ΜΝΗΜΕΣ ΑΝΑ ΤΑΣ ΑΓΥΙΑΣ ΤΑΣ ΡΥΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΞΤΡΙΜ ΣΠΟΡ ΣΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΟΥ ΒΑΛΥΡΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ.

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Είναι απαραίτητο να αγκαλιάσουμε τις παραδόσεις μας με τους τοπικούς μας θρύλους που στερεώνουν μέσα μας τις ιερές αλυσίδες του αίματος που μας δένουν με τους προγόνους και γεννούν το όραμα και την προοπτική , για ένα καλλίτερο μέλλον Πρέπει να γνωρίζουμε  την Πολιτιστική-Πολιτισμική κληρονομιά της περιοχής μας (Φυσικό και Ανθρωπογενές Περιβάλλον).

Όλες αυτές οι δεκάδες αποστολές των παιδικών- εφηβικών δραστηριοτήτων, (που δυστυχώς δεν βιώνουν οι νέοι μας), στο σπίτι, στο σχολείο, στο μπαξέ, στα ζώα ,στο φύλαγμα των γαλιών στον κάμπο με τις ακρίδες, στα κτήματα, στο κυνήγι, στο ψάρεμα, στο αυλάκι,  στη λάντζα,  στο πηγάδι, στο ποτάμι, στην καλαμωτή, στο αγώγι, στις γιορτές, στο γάμο, στα βαφτίσια, στο πανηγύρι,  στα διαπροσωπικά παιχνίδια, στους   αγώνες της καθημερινότητας για επιβίωση, αποτελούν ακόμη αναφορά στην σκέψη μας και στη ζωή μας για έναν απλό λόγο.

Συμβολίζουν την ανάγκη του ανθρώπου να μετρηθεί, να αγωνιστεί, και να νιώσει ότι ανήκει κάπου. Χωρίς υπολογισμούς, υστεροβουλίες. Χωρίς να ξέρει πολλά από τους συγχωριανούς του, στα ενδότερα. Έμεναν οι μνήμες του αγώνα. Φαίνεται πως αυτά ήταν πολύ σημαντικά πράγματα γιατί το μυαλό τα κράτησε. Τα συντήρησε. Και τα χρησιμοποιεί όταν θέλει να συσπειρωθεί και να ζήσει. Πράγματα άλλα που όταν τα ζούσε νόμιζε ότι είναι σοβαρά τα ξέχασε, τα έσβησε. Κράτησε ό,τι του ήταν αναγκαία.
Αυτές τις μνήμες κουβαλάω από μικρό παιδί. Θέλω να κουραστώ, να ιδρώσω, να ξεπεράσω την ηλικία μου και να πω: Κοίτα να δεις , για μια ακόμη μέρα τα κατάφερες. Η διαφορά με τότε είναι πως τότε είχα να το μοιραστώ και το ήθελα πολύ με τους συγχωριανούς  μου. Τώρα, αν και το θέλω, δεν το έχω. Δεν τους έχω. Είναι αλλού. Και το έχω τόσο ανάγκη.
Περπατώντας ανά τας αγυιάς και τας ρίμας του χωριού μου, και αγναντεύοντας από την Αγία Τριάδα τη λίμνη του Μύλου, που κάποτε ήταν καταφύγιο, τόπος ψυχαγωγίας, δοκιμασίας και αντοχής, γεμάτος φωνές και απρόοπτα, τώρα δεν υπάρχει τίποτε. Παίρνοντας  τον δρόμο του γυρισμού για το σπίτι, σκεφτόμουν: Ο χαμένος παράδεισος της αθωότητας των παιδικών-εφηβικών μας χρόνων δεν βελτίωσε μόνο  τον χαρακτήρα μας, αλλά και μας  τον αποκάλυψε..

Ελάχιστοι οι πλέον τολμηροί και ριψοκίνδυνοι κάναμε βουτιές στις λίμνες της Μαυροζούμενας Κάκκαβο και Πινημένη και στις πηγές του Παμίσου  στο Μεγάλο Μάτι ή Μπουρμπουλήθρες, γιατί βγαίνοντας το νερό από τον πυθμένα έβγαιναν και φυσαλίδες αέρα, με βάθος 7,5 μέτρα. Ο πλέον τολμηρός ήταν ο φίλος μου Λάκης Μπακόπουλος με το παρατσούκλι Τσουρούχης που έκανε βουτιές από την ψηλότερη κορυφή του βράχου. Στον Κάκκαβο και Πινημένη είχαν πνιγεί άνθρωποι. Ο Κάκκαβος είχε κάτω από τα βράχια σπηλιά μεγάλου μήκους και η ιστορία του δημιουργούσε φόβο. Για μας η λίμνη του Μύλου ήταν το σημείο καθημερινής συνάντησης και καθημερινά 50 με 70 άτομα με αδαμιαία περιβολή με ένα σώβρακο από κάμποτο (δεύτερη ποιότητα από το χασισόδενδρο, ενώ η πρώτη ήταν το ύφασμα χασές) όλο το καλοκαίρι απολαμβάναμε  τους 5 παραδείσους μας που ήταν τα 2 ποτάμια για ψυχαγωγία μπάνιο, ψάρεμα, κυνήγι,  τα Ποτιστικά, ο κάμπος και οι μπαξέδες που κάναμε γιουρούσια  και γεμίζαμε τα στομάχια μας ,με βιολογικά-οικολογικά προϊόντα της μάννας γης την κάθε εποχή. Τώρα δυστυχώς είναι όλα στα αζήτητα και πολλοί της γενιάς μου εκτός από τη λίμνη του Μύλου, δεν έχουν επισκεφτεί τον Κάκκαβο που είναι πάνω από τη Δέση που προμήθευε νερό τους 2 νερόμυλους της Βαλύρας και αρδεύονταν οι μπαξέδες, τα κτήματα, οι ορυζώνες και ο κάμπος της Βαλύρας με διάφορους τρόπους άρδευσης.

 ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ ΚΑΙ ΟΙ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ.

Οι καλοκαιρινές Λίμνες στο ποτάμι Μαυροζούμενα ή Βαλύρα

     Ερχόμενοι από Ζέζα (Ανθούσα) προς Βαλύρα μέσα από το ποτάμι υπάρχει ένας μικρός οικισμός τα Δανηλέϊκα. Αριστερά είναι ένα πέτρινο γεφύρι και ο μύλος του Καραβίτη, ενώ παρακάτω είναι ο παλιόμυλος που ανήκε στο μοναστήρι του Βουλκάνου.
Το καλοκαίρι όταν σταματά η ροή στο ποτάμι σχηματίζονται οι λίμνες

όπου εκεί κάναμε μπάνιο, ψαρεύαμε, βάζαμε λινάρι, καλάμια, λυγιές, ποτίζαμε κτήματα και  ζώα , πλέναμε τα χειμωνιάτικα ρούχα και ζώα.

Οι λίμνες με τη σειρά είναι :Μαρινέϊκα , Μαύρη, Κάκαβος , Δέση, Κοτρόνια , Γκρεμίνα, Μπουζαλά,Μούλκια(άνω-κάτω) Στρογγυλή , Μακρυά, Μαντά, Μύλος, Θεοφιλένας, Γύρες, Κατάστημα, Πινημένη, Κουβέλια, Διπόταμα.

To ποτάμι ήταν πηγή ζωής, διατροφής, πλούτου, για το χωριό, γιατί κάθε σχεδόν λίμνη είχε την καλαμωτή της με την οποία έπιαναν ψάρια, χέλια, καβούρια, κινούσε τους 2 νερόμυλους που άλεθαν τα σιτηρά και με το αυλάκι, ποτίζαμε τους μπαξέδες και τα ρύζια του κάμπου.

Με τα έργα του αναδασμού (στην εποχή της Χούντας) πολλές από τις λίμνες άλλαξαν τη μορφή τους λόγο της αμμοληψίας που γινόταν.

 Εφημερίδα Βαλύρα, Φυλλο 15.  Ποίημα    Γεωργίου Σταυριανόπουλου 

Παιδικά χρόνια 9-12,   1956-60

 Στον ξεροπόταμο εκεί σε μια μικρή  λιμνούλα

γυμνοί  κολυμπούσαμε στου ίσκιου τη δροσούλα.

 και μες στα γλυκά ποτάμια σου  βουτούσαμε στην άμμο.

 Στον Πάμισο πηγαίναμε και πίναμε νεράκι

 ζωηρά παιδιά  είμαστε  με κέφι και μεράκι.

Στα δέντρα  σκαρφαλώναμε  και πιάναμε τζιτζίκια 

 και από τα κυπαρίσσια σου  σε βλέπαμε Βαλύρα.
Οι νερόμυλοι της Βαλύρας το 1821 στα αρχεία Α.Ε.Π τόμος 15 γ στις σελίδες 27, 90,183 και 200 πρόσφεραν οικονομική βοήθεια στην απελευθέρωση του αγώνα και εμείς από την αδιαφορία μας τους αφήσαμε να καταστραφούν. Το Μεγάλο  Μάτι του Παμίσου  έχει μπαζωθεί, ούτε καν φαίνεται γιατί το καλάμι φραγμίτης το έχει πλήρως καλυμμένο. Η χλωρίδα και πανίδα των 2 ποταμών έχει απαξιωθεί που θα μπορούσαν να είναι πηγές εσόδωνα ειφορίας και αειφόρου  και ανάπτυξης.

Ο κιβωτισμός του Παμίσου αφάνισε την πλούσια πανίδα που υπήρχε. Ζούσαν πολλές οικογένειες από τα γύρω χωριά με  το κυνήγι ,ψάρεμα ,βουτούμι, μαρίτσα ,καλάμι, . Εξαφανίστηκαν οι γκαστρούδες και αγγαθωτές κόκκινες μενίδες που ήταν πεντανόστιμες. Το ψάρεμα ήταν στοιχείο διατροφής των  κατοίκων της περιοχής και πολλοί ήταν επαγγελματίες και ζούσαν τις οικογενειές τους. Πολλοί από τη χλωρίδα  της ήταν επαγγελματίες καλαθοπλέκτες με υλικά το καλάμι, την ιτιά, την πικροδάφνη, τη λυγιά , έπλεκαν ψαθιά από μαρίτσα , το καλάμι ήταν για πολλές χρήσεις  για το σπίτι και τις αγροτικές εργασίες έφτιαχναν σαμάρια από βουτούμι, και τέλος η χλωρίδα ήταν ζωοτροφή για τα πρόβατα, που έβοσκαν έπιναν νερό και έκαναν μπάνιο πριν τα κουρέψουνε. Το Μεγάλο Μάτι ήταν τόπος ψυχαγωγίας ,διασκέδασης, μπάνιου και τώρα είναι στα αζήτητα  γεμάτος καλάμια Τότε τα νερά του ήταν πεντακάθαρα και βλέπαμε τα ψάρια χέλια, το νερό που έβγαινε από τον πυθμένα του και οι τολμηροί κάναμε βουτιές από τα ψηλά βράχια .

Δε συζητάμε για το ναό του Παμίσου ούτε για την ιαματική πηγή, ούτε για τα Παμίσια του Συβότα και Δωδάτα, ούτε για το περιοδικό του μεσοπολέμου ΜΠΟΥΚΕΤΟ που είναι στα αζήτητα, τιμώντας το  2006,που ο ιδιοκτήτης του ήταν από τον Άγιο Φλώρο.

Το πετρογέφυρο στο Πλατύ με της αλλαγή της ροής κινδυνεύει να καταστραφεί αν δεν συντηρηθεί.

Το μεγαλύτερο και καλύτερο σούπερ μάρκετ των παιδικών μας χρόνων ήταν η ίδια η φύση. Χωρίς καθόλου χρήματα μάθαμε να ζούμε ψαρεύοντας, κυνηγώντας και βοτανίζοντας, ζώντας έτσι τις εποχές, τη χλωρίδα-πανίδα της κάθε εποχής, αποχτούσαμε δεξιότητες, και είμαστε γεμάτοι αυτοπεποίθηση, αισιοδοξία και ευτυχία, γιατί από αυτές τις δραστηριότητες, εκτός τα προς το «ΖΕΙΝ», εξασφαλίζαμε και το χαρτζιλίκι μας, και πραγματοποιούσαμε τα παιδικά μας όνειρα, αγοράζοντας τα περιοδικά της εποχής και πηγαίνοντας στην Καλαμάτα κινηματογράφο στην ΗΛΕΚΤΡΑ.

ΨΑΡΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ  ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ, ΠΑΜΙΣΟ, ΤΖΑΜΗ, ΞΑΣΤΕΡΟ, ΔΙΒΑΡΙ, ΑΥΛΑΚΙ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑΣ, ΒΑΛΤΟΥΣ .
Κάνοντας επισκευή φέτος το καλοκαίρι της σκεπής του σπιτιού μου, κάτω από ένα κεραμίδι ήταν μια σφηκοφωλιά.Ο μάστορας φοβήθηκε μην τον τσιμπήσουν οι σφήκες καιτότε ανέλαβα ενεργό δράση .Θυμήθηκα τα παλιά που ψάχναμε σφηκοφωλιές για να φτιάξουμε το ψαροβότανο.Με ένα μακρύ καλάμι την απομάκρυνα, οι σφήκες έφυγαν, έγινε η επισκευή της σκεπής,αλλά δεν φτιάξαμε ψροβότανο,γιατί το ποτάμι έχει πλέον απαξιωθεί.
Έχουμε παλαιότερη ανάρτηση στην ιστοσελίδα μας με περιγραφή των τρόπων ψαρέματος κτυπώντας τον τίτλο: Ψαρεύοντας στο ποτάμι της Μαυροζούμενας.
Οι 18 τρόποι ψαρέματος, των παιδικών μας χρόνων ήταν:
Με καλαμωτές.
Με κοφίνες.
Με πατητή.
Με δίκτυα.
Με βρόχια.
Με απόχες.
Με αγκίστρια
Με πεζόβολο.
Με καβούλα.
Με πεταχτό.
Με δυναμίτη.
Με βαριοπούλα.
Με κατσαφάνα.
Με πέτρες.
Με κυνηγετικό όπλο και λάστιχο, ορισμένες φορές.
Με τα χέρια στις τρύπες του ποταμού.
Με καμάκι, λαμαρίνα και ασετιλίνη, τη νύκτα.
Με φλόμωμα και
 Με το ψαροβότανο.
Το ψαροβότανο. το φτιάχναμε με σφηκοφωλιά η οποία είχε τις προνύμφες, ψωμί.τυρί και χολή από το συκώτι των σφαγμένων ζώων(πρόβατα, κατσίκια, μοσχάρια,και γουρούνια).Αν δεν βρίσκαμε σφηκοφωλιές χρησιμοποιούσαμε γλίστρες,παστό, λουκάνικα και κρέας το οποίο λιώναμε με μπαλτά.Τα κάναμε όλα μαζί ένα χαρμάνι και στη συνέχεια τη μπάλα που σχηματίζαμε την αφήναμε στον ήλιο να ξεραθεί.
Το είδος αυτού του ψαρέματος γινόταν κυρίως την άνοιξη.

Η παιδική μας ηλικία κρατά ζωντανές τις μνήμες και τα συναισθήματα, γιατί στο κάμπο πολλές οικογένειες από τα γύρω χωριά έστηναν τα τσαρδάκια τους τους καλοκαιρινούς μήνες με τα ζώα τους κηπευτικά, μποστανικά, μπάνιο βαρκάδα, ψάρεμα και μεγάλη οικονομική δραστηριότητα, από τη χλωρίδα-πανίδα του.

 Τώρα ερήμωσαν όλα, οι φωνές σώπασαν, ο κάμπος λόγγωσε.

 Όταν η φύση απαξιώνεται , δεν μας ρωτά και αδιαφορεί για τις επιθυμίες μας, για το αν μας αρέσουν οι νόμοι της ή όχι. Είμαστε υποχρεωμένοι να τους δεχτούμε όπως είναι με όλα τους τα αποτελέσματα.

 

2. ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΜΥΛΟΥ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ

Μέσα  στην καρδιά του Μύλου Με τη μουσική του γρύλου

  Συναντήθηκαν  ψυχές  Κάνοντας μπάνιο  βουτιές.

Κάτω από τον ουρανό  Με τον ήλιο το ζεστό

Τα τζιτζίκια τραγουδούν  Μουσική πουλιών ακούς.

Δώσαν  την υπόσχεση   την καλή τους πρόθεση

  Να σμίξουνε πάλι ξανά Στου μύλου τα ζεστά νερά.

Παιχνίδια μέσα στο νερό  Και το τοπίο μαγικό 

 Ιδέες  εμβαπτίσθηκαν Στον ίσκιο αποκοιμήθηκαν.

Η  αγάπη τους μοιράστηκε Και το κακό ξεχάστηκε

Η έμπνευση  και φαντασία  Χαράζουνε νέα πορεία.

Το όνειρο είναι  ζωντανό  Κάτω από  τον  ουρανό

Το  αυριανό  αντάμωμα στου μύλου το προσκάλεσμα.

Νέοι στόχοι εμπειρίες  Με οράματα  ελπίδες

 Οι Προσωπικές  στιγμές Ήταν δημιουργικές.

Ήταν  όλοι  μια παρέα Ζούσαν όλη την ημέρα

Στο Μύλο είχανε  σπονδές  Ζούσαν ευχάριστες στιγμές.

Στη Μαυροζούμενα παιδιά    Όλα μέσα στη  χαρά

Στου Μύλου τη   μικρή λιμνούλα Άκουγες  φωνές   τραγούδια .

Γυμνά   κολύμπαγαν εκεί  Χωρίς ταμπού χωρίς ντροπή

Εκεί πρωτόμαθαν   το   μπάνιο   Παιχνίδια έπαιζαν   στην άμμο.

Ήτανε  ζωηρά παιδιά  Γινόντουσαν μια συντροφιά

Είχανε  κέφι και μεράκι  Έπιναν πολύ   νεράκι.

Στα δέντρα  σκαρφαλώνανε   Και πάντοτε μαλώνανε

Πιάνανε  και τα τζιτζίκια και αυγά στα κυπαρίσσια.

Καρακάξα τους  τσιμπάει και το δίκιο της ζητάει

Της στερήσανε  τα αυγά  Δεν θα βγούνε τα παιδιά .

Στο κοτρώνι στα βουρλάκια Χόρευαν τα βατραχάκια

Κάνανε πηδηματάκια Κι’ έπιαναν τα κουνουπάκια.

Τη    βατραχομουσική το βράδυ  Άκουγε όλο το ποτάμι

Των βατράχων συναυλία Ήτανε μια εμπειρία.

Είχε 3 γειτονάκια Τα λεγόμενα Λελάκια

Και τα 3 ζωηρά Και τα έπαιρνε κοντά.

Μπάνιο ψάρεμα κυνήγι Δεν τους χάλαγε χατήρι

Πινημένη το κοτρώνι Η βουτιά τα προσγειώνει.

Είχαν φόβο με τα φίδια Δεν σας λέω παραμύθια

Μάθανε να κολυμπάνε Το βουτούμι το πετάνε.

Ο Νταλόγιαννης με κόφα Βούλωνε τις τρύπες πρώτα

Λαμαρίνα και με χέρια  Έτσι έπιανε τα χέλια.

Ο Φρατζόλας τον κοιτούσε Και συνέχεια τον ρωτούσε

Μεσημέρι μες στο ντάλα Έπιασες τη χελομάνα.

Στην καλαμωτή με πήγε Και το Λέγουρδα κει βρήκε

Βούρλιαζε  ψαροχελά του Να τα πάει στη μαμά του.

                                    Ήτανε  κι οι τρεις παρέα Κυνήγι ψάρεμα όλη μέρα

Και ακούγοντας Θανάσω Παίρνει δρόμο για το βάλτο .

Απ’ το μύλο ως τη δέση Είχαμε μεγάλο γλέντι

Την ψαριά τους την καλή Και το μπάνιο το πολύ.

Στα ποτιστικά γιουρούσια Δεν αφήνανε τα φρούτα

Έκαναν τη νύκτα μέρα Και δεν βλέπαν  άσπρη μέρα.

Καβούρια στο Γοργόρεμα το ψάρι ήταν δόλωμα

Από την τρύπα του να βγει κι’ από τον Ντάλα να πιαστεί. 

Και στις τώρα συναντήσεις Με αυτές τις αναμνήσεις

Ζήσαμε χρόνια ωραία Συγκινούμαστε παρέα.

 Αυτά ήταν τα έργα και οι ημέρες των αγυιοπαίδων της Βαλύρας με τα τότε μέσα ψυχαγωγίας και διασκέδασης.

Η ΒΑΛΥΡΑ ,Ο ΚΑΜΠΟΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ 2 ΠΟΤΑΜΙΑ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΑΜΙΣΟΣ

ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΒΑΛΥΡΑΣ

Η ΛΙΜΝΗ ΚΑΚΚΑΒΟΣ ΤΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑΣ

Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΠΑΜΙΣΟΣ

Η ΔΕΣΗ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΠΟΥ ΤΡΟΦΟΔΟΤΟΥΣΕ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ 2 ΝΕΡΟΜΥΛΩΝ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ

ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑΣ

ΤΟ ΜΥΔΙ ΣΚΟΤΩΣΕ ΤΟ ΦΕΙΔΙ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΤΟ ΝΕΡΟΦΕΙΔΟ

ΤΡΙΧΟΠΟΥΛΑ ΣΤΗ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ

ΟΙ ΨΑΡΑΔΕΣ.ΚΑΥΚΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ

ΛΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ

ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΠΟΥΛΟ

Η ΚΑΛΑΜΩΤΗ ΣΤΟ ΜΟΥΛΚΙ.

ΣΤΗ  ΔΕΣΗ Ο ΦΩΤΗΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΜΕ ΛΕΩΝΙΔΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ  ΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ 

Ο ΦΩΤΗΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΜΕ ΤΟ ΛΕΩΝΙΔΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΚΑΚΚΑΒΟΥ ΠΙΟ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΣΗ.

Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΠΟΥ ΚΤΙΣΤΗΚΕ ΤΟ 1954

ΠΟΥΛΙΑ ΣΤΗ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ

Η ΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΓΙΟ ΤΟΥ ΘΕΟΔΟΣΗ ΜΠΟΥΡΙΚΑ

Ο ΧΕΙΜΩΝΙΑΤΙΚΟΣ ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ ΜΕ ΕΙΚΟΝΙΖΟΜΕΝΟ ΤΟΝ ΑΧΙΛΛΕΑ ΜΠΑΤΑΛΙΑ

Ο ΠΛΗΜΜΥΡΙΣΜΕΝΟΣ ΠΑΜΙΣΟΣ

ΒΟΣΚΟΥΝ ΤΑ ΠΡΟΒΑΤΑ ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΚΑΙ ΠΙΝΟΥΝ ΝΕΡΟ

Η ΛΙΜΝΗ ΚΑΚΚΑΒΟΣ  ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΣΗ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ

Η ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ ΣΤΗ ΒΑΛΥΡΑ

Ο ΚΑΚΚΑΒΟΣ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΨΑΡΕΜΑΤΟΣ ΚΥΝΗΓΙΟΥ

Ο ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΣ ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ

ΓΚΡΑΒΟΥΡΑ ΤΟΥ ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΤΣΩΝΗ

Ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΣ ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ

ΣΤΟ ΚΟΤΡΩΝΙ ΤΗΣ ΠΙΝΗΜΕΝΗΣ ΤΑ ΑΔΕΛΦΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΛΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ

Ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΜΠΑΤΑΛΙΑΣ  ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΕΡΕΜΕΝΗ ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΜΥΛΟΥ

Ο ΛΑΚΗΣ ΜΠΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ ΠΑΜΙΣΟΥ

Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΦΛΩΡΟ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ 4 ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ

Ο ΦΡΑΓΜΙΤΗΣ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΤΙ ΚΑΤΩ.ΤΟ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΟΣ ΕΛΞΗΣ ΑΓΡΟΤΟΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ,ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΑΣ.

ΤΑ ΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΠΑΜΙΣΟΥ ΣΤΟΝ ΑΡΙ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΤΟ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΠΑΜΙΣΟΥ

ΤΑ ΕΡΓΑ  ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ

ΤΟ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑ

Η ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ 2 ΠΟΤΑΜΩΝ

Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

 Ο ΚΙΒΩΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΜΙΣΟΥ.

ΒΑΡΚΑΔΑ ΣΤΟΝ ΠΑΜΙΣΟ

ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΣΤΟΝ ΑΡΙ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΣΤΟΝ ΑΡΙ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ