕΚΠΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ  ΚΠΕ Καλαμάτας, Μητρόπολη Μεσσηνίας, τοΔήμο Μεσσήνης, τις Εφορείες Αρχαιοτήτων και από ειδικούς επιστήμονες.