ΒΑΛΥΡΑ ΙΘΩΜΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΤΚ 24002, ΤΗΛ.2724071016
Την 181η επέτειο της μεσσηνιακής επανάστασης του 1834, προς τιμήν των πρωταγωνιστών της, Γιαννάκη Γκρίτζαλη Μητροπέτροβα και Τζαμαλή, γιορτάστηκε την Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου από την Τοπική Κοινότητα Ψαρίου του Δήμου Οιχαλίας. Πρόκειται για την πρώτη κοινωνική επανάσταση στη νεότερη ελληνική ιστορία που στρεφόταν κατά του Όθωνα και της αντιβασιλείας του. Η επανάσταση ξεκίνησε την 29η Ιουλίου 1834, με την αιφνιδιαστική κατάληψη της Κυπαρισσίας, που ήταν η πρωτεύουσα του Νομού Μεσσηνίας, από τον Γιαννάκη Γκρίτζαλη και τους Σουλιμοχωρίτες «Ντρέδες» του.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει θεία λειτουργία στον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου κι επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη των πρωταγωνιστών της μεσσηνιακής επανάστασης, κατάθεση στεφάνων στην οικία του Γιαννάκη Γκρίτζαλη, απαγγελία ποιημάτων από μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Δωρίου και παραδοσιακούς χορούς από τον Σύλλογο Γυναικών Δωρίου. Στον χώρο της εκδήλωσης θα εκτέθηκαν ιστορικά κειμήλια της περιόδου της επανάστασης του 1821 από την ιδιωτική συλλογή του Χ. Κατσαμπάνη.Ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης.
Για να μην ξεχνάμε την τοπική μας ιστορία, αναδημοσιεύω την κοινωνική μεσσηνιακή επανάσταση που είχα δημοσιεύσει στην ιστοσελίδα μου, στις 14-9-2011,με μεγάλη επισκεψιμότητα.Γερμανοί τότε, γερμανοί τώρα.Κάτι δεν πάει καλά με τους πολιτικούς χωρίς πολιτική.Την 181η επέτειο της μεσσηνιακής επανάστασης του 1834, προς τιμήν των πρωταγωνιστών της, Γιαννάκη Γκρίτζαλη Μητροπέτροβα και Τζαμαλή, γιορτάστηκε την Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου από την Τοπική Κοινότητα Ψαρίου του Δήμου Οιχαλίας. Πρόκειται για την πρώτη κοινωνική επανάσταση στη νεότερη ελληνική ιστορία που στρεφόταν κατά του Όθωνα και της αντιβασιλείας του. Η επανάσταση ξεκίνησε την 29η Ιουλίου 1834, με την αιφνιδιαστική κατάληψη της Κυπαρισσίας, που ήταν η πρωτεύουσα του Νομού Μεσσηνίας, από τον Γιαννάκη Γκρίτζαλη και τους Σουλιμοχωρίτες «Ντρέδες» του.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει θεία λειτουργία στον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου κι επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη των πρωταγωνιστών της μεσσηνιακής επανάστασης, κατάθεση στεφάνων στην οικία του Γιαννάκη Γκρίτζαλη, απαγγελία ποιημάτων από μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Δωρίου και παραδοσιακούς χορούς από τον Σύλλογο Γυναικών Δωρίου. Στον χώρο της εκδήλωσης θα εκτέθηκαν ιστορικά κειμήλια της περιόδου της επανάστασης του 1821 από την ιδιωτική συλλογή του Χ. Κατσαμπάνη.Ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Μεσσηνιακή επανάσταση του 1834
είναι μία σημαντική, αν και αγνοημένη, στιγμή της ελληνικής ιστορίας,
καθώς πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη κοινωνική επανάσταση αλλά και
για την πρώτη διεκδίκηση Συντάγματος από τον ελληνικό λαό.
Η
ιστορία είναι ασφαλώς η μεγάλη μας δασκάλα. Οι λαοί αντλούν δύναμη
και αποκτούν αυτογνωσία και αυτοεκτίμηση από το βάθος της.
Δυστυχώς
εμείς οι Έλληνες τη δασκάλα μας που σίγουρα είναι ανώτερη απ΄ όλες τις
άλλες δεν την αφήσαμε να μας τα διδάξει. και το χειρότερο: πολλές φορές
βάζουμε τα διδάγματα της Ιστορίας στα αζήτητα, για να εξυπηρετήσουμε
σκοπιμότητες και ιδεολογήματα. Ορισμένα γεγονότα τα εξωραΐζουμε και άλλα
τα υποβαθμίζουμε ή τα αποσιωπούμε τελείως, με αποτέλεσμα να
μετατρέπουμε την ιστορία σε προπαγάνδα.
ΑΠΟ ΤΗ ΦΕΤΙΝΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ 2015 ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1834.
ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΡΙΦΙΛΙΑΣ, ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΟΥΛΗΣ, ΕΛΕΝΗ ΑΛΕΙΦΕΡΗ, ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ
Μας
ειρωνεύονται συχνά οι ξένοι. Το ζούμε αυτό και στις μέρες μας. Το
χειρότερο είναι ότι αν αντιλαμβανόμαστε ότι εμείς τους δίνουμε τέτοια
δικαιώματα με τη συμπεριφορά μας.
Είναι
πολλές οι αναλογίες των εποχών. Και τότε, πιο δικαιολογημένα ασφαλώς , ο
λαός μας αναζητούσε πυξίδα. Η καταφυγή στους «έξω» ποτέ δεν μας
βοήθησε, γιατί εμείς δεν ακούμε τη δασκάλα μας, την Ιστορία μας, και
έτσι σήμερα είμαστε στο μεσοπρόθεσμο και στο μνημόνιο, που μας επέβαλλε η
τρόικα.
Μας
ειρωνεύονταν, και μας ειρωνεύονται συχνά οι ξένοι. Το ζούμε αυτό και
στις μέρες μας. Το χειρότερο είναι ότι αν αντιλαμβανόμαστε εμείς ό,τι
τους δίνουμε τέτοια δικαιώματα, με τη συμπεριφορά μας.
Ένα
από αυτά που έχουν σκόπιμα υποβαθμιστεί από τη διδασκόμενη Ιστορία
είναι και η Μεσσηνιακή Επανάσταση του 1834. (όπως έγινε και πριν λίγα
χρόνια με την ιστορία του δημοτικού που έγραψε η κυρία Ρεπούση). Ένα
ιστορικό γεγονός που συνέβαλε όσο λίγα στη θεμελίωση του νεοελληνικού
κράτους.
Πέρασαν 177 χρόνια, από τη Μεσσηνιακή Επανάσταση του 1834 και η ιστορία επαναλαμβάνεται, για 11η
φορά, στις μέρες μας. Ο κομματικός συνδικαλισμός, οι ημέτεροι
αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί σε διάφορα γραφεία , (γιατί δεν άντεχαν τη
διδασκαλία στην τάξη του σχολείου ή γιατί ήθελαν να λουφάρουν), οι
υπερχρεωμένοι ΟΤΑ και ΔΕΚΟ, οι ρουσφετολογικοί διορισμοί , ο δανεισμός
της χώρας με τα διάφορα πακέτα και δάνεια, πολλά νοικοκυριά να ζουν με
δανεικά, η κακοδιαχείριση-κατασπατάληση χρημάτων, η μη κατάργηση του
νόμου περί ευθύνης υπουργών, τα σκάνδαλα
Χρηματιστηρίου-Βατοπεδίου-Υποβρυχίων-Στημένα Παιχνίδια Ποδοσφαίρου
κ.λ.π. και η ατιμωρησία των καταχραστών του δημοσίου χρήματος , φτάσανε
τη χώρα στο χείλος του γκρεμού, ζητώντας και πάλι την έξωθεν βοήθεια,
από τους «Προστάτες-Δυνάστες» ΔΝΤ-ΕΕ-ΕΚΤ, γιατί μας αποκρύπτουνε την αλήθεια για το ΑΕΠ και Εθνικό μας Χρέος, κάνοντας η εκάστοτε κυβέρνηση εικονικούς προϋπολογισμούς.
Η
Μεσσηνιακή Επανάσταση δεν έχει προβληθεί όσο της αξίζει, και οι
διάφορες εκδηλώσεις που γίνονται κάθε χρόνο, στις 15 Σεπτεμβρίου, στη
γενέτειρα του πρωταγωνιστή της επανάστασης, Γιάννη Γκρίτζαλη, στο Άνω
Ψάρι Τριφυλίας, δεν προβάλλουν τα αίτια που οδήγησαν στην επανάσταση
και ποιες ήταν στη συνέχεια οι συνέπειες. Ότι γίνεται σήμερα στις μέρες
μας από το ΔΝΤ. ΕΕ και ΕΚΤ(οι Γερμανοί ξανάρχονται) έγινε ακριβώς το
ίδιο , και το 1834, από τους βαβαροκράτες «προστάτες-δυνάστες», παρουσία
του ανώριμου τότε παιδιού, βασιλιά Όθωνα, που μας τον έφεραν οι ξένες
δυνάμεις ,μετά τη δολοφονία του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη
Καποδίστρια.
Ήταν
Ιούλιος του 1834, όταν στη Μεσσηνία ξέσπασε η κοινωνικοοικονομική
επανάσταση με αιτήματα: την αποφυλάκιση των αγωνιστών Κολοκοτρώνη και
Πλαπούτα, την παραχώρηση συντάγματος, την κατάργηση της βαριάς
φορολογίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Επικεφαλής της επανάστασης ήταν ο
Μητροπέτροβας κι ο Γιαννάκης Γκρίτζαλης, κι οι δυο τους μέχρι θανάτου
πιστοί στον Κολοκοτρώνη και το απόδειξαν στον εμφύλιο του 1825 που ήταν
μαζί φυλακισμένοι στην Ύδρα.
Στις 16 Αυγούστου του 1834, η κυβέρνηση Κωλέττη κήρυξε τον στρατιωτικό νόμο και ο Βαβαρός στρατηγός Χρ. Σμαλτς έγινε, (που θα ιδούμε παρακάτω τα έργα και τις ημέρες του) αρχηγός των κυβερνητικών δυνάμεων. Η επανάσταση πνίγηκε στο αίμα των μαχητών της, έπειτα από σειρά μαχών, στις οποίες οι επαναστάτες νικήθηκαν. Αμέσως στήθηκε το «Κατά την Μεσσηνίαν και Καρύταιναν Έκτακτον Στρατιωτικόν Δικαστήριον».
Ο
Γιαννάκης Γκρίτζαλης και ο Αναστάσιος Τζαμαλής καταδικάστηκαν σε θάνατο
και εκτελέστηκαν αμέσως. Σε θάνατο καταδικάστηκε επίσης και ο γέρο
Μητροπέτροβας , αλλά ο Όθωνας μετέτρεψε την ποινή του σε ισόβια.
Αποφυλακίστηκε στις 25 Μαρτίου του 1835. Αποσύρθηκε στο χωριό του
Γαράτζα (Μέλπεια) και πέθανε στις 12 Μαρτίου του 1838.
Η οργάνωση των κοινοτήτων 1828-1831
Η
πολιτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα βασίστηκε στην οικογένεια.
Οι οικογένειες συνδέονται με δεσμούς αίματος και δεσμούς αμοιβαίων
συμφερόντων. Για να φροντίζουν τις υποθέσεις τους , όλα τα μέλη της
κοινότητας συγκεντρώνονται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Μάρτη για
να εκλέξουν τους δημογέροντες ,δικαστές που το ονομά τους αναφέρεται
στα ποιήματα του Ομήρου. Αρχίζουν με την εκφώνηση της έκθεσης των
Δημογερόντων για τη διοίκηση της περασμένης χρονιάς και κάνουν έπειτα
τον έλεγχο των λογαριασμών. Μετά προτείνονται στην συνέλευση αποφάσεις
που πρέπει να εφαρμοστούν την επόμενη χρονιά και τελειώνουν με την
επικύρωση των δημογερόντων στο λειτουργημά τους ή την αλλαγή τους. Οι
παραιτηθέντες προτείνουν άλλους τους οποίους η κοινότητα έχει το
δικαίωμα να απορρίψει ή να ζητήσει άλλους υποψηφίους. Ο αριθμός των
δημογερόντων ποικίλει ανάλογα με τις ανάγκες της κοινότητας. Διαλέγουν 1
για τα χωριά και 3 για τις πόλεις, οι οποίοι μοιράζονται την εποπτεία
και τον έλεγχο της τοπικής εξουσίας, την αγορανομία και τα κοινοτικά
έσοδα.{Μ. Μοσχοβάκη. Το δημόσιο δίκαιο στην Τουρκοκρατία Αθήνα 1884}.Οι
δημογέροντες ή κοτζαμπάσηδες παραδίνανε στους Τούρκους τα ποσά που τους
ζητούσαν και δεν τους ενδιέφερε για τα ποσά που έμεναν στους
κοτζαμπάσηδες. Συχνά δημιουργούνταν αναταραχές ,φόνοι και εξόντωση
χωριών και οικογενειών όταν δεν τα έβρισκαν στη μοιρασιά. Η λαϊκή
διοίκηση των κοινοτήτων μετατράπηκε σε μια κυβερνητική μηχανή που τη
κινούσε το χέρι του αρχηγού του κράτους. Κάθε χρόνο οι εκλεγμένοι
δημογέροντες έλεγχαν την αστυνομία, τα τελωνεία και όλη τη διοίκηση,
με ένα ληξίαρχο που φύλαγε τις διαθήκες και τα συμφωνητικά των
οικογενειών και του εμπορίου. Οι δημογέροντες είχαν στη διαθεσή τους 30
ενόπλους και έπαιρναν ο καθένας 2 γρόσια την ημέρα. Οι δημογέροντες
ήταν υποχρεωμένοι όπως και τα μέλη των επιτροπών να κάνουν απολογισμό
της διαχειρισής τους , που ήταν σχεδόν φανταστικός, με αποτέλεσμα να
γεννηθούν και να πληθύνουν τα κακά, οι διασπαθίσεις και καταπιέσεις
,επειδή οι κακοί δημογέροντες έκαναν πολλές φορές του κεφαλιού τους ,
ικανοποιώντας τα πάθη και την απληστία τους. Τα χωριά, μοναστήρια,
κωμοπόλεις και πόλεις πρέπει να συνενωθούν σε διαμερίσματα ή διοικήσεις
και αυτές με τη σειρά τους σε επαρχίες. Όπως κάθε διοίκηση έχει
επίσκοπο και νομάρχη έτσι και η επαρχία θα έχει έναν αρχιεπίσκοπο και
έναν έπαρχο ή κυβερνήτη, με ένα συμβούλιο διοριζόμενο και
μισθοδοτούμενο από την κυβέρνηση και ένα στρατιωτικό κυβερνήτη. Οι
νομάρχες θα υπάγονται στον έπαρχο και οι δημογέροντες στον νομάρχη. Με
ένα διάταγμα στις 9 Φεβρουαρίου του 1830 εκχώρησε για ταμεία των
επαρχιών 7 διαφορετικούς φόρους (Φρειδερίκος Τίρς. Τόμος Α σελ.188-9 )
τους οποίους θα χρησιμοποιούσαν για την επιδιόρθωση εκκλησιών, σχολείων,
νοσοκομείων δημοσίων κτιρίων, υδραγωγείων, μύλων, καναλιών, γεφυρών,
δρόμων κ.λ.π .
Οι 7 διαφορετικοί φόροι ήταν οι:
1ος
φόρος . 5 λεπτά για κάθε πρόβατο ,κατσίκι και αρνί. 20 λεπτά για
χοίρους και άλλα μεγάλα ζώα. Εξαιρούνται τα ζώα που ήταν για μεταφορές
και όργωμα.
2ος φόρος. 5% για εισοδήματα από σπίτια –καταστήματα
3ος φόρος. 3 φοίνικες το μήνα για εμπόρους κρασιών-ποτών.
4ος
φόρος. 9% στα ενοίκια πανδοχείων, καφενείων και χανίων , ενώ ο
ιδιοκτήτης πλήρωνε φόρο 9%, στο ποσό που έπαιρνε από το ακίνητο.
5ος
φόρος. 20 λεπτά ανά χιλιάδα τούβλα από ιδιώτη και 40 λεπτά από δημόσια
επιχείρηση. 4 λεπτά ανά στατήρα ασβέστη και 10 λεπτά για το γύψο.
6ος φόρος. 2-8 φοίνικες το μήνα για κάθε ψαρόβαρκα και
7ος φόρος. 1-4 φοίνικες για οτιδήποτε φορτίο μεταφερόταν στην αγορά για πούλημα.
Τα
χρήματα από τους φόρους των εισοδημάτων ξόδευε η «βαβαρική κυβέρνηση»
για τις ανάγκες ολόκληρου του έθνους , αλλά ελάχιστα ξαναγύριζαν στη
πηγή για να εξυπηρετηθούν οι οποιεσδήποτε ανάγκες των τοπικών κοινωνιών
των επαρχιών. Η είσπραξη φόρων από φοροεισπράκτορες και η προσωπική
εργασία διατηρήθηκε στις κοινότητες μέχρι τη δεκαετία του 1970.
Επιβάλλεται
η συνένωση των επαρχιών σε μια κεντρική εξουσία για να πατάσσονται οι
καταχρήσεις και για τις παρανομίες θα πρέπει να υπάρχει μια γενική
ανώτατη εξεταστική επιτροπή η ονομαζόμενη γερουσία , που θα αποτελείται
από 2 συμβούλια και το ένα θα εκλέγεται από το κυβερνήτη και το άλλο
από το λαό . Η εκλογή θα γινόταν σε κάθε επαρχία από όλους του
δημογέροντες των χωριών ,πόλεων και διοικήσεων. Όμως οι 16 έπαρχοι
ήταν άσχετοι με τις τοπικές υποθέσεις και είχαν στη διαθεσή τους μια
υπαλληλία απαθή , αμαθή και αδιάφορη (ισχύει και στις ημέρες μας, γιατί
δεν υπάρχει αξιολόγηση). Φυλάκιζαν πολλές φορές τους φοροεισπράκτορες
όσοι δεν μπορούσαν να εξοφλήσουν στην κυβέρνηση την τιμή της δεκάτης .
Επίσης η κυβέρνηση κατείχε όλους σχεδόν τους μύλους γιατί ήταν η κύρια
πηγή εσόδων. Υπολογίζεται ότι από τους 6000 μύλους που υπήρχαν σε
λειτουργία, το κράτος είχε τους 5500.
Οι εθνικές γιορτές περιελάμβαναν την 1η ημέρα αφιερώματα σε εκείνους που σκοτώθηκαν αγωνιζόμενοι για την ελευθερία στην πατρίδα, την 2η για παρελάσεις και γυμναστικές επιδείξεις , την 3η για αρματοδρομίες και ιπποδρομίες και οι υπόλοιπες σε λυρικά έργα χορωδίες, τραγωδίες και κωμωδίες.
Φρ. Τίρς. Η εποχή του Καποδίστρια 1828-1831 . Τόμοι Α,Β. Εκδ. ΤΟΛΙΔΗ.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ (Μακρυγιάννης)
Ο
Μακρυγιάννης* με τον οξύτατο πολιτικό του λόγο μας περιγράφει, για
τους βαβαροκράτες, που έφερε μαζί του ο Όθωνας στην Ελλάδα. Αυτείνοι
αφεντάδες μας και μείς ειλωτές τους . Πήραν τα καλλίτερα υποστατικά ,τις
καλλίτερες θέσες, τους σπιτότοπους , στα υπουργεία βαρείς μιστούς.
Δανείζουν τα χρηματά τους 2% και 3% το μήνα , παίρνουν υποθήκες – σ’
ένα χρόνο και λιγότερον κάνει 10 και το παίρνει 1 ,γίναν όλοι διοχτήτες.
Κριταί αύτείνοι, αφεντάδες αυτείνοι, όπου να πάνε οι Έλληνες όλο ξυλιές
τρώνε. Η φτώχεια άξηνε, λίγο φταίξιμο να κάνει ο αγωνιστής, χάψη
(φυλακή). Άλλος επί ζωγής, άλλος κόψιμον με την τζελοτίνα……γιόμωσαν οι
χάψες του κράτους.
Να
δώσετε εις τους απλούς 50 στρέμματα γης και κατ’ αναλογία να πάτε μέχρι
το βαθμό του χιλίαρχου, γιατί τα μοναστήρια κατέχουν το 1\4 του
ελληνικού εδάφους. Η ελέω Θεού μοναρχία που επιβλήθηκε στη χώρα από τις
προστάτιδες δυνάμεις , στεριώνει πιο πολύ τις φεουδαρχικές δυνάμεις
στην εξουσία. Μας κατάργησαν την τοπική αυτοδιοίκηση και μας εφάρμοσαν
τα συστήματα του βαυαρικού φεουδαρχισμού. Η μετέπειτα επανάσταση της 3ης
Σεπτεμβρίου του 1843 είχε πολλά κοινά σημεία με τη μεσσηνιακή
επανάσταση, και με πρωταγωνιστή το Μακρυγιάννη, που υποχρέωσε τον
Όθωνα να παραχωρήσει σύνταγμα και να αντικαταστήσει τους βαβαροκράτες
στις διάφορες θέσεις που κατείχαν, από Έλληνες.
*Άπαντα Μακρυγιάννη, τόμος 1ος , ιστορικές εκδόσεις 1821, Έλλη Αλεξίου, Γιάννης Βλαχογιάννης.
Εφημερίδα Αθηνά αρ. φύλου 678, 16, 1 παρ. 38 σελ. 672γ
Το πλιάτσικο των βαβαροκρατών στη Μεσσηνία
Το
1833 τα Βαυαρικά αποσπάσματα του Φέδερ αφάνισαν εξ ολοκλήρου τον Δήμο
Δερρών ενεργούντα εναντίον εκείνων, μερικοί από τους οποίους διαμένουν
στην περιφέρεια Μελιγαλά, διότι ζωοτροφούν με πολυποίκιλα φαγητά και
τρώγουν όρνιθες, γάλους, σκοτώνουν δε και χοίρους.( Αθηνά αρ. φύλου 678,
16, 1 παρ. 38 σελ 672γ).
Στον
εμφύλιο του 1848 ο Τζεφερεμινέος ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΥΚΟΣ ξεσήκωσε τους
δυσαρεστημένους Έλληνες μέχρι την Κορινθία. [ Ιστορία Τρικκάλων
Κορινθίας, Σπύρου Γ.Σταυρόπουλου σελ 632-634, ΓΑΚ Φ258, ένθετο
Ελευθεροτυπίας τεύχος 47.
Στα
1839 δήμαρχος υπηρετούσε ο Βασίλης Λινάδρος από τη Βαλύρα και έδρα του
Δήμου ήταν η Βαλύρα (εδ. Αθηνών Αιών φυλ. 170, 12/6/1840 σελ. 3). Στο
φύλλο της εφημερίδας Βαλύρα υπάρχει αναλυτική περιγραφή στη βιογραφία
του Λινάρδου, του οποίου η φωτογραφία και η φουστανέλλα του με όλο τον
εξωπλισμό της σώζονται στο σπίτι του συγχωρεμένου Ξενοφώντα
Καρτερολιώτη.
Το
σπίτι της έδρας του δήμου ΔΕΡΡΩΝ βρίσκεται στην περιοχή ¨ΚΡΗΤΙΚΟΡΟΥΓΑ¨
στη Σκάλα. Ήταν και έδρα του Ειρηνοδικείου Δερρών και στρατηγείο από
τον πρωθυπουργό Γ. Κουντουριώτη κατά την παραμονή του στη Σκάλα το 1825.
Κατά
το Μάϊο του 1839 ο Δήμαρχος Βασίλης Λινάρδος δια των εθνοφυλάκων του
κατόρθωσε να παγιώσει την ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής του και να
συλλάβει το ληστή Κουμπαρούλη. (εδ. Αθηνών Αιών αρ. φ. 160 5/5/1840 σελ.
3).
Στις 8 Μαρτίου1838 διορίστηκε εισπράκτορας από τη Βαλύρα ο παλαιός αγωνιστής Αναγ. Καρτερολιώτης
Με
το ΒΔ της 17 Αυγούστου 1840 ο Δήμος Δερών καταργήθηκε και τα δύο χωριά
υπήχθησαν στο Δήμο Οιχαλίας. Η Σκάλα ορίσθηκε σαν έδρα του Δήμου
Οιχαλίας αλλά αργότερα με παρέμβαση των αδελφών Γιάννη και Περικλή
Μπούτου , παππούδες του Γιάννη Μπούτου ,έδρα ορίστηκε ο Μελιγαλάς. Με το
νόμο « ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ »η ΒΑΛΥΡΑ έγινε έδρα του επανασυσταθέντος δήμου
ΙΘΩΜΗΣ. Στη ΜΕΣΣΗΝΙΑ έγιναν 29 δήμοι και 2 κοινότητες , ενώ πριν ήταν 8
δήμοι 272 κοινότητες και 496 οικισμοί. Στην ΕΛΛΑΔΑ έγιναν 900 δήμοι
και 133 κοινότητες, ενώ πριν ήταν 434 δήμοι, 5343 κοινότητες και
12.548 οικισμοί.
Το ιστορικό της Μεσσηνιακής Επανάστασης του 1834
Επίσημη Έκθεσις
Προς την επί των Στρατιωτικών Β. ΓραμματείανΗ συνωμοσία σχηματίστηκε κατά τον Φεβρουάριο, καθόσον εξάγεται ήδη από τα λεγόμενα παρά διαφόρων συνωμοτών. Από τις 27 του μηνός τούτου ο αποστάτης Κόλιας Πλαπούτας μάζευε στρατιώτες στο χωριό Μπέλεση. Στις 28 ξεκίνησε ο Μήτρος, αδελφός του για του Τζάχα, χωρίον της Ολυμπίας, με ολίγους. Την 29 του ιδίου μηνός, το εσπέρας , κινήθηκε ο Μήτροπέτροβας με τους Γαρατζαίους και μερικούς άλλους των γύρω χωρίων, όλους προς Ανδρούσαν. Οι λαοί της Μεσσηνίας και της Μεγαλόπολης υπό τους αρχηγούς των Μήτρον Πέτροβαν, Μήτρον Αναστασόπουλον, Γκρίντζαλην, Κόλιαν Πλαπούτα και τον Αναστάσιον Κουλόχεραν, ευρίσκονται ήδη κατά Μεσσηνίαν, Ανδρίτζαιναν και Λεοντάρι και φοβερίζουν να εισβάλουν και ενταύθα. Θεωρώ αναγκαίον να με εφοδιάσει η Κυβέρνησις με ισχυροτέρας, πλέον διαταγάς και οδηγίας, δια να δυνηθώ να ενεργώ αμέσως και χωρίς βραδύτητα τα χρέη μου και να εμψυχώσω επομένως τους ιδικούς μου και πιστούς εις τον θρόνον, διότι τοιαύτης φύσεως διαταγαί συμβάλλουν εις παρομοίας περιπτώσεις ως μία ένοπλος δύναμις. Τρίπολις 4 Αυγούστου 1834 Ο Συνταγματάρχης Νομοεπιθεωρητής των Β. Στρατευμάτων Κανέλλος Δεληγιάννης
Η
κατάθεση αυτή βεβαιωμένη επίσημα από τον Κανέλλο Δεληγιάννη,
αποδεικνύει το περιεχόμενο, της επανάστασης που είναι κοινωνικό,
πολιτικό και οικονομικό.
Ήταν η πρώτη οργανωμένη ένοπλη εξέγερση ενάντια στον Όθωνα και το θεσμό της βασιλείας. Yπήρχε μάλιστα σχέδιο ταυτόχρονης εξέγερσης της Πελοποννήσου, της Pούμελης και των νησιών Ύδρας και Σπετσών. Αυτό όμως δεν έγινε, γιατί ανακλήθηκαν στη Βαυαρία δύο από τα μέλη της τριμελούς αντιβασιλείας και η εξουσία πέρασε στον Άρμανσμπεργκ, ενώ σε κάποιες περιοχές της Στερεάς επιβλήθηκε στρατιωτικός νόμος από την κυβέρνηση Kωλλέτη.
Ορισμένοι
όμως ξεκίνησαν την εξέγερση, γιατί η μεγάλη συγκίνηση και η οργή
φούντωσε το ξεσηκωμό κατά της αντιβασιλείας και των Βαυαρών (Τώρα
έχουμε: Τη Σπίθα του Μίκη Θεοδωράκη, τους Αγανακτισμένους Πολίτες ,και
το κίνημα Δεν Πληρώνω). Εκτός απ’ αυτά, η περιφρόνηση των αγωνιστών, τα
αντιλαϊκά νομοθετήματα της αντιβασιλείας, η ξενοκρατία, η ακρίβεια, οι
νέοι φόροι με τεκμήρια τα παραθυρόφυλλα του σπιτιού και το φόροι στα
τσοπανόσκυλα, το άδικο της φυλάκισης του Κολοκοτρώνη και Πλαπούτα,
οδήγησαν τους Μεσσήνιους να κάνουν επανάσταση.
Η
επανάσταση ξέσπασε τον Αύγουστο, ενώ είχαν προηγηθεί τον Ιούλιο τοπικά
μικροεπεισόδια στα χωριά Βαλύρα, Μελιγαλά, όπως περιγράφουμε παρακάτω.
Αρχηγοί της ήταν ο Κόλιας κι’ ο Μήτρος Γ. Πλαπούτας, ο Γιαννάκης
Γκρίντζαλης, ο γέρο Μήτροπέτροβας, ο Νικήτας Ζερμπίνης, ο Ασημάκης
Στεργιόπουλος, ο Αναστ. Τζαμαλής, ο Μήτρος Αναστασόπουλος, ο Δημάκος
Τζαβέλης, ο Νικολός Μποζινάκης, που ήταν όλοι συμπολεμιστές, φίλοι και
συγγενείς των Πλαπούτα και Κολοκοτρώνη. Σκοποί
της επανάστασης ήταν , « να φτηνήνει ο βίος, να διώξουν τους
τυχοδιώκτες Φαναριώτες , να δίδουν μόνο το 10% στους δημητριακούς
καρπούς, να καταργήσουν το φόρο των ποιμνίων όλων, να δίδουν στους
μεν ιδιόκτητους αμπέλους 40 λεπτά το στρέμμα, στις δε εθνικές 120
λεπτά. Να τους δοθούν οι στρατιωτικοί βαθμοί, να αποδοθούν στους
στρατιωτικούς όσα έχουν να λάβουν από εκδουλεύσεις, να μείνει ελεύθερη η
υλοτομία στο καθένα ανεμπόδιστα , να ενθρονιστεί ο βασιλιάς, να
ελευθερωθούν οι στρατηγοί, και τέλος να φύγουν όλοι οι ξενόφερτοι
Βαυαροί.».
Με
τον Κολοκοτρώνη και τον Πλαπούτα στην φυλακή, οι βαβαροκράτες
«προστάτες-δυνάστες), άρχισαν να βάζουν σε εφαρμογή τα σχέδια τους για
την «αναδιοργάνωση» της χώρας, όπως έλεγαν, και τα οποία προέβλεπαν:
- Τη
δημιουργία τακτικού στρατού με βασικό κορμό Βαβαρούς. Λες και οι
Έλληνες αγωνιστές δεν αγαπούσαν αρκετά την πατρίδα τους και ήσαν
ανίκανοι και ανήμποροι να την προφυλάξουν και προστατέψουν.
-Ο Χριστόφορος Νέζερ, ένας τίμιος Βαβαρός υπολοχαγός , που υπήρξε ο πρώτος Χριστιανός φρούραρχος της Ακρόπολης , παραδέχεται ότι, ο στρατός αυτός κατά το μεγαλύτερο μέρος του αποτελείτο από τυχοδιώκτες που είχαν έλθει από τη Γερμανία. του Γερμανικού λαό. - Ο Αλέξανδρος Σούτσος με την καυστική του πένα στηλιτεύει την στρατιωτική αυτή μεταρρύθμιση με τα παρακάτω λόγια: Οι μιαροί! Διαλύσατε τον εθνικό μας στρατό. Οι μιαροί! Καταστρέψατε τον κάθε προμαχό μας και την αξιοπρεπειά του. Κήρυτταν ότι είναι ικανοί, να έχουν εκείνοι την ασφάλεια του κράτους, και τους Έλληνες να τους έχουν ως κτήνη.-Την αναδιοργάνωση, όπως την ονόμασαν, της κρατικής λειτουργίας με διοικητικές ενοποιήσεις συγκεντρωτικού χαρακτήρα, απέβλεπαν στην κατάργηση κάθε αυτοδιοικητικής οντότητας και στην ενίσχυση της απολυταρχικής εξουσίας, για να ελέγχουν τους πάντες και τα πάντα. Στη συνέχεια επέβαλαν την αναμόρφωση χειρότερου φορολογικού συστήματος. Στο φόρο της δεκάτης, δηλαδή του 10% που ίσχυε επί τουρκοκρατίας επί των προϊόντων γης, προστέθηκε ένα άλλο 15% ως φόρος επικαρπίας. Ακόμη καθιέρωσαν φόρο για όλα τα οικόσιτα ζώα συμπεριλαμβανομένων και των σκυλιών που φύλαγαν τα κοπάδια, τα λεγόμενα «σκυλιάτικα». Και τεκμήριο αποτελούσε ο αριθμός των παραθυριών του σπιτιού του καθενός. Ήσαν τα περιβόητα «παραθυριάτικα».
Οι
Έλληνες μη μπορώντας να αντέξουν αυτά τα βάρη άρχισαν να μιλάνε για τα
«καλά χρόνια», εννοώντας την περίοδο της τουρκοκρατίας. Όλα αυτά και με
τον Κολοκοτρώνη, Πλαπούτα και άλλους αγωνιστές στην φυλακή, δείχνουν ότι η Μεσσηνιακή Επανάσταση , που σωστά την είχε προβλέψει ο Μακρυγιάννης, λέγοντας ότι «κακά και ψυχρά θα τα πάμε με δαύτους» ήταν ντετερμενιστική, διεκδικώντας τα αυτονόητα.
Ήταν τότε, που για πρώτη φορά στην νεότερη ιστορία, οι τιμές των προϊόντων και η υψηλή φορολογία αποτέλεσαν αιτίες κοινωνικής εξέγερσης. Οι τελευταίοι στίχοι σ΄ ένα από τα τραγούδια του Γιαννάκη Γκρίτζαλη:«………ξήντα παράδες το σφαχτό, δυο γρόσια το μοσχάρι και τρία γρόσια τ΄ άλογο, ποιος θεός το υποφέρει», δείχνουν τον κοινωνικοικονομικό χαρακτήρα αυτής της Επανάστασης.
Ήταν η πρώτη κοινωνικονομική Επανάσταση στη νεότερη Ελληνική Ιστορία.Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια(27-9-1831) έγινε προσωρινή κυβέρνηση από τον αδελφό του Αυγουστίνο ,Κολοκοτρώνη και Κωλλέτη η οποία στη συνέχεια διαλύθηκε και τα 3 κόμματα Γαλλικό (Κωλλέτης) Ρωσσικό (Κολολοτρώνης) και Αγγλικό (Μαυροκορδάτος) άρχισαν μεταξύ τους να τρώγονται για τη κατάκτηση της εξουσίας. Έτσι χωρίστηκαν σε καποδιστριακούς και αντικαποδιστριακούς. Ο
Κολοκοτρώνης οχυρώθηκε στο Βαλτέτσι και οι αντικαποδιστριακοί Γρίβας
και Χατηχρήστος κατέλαβαν την Τριπολιτσά. Στις 29-6-1832 έγινε η πρώτη
εμφύλια σύγκρουση και από τους καποδιστριακούς σκοτώθηκαν 30 και
τραυματίστηκαν 17 , ενώ από τους αντικαποδιστριακούς σκοτώθηκαν 40 και
τραυματίστηκαν 22 καταλαμβάνοντες οι Καποδιστριακοί την Τριπολιτσά.
Στις 10 Ιουλίου έγινε νέα σύγκρουση και στις 5 Αυγούστου έγινε κατάπαυση
των εθνικών εμφυλίων συγκρούσεων. Στη Καλαμάτα, Παλαιά Ελλάδα και
πολλές επαρχίες της Πελοποννήσου επικρατούσε γενική αναρχία, εμφύλιοι
πόλεμοι ,λεηλασίες , ληστείες και φόνοι. Στις 25-1-1833 θα ερχόταν ο
βασιλιάς Οθωνας στην Ελλάδα οπότε σταμάτησαν οι εμφύλιοι και άλλοι πήγαν
να τον υποδεχτούν και άλλοι πήγαν στα μέρη τους.
Το 1833 ¨περί συστάσεως των δήμων και κοινοτήτων του κράτους¨ διορίστηκαν δήμαρχοι που ήταν αφοσιωμένοι στους βαβαροκράτες .
Όταν έγιναν οι πρώτες δημοτικές εκλογές σε όσους δήμους εκλέχτηκαν
αντίθετοι ,τους κατήργησαν. Έτσι οι 14 αρχικοί δήμοι της επαρχίας
Μεσσήνης από 14 που ήταν αρχικά έγιναν 6.
Στις 7-7-1834 ο Γιαννάκης Γκρίτζαλης καταγόμενος
από το Ψάρι Τρυφιλίας πήγε στην Κυπαρισσία και συνέλαβε το διοικητή
Δημήτριο Χρηστίδη και τον μετέφερε αυθημερόν στο Ψάρι φυλακιζοντάς
τον.. Στη συνέχεια εξέδωσε επαναστατικές προκηρύξεις για την αποφυλάκιση
του στρατηγού Κολοκοτρώνη και του γιού του Γενναίου καθώς και πολλών
άλλων ως αναρχικών κατά της αντιβασιλείας (Στον 1ο
εμφύλιο 1823-1825 ο Γκρίτζαλης με τον Κολοκοτρώνη και πολλούς άλλους
αγωνιστές, κλείστηκαν στις 6-2-1825, στη μονή του προφήτη Ηλία, στην
Υδρα).Τις αποδέχτηκαν ο πεθερός Μητροπέτροβας και Τζαμαλής οι οποίοι πήγαν στην Καλαμάτα και στρατοπέδεψαν. Εκεί ήταν ο βαυαρός Μαξιμιλιανός Φέδερ
με 1500 βαβαρούς στρατιώτες και 15 τηλεβόλα. Ο Γκρίτζαλης με 800
αρκάδες απέτυχε να συλλάβει το διοικητή της Ανδρίτσαινας Λυκούργο
Κρεστενίτη και έφυγε προς Πύργο , Γαστούνη, Βοστίτσα, Καλάβρυτα και
οχυρώθηκε στο χωριό Σόλα ή Σόλι. Απεστάλη από την τότε κυβέρνηση ο
συνταγματάρχης Σμαλτς , με 4000 βαβαρούς στρατιώτες ,1000 ιππείς, 30
τηλεβόλα και 3000 μισθοφόρους. Φθάνοντας στις 27 Ιουλίου ζητά τα όπλα
των ανταρτών και αφού δεν τα παρέδωσαν, την άλλη ημέρα 5 φορές οι
Αρκάδες πολεμήθηκαν από παντού , έχοντας πολλούς νεκρούς και από τις δυο
πλευρές. .Στις 30 Ιουλίου βλέποντας ο Γκρίτζαλης τη λυσσώδη ορμή των
κυβερνητικών στρατευμάτων και στερούμενος πολεμοφοδίων, τροφών και
νερού διέσχισε με παρατεταμένο το ξίφος του τον κυβερνητικό στρατό
,κρύφτηκε στη δασώδη περιοχή, χάνοντας 230 στρατιώτες. Στη συνέχεια
κατευθύνεται στο Μέγα Σπήλαιο, Βοστίτσα , Γαστούνη, Φανάρι και με 3
οπαδούς του κρύφτηκε στο Ψάρι. Συνελήφθηκε στις 12 Αυγούστου και
φυλακίστηκε στη Κυπαρισσία. Ο Γρίβας ελευθέρωσε το Χρηστίδη και τους
άλλους κρατούμενους και πήγαν στην Κυπαρισσία όπου ανέλαβαν τα καθηκοντά
τους.
Στις
7 Αυγούστου ο στρατηγός Σμαλτς, με 2.000 στρατιώτες, επιτέθηκε στους
εξεγερμένους και τους απώθησε. Σε όλες τις μάχες που ακολούθησαν οι
εξεγερμένοι ηττήθηκαν. Οι πρωτεργάτες της εξέγερσης επικηρύχθηκαν αντί
του ποσού των 30.000 δραχμών ο καθένας. Αποφασίσθηκε, επίσης, ο
αφοπλισμός των κατοίκων όσων χωριών πήραν μέρος στην εξέγερση, ενώ το
χωριό Aσλάναγα (Άρις) πυρπολήθηκε και όλοι οι πρωτεργάτες
συνελήφθησαν.
Στη
συνέχεια ο Γρίβας συνάντησε τον Σμάλτς στους Κωνσταντίνους Μεσσηνίας
και με 12000 στρατιώτες, 35 τηλεβόλα κινήθηκαν στην Καλαμάτα που είχαν
στρατοπεδεύσει οι Μητροπέτροβας και Τζαμαλής, έχοντας μαζί τους 1600
αντάρτες. Συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν από το συνταγματάρχη Φέδερ στο
Νιόκαστρο Πύλου , όλοι οι επαναστάτες. Ο Τζαμαλής καταδικάστηκε και
τουφεκίστηκε στο Νιόκαστρο , ο Μητροπέτροβας καταδικάστηκε σε 15 χρόνια
φυλάκιση ,αργότερα αμνηστεύθυκε ,πήγε στη Γαράντζα και πέθανε στις
12-3-1838 σε μεγάλη ηλικία. Ο Γιαννάκης Γκρίτζαλης που ήταν ο νεώτερος
χιλίαρχος του αγώνα, καταδικάστηκε σε θάνατο, μη δεχόμενος να του δέσουν
τα μάτια και ο ίδιος έδωσε το σύνθημα να τον σκοτώσουν. Αργότερα ο
Όθωνας ζήτησε ποια χάρη θέλει να κάνει στη χήρα γυναίκα του και αυτή του
ζήτησε μια καμπάνα που δεν είχε η εκκλησία του χωριού, η οποία σώζεται
στο καμπαναριό της εκκλησίας και είναι η μικρότερη. Κάθε χρόνο οι φορείς
της περιοχής γιορτάζουν στις 15 Σεπτεμβρίου τη μνήμη τους για τον
αγώνα και τη λευτεριά που πρόσφεραν στη πατρίδα μας.
Στις
20-5-1835 ενηλικιώθηκε ο . Όθωνας και ανέλαβε τα βασιλικά του
καθήκοντα. Στην Αθήνα και άλλες πόλεις έγιναν δοξολογίες και εορταστικές
εκδηλώσεις. .Οι πιο πολλοί Έλληνες πίστεψαν πως αρχίζει μια νέα
περίοδος για τα κακά που βρήκαν την Ελλάδα (διωγμοί αγωνιστών, ακρίβεια
ζωής και συμπεριφοράς βαυαρών στους Έλληνες) από την αντιβασιλεία.
Τώρα όλα θα τελειώσουν, έλεγαν θα διώξει τους αντιβασιλείς και θα βάλει στη κυβέρνηση μυαλομένους και καλούς. Όλα θ’ αλλάξουν.
Ο
Όθωνας έδωσε χάρη στο Κολοκοτρώνη και πολλούς άλλους αγωνιστές, και ο
γιός του Γενναίος έγινε υπασπιστής του Όθωνα. Ο Όθωνας που κηδεμονευόταν
από τον Αρμανσπεργκ και ήθελε να τον κάνει γαμπρό του, μετέτρεψε την
Ελλάδα σε επαρχία της Βαβαρίας. Ο Όθωνας ήταν πνευματικά καθυστερημένος
,λίγο κουφός ,έπασχε από σεξουαλική ανεπάρκεια και από το σοϊ του βγήκαν
πολλοί τρελοί, ηλίθιοι και έκφυλοι και πέθανε μισότρελλος στη Βαβαρία
μετά την εκθρονισή του από την Ελλάδα το 1862.Από τα μέσα του 1835 στην
Αθήνα ,Ρούμελη και Μοριά ξέσπασαν αντάρτικα κινήματα Πολλοί μισούσαν τον
Αρμανσπεργκ για το νόμο της δασονομίας που απαγόρευε να ξεχερσώσουν τα
δάση και τιμωρούνταν όσοι έβαζαν πυρκαγιές. Οι αγρότες όχι μόνο δεν
συμμορφώθηκαν ,αλλά σκότωσαν τους βαυαρούς δασοφύλακες. Ο λαός τους
αντάρτες τους έλεγε αγωνιστές, ενώ τα όργανα της εξουσίας, που ήταν
ΒΑΒΑΡΟΚΡΑΤΕΣ, τους αποκαλούσαν ληστές. Οι πιο πολλοί καπετάνιοι ήταν
παλιοί αγωνιστές και είχαν προσχωρήσει σε αυτούς, πολλοί ληστές που
είχαν κάνει φόνους και ληστείες. Φτάσαμε έτσι στην επανάσταση της 3ης
Σεπτεμβρίου, του 1843, όπου υποχρεώθηκε ο Όθωνας στη παραχώρηση του
συντάγματος και το πολίτευμα να είναι η συνταγματική μοναρχία.
|
Η
Μεσσηνιακή Επανάσταση ήταν μια λαϊκή εξέγερση. Και εκείνοι που την
έκαναν ήσαν οπλαρχηγοί, που διακρίθηκαν και επιβραβεύτηκαν για την
συνεισφορά τους στον αγώνα της παλιγγενεσίας.
Ο Γιαννάκης ο Γκρίτζαλης υπήρξε ο νεότερος χιλίαρχος της Επανάστασης του 1821 και ο πεθερός του, ο Μητροπέτροβας, ο γηραιότερος. Και ενώ θα μπορούσαν να εξαργυρώσουν, μετά την απελευθέρωση, χωρίς να διεκδικήσουν τίποτα για τον εαυτό τους συνέχισαν να αγωνίζονται. Γιατί, όπως έδειξαν τα μετέπειτα γεγονότα, κατάλαβαν ότι η λευτεριά ενός λαού δεν ολοκληρώνεται μόνον με την αποχώρηση του κατακτητή, αλλά απαιτείται και η κοινωνική απελευθέρωση των υποδούλων. Και τέτοια απελευθέρωση ο ελληνικός λαός, που την περίμενε με τόση λαχτάρα, δεν τη γνώρισε.
Ο Γιαννάκης ο Γκρίτζαλης υπήρξε ο νεότερος χιλίαρχος της Επανάστασης του 1821 και ο πεθερός του, ο Μητροπέτροβας, ο γηραιότερος. Και ενώ θα μπορούσαν να εξαργυρώσουν, μετά την απελευθέρωση, χωρίς να διεκδικήσουν τίποτα για τον εαυτό τους συνέχισαν να αγωνίζονται. Γιατί, όπως έδειξαν τα μετέπειτα γεγονότα, κατάλαβαν ότι η λευτεριά ενός λαού δεν ολοκληρώνεται μόνον με την αποχώρηση του κατακτητή, αλλά απαιτείται και η κοινωνική απελευθέρωση των υποδούλων. Και τέτοια απελευθέρωση ο ελληνικός λαός, που την περίμενε με τόση λαχτάρα, δεν τη γνώρισε.
Κι
αυτό γιατί η κατάρα της φυλής, η διχόνοια ξαναχτύπησε. Όπως είχε κάνει
το 1825, στην καρδιά της Επανάστασης, κατά τον αδελφοκτόνο εμφύλιο, που
οδήγησε στη φυλάκιση του Κολοκοτρώνη, μαζί με το Μητροπέτροβα και τον
Γκρίτζαλη στην Ύδρα, είχε ως αποτέλεσμα την αποβίβαση του Ιμπραήμ με
όλα τα γνωστά επακόλουθα.
Μετά
την απελευθέρωση η δολοφονία του Καποδίστρια από αδελφοκτόνα πάλι βόλια
έβαλε την Ελλάδα σε νέες περιπέτειες. Η απερίσκεπτη και αδικαιολόγητη
αυτή πράξη, έδωσε την ευκαιρία σε ορισμένους ανθέλληνες να διερωτηθούν,
αν οι Έλληνες μπορούν να αυτοδιοικηθούν, που σε τελευταία ανάλυση
σήμαινε, αν οι Έλληνες άξιζαν την ελευθερία τους. Ένας μάλιστα Άγγλος
αρθογράφος με ειρωνικό τρόπο έγραψε: «στους Έλληνες δώσαμε την ελευθερία
και αυτοί βιάζονται να μας την επιστρέψουν.»
Ο ιδανικός τρόπος για να καλυφθεί τότε το κενό, «ελευθερίας» θεωρήθηκε ότι ήταν να βρεθεί ξένος ηγεμόνας.
Έτσι
, μετά μια σειρά άκαρπων αναζητήσεων στους βασιλικούς οίκους της
Ευρώπης, ο πρίγκιπας βρέθηκε στη Βαβαρία, ανήλικος και άπειρος. Για αυτό
και το συνόδευαν τρεις κηδεμόνες, που έφεραν τον τίτλο του αντιβασιλέα
και που θα αποφάσιζαν για λογαριασμό του. Τον συνόδευαν επίσης και
μερικές χιλιάδες στρατιωτικών και διοικητικών υπαλλήλων.
Κι
όλους αυτούς που όπως ήταν φυσικό, βρίσκονταν εκτός τόπου και χρόνου,
άρχισαν από τις πρώτες κιόλας ημέρες να τσακώνονται μεταξύ τους για τις
«δικαιοδοσίες» δηλαδή για το μοίρασμα της εξουσίας, και τους
πλαισίωναν ορισμένοι ντόπιοι τυχοδιώκτες καλαμαράδες. Οι πιο πολλοί δεν
είχαν πολεμήσει, αλλά ήταν άριστοι καλλιεργητές της μισαλλοδοξίας και
των φατριαστικών παιχνιδιών, προορισμένοι να βρίσκονται στο προσκήνιο με
όλες τις καταστάσεις.
Η
τρόικα του 1834,των τριών αντιβασιλέων και των τριών προστάτιδων
δυνάμεων, μαζί με τους ντόπιους « καλοθελητές» για να επικρατήσουν
έπρεπε με κάθε τρόπο και μέσον να εξουδετερώσουν εκείνον που στη
συνείδηση του λαού είχε καθιερωθεί ως απελευθερωτής της πατρίδας και που
οι Έλληνες θεωρούσαν ως φυσικό τους ηγέτη, τον Κολοκοτρώνη. Η δίκη με
τη χρησιμοποίηση ψευδομαρτύρων και η καταδίκη σε θάνατο επί εσχάτη
προδοσία του γέρου του Μοριά και του Πλαπούτα, αποτελεί δείγμα της
δολιότητας των αδίστακτων αυτών ανθρώπων. Ευτυχώς που τότε αντιστάθηκαν
στις πιέσεις δυο έντιμοι και θαρραλέοι δικαστές o
Τερσέτης και Πολυζωιδης , και έτσι γλύτωσε ο Κολοκοτρώνης και οι
συγκατηγορουμενοί του το εκτελεστικό απόσπασμα. Αλλά και εμείς οι
Έλληνες γλυτώσαμε από το στίγμα της εθνικής ντροπής που θα μας
ακολουθούσε μέχρι σήμερα.
Τον
κοινωνικό χαρακτήρα όμως της εξέγερσης, αποκαλύπτουν με τον ποιο
εκφραστικό, αλλά και τραγικό τρόπο, τα τελευταία λόγια της ζωής του
Γιαννάκη Γκρίτζαλη. Μπρος στο εκτελεστικό απόσπασμα, πριν ο ίδιος δώσει
στους εκτελεστές του το παράγγελμα «ΠΥΡ» τα λόγια ήσαν:
«Αδέλφια άδικα πεθαίνω, Ζήτησα τα δίκαια των Ελλήνων»
Αυτά τα λόγια από το στόμα ενός ετοιμοθάνατου, δείχνουν ότι ο Γκρίτζαλης ένιωθε αυτή την εξέγερση ως «κάλεσμα του χρέους», ακολουθώντας ενστικτωδώς τη ρήση των Αρχαίων Ελλήνων :
«Αδέλφια άδικα πεθαίνω, Ζήτησα τα δίκαια των Ελλήνων»
Αυτά τα λόγια από το στόμα ενός ετοιμοθάνατου, δείχνουν ότι ο Γκρίτζαλης ένιωθε αυτή την εξέγερση ως «κάλεσμα του χρέους», ακολουθώντας ενστικτωδώς τη ρήση των Αρχαίων Ελλήνων :
«Αισχρόν το σιγάν της πατρίδος αδικουμένης…»
Όλοι
ξέρουμε την πιο γνωστή πλατεία της χώρας, την πλατεία Συντάγματος στην
Αθήνα ,αφιερωμένη στην Επανάσταση του 1843 με την παραχώρηση
Συντάγματος, και το πέρασμα από την απολυταρχική Βασιλεία στη
Συνταγματική Βασιλεία, αποτελούσε επίσης βασικό αίτημα στις προκηρύξεις
της Μεσσηνιακής επανάστασης που ξεκίνησε από τούτα εδώ τα χωριά της
επαναστατημένης Άνω Μεσσηνίας.
Και με αυτό το αίτημα θα έπρεπε να αρκούσε για να συμπεριληφθεί η Μεσσηνιακή Επανάσταση μεταξύ των σημαντικότερων γεγονότων της ιστορίας.
Επομένως η θυσία του Γκρίτζαλη και του Αναστάση Τζαμαλή από το Ασλάναγα(Άρις) δεν πήγαν χαμένες.
Και με αυτό το αίτημα θα έπρεπε να αρκούσε για να συμπεριληφθεί η Μεσσηνιακή Επανάσταση μεταξύ των σημαντικότερων γεγονότων της ιστορίας.
Επομένως η θυσία του Γκρίτζαλη και του Αναστάση Τζαμαλή από το Ασλάναγα(Άρις) δεν πήγαν χαμένες.
Τιμάμε
όλους αυτούς που συμμετείχαν στη Μεσσηνιακή επανάσταση για τη μεγάλη
τους προσφορά, τον ηρωισμό τους, για να έχει ο ελληνικός λαός
ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Πρέπει να γνωρίζομε , ότι η δολοφονία Γκρίτζαλη,Τζαμαλή ήταν άδικη και
άτιμη και η Ελληνική Ιστορία μας έχει πολλές μαύρες σελίδες, με
πολλούς αδικοσκοτωμένους αγωνιστές, στα νεώτερα χρόνια. Στην κορυφή τους
βρίσκονται οι δολοφονίες του Οδυσσέα Ανδρούτσου και του Γιαννάκη
Γκρίτζαλη.
Ας διδασκόμεθα λοιπόν από την ιστορία μας για να αποφεύγουμε τις κακές επαναλήψεις που είναι οι περισσότερες προϊόν αδελφοκτόνου μίσους.Που να ήξερε ο αρχαίος δραματουργός Σοφοκλής, όταν στις τραγωδίες που παρουσίαζε τους ήρωες να περνούν, « από το πένθος στο έπος»,
καταλήγοντας στη φράση του Εμμανουήλ Ροϊδη: «Εις τούτον τον τόπον ουδεμία πράξης φιλοπατρίας δεν έμεινε ατιμώρητος».Η πολιτεία τιμώντας τον αγώνα και τη θυσία, έχει το σπίτι του Γκρίτζαλη σε ερειπωμένη κατάσταση, (όπως και το σπίτι του Παπαφλέσσα, στην Πολιανή) και η προτομή του υπάρχει στο Άνω Ψάρι και στην είσοδο του κάστρου της Κυπαρισσίας, ενώ η προτομή του Μητροπέτροβα υπάρχει στη γενετειρά του, στη Μέλπεια.
Ας διδασκόμεθα λοιπόν από την ιστορία μας για να αποφεύγουμε τις κακές επαναλήψεις που είναι οι περισσότερες προϊόν αδελφοκτόνου μίσους.Που να ήξερε ο αρχαίος δραματουργός Σοφοκλής, όταν στις τραγωδίες που παρουσίαζε τους ήρωες να περνούν, « από το πένθος στο έπος»,
καταλήγοντας στη φράση του Εμμανουήλ Ροϊδη: «Εις τούτον τον τόπον ουδεμία πράξης φιλοπατρίας δεν έμεινε ατιμώρητος».Η πολιτεία τιμώντας τον αγώνα και τη θυσία, έχει το σπίτι του Γκρίτζαλη σε ερειπωμένη κατάσταση, (όπως και το σπίτι του Παπαφλέσσα, στην Πολιανή) και η προτομή του υπάρχει στο Άνω Ψάρι και στην είσοδο του κάστρου της Κυπαρισσίας, ενώ η προτομή του Μητροπέτροβα υπάρχει στη γενετειρά του, στη Μέλπεια.
Η
μεγάλη αυτή Μεσσηνιακή Επανάσταση, κατά της βαβαροκρατίας, ξενοκρατίας
και της φαυλότητας, είναι η πιο σημαντική στη νεώτερη ιστορία μας.
Πήρε το όνομα Βλαχοεπανάσταση (των βλάχων = χωρικών, σε αντιδιαστολή των
τσιοπέλων = αστών), και δεν έχει αναδειχτεί όπως τις αξίζει.
Θα πρέπει να ανατεθεί σε ειδικούς ερευνητές-μελετητές, ή έρευνα-μελέτη-καταγραφή της, από
τον νεοκαλλικρατικό δήμο Οιχαλίας, μέσα από τα ΓΑΚ, Εφημερίδα Ελλάδος,
εφημερίδες της εποχής, περιγραφές ξένων περιηγητών, και διάφορα άλλα
αρχεία, για να έχουμε πλήρη εικόνα, της Μεσσηνιακής Επανάστασης.
ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου