Φίλοι μου καλημέρα,
σας στέλνω ένα ιστορικό
δοκουμέντο – είναι από το ρήμα Δοκώ – για το που είχαν οδηγήσει και που οδηγούν
τον λαό μας.
ΟΙ κρίσεις και τα λόγια είναι
περιττά για εμάς που θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε ολίγον σκεπτόμενοι,
Να είστε καλά και να έχουμε μία
καλή εβδομάδα
Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ
ΛΟΥΝΤΕΜΗ
Ο Λουντέμης κατηγορήθηκε για
έσχατη προδοσία, για αντεθνική
δράση κλπ
γνωστά της εποχής και μετά από χρόνια εξορίας στην Ικαρία – Μακρόνησο και Αη Στράτη και ενώ πλέον είναι ετοιμοθάνατος από τις κακουχίες και το ξύλο δικάζεται (1956) για το βιβλίο του «Βουρκωμένες μέρες» .
Απόσπασμα από τη δίκη:
Ο Θεοτοκάτος (συνήγορος του Λουντέμη) παίρνει από το τραπέζι ένα πανόδετο βιβλίο με γαλάζια ξεθωριασμένα εξώφυλλα, το ανοίγει και αρχίζει να απαγγέλει, καθαρά και βροντόφωνα για να μπορούν να τον παρακολουθούν όλοι:
Εγώ είμαι ο γκρεμιστής
Γιατί εγώ είμαι κι ο χτίστης
Ο διαλεχτός της άρνησης
Κι ο ακριβογιός της πίστης.
Και θέλει και το γκρέμισμα
Νου και καρδιά και χέρι.
Στου μίσους τα μεσάνυχτα
Τρέμει ενός πόθου αστέρι.
Κι αν είμαι της νυχτιάς βλαστός,
Του χαλασμού πατέρας
Πάντα κοιτάζω προς το φως
Το απόμαυρο της μέρας.
Εγώ ο σεισμός ο αλύπητος,
Εγώ κι ο ανοιχτομάτης
Του μακρεμένο αγναντευτής
Κι ο κλέφτης κι ο απελάτης
Και με το καριοφύλλι μου
Και με το απελατίκι
Την πολιτεία την κάνω
ερμιά,
Γη χέρσα το χωράφι.
Εδώ ο Θεοτοκάτος σταματά ,στρέφεται προς το μάρτυρα και
λέει:
- Περιμένω ν’ ακούσω τη
γνώμης σας γι’ αυτό το κείμενο
κύριε μάρτυς.
Ο Καραχάλιος (μάρτυρας αστυνόμος γενικής ασφάλειας)
όμως σωπαίνει. Ύστερα από λίγο λέει:
- Δεν μπορώ να εκφράσω γνώμη μόνο από ένα απόσπασμα.
- Τότε παρακαλώ τον πρόεδρο να μου επιτρέψει να συνεχίσω, λέει ο
Θεοτοκάτος
γνωστά της εποχής και μετά από χρόνια εξορίας στην Ικαρία – Μακρόνησο και Αη Στράτη και ενώ πλέον είναι ετοιμοθάνατος από τις κακουχίες και το ξύλο δικάζεται (1956) για το βιβλίο του «Βουρκωμένες μέρες» .
Απόσπασμα από τη δίκη:
Ο Θεοτοκάτος (συνήγορος του Λουντέμη) παίρνει από το τραπέζι ένα πανόδετο βιβλίο με γαλάζια ξεθωριασμένα εξώφυλλα, το ανοίγει και αρχίζει να απαγγέλει, καθαρά και βροντόφωνα για να μπορούν να τον παρακολουθούν όλοι:
Εγώ είμαι ο γκρεμιστής
Γιατί εγώ είμαι κι ο χτίστης
Ο διαλεχτός της άρνησης
Κι ο ακριβογιός της πίστης.
Και θέλει και το γκρέμισμα
Νου και καρδιά και χέρι.
Στου μίσους τα μεσάνυχτα
Τρέμει ενός πόθου αστέρι.
Κι αν είμαι της νυχτιάς βλαστός,
Του χαλασμού πατέρας
Πάντα κοιτάζω προς το φως
Το απόμαυρο της μέρας.
Εγώ ο σεισμός ο αλύπητος,
Εγώ κι ο ανοιχτομάτης
Του μακρεμένο αγναντευτής
Κι ο κλέφτης κι ο απελάτης
Και με το καριοφύλλι μου
Και με το απελατίκι
Την πολιτεία την κάνω
ερμιά,
Γη χέρσα το χωράφι.
Εδώ ο Θεοτοκάτος σταματά ,στρέφεται προς το μάρτυρα και
λέει:
- Περιμένω ν’ ακούσω τη
γνώμης σας γι’ αυτό το κείμενο
κύριε μάρτυς.
Ο Καραχάλιος (μάρτυρας αστυνόμος γενικής ασφάλειας)
όμως σωπαίνει. Ύστερα από λίγο λέει:
- Δεν μπορώ να εκφράσω γνώμη μόνο από ένα απόσπασμα.
- Τότε παρακαλώ τον πρόεδρο να μου επιτρέψει να συνεχίσω, λέει ο
Θεοτοκάτος
Κάλλιο φυτρώστε
αγραγκαθιές
Και κάλλιο ουρλιάστε,
λύκοι,
Κάλλιο φουσκώστε ποταμοί,
Και κάλλιο ανοίχτε , τάφοι,
Και , δυναμίτη, βρόντηξε
Και σιγοστάλαξε αίμα
Παρά σε πύργους άρχοντας
Και σε ναούς το ψέμα.
Των πρωτογέννητων καιρών
Η πλάση με τα’ αγρίμια
Ξανάρχεται. Καλώς να’
ρθη.
Γκρεμίζω την ασχήμια…
Εδώ σταματάει πάλι ο συνήγορος και ξαναρωτάει το
μάρτυρα:
- Μήπως τώρα κύριε μάρτυς, σχηματίσατε γνώμη;
Αντί για απάντηση ο μάρτυρας
ρωτά:
- Τίνος είναι αυτό το
βιβλίο;
- Γιατί κύριε μάρτυς σας ενδιαφέρει;
- Ναι, με ενδιαφέρει.
- Γιατί σας ενδιαφέρει; Εσείς είπατε προηγουμένως ότι για να σχηματίσετε
άποψη για κάποιο έργο δεν σας ενδιαφέρει ο συγγραφέας αλλά το περιεχόμενο και
μόνο αυτό.
- Μα ξέρετε κύριε συνήγορε…
Όταν γνωρίζουμε το συγγραφέα μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα τι λέει.
Λοιπόν πέστε μου σας παρακαλώ τίνος είναι για να μπορέσω να κρίνω και να εκφέρω
γνώμη.
- Δεν θα σας τον πω, γιατί αυτό αντιβαίνει στη συμφωνία που κάναμε πριν λίγο. Κι ύστερα εσείς μόνος σας είπατε ότι κρίνετε αντικειμενικά ένα λογοτεχνικό
έργο. Το κρίνετε απ’ το περιεχόμενο κι όχι από το συγγραφέα του.
Εδώ επεμβαίνει ο εισαγγελέας
- Τέλος πάντων, κύριε συνήγορε, θα μας τον πείτε καμιά φορά αυτόν το
συγγραφέα του κειμένου;
Ο Πρόεδρος Φαρμάκης, που έχει χάσει φαίνεται την υπομονή του, γυρίζει προς
τον εισαγγελέα και λέει:
- Αφήστε κύριε εισαγγελέα .
Κάποιος του ίδιου φυράματος με το Λουντέμη θα είναι κι αυτός. Ο Θεοτοκάτος ήρεμος άνοιξε το βιβλίο για να συνεχίσει το διάβασμα.
Βλέποντας τον ο πρόεδρος τινάχτηκε πάνω σαν να τον σούβλισαν με πυρωμένα σουβλιά
και λέει ουρλιάζοντας:
- Κύριε συνήγορε δεν σας επιτρέπω να συνεχίσετε. Δεν σας επιτρέπω να
διαβάζετε ενώπιόν μας τέτοια κείμενα. Αυτό που διαβάσατε δεν είναι ποίημα, είναι
λίβελλος εναντίον του έθνους, είναι ένα κείμενο αντεθνικόν, που πρέπει να κατασχεθεί και να καταστραφεί αμέσως, ενώ εκείνος που το’ γραψε , αν δεν έχει καταδικαστεί μέχρι τώρα , πρέπει
να καθήσει στο εδώλιο μαζί με τον πελάτη σου, να καταδικαστεί για εσχάτη προδοσία και να κρεμαστεί…
Αυτός δεν είναι Έλλην , είναι προδότης, εχθρός της πατρίδας… είπε ο πρόεδρος και
κάθησε. Έτρεμε ολόκληρος από το θυμό του.
- Κύριε πρόεδρε, λέει ο Θεοτοκάτος, ομολογώ πως τέτοιο λαβράκι δεν το
περίμενα στα δίχτυα μου. Εγώ αλλού ψάρευα ,συμπληρώνει, δείχνοντας τον μάρτυρα
κατηγορίας. Το ποίημα που απήγγειλα πριν λίγο ενώπιόν σας και που εσείς το χαρακτηρίσατε λίβελλον εναντίον του έθνους, αντεθνικόν κλπ κλπ είναι απόσπασμα απ’ το γνωστό ποίημα «Ο
εκδικητής» που κυκλοφορεί σήμερα στην Ελλάδα ελεύθερα και διαβάζεται από όλους τους
Έλληνες . Εκείνος που τόγραψε και που κατά τη γνώμη σας πρέπει να δικαστεί για προδοσία δεν είναι άλλος από τον εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά, που όλο το
έθνος τον διαβάζει, τον αγαπά και τον τιμά. Ναι, ο Κωστής Παλαμάς κύριε πρόεδρε.
Και για να πεισθείτε καταθέτω το βιβλίο με τα γκρίζα εξώφυλλα λέγοντας:
- Όσο προδότης είναι, κύριε πρόεδρε, ο εθνικός μας ποιητής, άλλο τόσο είναι
προδότης κι ο Λουντέμης, που έγραψε το βιβλίο «Βουρκωμένες μέρες» και για το
οποίο τόσο λυσσαλέα διώκεται.
Το ακροατήριο ξεσπά σε χειροκροτήματα. Ο πρόεδρος αιφνιδιάζεται, τα χάνει.
Δεν ξέρει τι να κάνει. Και για να βγει από τη δύσκολη θέση χτυπά το κουδούνι
αμήχανα και διακόπτει τη συνεδρίαση λέγοντας:
- Άνθρωποι είμαστε κι εμείς, δεν μπορεί να τα ξέρουμε όλα.
αγραγκαθιές
Και κάλλιο ουρλιάστε,
λύκοι,
Κάλλιο φουσκώστε ποταμοί,
Και κάλλιο ανοίχτε , τάφοι,
Και , δυναμίτη, βρόντηξε
Και σιγοστάλαξε αίμα
Παρά σε πύργους άρχοντας
Και σε ναούς το ψέμα.
Των πρωτογέννητων καιρών
Η πλάση με τα’ αγρίμια
Ξανάρχεται. Καλώς να’
ρθη.
Γκρεμίζω την ασχήμια…
Εδώ σταματάει πάλι ο συνήγορος και ξαναρωτάει το
μάρτυρα:
- Μήπως τώρα κύριε μάρτυς, σχηματίσατε γνώμη;
Αντί για απάντηση ο μάρτυρας
ρωτά:
- Τίνος είναι αυτό το
βιβλίο;
- Γιατί κύριε μάρτυς σας ενδιαφέρει;
- Ναι, με ενδιαφέρει.
- Γιατί σας ενδιαφέρει; Εσείς είπατε προηγουμένως ότι για να σχηματίσετε
άποψη για κάποιο έργο δεν σας ενδιαφέρει ο συγγραφέας αλλά το περιεχόμενο και
μόνο αυτό.
- Μα ξέρετε κύριε συνήγορε…
Όταν γνωρίζουμε το συγγραφέα μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα τι λέει.
Λοιπόν πέστε μου σας παρακαλώ τίνος είναι για να μπορέσω να κρίνω και να εκφέρω
γνώμη.
- Δεν θα σας τον πω, γιατί αυτό αντιβαίνει στη συμφωνία που κάναμε πριν λίγο. Κι ύστερα εσείς μόνος σας είπατε ότι κρίνετε αντικειμενικά ένα λογοτεχνικό
έργο. Το κρίνετε απ’ το περιεχόμενο κι όχι από το συγγραφέα του.
Εδώ επεμβαίνει ο εισαγγελέας
- Τέλος πάντων, κύριε συνήγορε, θα μας τον πείτε καμιά φορά αυτόν το
συγγραφέα του κειμένου;
Ο Πρόεδρος Φαρμάκης, που έχει χάσει φαίνεται την υπομονή του, γυρίζει προς
τον εισαγγελέα και λέει:
- Αφήστε κύριε εισαγγελέα .
Κάποιος του ίδιου φυράματος με το Λουντέμη θα είναι κι αυτός. Ο Θεοτοκάτος ήρεμος άνοιξε το βιβλίο για να συνεχίσει το διάβασμα.
Βλέποντας τον ο πρόεδρος τινάχτηκε πάνω σαν να τον σούβλισαν με πυρωμένα σουβλιά
και λέει ουρλιάζοντας:
- Κύριε συνήγορε δεν σας επιτρέπω να συνεχίσετε. Δεν σας επιτρέπω να
διαβάζετε ενώπιόν μας τέτοια κείμενα. Αυτό που διαβάσατε δεν είναι ποίημα, είναι
λίβελλος εναντίον του έθνους, είναι ένα κείμενο αντεθνικόν, που πρέπει να κατασχεθεί και να καταστραφεί αμέσως, ενώ εκείνος που το’ γραψε , αν δεν έχει καταδικαστεί μέχρι τώρα , πρέπει
να καθήσει στο εδώλιο μαζί με τον πελάτη σου, να καταδικαστεί για εσχάτη προδοσία και να κρεμαστεί…
Αυτός δεν είναι Έλλην , είναι προδότης, εχθρός της πατρίδας… είπε ο πρόεδρος και
κάθησε. Έτρεμε ολόκληρος από το θυμό του.
- Κύριε πρόεδρε, λέει ο Θεοτοκάτος, ομολογώ πως τέτοιο λαβράκι δεν το
περίμενα στα δίχτυα μου. Εγώ αλλού ψάρευα ,συμπληρώνει, δείχνοντας τον μάρτυρα
κατηγορίας. Το ποίημα που απήγγειλα πριν λίγο ενώπιόν σας και που εσείς το χαρακτηρίσατε λίβελλον εναντίον του έθνους, αντεθνικόν κλπ κλπ είναι απόσπασμα απ’ το γνωστό ποίημα «Ο
εκδικητής» που κυκλοφορεί σήμερα στην Ελλάδα ελεύθερα και διαβάζεται από όλους τους
Έλληνες . Εκείνος που τόγραψε και που κατά τη γνώμη σας πρέπει να δικαστεί για προδοσία δεν είναι άλλος από τον εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά, που όλο το
έθνος τον διαβάζει, τον αγαπά και τον τιμά. Ναι, ο Κωστής Παλαμάς κύριε πρόεδρε.
Και για να πεισθείτε καταθέτω το βιβλίο με τα γκρίζα εξώφυλλα λέγοντας:
- Όσο προδότης είναι, κύριε πρόεδρε, ο εθνικός μας ποιητής, άλλο τόσο είναι
προδότης κι ο Λουντέμης, που έγραψε το βιβλίο «Βουρκωμένες μέρες» και για το
οποίο τόσο λυσσαλέα διώκεται.
Το ακροατήριο ξεσπά σε χειροκροτήματα. Ο πρόεδρος αιφνιδιάζεται, τα χάνει.
Δεν ξέρει τι να κάνει. Και για να βγει από τη δύσκολη θέση χτυπά το κουδούνι
αμήχανα και διακόπτει τη συνεδρίαση λέγοντας:
- Άνθρωποι είμαστε κι εμείς, δεν μπορεί να τα ξέρουμε όλα.
Μενέλαος Λουντέμης
Στα φοιτητικά μου χρόνια αγόρασα και διάβασα αρκετα βιβλία του Μενέλαου Λουντέμη, τα οποία λένε αλήθειες στο ελληνικό γίγνεσθαι, και βίωσα πλούσια συναισθήματα και συγκινήσεις. Έχουν γίνει πολλές μελέτες για το έργο του, και υπάρχουν πάρα πολλές πληροφορίες στο διαδίκτυο.Έκανα αντιγραφή το πληροφοριακό υλικό από τη Βικιπαίδεια,που αναφέρεται στον Μενέλαο Λουντέμη.
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Μενέλαος Λουντέμης (1912 [1] - 22 Ιανουαρίου 1977), ήταν Έλληνας λογοτέχνης που γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη το έτος 1912. Το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο το εμπνεύστηκε από τον ποταμό Λουδία της μετέπειτα πατρίδας του.[2]Πίνακας περιεχομένων
Βιογραφικό
Ήταν το μοναδικό αγόρι από τα πέντε παιδιά του Γρηγόρη Μπαλάσογλου (που με την εγκατάσταση του στην Ελλάδα έγινε Βαλασιάδης) και της Δόμνας Τσουφλίδη. Πρωτοεμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα σε πολύ νεαρή ηλικία, δημοσιεύοντας ποιητικές συλλογές στην «Αγροτική Ιδέα» της Έδεσσας το 1927 και το 1928, τις οποίες υπέγραφε με το πραγματικό του όνομα (Τάκης Βαλασιάδης). Γύρω στο 1930 δημοσιεύει ποιήματα και διηγήματα του στο περιοδικό «Νέα Εστία». Η πρώτη φορά που χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο του ήταν το 1934 στο διήγημα «Μια νύχτα με πολλά φώτα κάτω από μια πόλη με πολλά αστέρια». Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας για τη συλλογή διηγημάτων του «Τα πλοία δεν άραξαν» το 1938 και με τη Χρυσή Δάφνη Πανευρώπης στο Παρίσι το 1951. Επίσης τιμήθηκε και με το βραβείο <<Μενέλαου Λουντέμη>> που το καθιέρωσε πρός τιμήν του ή Ελληνική Εταιρία Λογοτεχνών καί απονέμεται κάθε χρόνο στο καλύτερο πεζογράφημα του προηγούμενου έτους.Προς τιμήν του, στο Βουκουρέστι δόθηκε το όνομα του σε δημόσιο κτίριο (Λουντέμειο Μέγαρο). Σύμφωνα με το Βασίλη Βασιλικό, «θεωρείται ο πιο πολυδιαβασμένος Έλληνας έπειτα από τον Νίκο Καζαντζάκη».[3]Πρόσφυγας από την Γιάλοβα στον Μεγάλο Ξεριζωμό,[4] εγκαθίσταται με την οικογένεια του πρώτα στην Αίγινα, μετά στην Έδεσσα και τελικά στο χωριό Εξαπλάτανος της Πέλλας, στο οποίο έζησε από το 1923 μέχρι το 1932 που έφυγε για την Κοζάνη. Έζησε για λίγο στο κρατικό οικοτροφείο της Έδεσσας. Η οικογένεια του ήταν εύπορη, αλλά χρεοκόπησε κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή και ο Λουντέμης αναγκάστηκε να εργαστεί σκληρά στην εφηβεία του ως λαντζιέρης, λούστρος, ψάλτης, δάσκαλος σε χωριά της Αλμωπίας, ακόμη και ως επιστάτης στα υπό κατασκευή την εποχή εκείνη, έργα του Γαλλικού ποταμού. Στην Δ΄ τάξη του - εξατάξιου τότε - Γυμνασίου «απεσύρθη» για πολιτικούς λόγους και απεβλήθη απ' όλα τα Γυμνάσια της χώρας.
Μέσα από μια οδύσσεια συνεχών μετακινήσεων, από την Έδεσσα σε ένα οικοτροφείο της Κοζάνης κι από εκεί στο Βόλο, ακολουθώντας κάποιο περιφερόμενο «μπουλούκι» της εποχής, φτάνει τελικά στην Αθήνα και συνδέεται στενά με τους Κώστα Βάρναλη, Άγγελο Σικελιανό και Μιλτιάδη Μαλακάση. Ο τελευταίος θα τον βοηθήσει να διοριστεί βιβλιοθηκάριος της «Αθηναϊκής Λέσχης» το 1938 και να ανασάνει κάπως οικονομικά.[5] Την ίδια εποχή, η φιλία του με τον καθηγητή της Φιλοσοφικής Νικόλαο Βέη, θα τον βοηθήσει να παρακολουθήσει ως ακροατής μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών. Θα ακολουθήσουν αρκετές συγγραφικές επιτυχίες και θα γίνει μέλος της Eταιρίας Eλλήνων Λογοτεχνών, με πρόεδρο τότε τον Nίκο Kαζαντζάκη.
Κατοχή και Εμφύλιος
Στην κατοχή πήρε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση στο πλευρό του ΕΑΜ και διετέλεσε γραμματέας της οργάνωσης διανοουμένων.[6] Κατά τον εμφύλιο συλλαμβάνεται για τα αριστερά του φρονήματα, δικάζεται για εσχάτη προδοσία και καταδικάζεται σε θάνατο - ποινή που δεν εκτελέστηκε ποτέ. Αντ' αυτού, εξορίζεται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Μακρόνησο και στον Άι Στράτη, μαζί με το Θεοδωράκη και τον Ρίτσο. Το 1958 δικάζεται εκ νέου για το βιβλίο του «Βουρκωμένες μέρες» και απαγορεύεται η κυκλοφορία των βιβλίων του. Μετά τη δίκη εκπατρίζεται στο Βουκουρέστι και το 1967 χάνει την ελληνική ιθαγένεια από τη δικτατορία του Παπαδόπουλου.[7] Το 1956 εξελέγη μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου της Ειρήνης.Στη Ρουμανία συνεχίζει το συγγραφικό του έργο, ως και λίγο μετά τη μεταπολίτευση. Την περίοδο της αυτοεξορίας ο Λουντέμης πραγματοποίησε αρκετά ταξίδια, φτάνοντας μέχρι την Κίνα και το Βιετνάμ. Το οδοιπορικό του αυτό το αποτύπωσε το 1966 στο βιβλίο του «Μπατ-Τάι». Το 1976 επανακτά την ελληνική του ιθαγένεια και επιστρέφει στην Ελλάδα. Ένα χρόνο αργότερα, το 1977, πεθαίνει από καρδιακή προσβολή και η σορός του εκτίθεται σε λαϊκό προσκύνημα.Μεταφράσεις και μελοποιήσεις των έργων του
Βιβλία του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες, κυρίως στις ανατολικές χώρες, όπως η Πολωνία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία κ.α. Επίσης κάποια απ' αυτά μεταφράστηκαν στα κινεζικά και στα βιετναμέζικα. Στην Ευρώπη δημοσιεύθηκαν αρκετά αποσπάσματα από το έργο του, κυρίως σε καλλιτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Tο μυθιστόρημα του «Ένα παιδί μετράει τ' άστρα» έχει μεταφραστεί και στα γερμανικά. Κάποια ποιήματα του μελοποιήθηκαν, με γνωστότερα το «Ερωτικό κάλεσμα» από τους αδερφούς Κατσιμίχα και το «Οι κερασιές θ’ ανθίσουνε και φέτος» που ερμηνεύει ο Αντώνης Καλογιάννης σε μουσική του Σπύρου Σαμοΐλη.Πνευματική κληρονομιά
Ο Μενέλαος Λουντέμης άφησε πίσω του πνευματική κληρονομιά περίπου σαράντα πέντε βιβλίων, που τον καθιστούν έναν από τους πολυγραφότερους Έλληνες συγγραφείς και μια κόρη, τη Μυρτώ. Ο Λουντέμης ανήκει στους Έλληνες λογοτέχνες του μεσοπολέμου που στράφηκαν προς τον κοινωνικό ρεαλισμό. Το έργο του καθίσταται ιδιότυπο λόγω του "ερασιτεχνικού" τρόπου γραφής του συγγραφέα, τον οποίον υπηρέτησε με πλήρη συνείδηση, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δεν τον ενδιαφέρει η Τέχνη. Αντίθετα, σκοπός του είναι η καταγραφή της πραγματικότητας και η κατάδειξη της κοινωνικής ανισότητας. Το έργο του εντάσσεται στο ρεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Μαξίμ Γκόρκι, Κνουτ Χάμσουν). Χαρακτηρίζεται από τη ρεαλιστική απεικόνιση τοπίων και προσώπων με έντονη αισθηματολογία, που αγγίζει κάποτε και το μελοδραματισμό, βιωματική γραφή, ηθογραφικά και συμβολικά στοιχεία. Ο Λουντέμης έχει την τάση να στρέφεται γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο - αφηγητή, που ανήκει στους περιθωριακούς τύπους των καταπιεσμένων κοινωνικά στρωμάτων και μας δίνει την προσωπική οπτική της μοναξιάς, του ανεκπλήρωτου έρωτα και της δυστυχίας του κόσμου.Εργογραφία
«Τα πλοία δεν άραξαν», Αθήνα, εκδ. Γκοβόστης, διηγήματα (1938) ISBN 960-344-915-6- «Περιμένοντας το ουράνιο τόξο», Αθήνα, διηγήματα (1940)
- «Γλυκοχάραμα», Αθήνα, διηγήματα (1944)
- «Το τραγούδι των διψασμένων», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, διηγήματα (1966)
- «Βουρκωμένες μέρες», Αθήνα, διηγήματα (1953) ISBN 960-344-914-8
- «Αυτοί που φέρανε την καταχνιά», Αθήνα, διηγήματα (1946) ISBN 960-393-140-3
- «Έκσταση», Αθήνα, εκδ. Αετός, μυθιστόρημα (1943) ISBN 960-393-139-X
- «Καληνύχτα ζωή», Αθήνα, μυθιστόρημα (1946) ISBN 960-393-138-1
- «Οι κερασιές θ' ανθίσουν και φέτος», Αθήνα, εκδ. Μόρφωση, μυθιστόρημα (1956) ISBN 960-393-978-4
- «Συννεφιάζει», Αθήνα, μυθιστόρημα (1946) ISBN 960-344-837-0
- «Ένα παιδί μετράει τ' άστρα», Αθήνα, εκδ. Δίφρος, μυθιστόρημα (1956) ISBN 960-344-768-4
- «Η φυλακή του Kάτω Kόσμου», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1964) ISBN 960-393-312-0
- «Το ρολόι του κόσμου χτυπά μεσάνυχτα», Αθήνα, εκδ. Κέδρος, μυθιστόρημα (1963) [8] ISBN 960-344-888-5
- «Τότε που κυνηγούσα τους ανέμους», Αθήνα, εκδ. Δίφρος, μυθιστόρημα (1956) ISBN 960-393-137-3
- «Λύσσα», μυθιστόρημα
- «Τρόπαια Α΄», (Η οπτασία του Μαραθώνα), μυθιστόρημα
- «Τρόπαια Β΄», (Σαλαμίνα), μυθιστόρημα
- «Κάτω απ' τα κάστρα της ελπίδας», μυθιστόρημα ISBN 960-393-183-7
- «Το κρασί των δειλών», (Σαρκοφάγοι Ι), Αθήνα, Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις, μυθιστόρημα (1965) [9] ISBN 960-393-023-7
- «Οι ήρωες κοιμούνται ανήσυχα», (Σαρκοφάγοι ΙΙ), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1974)
- «Ο άγγελος με τα γύψινα φτερά», (Σαρκοφάγοι ΙΙΙ), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1974)
- «Οδός Αβύσσου αριθμός 0», Αθήνα, εκδ. Βιβλιοεκδοτική, μυθιστόρημα (1962) ISBN 960-344-820-6
- «Θυμωμένα στάχυα», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1965) ISBN 960-344-993-8
- «Αγέλαστη Άνοιξη», μυθιστόρημα ISBN 960-393-024-5
- «Της γης οι αντρειωμένοι...», Αθήνα, βιογραφίες (1976)
- «Οι αρχιτέκτονες του τρόμου», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, σατυρικό (1966)
- «Οι κεραυνοί ξεσπούν», Αθήνα, εκδ. Κάδμος, θεατρικό (1958)
- «Θα κλάψω αύριο», (σκηνικό ρομάντσο), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1975)
- «Ανθισμένο όνειρο», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1975)
- «Ταξίδια του χαμού», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1975)
- «Πικρή θάλασσα», (ελληνική θαλασσογραφία), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1976)
- «Μπατ-Τάι», (Οδοιπορικό στο Βιετνάμ), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ταξιδιωτικό (1966)
- «Ταξίδι στην απεραντοσύνη», (Οδοιπορικό), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, πολ. δοκίμιο (1976)
- «Οι Δήμιοι με τ’ άσπρα γάντια», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό δράμα (1978)
- «Δαίδαλος», σε εικονογράφηση Γ.Πανετέα, Αθήνα, εκδ. Δωρικός, παιδικά διηγήματα ISBN 960-393-136-5
- «Ίκαρος», παιδικά διηγήματα ISBN 960-344-835-4
- «Ηρακλής», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, παιδικά διηγήματα (1976) ISBN 960-393-135-7
- «Θησέας», παιδικά διηγήματα ISBN 960-344-771-4
- «Ο μεγάλος Δεκέμβρης», Αθήνα, εκδ. Μαρής-Κοροντζής, παιδικά διηγήματα (1945)
- «Κραυγή στα πέρατα», Αθήνα, εκδ. Παλμός, ποιητική συλλογή (1954)
- «Θρηνολόι και άσμα για το σταυρωμένο νησί», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1975)
- «Το σπαθί και το φιλί», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1967)
- «Κοντσέρτο για δύο μυδράλια και ένα αηδόνι», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1973)
- «Πυρπολημένη μνήμη», Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1975)
- «Οι εφτά κύκλοι της μοναξιάς», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1975)
- «Τραγουδώ για την Κύπρο», Αθήνα, εκδ. Μόρφωση, ποιήμα (1956)
- «Ο λυράρης (Μιλτιάδης Μαλακάσης)», Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1974)
- «Ο κονταρομάχος (Κώστας Βάρναλης)», Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1974)
- «Ο εξάγγελος (Άγγελος Σικελιανός)», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποίηση (1976)
- «Καραγκιόζης ο Έλληνας», Αθήνα, εκδ. Δωρικός
- «Ο γολγοθάς μιας ελπίδας», Αθήνα, εκδ. Δωρικός
- «Μενέλαος Λουντέμης Απανθίσματα», Αθήνα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα (2004) του Δαυίδ Ναχμία
- «Μια Νύχτα με πολλά φώτα,κάτω από μια πόλη με πολλά Αστέρια», εκδ. Ελληνικά Γράμματα (1934) του Δαυίδ Ναχμία
Μεταφράσεις
- «Το σπίτι της ομίχλης», Θεόδωρου Κωνσταντίν, μυθιστόρημα
- «Μορομέτε», Μαρίν Πρέντα, μυθιστόρημα
- «Και τους καταδικάσα όλους σε θάνατο», Τίτους Πόποβιτς, μυθιστόρημα
- «Πέρα απ' τς αμμόλοφους», Φάνους Νεάγκου, μυθιστόρημα
- «Πύρινα άλογα», Ίον Μπραντ, ποίηση
- «Το λουλούδι της στάχτης», Εουτζέν Ζεμπελεάνου, Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποίηση (1974)
- «Οι φρουροί των ανέμων», Βίρτζιλ Θεοδορέσκου, ποίηση
- «Ο ιππότης της μοναξιάς», Ζέο Ντιμιτρέσκου, ποίηση
- «Σαρκασμοί και εφιάλτες», Μαρίν Σορέσκου, ποίηση
- «Ένας άνθρωπος Οστην αγορά», Ντομίτρου Ποπέσκου, ποίηση
- «Άσπιλοι κι αμόλυντοι», Χόρια Λοβινέσκου, Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό-σατυρικό (1975)
Σημειώσεις και παραπομπές
- ^ Σύμφωνα με το Δήμο Εξαπλατάνου, φέρεται γεννημένος το 1911. Άλλες πηγές τον εμφανίζουν γεννημένο το 1906 ή το 1907.
"Μενέλαος Λουντέμης" από το Δήμο Εξαπλατάνου. - ^ Η ιστοσελίδα του Δήμου Εξαπλατάνου
- ^ "Πολιτισμός: Μενέλαος Λουντέμης" από τη Δημοτική Επιχείρηση "Καταρράκτες Έδεσσας" (ΔΕΚΕ).
- ^ «Μεγάλος Ξεριζωμός»: ο βίαιος επαναπατρισμός των προσφύγων του Πόντου και της Μικράς Ασίας στην Ελλάδα, κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
- ^ "Λουντέμης Μενέλαος" - Ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία από την ιστοσελίδα Logotexnia.com.
- ^ "Μενέλαος Λουντέμης" από το 4ο Δημοτικό Σχολείο Αριδαίας.
- ^ Σύμφωνα με άλλες πηγές χάνει την ελληνική του ιθαγένεια το 1962. BOOKSINFO.GR
- ^ Κυκλοφόρησε και έκδοση γ’ εκ νέου επεξεργασμένη, Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1966).
- ^ Κυκλοφόρησε και έκδοση β΄με τίτλο "Οι τουρκοφάγοι - Το κρασί των δειλών", Αθήνα, εκδ. Δωρικός, (1966).
Πηγές
- "Λουντέμης Μενέλαος", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τομ. 5, Αλέξανδρου Ζήρα, Αθήνα, εκδ. Εκδοτικής Αθηνών, (1986).
- "Μενέλαος Λουντέμης", Η μεσοπολεμική πεζογραφία - Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τόμ. Ε΄, σ.232-252, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Αθήνα, εκδ. Σοκόλης, (1992).
- "Έλληνες συγγραφείς", επιμ. Γιώργου Γούλη, Ινστιτούτο Επιμορφωτικών Βοηθημάτων, εκδ. Εταιρίας Λογοτεχνικών Εκδόσεων.
- Συλλογή με τα ποιήματα του κυκλοφορεί από τις εκδ. Ελληνικά Γράμματα, υπό τον τίτλο "Τα Ποιητικά του" ISBN 960-344-694-7.
- "Ο δικός μας Μενέλαος Λουντέμης", Αθήνα, Φώτη Σιούμπουρα (2005).
Συζητήσεις και συνεντεύξεις του δημοσιογράφου με το μεγάλο Έλληνα συγγραφέα. - "Βόλος, ένας αιώνας. Από την ένταξη στο ελληνικό κράτος (1881) ές τους σεισμούς (1955)", Εκδόσεις Βόλος, Βόλος 1999, σ. 205-6.
- Μενέλαος Λουντέμης "Ένα παιδί μετράει τ'άστρα", Αθήνα, ειδική έκδοση για την εφημερίδα Το Βήμα, (2012)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Μενέλαος Λουντέμης του Δαυίδ Ναχμία (Αρχείο ντοκιμαντέρ της Δημόσιας Τηλεόρασης - πρώην Ε.Ρ.Τ.)
1 σχόλιο:
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ κύριε ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΡΑ.
Καταφέρατε να με συγκλονίσετε !!!
Σας ευχαριστώ
Με ευγνωμοσύνη
Γιώργος Πολ. Ιωαννίδης
www.g-ioannidis.gr
Δημοσίευση σχολίου