ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
Υπεύθυνος προγράμματος: Γιάννης Δ. Λύρας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
ΣΕΝΑΡΙΟ: ΜΑΡΙΑ ΛΑΤΑ
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ και επιμέλεια σεναρίου: ΙΣΜΗΝΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΗΘΟΠΟΙΟΙ
ΜΑΡΙΑ ΛΑΤΑ: ΑΦΗΓΗΤΡΙΑ
ΣΩΤΗΡΙΑ ΒΟΥΡΑΚΗ : ΒΡΟΧΗ
ΣΟΦΙΑ ΛΙΑΝΟΥ: ΝΕΡΑΙΔΑ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΔΕΣΠΟΤΗ : ΝΕΡΑΙΔΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: ΑΝΘΡΩΠΟΣ 1
ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΓΚΛΗ: ΑΝΘΡΩΠΟΣ 2
ΑΛΕΞΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ: ΗΛΙΟΣ
ΚΡΥΣΤΑΛΛΕΝΙΑ ΖΟΥΔΙΑΡΗ: ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ
ΕΛΕΝΗ ΛΙΑΠΗ: ΛΑΣΠΗ
ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ: ΠΛΑΓΚΤΟΝ
ΤΑΣΟΣ ΓΙΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΒΡΑΧΟΥ
ΣΟΦΙΑ ΜΑΥΡΟΓΕΝΗ: ΠΕΤΡΑ
ΕΛΕΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: ΑΝΕΜΟΣ
ΘΟΔΩΡΟΣ ΖΟΡΜΠΑΣ: ΑΓΡΟΤΗΣ
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΘΑΜΠΗΣ: ΝΕΙΛΟΣ
ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΤΖΟΥΜΕΡΝΙΩΤΗΣ: ΔΕΝΤΡΟ
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΚΟΛΟΜΒΟΥ: ΨΑΡΙ
Η ανάρτηση αυτή αφιερώνεται πρώτα στο σχολείο μου, το 3ο Γυμνάσιο
Πάτρας, στους μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, στα ΚΠΕ όλης της
Ελλάδος και στους εκπαιδευτικούς-μαθητές που υλοποιούν προγράμματα, τη
φετινή χρονιά 2011-12
ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΣΤΗΝ ΤΗΝΟ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑΝΝΗ ΛΥΡΑ ΣΥΡΟ-ΤΗΝΟ 25\4-3\5-2016.
Το «Ηλιοτρόπιο του Φερεκύδη» στην Σύρο
Πρόσφατη έρευνα του Ε.Μ.Π. έδειξε, ότι αυτό, που εδώ και πολλές δεκαετίες χρησιμοποιούν οι χωρικοί για την άντληση νερού στην περιοχή Αι-Μιχάλη της Σύρου, δεν είναι πηγάδι. Πρόκειται για τελειότατη πανάρχαια κατασκευή, ένα ηλιακό παρατηρητήριο, στο οποίο υπολογίζεται η φαινομένη κίνηση του Ήλιου καθ’ όλο το έτος, και σηματοδοτούνται με ακρίβεια οι εποχές, οι ισημερίες, οι τροπές κ.τ.λ.
Το «Ηλιοτρόπιο του Φερεκύδη», όπως ονομάσθηκε (στο Σύρο φιλόσοφο αποδίδεται η κατασκευή ή η τελειοποίηση μέρους του έργου), αποτελεί έναν ακόμη κρίκο της μακράς «αλυσίδας» της αρχαίας συριανής επιστημονικής παράδοσης, όπως περιγράφεται σε μυθολογικές και ιστορικές πηγές και διασώζεται αποτυπωμένη σε βραχογραφίες, αλλά και στα κυκλαδικά ειδώλια, τα οποία δεν κατασκευάζονταν για λατρευτικούς ή διακοσμητικούς απλώς λόγους, όπως νομίζεται, αλλά ήταν ακριβέστατα φορητά επιστημονικά όργανα, που χρησιμοποιούνταν για τους ίδιους υπολογισμούς, όπως και το Ηλιοτρόπιο, μπορούν δε να χρησιμοποιηθούν ακόμη και σήμερα με άριστα αποτελέσματα.
 |
| Η ανατολή του Ήλιου στο ύψωμα Γερούσι της Σύρου στις 21 Μαρτίου· στο βάθος διακρίνεται η Δήλος. Από εκεί ανατέλλει ο Ήλιος κατά τις ισημερίες. Η Σύρος είναι η μοναδική στεριά, απ’ όπου φαίνεται από ψηλά η Δήλος («καθύπερθεν», «Οδύσσεια», ο 404), καθ’ ότι έχει τετραπλάσιο υψόμετρο από αυτήν, και μόνον εκεί επιβεβαιώνεται ο μύθος, σύμφωνα με τον οποίο ο Απόλλων γεννιέται στις 21 Μαρτίου, την ημέρα της Άνοιξης, στη Δήλο. |
Η ιδιαιτερότητα της γεωργραφική θέσης της Σύρου
Η Σύρος βρίσκεται ακριβώς δυτικά της Δήλου· την περιγράφει στην «Οδύσσεια» ο πιστός χοιροβοσκός του Οδυσσέα, Εύμαιος (του οποίου ο πατέρας ήταν βασιλιάς εκεί) επισημαίνοντας, ότι εκεί τρέπεται ο Ήλιος: «Υπάρχει κάποιο νησί, που ονομάζεται Συρίη, αν κάπου το άκουσες, καθύπερθεν της Ορτυγίας [σ.σ. το αρχαίο όνομα της Δήλου (Στράβων, Ι 486), όπου γεννήθηκε η Άρτεμις, προσονομαζομένη εξ αυτού Ορτυγία (Σοφοκλέους, «Τραχίνιαι», 214)],όπου τρέπεται ο Ήλιος» (ο 403-404).
 |
| …καθύπερθεν της Ορτυγίας [σ.σ. το αρχαίο όνομα της Δήλου (Στράβων, Ι 486) |
Ο Ήλιος τρέπεται παντού βεβαίως, αλλά ο Όμηρος το επισημαίνει για τη Σύρο, διότι στο συγκεκριμένο νησί πρέπει να υπήρχε σημαντικό επιστημονικό κέντρο του Κυκλαδικού Πολιτισμού, όπου παρακολουθούσαν τον Ήλιο, τις τροπές του κ.τ.λ., όπως προκύπτει κι από άλλα στοιχεία, που θα παρουσιασθούν στη συνέχεια.
Αμερικανοί επιστήμονες διεξήγαγαν προ ετών έρευνα, προκειμένου να εντοπίσουν τα καταλληλότερα σημεία στον πλανήτη από πλευράς ηλιακών συνθηκών, ώστε να τοποθετήσουν τους δέκτες των δορυφορικών συνδέσεων. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν, ότι η μεγαλύτερη ηλιοφάνεια υπάρχει σ’ ένα μικρό νησάκι μεταξύ Δήλου-Σύρου, στο Ψαθονήσι, που επειδή είναι πολύ μικρό, θα τους εγκαταστήσουν στο νότιο μέρος της Σύρου.
Αυτό σημαίνει, ότι οι αρχαίοι γνώριζαν πάρα πολύ καλά για τη γέννηση του Απόλλωνα σε εκείνη την περιοχή, κι ότι η Σύρος αποτελούσε τον ιδανικό τόπο για την παρακολούθηση της φαινομένης κίνησης του Ήλιου.
 |
| Άγνωστες αλλά σημαντικότατες είναι οι βραχογραφίες στο Γερούσι της Σύρου, στις οποίες αποτυπώνονται πανάρχαιες κατακτήσεις του Κυκλαδικού Πολιτισμού. Καταδεικνύουν –όπως και το Ηλιοτρόπιο– την φαινομένη κίνηση του Ήλιου, τις εποχές, τις ισημερίες και τις τροπές στη Σύρο. Στις βραχογραφίες αυτές καταδεικνύεται επίσης η ακριβής θέση του Ηλιοτροπίου και ο τρόπος λειτουργίας του. |
Κυκλάδες: Δώδεκα νησιά γύρω από τη Σύρο
Από ύψωμα Γερούσι, όπου βρίσκονται οι εικονιζόμενες βραχογραφίες, κι από το οποίο φαίνεται ο Ήλιος να ανατέλλει τις ισημερίες από τη Δήλο, προέκυψε ο παρακάτω χάρτης. Επάνω και μέσα στον κύκλο βρίσκονται συνολικά δώδεκα νησιά, όσα υπολογίζονταν στην αρχαιότητα οι Κυκλάδες. Προκύπτει δηλαδή, ότι ονόμαζαν τα νησιά Κυκλάδες, όχι επειδή ήταν σε κύκλο γύρω από τη νήσο Δήλο, αλλά γύρω από τη Σύρο και συγκεκριμένα από τον λόφο της Άνω Σύρου, που, πριν κατοικηθεί, ονομαζόταν Μεσοβούνι.
Χάρτης, που προέκυψε από τις βραχο- γραφίες της Σύρου κι επεξηγεί το όνομα Κυκλάδες.
Ηλιοσπηλιά Σύρου - Ηλιοτρόπιο Φερεκύδη
Στα τέλη του ιθ΄ αιώνα το αλέτρι ενός χωρικού, που έσκαβε στην περιοχή Σα Μιχάλη της Σύρου, στη θέση Ελληνικό, σκάλωσε σε μία πέτρα· τη σήκωσε και είδε ένα κατασκεύασμα σαν πηγάδι με σκάλες κ.τ.λ.. Φώναξε τον Γάλλο πρόξενο, που παραθέριζε εκείνη την εποχή στο χωριό, ο οποίος του συνέστησε να μην το πειράξει, διότι κατά τη γνώμη του επρόκειτο για πανάρχαιο μνημείο της Προϊστορικής Περιόδου. Οι χωρικοί όμως άνοιξαν μια τρύπα, έβαλαν ένα μαγκάνι κι άρχισαν έκτοτε να βγάζουν νερό.
Πρόσφατα ένας παλαιός ναυτικός, αρχαιοδίφης και ερευνητής του Κυκλαδικού Πολιτισμού, ο κ. Λούης Ρούσσος, παρατήρησε, ότι κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο η σκιά της υπερκείμενης ανώτατης οριζόντιας πλάκας του «πηγαδιού» συνέπιπτε με την ακμή του βορειότερου λίθου, του υπερκείμενου της κάλυψης του διαδρόμου του. Μελετώντας δε τις βραχογραφίες της Σύρου και το φρέαρ διαπίστωσε, ότι τελικά έκαναν ακριβώς την ίδια δουλειά: Κατέγραφαν κι υπολόγιζαν τις κινήσεις του Ήλιου.
Εξασφάλισε λοιπόν από ένα Συριανό εφοπλιστή (ο οποίος αγαπάει τον τόπο του, αλλά επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του) τη χρηματοδότηση έρευνας, κι έτσι συγκροτήθηκε επιστημονική ομάδα από το Ε.Μ.Π. με επί κεφαλής τον καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής κ. Ι. Στεφάνου.
Αυτό, που προξένησε εντύπωση εξ αρχής στην ομάδα, ήταν, ότι αποκλειόταν να πρόκειται για ένα απλό πηγάδι για ύδρευση, ιδιαίτερα στη συγκεκριμένη θέση, όπου κατά την αρχαιότητα δεν υπήρχε στην περιοχή παρά μόνο μία μικρή πολίχνη. Δεν μπορεί να έφτιαξαν μία τέτοια μνημειώδη κατασκευή, προκειμένου κάποιες οικογένειες να παίρνουν νερό και μάλιστα με ιδιαίτερες δυσκολίες, δεδομένου, ότι ανθρωπομετρικά δεν είναι ιδιαίτερα αποδοτικό στη χρήση του, όπως είναι πολλά άλλα σωζόμενα αρχαία υδρευτικά έργα (π.χ. Τίρυνθας και Μυκηνών της Μυκηναϊκής Εποχής, Περαχώρας της Κλασικής Εποχής κ.α.).
Ο φιλόσοφος Φερεκύδης (στ΄ αι. π.Χ.) υπήρξε πιθανόν μαθητής του Πιττακού του Μυτιληναίου, ήταν σύγχρονος του Θαλή του Μιλήσιου, ο οποίος τον εκτιμούσε ιδιαίτερα, και δάσκαλος του Πυθαγόρα.
Επάνω από την αρχαία κατασκευή υπάρχει μια ζώνη δύο περίπου μέτρων με ξερολιθιές. Το έργο αποτελείται από δύο μέρη: το κυκλικό μέρος, που είναι το φρέαρ με λίθινη επένδυση ευρυνόμενη προς τα κάτω, κι από ένα επίσης λιθεπένδυτο διάδρομο με βαθμίδες, μέσω των οποίων υπήρχε πρόσβαση στο φρέαρ. Σήμερα είναι προσπελάσιμο μόνο από επάνω. Ενώ δηλαδή αρχικά ήταν προσπελάσιμο από τα βόρεια μέσω του διαδρόμου και των βαθμίδων, κατέστη απροσπέλαστο από εκεί κι έτσι τώρα μοιάζει με ένα κοινό κατακόρυφο φρέαρ. Το συνολικό του βάθος είναι 12,75 μέτρα, αλλά το καθαρό βάθος του αρχαίου έργου είναι γύρω στα δέκα μέτρα.
Όλα τα αυθεντικά δομικά στοιχεία του έργου είναι δομημένα με ποικίλου μεγέθους τεμάχια (αρκετοί λίθοι είναι μακρύτεροι του 1 μέτρου) πολύ καλής ποιότητας ασβεστολιθικού πετρώματος. Οι λίθοι είναι κατεργασμένοι στις όψεις, ενώ οι επιφάνειες έδρασης είναι τόσο επίπεδες, ώστε να διασφαλίζουν άριστη μεταβίβαση των φορτίων και πολύ καλή εμφάνιση οριζοντίων αρμών.
 |
| Το Ηλιοτρόπιο, όπως φαίνεται σήμερα. Αριστερά: Εξωτερική άποψη. Οι μικρές πέτρες γύρω–γύρω είναι μεταγενέστερες κατασκευές· ορισμένες ίσως είναι παρεμβάσεις-διορθώσεις του Φερεκύδη. Δεξιά: Το φρέαρ, όπως φαίνεται από επάνω, ενώ το φως του Ήλιου περνάει από το στόμιο και φωτίζει ένα σκαλοπάτι. |
Η κατασκευή του διαδρόμου παρουσιάζει πρόσθετο ενδιαφέρον, λόγω της ισχυρής προς τα άνω σύγκλισης των πλευρικών τοιχωμάτων του και της παρουσίας μεγάλων καλυπτήριων πλακών στο άνω μέρος του. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η κλίση των τοιχωμάτων, επειδή στο μεν φρέαρ είναι ισχυρότερη στη νότια πλευρά, μηδενιζόμενη σχεδόν προς την βόρεια (δηλαδή προς το μέρος του διαδρόμου), στον δε διάδρομο είναι ισχυρότερη στη δυτική πλευρά.
Ο διάδρομος βρίσκεται ακριβώς επάνω στον αστρονομικό μεσημβρινό. Στα φύλλα της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού μόνον ο μεσημβρινός των Αθηνών βλέπει τον Βόρειο Πόλο. Ο άξονας του φρέατος βλέπει στον Βόρειο Πόλο και μάλιστα μισή μοίρα αριστερά από τον Πολικό, δηλαδή προς την Μεγάλη Άρκτο, εκεί που είναι ακριβώς ο αληθινός Βόρειος Πόλος.
Όλη αυτή η κατασκευή του φρέατος με τη μνημειώδη είσοδο του λαξευμένου βράχου δεν μπορεί να δικαιολογεί, ότι έγινε για την άντληση ύδατος από τους ελάχιστους κατοίκους της περιοχής· εξ άλλου η κατασκευή δεν είναι καθόλου εργονομική:
- Το τελευταίο σκαλοπάτι για παράδειγμα είναι τόσο στενό, που δεν χωράει πόδι ανθρώπου να πατήσει, παρά μόνο πλάγια. Δηλαδή, αν κάποιος ήθελε να πιάσει νερό, θα έπρεπε να γυρίσει πλάγια σε πολύ στενό χώρο.
- Ο διάδρομος δεν χωράει άνθρωπο με μια υδρία στον ώμο. Γιατί να κάνουν μια τόσο μεγάλη κατασκευή, τόσο λεπτομερή και τόσο ακριβή, και να δυσκολεύεσαι να βάλεις νερό και να μεταφέρεις την υδρία;
- Ένα από τα σκαλοπάτια έχει μια μικρή εγκοπή, η οποία είναι ό,τι χειρότερο, για να πέσει ένας άνθρωπος, που κατεβαίνει. (Στο συγκεκριμένο σκαλοπάτι προσπίπτει το φως του Ήλιου, συγκεκριμένη εποχή του χρόνου.)
- Σε διάφορες εποχές του χρόνου το νερό υπερβαίνει το στηθαίο και καλύπτει τα τρία πρώτα σκαλοπάτια, οπότε η άντληση νερού γίνεται ακόμα δυσκολότερη.
Αφού αποτυπώθηκε και μελετήθηκε το έργο, προέκυψε, ότι και βέβαια δεν πρόκειται για πηγάδι, αλλά για ένα ακριβέστατο αρχαίο ηλιακό παρατηρητήριο, το οποίο παρακολουθεί την φαινομένη κίνηση του Ήλιου και σηματοδοτεί το χρόνο, όλες τις εποχές, τις ισημερίες, τις τροπές κ.τ.λ..
 |
| Σχεδιαστική αποτύπωση του Ηλιοτροπίου με σημειωμένα τα σημεία, όπου προσπίπτουν οι ακτίνες του Ηλίου τις διάφορες εποχές. |
Η εξαιρετική λιθοδομή της κατασκευής, που αποτελεί το μοναδικό αντικειμενικό στοιχείο, επί του οποίου μπορεί να στηριχθεί μια χρονολόγηση, σε συνδυασμό με την παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο Φερεκύδης μελετούσε σε μια σπηλιά τις κινήσεις του Ήλιου, οδήγησε στο συμπέρασμα, ότι ίσως ο Φερεκύδης να ήταν ο κατασκευαστής του έργου.
Ήταν όμως ο Φερεκύδης ο πρώτος, που κατασκεύασε ένα τέτοιο έργο, η προϋπήρχε ανάλογη επιστημονική παράδοση στη Σύρο; Ο Αρίσταρχος ο Σαμόθραξ, ο οποίος ήταν διευθυντής της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης κατά τους Ελληνιστικούς Χρόνους και που θεωρείται ως ο νεώτερος αναλυτής και ερμηνευτής των Ομηρικών Επών, αναφέρει, ότι την Ομηρική Εποχή υπήρχε ηλιοσπηλιά στη Σύρο, με την οποία μετρούσαν τις τροπές του Ήλιου.
Επομένως δεν πρέπει να ήταν ο φιλόσοφος ο αρχικός κατασκευαστής του έργου, αλλά υπήρχε ήδη ένα σταθερό υπόβαθρο μιας μακραίωνης επιστημονικής παράδοσης του Κυκλαδικού Πολιτισμού, την οποία συνέχισε και τελειοποίησε ο Φερεκύδης. Ένα μέρος της κατασκευής –το κατώτερο διασωζόμενο– ίσως δεν έγινε την Κλασική Εποχή, αλλά προϋπήρχε από τους Προϊστορικούς ακόμα Χρόνους. Ενδεχομένως, εάν καθαρισθεί το φρέαρ, καθώς και η γύρω περιοχή, να προκύψουν κι άλλα στοιχεία, που θα βοηθήσουν η θα επιβεβαιώσουν την χρονολόγηση.
 |
| Στην εικονιζόμενη κατασκευή με τα τέσσερα ειδώλια υπολογίζονται εύκολα τα ηλιοστάσια και οι ισημερίες. Η κατασκευή έχει γίνει με μουσειακά αντίγραφα κυκλαδικών ειδωλίων από τον κ. Λ. Ρούσσο στην αυλή του σπιτιού του στη Σύρο. |
Κυκλαδικά ειδώλια: περιμένοντας τον Ήλιο...
Τα κυκλαδικά ειδώλια κάνουν ακριβώς την ίδια δουλειά, που κάνει το Ηλιοτρόπιο, είναι όμως φορητά και εύκολα στη χρήση τους. Τα χρησιμοποιούσαν, για να μετρούν το χρόνο, να γνωρίζουν πότε αρχίζει και πότε τελειώνει κάθε εποχή για σπορά, θερισμό κ.τ.λ. στην περιοχή των Κυκλάδων. Τα ειδώλια περιμένουν με σταυρωμένα χέρια, ποιά στιγμή θα έρθει ο Ήλιος στα μάτια τους. Οι εποχές οριοθετούνται ανάλογα με το ύψος και την κλίση του κεφαλιού τους:
- Η κλίση του κεφαλιού του αριστερού στην φωτογραφία ειδωλίου είναι 28°. Σε αυτό το ύψος είναι ο Ήλιος το μεσημέρι στις 21 Δεκεμβρίου (χειμερινό ηλιοστάσιο).
- Το δεύτερο από αριστερά ειδώλιο έχει κλίση κεφαλιού 52°. Εκεί βρίσκεται ο Ήλιος στις ισημερίες.
- Το κεφάλι του τρίτου από αριστερά ειδωλίου έχει κλίση 70° και σημαδεύει, όπως κι ένα σκαλοπάτι του Ηλιοτροπίου, την αρχή και το τέλος του καλοκαιριού (13 Μαΐου και 3 Αυγούστου).
- Το κεφάλι του καθιστού ειδωλίου έχει κλίση 76° και σημαδεύει το θερινό ηλιοστάσιο, τη μέση του καλοκαιριού.
Τα εγκυμονούντα κυκλαδικά ειδώλια αντιστοιχούν στην εποχή μεταξύ 3ης Αυγούστου και 21ης Σεπτεμβρίου, όταν η Γη «εγκυμονεί». Το εικονιζόμενο εγκυμονούν ειδώλιο σηματοδοτεί αυτή την εποχή και με κλίση κεφαλιού 52° αναμένει τις ακτίνες του Ήλιου της φθινοπωρινής ισημερίας, που θα σημάνουν το τέλος της εποχής και την αρχή του φθινοπώρου.
Μελετώντας τις βραχογραφίες, το Ηλιοτρόπιο του Φερεκύδη και τα κυκλαδικά ειδώλια προκύπτει, ότι στον Κυκλαδικό Πολιτισμό με επιστημονικό κέντρο τη Σύρο μετρούσαν τις εποχές, με βάση την φαινομένη κίνηση του Ήλιου, ως εξής:
- 13 Μαΐου: Αρχή καλοκαιριού.
- 21 Ιουνίου: Θερινό ηλιοστάσιο, αρχή χρόνου.
- 3 Αυγούστου: Τέλος καλοκαιριού.
- 21 Σεπτεμβρίου: Φθινοπωρινή ισημερία. Αρχή φθινοπώρου.
- 21 Δεκεμβρίου: Χειμερινό ηλιοστάσιο. Αρχή χειμώνα.
- 21 Μαρτίου: Εαρινή ισημερία. Αρχή Άνοιξης.
- 21 Σεπτεμβρίου – 21 Δεκεμβρίου: Φθινόπωρο.
- 21 Δεκεμβρίου – 21 Μαρτίου: Χειμώνας.
- 21 Μαρτίου – 13 Μαΐου: Άνοιξη.
- 13 Μαΐου – 3 Αυγούστου: Καλοκαίρι.
- 3 Αυγούστου – 21 Σεπτεμβρίου: 5η εποχή, κατά την οποία η Γη «εγκυμονεί», για να δώσει τους νέους καρπούς· σε αυτή την εποχή αντιστοιχούν τα εγκυμονούντα ειδώλια του Κυκλαδικού Πολιτισμού.
Γιάννης Λάζαρης Ηλεκτρολόγος-Μηχανολόγος Ε.Μ.Π.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ, 16 ΜΑΡΤΊΟΥ 2012
ΤΡΙΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΤΡΩΝ:ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
ΓΙΑΝΝΗΣ Δ. ΛΥΡΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
ΒΑΛΥΡΑ ΙΘΩΜΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΚ 24002
ΤΗΛ.2724071016
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑTOY ΤΡΙΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ, ΤΟ 2005, ΜΕ ΤΙΤΛΟ:
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
Υπεύθυνος προγράμματος: Γιάννης Δ. Λύρας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
ΣΕΝΑΡΙΟ: ΜΑΡΙΑ ΛΑΤΑ
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ και επιμέλεια σεναρίου: ΙΣΜΗΝΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΗΘΟΠΟΙΟΙ
ΜΑΡΙΑ ΛΑΤΑ: ΑΦΗΓΗΤΡΙΑ
ΣΩΤΗΡΙΑ ΒΟΥΡΑΚΗ : ΒΡΟΧΗ
ΣΟΦΙΑ ΛΙΑΝΟΥ: ΝΕΡΑΙΔΑ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΔΕΣΠΟΤΗ : ΝΕΡΑΙΔΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: ΑΝΘΡΩΠΟΣ 1
ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΓΚΛΗ: ΑΝΘΡΩΠΟΣ 2
ΑΛΕΞΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ: ΗΛΙΟΣ
ΒΙΒΗ ΣΑΚΕΛΑΡΙΟΥ: ΧΕΛΙΔΟΝΙ
ΚΡΥΣΤΑΛΛΕΝΙΑ ΖΟΥΔΙΑΡΗ: ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ
ΕΛΕΝΗ ΛΙΑΠΗ: ΛΑΣΠΗ
ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ: ΠΛΑΓΚΤΟΝ
ΤΑΣΟΣ ΓΙΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΒΡΑΧΟΥ
ΣΟΦΙΑ ΜΑΥΡΟΓΕΝΗ: ΠΕΤΡΑ
ΕΛΕΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: ΑΝΕΜΟΣ
ΘΟΔΩΡΟΣ ΖΟΡΜΠΑΣ: ΑΓΡΟΤΗΣ
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΘΑΜΠΗΣ: ΝΕΙΛΟΣ
ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ ΤΖΟΥΜΕΡΝΙΩΤΗΣ: ΔΕΝΤΡΟ
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΚΟΛΟΜΒΟΥ: ΨΑΡΙ
Η ανάρτηση αυτή αφιερώνεται πρώτα στο σχολείο μου, το 3ο Γυμνάσιο Πάτρας, στους μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, στα ΚΠΕ όλης της Ελλάδος και στους εκπαιδευτικούς-μαθητές που υλοποιούν προγράμματα, τη φετινή χρονιά 2011-12
Η υπόθεση του έργου
Αρχαία Αίγυπτος.
Ο ποταμός Νείλος έχει στερέψει και απειλείται με εξαφάνιση κάθε ζωντανός οργανισμός. Στη φύση βασιλεύει η σιωπή. Όλη θρηνούν την άθλια κατάσταση της έλλειψης του νερού. Όλοι διαμαρτύρονται βουβά, οι άνθρωποι, τα ζώα τα φυτά, και όταν η κατάσταση φτάνει πλέον σε απελπιστικό σημείο, ζητούν την βοήθεια από τις καλές δυνάμεις της φύσης. Οι άνθρωποι αποφασίζουν πρώτα να καλέσουν την Βροχή για να τους χαρίσει τις πολύτιμές σταγόνες της. Όμως λόγω των δύσκολων συνθηκών που επικρατούν στην περιοχή, η Βροχή δεν μπορεί να δώσει γρήγορη και αποτελεσματική λύση στο πρόβλημά τους. Έτσι αποφασίζουν να μιλήσουν στον Ήλιο. Του ζητούν να λιώσει ένα μέρος των πάγων και να βοηθήσει το νερό να φτάσει με ασφάλεια ως τον ποταμό. Κατά τη διάρκεια της πορείας του θα συναντήσει εχθρούς, όπως τον βασιλιά Βράχο και την κόρη του Πέτρα, που θα προσπαθήσουν να εμποδίσουν την αναζωογονητική του πορεία. Στο τέλος όμως θα νικήσει η θέληση και η καλοσύνη και το νερό θα δώσει στον τόπο και πάλι την ευτυχίας σε όλους τους ζωντανούς οργανισμούς της Αιγύπτου.
Αφηγήτρια: Βρισκόμαστε σε μια εποχή που το καθένα στοιχείο της φύσης έχει το βασίλειό του. Το νερό, ο ήλιος, ο άνεμος είναι οι άρχοντες που κυβερνούν την ανθρώπινη ζωή και μας χαρίζουν απλόχερα τα πολύτιμα αγαθά τους. Όμως όπως βλέπω το νερό από τον μεγάλο ποταμό έχει χαθεί και δεν έχει μείνει ούτε μια σταγόνα. Οι άνθρωποι και οι σπόροι παραπονιούνται και ζητούν την βοήθεια της βροχής. (κοιτάει στο βάθος και βλέπει δύο ανθρώπους να κρατούν την Βροχή και να μην την αφήνουν να φύγει) Μα..τι συμβαίνει. Αν δεν με γελούν τα μάτια μου, η κοπέλα έχει σκλαβωθεί…
Βροχή: Τόσες μέρες ακούω τις κραυγές των ανθρώπων και σπαράζεται η ψυχή μου. Βλέπεις οι γιοι του Καλοκαιριού δεν μου επιτρέπουν αυτόν τον μήνα να σκορπίσω τους καρπούς μου. Τα παράπονά της φύσης, μου τρυπούν τα αυτιά και η καρδιά μου ματώνει βλέποντας τόση θλίψη στους ανθρώπους, στενοχωριέμαι που δεν ανθίζουν τα φυτά και που διψούν τα ζώα.
Αφηγήτρια: Είναι γνωστή η καλοσύνη σου και δεν σε παρεξηγώ που δεν μπορείς να βοηθήσεις. Οι άνθρωποι, μαζί με τα ζώα και τους σπόρους, ξέρουν τις δυσκολίες που έχεις και αποφάσισαν να ζητήσουν την βοήθεια του ήλιου. Προσπάθησαν από μόνοι τους, να ελευθερώσουν το νερό που βρίσκεται μέσα στους πάγους, αλλά ο κακός βασιλιάς του Βράχου, μαζί με την κόρη του, την Πέτρα, τους εμποδίζουν και προσπαθούν να καταστρώσουν ένα σχέδιο, ώστε να μην αφήσουν το νερό να πάει στο ποτάμι.
Βροχή: Μα αυτό είναι έγκλημα. Ο τόπος έχει ανάγκη από το νερό και δεν πρέπει να το αφήσετε έτσι. Η γη διψάει και οι σπόροι δεν μπορούν να ανθίσουν. Τα ζωντανά δεν θα αντέξουν για πολύ καιρό ακόμα χωρίς νερό. Κάτι πρέπει να γίνει. Το πλάσμα με την λογική πρέπει να δράσει έγκαιρα. Το ταξίδι του νερού από την χώρα των πάγων, δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Αφηγήτρια: Λες να μην το ξέρω καλή μου βροχούλα; Τα λόγια σου έχουν λογική, απλά θα προτιμούσα να μπορούσες και συ κάτι να προσφέρεις, σ’ αυτή τη συμφορά. Όμως δεν μπορείς.
Βροχή: Ο χρόνος με κρατάει μακριά και δεν μπορώ να επέμβω, αν και θα το ήθελα με όλη μου την καρδιά. Παρηγοριέμαι που ο ήλιος είναι ελεύθερος και δεν έχει δεσμεύσεις σαν τη δικιά μου και είμαι σίγουρη πως θα σας βοηθήσει. Ο χρόνος και οι εποχές, δεν μπορούν να τον αγγίξουν. Ελπίζω μόνο να καταλάβει την συμφορά σας και να σας φερθεί με αγάπη και φροντίδα.
Αφηγήτρια: Έχουμε ακουστά πως είναι δίκαιος βασιλιάς. Εσύ καλή μου καλύτερα να φύγεις τώρα. Δεν αντέχω να σε βλέπω άλλο δεμένη στα μπράτσα αυτών των δυο.
(Στο βασίλειο του Βράχου. Βασιλιάς και Πέτρα.)
Βασιλιάς του Βράχου: Κοντεύω να σκάσω από την χαρά μου κόρη μου. Έλα να σου πω τα ευχάριστα νέα, για να χαρείς και συ. Είμαι σίγουρος πως μόλις ακούσεις τι έχω να σου πω, θα με ευγνωμονείς. Πλησίασε γιατί δεν πρέπει να φωνάζω. Ίσως μας ακούσει κανείς εχθρός και δεν το θέλω.
Πέτρα: Τι συμβαίνει πατέρα; Μήπως μου πήρες επιτέλους εκείνα τα χρυσαφικά που σου ζήτησα; Εκατό ολόκληρα χρόνια επιθυμώ να μου τα πάρεις και εσύ όλο το καθυστερείς.
Βασιλιάς του Βράχου: Με έχεις ζαλίσει με αυτά τα κοσμήματα, τόσα χρόνια και από αντίδραση δεν θα στα πάρω ποτέ. Μη με συγχύζεις πάλι, τώρα που έχω τόση χαρά στο πέτρινο κεφάλι μου.
Πέτρα:Χμμ! Καλά. Για πες τι έγινε; Αν είναι τόσο σημαντικός ο λόγος της ευτυχίας σου, θα χαρώ και γω. Αρκεί να μη με σκοτίζεις πάλι με τους έρωτες σου με τα χαλίκια και τη λάβα.
Βασιλιάς του Βράχου: Καμία σχέση πέτρινο μου κορίτσι. Τα νέα είναι καλά μόνο για τους δυο μας και για κανέναν άλλο. Ο Νείλος επιτέλους στέρεψε από το νερό και τα πάντα διψούν σε κείνο τον τόπο. Ευκαιρία να το εκμεταλλευτούμε και να πάρουμε την εξουσία στα χέρια μας.
Πέτρα: Α! Αυτό ήταν μόνο; Και γω που φανταζόμουν ότι μου έφερες πολλά δώρα.
Βασιλιάς του Βράχου: Μην ανησυχείς!. Σιγά σιγά θα κυριαρχήσουμε σε αυτή τα γη και θα έχεις ότι θες.
Πέτρα: Καλά όλα αυτά, αλλά μου φαίνεται πως ξεχνάς, πως κάποια στιγμή, είτε με τη Βροχή, είτε με τον Ήλιο το νερό θα επιστρέψει στον ποταμό και το μέρος δεν θα είναι εύκολο να το κατακτήσεις.
Βασιλιάς του Βράχου: Η Βροχή ήδη έχει βγει από τη μέση, λόγω της εποχής. Το Καλοκαίρι είναι αυστηρό και δεν της επιτρέπει να αλλάξει το πρόγραμμα των καιρικών συνθηκών που έχει σχεδιάσει, για φέτος. Όσο για τον Ήλιο, και να δεχθεί να τους βοηθήσει, θα καταστρώσουμε σχέδιο για να εμποδίσουμε το νερό να ολοκληρώσει το ταξίδι του μέχρι τον ποταμό. Θα του κλείσουμε το δρόμο και στην δύναμή μας όπως ξέρεις πολύ καλά, δεν μπορεί να αντισταθεί.
Πέτρα: Πολύ ωραία τα λόγια που λες πατέρα, αλλά καλύτερα να δούμε και στην πράξη τι θα γίνει. Είμαι μια βασιλοπούλα και τόσα χρόνια με έχεις καθηλωμένη μέσα στη γη και έχω βαρεθεί. Θέλω να έχω πλούτη και μεγαλεία, όμορφα ρούχα και κοσμήματα.
Βασιλιάς του Βράχου: Άμα με βοηθήσεις, όλα αυτά θα γίνουν δικά σου κόρη μου.
Αφηγήτρια: Ενώ ο βασιλιάς και η κόρη του κατέστρωναν σχέδια πώς να εμποδίσουν το νερό, οι άνθρωποι είχαν φτάσει στο βασίλειο του Ήλιου. ‘Ήταν αποφασισμένοι να τον συναντήσουν και να ζητήσουν την πολύτιμη βοήθειά του, με οποιοδήποτε τίμημα. Ο Ήλιος ήταν λίγο παράξενος στην συμπεριφορά του και πολυάσχολος και δεν θα ήταν εύκολη υπόθεση να τον πείσουν.
(Δύο άνθρωποι μπαίνουν στην αίθουσα που βρίσκεται ο Ήλιος και τον πλησιάζουν. Επειδή ο Ήλιος είναι λίγο μακριά από το σημείο που βρίσκονται, του δίνεται η ευκαιρία να μιλήσουν λίγο μεταξύ τους)
Άνθρωπος 1: Αχ! Θεέ μου! Μακάρι να είναι στις καλές του. Έχω ακούσει ότι ώρες, ώρες από την πολύ κούραση είναι πολύ απότομος και οξύθυμος. Τα πόδια μου τρέμουν από την αγωνία. Φοβάμαι πολύ μήπως αρνηθεί να μας βοηθήσει.
Άνθρωπος 2: Μπορείς να σταματήσεις να είσαι τόσο απαισιόδοξο άτομο συνέχεια; Αν δεν έχεις αυτοπεποίθηση δεν θα καταφέρουμε τίποτα. Και έχουμε ανάγκη το νερό, όσο τίποτα άλλο. Σκέψου ότι αν συνεχίσει έτσι αυτή η κατάσταση, τα ζωντανά μας θα ψοφήσουν και θα τα ακολουθήσουμε και εμείς.
Άνθρωπος 1: Καλά! Καλά! Σώπα τώρα γιατί φτάνουμε και δεν είναι απαραίτητο να ακούσει τι λέμε.
Ήλιος: Καλά μυρίστηκα ανθρώπινη μυρωδιά εδώ μέσα. Σας καλωσορίζω στον τόπο μου, αρκεί να έρχεστε με ανοιχτή ψυχή. Δεν αντέχω τους κλειστούς και σκοτεινούς χαρακτήρες.
Άνθρωπος 1: Βασιλιά μου, πιστεύω πως είμαστε καλοπροαίρετοι άνθρωποι, αλλά δυστυχώς η ανάγκη μας φέρνει σε σένα και όχι κάποιο ευχάριστο γεγονός.
Ήλιος: Και ποιο είναι αυτό; Λίγο γρήγορα πέστε μου γιατί δεν έχω και πολύ υπομονή στις κουβέντες.
Άνθρωπος 2: Η χώρα μας έχει διψάσει από την οργή της φύσης. Το ιερό ποτάμι μας έχει στερέψει τελείως. Τα φυτά έπαψαν να φυτρώνουν και τα ζώα λυσσούν από τη δίψα τους το ένα μετά το άλλο. Σε λίγο καιρό, αν δεν λιώσεις ένα κομμάτι πάγο για να έρθει λίγο νεράκι στα μέρη μας, θα βρεθούμε και εμείς σε ανάλογη κατάσταση.
Άνθρωπος 1: Πρέπει να ελευθερώσουμε το νερό για να αναστηθεί η ζωή στον τόπο μας.
Ήλιος: Λοιπόν, κατάλαβα, αρκούν αυτά που είπατε. Η χώρα σας με τιμά και με λατρεύει και δεν μπορώ να την αφήσω να χαθεί στην οργή της φύσης. Η ώρα μου είναι περιορισμένη και πρέπει να εκμεταλλευτούμε τον ελάχιστο χρόνο που έχω ελεύθερο, πριν συνεχίσω την σκληρή δουλειά μου.
Άνθρωπος 1:Τα λόγια είναι πολύ μικρά, μπροστά στη μεγαλοψυχία σας. Ευχαριστούμε.
Αφηγήτρια: Έτσι, λοιπόν, οι άνθρωποι, μαζί με την Ήλιο, πήραν το δρόμο για το σιωπηλό βασίλειο των Πάγων, όπου εκεί θα έβρισκαν την Νεράιδα του Πάγου και την Νεράιδα του Νερού.
(Ο Ήλιος βρίσκεται μαζί με τους κατοίκους της πόλης που τον επισκέφτηκαν, στο βασίλειο των Πάγων. Εκεί συναντούν τη Βασίλισσα του πάγου και πίσω αχνοφαίνεται η φιγούρα της Νεράιδας του Νερού)
Νεράιδα των Πάγων: Ήλιε έχεις πολύ καιρό να φανείς από τα μέρη μας. Και από ότι βλέπω έχεις έρθει με ανθρώπινη συντροφιά. Σε τι οφείλουμε την επίσκεψή σας;
Άνθρωπος 2: Νεράιδα των Πάγων ήρθαμε να σου ζητήσουμε μια χάρη που έχει μεγάλη σημασία για το τόπο μας. Ο Νείλος, το μεγάλο ποτάμι της Αιγύπτου έχει στερέψει και κάθε ζωντανός οργανισμός υποφέρει φριχτά, χωρίς νερό.
Νεράιδα των Πάγων: Χμμ! Μάλιστα. Και τι μπορώ να κάνω εγώ γι’ αυτό; Η Βροχή είναι η ειδική γι αυτές τις δουλειές.
Άνθρωπος 1: Η Βροχή λόγω των κανόνων του Καλοκαιριού, δεν μπορεί να μας βοηθήσει. Το μόνο που μπορεί να γίνει, είναι να λιώσει ο Ήλιος, ένα πολύ μικρό κομμάτι πάγου, να ταξιδέψει το νεράκι, να έρθει στην Αίγυπτο και να γεμίσει και πάλι το ποτάμι μας.
Νεράιδα των Πάγων: Δεν ξέρω αν είναι και τόσο καλή ιδέα, αυτή η λύση που σκεφτήκατε. Με την αλλαγή του κλίματος, λόγω την μόλυνσης του περιβάλλοντος, τα τελευταία χρόνια έχουν λιώσει άδικα πολλά κομμάτια πάγου και δεν θέλω να χάσω και άλλα.
Ήλιος:Έχεις απόλυτο δίκιο, αλλά δεν το θεωρώ σωστό μια βασίλισσα σαν και σένα, με τέτοια ομορφιά και τόσο ξακουστή, να φανεί τόσο άκαρδη, μπροστά στον πόνο και την απόγνωση τόσων ζωντανών πλασμάτων. Κοίταξέ τους και αποφάσισε δίκαια.
Νεράιδα των Πάγων: Τώρα που το σκέφτομαι σοφότερα, συμφωνώ μαζί σου ήλιε. Τα μάτια αυτών των ανθρώπων, έχουν τόση καλοσύνη που δεν μπορώ να τους στερήσω την χαρά του υγρού θαύματος. Λοιπόν καλοί μου άνθρωποι η Νεράιδα του Νερού θα οδηγήσει το νερό στον τόπο σας. Εσύ Ήλιε σου έχω εμπιστοσύνη, αλλά πρόσεχε πολύ πόσο πάγο θα λιώσεις, για να μην πάθουμε καμιά συμφορά. Εμένα με συγχωρείται, αλλά πρέπει να πάω να κοιμηθώ. Σας χαιρετώ όλους και εύχομαι να σας πάνε όλα καλά.
Άνθρωπος 2: Ευχαριστούμε πολύ την ευγενική σου καρδιά, που κρύβεται κάτω από την παγωμένη όψη σου.
Άνθρωπος 1: Ένας ολόκληρος λαός θα σε λατρεύει μετά από αυτήν την καλή σου πράξη. Καλόν ύπνο.
(Η νεράιδα του Νερού αποχωρεί και πλησιάζει η Βασίλισσα του Νερού)
Νεράιδα του Νερού: Άκουσα τι συμφορά σας βρήκε και χαίρομαι που η Νεράιδα των Πάγων δέχτηκε να σας βοηθήσει. Αυτό που απομένει Ήλιε μου, είναι να λιώσεις λίγο πάγο και να οδηγήσω το νερό στην χώρα των ανθρώπων που υποφέρουν.
(Ο Βασιλιάς Ήλιος κάνει κάποιες κατάλληλες κινήσεις που λιώνουν ένα μικρό κομμάτι πάγου. Η νεράιδα του Νερού παίρνει ένα μικρό κουτάκι και το βάζει μέσα)
Άνθρωπος 2: Μα καλά, τι κάνετε εκεί; Θα φτάσει αυτό το τοσοδούλικο κομμάτι για να γεμίσει ολόκληρο ποταμό;
Νεράιδα του Νερού: Καλέ μου άνθρωπε, μην ξεχνάς πως είμαι η βασίλισσα του Νερού και έχω μαγικές ιδιότητες. Να είσαι σίγουρη πως ο ποταμός θα γεμίσει χωρίς να ξεχειλίσει.
Ήλιος: Άντε, μην καθυστερείτε άλλο! Πρέπει να ξεκινήσετε αμέσως. Ο τόπος σας περιμένει να του χαρίσετε τη ζωή. Μην το καθυστερείτε άλλο.
Άνθρωπος 1: Βασιλιά Ήλιε, θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου, εκ μέρους όλου του λαού μου. Πάντα θα σε τιμούμε και δεν θα ξεχάσουμε ποτέ το καλό που μας έκανες.
Ήλιος: Να σαι καλά για τα καλά σου λόγια. Αντίο φίλοι μου. (Φεύγει)
Αφηγήτρια: Ο Ήλιος έφυγε και οι τρεις να ταξιδιώτες πήραν το δρόμο του γυρισμού. Η χαρά τους ήταν μεγάλη και τίποτα, όπως πίστευαν, δεν θα μπορούσε να χαλάσει την καλή τους διάθεση. Ξαφνικά είδαν από μακριά την Βασίλισσα των Σπόρων, να έρχεται τρέχοντας προς αυτούς, αναστατωμένη.
Βασίλισσα των Σπόρων: Συμφορά που μας βρήκε! Έφαγα τον κόσμο να σας βρω. Πού ήσασταν;
Άνθρωπος 2: Τι έγινε; Φαίνεσαι πολύ αναστατωμένη.
Βασίλισσα των Σπόρων: Πώς μπορώ να είμαι ήρεμη; Το ξέρεις πως ο βασιλιάς του Βράχου με την πανούργα κόρη του κατέστρωσαν σχέδιο για να σας εμποδίσουν να φέρετε το νερό στον ποταμό; Με τον τεράστιο όγκο τους θα σας κλείσουν το δρόμο με την προϋπόθεση να τους δώσετε το κουτί με το νερό, αλλιώς δεν θα σας αφήσουν να περάσετε.
Νεράιδα του Νερού: Μα αυτό είναι φοβερό νέο.
Άνθρωπος 1: Είναι. Εσύ πώς μπόρεσες και ήρθες να μας ειδοποιήσεις;
Βασίλισσα των Σπόρων: Μπόρεσα να ξεφύγω πριν κλείσει τελείως τον δρόμο. Όλοι οι άλλοι σπόροι είναι αιχμάλωτοί του, όπως και οι υπόλοιποι ζωντανοί οργανισμοί.
Άνθρωπος 2: Ωχ! Και τώρα τι θα κάνουμε;
Νεράιδα του Νερού: (σκέφτεται για μερικά δευτερόλεπτα) Έχω κάτι στη σκέψη μου, πως ίσως είναι και η μοναδική λύση στο πρόβλημά μας.
Βασίλισσα των Σπόρων: Μακάρι να είσαι σωστή στην εκτίμησή σου. Για πες μας τι σκέφτηκες;
Νεράιδα του Νερού: Να, σκέφτηκα να ζητήσουμε βοήθεια από τον Άνεμο. Είναι πολύ δυνατός και ίσως να μπορεί να καταστρέψει τον βασιλιά του Βράχου ή τουλάχιστον να τον μεταφέρει πιο πέρα, για να μπορέσουμε να περάσουμε με ασφάλεια.
Βασίλισσα των Σπόρων: Καλή ιδέα, αλλά ποιος θα πάει να φέρει τον Άνεμο;
Νεράιδα του Νερού: Οι άνθρωποι. Και πέστε του, πως έρχεστε εκ μέρους της βασίλισσας του Νερού. Είναι πολύ καλός μου φίλος και θα σίγουρα θα δεχτεί να μας βοηθήσει.
Άνθρωπος 1: Φύγαμε. Εσείς περιμένετε μας εδώ. Ελπίζω να μην αργήσουμε.
Αφηγήτρια:Έτσι λοιπόν, για άλλη μια φορά, οι άνθρωποι, έπρεπε να πάνε να ζητήσουν τη βοήθεια, από ένα ακόμη στοιχείο της φύσης. Άραγε θα δεχόταν, όπως είπε η βασίλισσα του Νερού ,να τους βοηθήσει;
(Οι δυο άνθρωποι φτάνουν στο Βασίλειο του Ανέμου και αμέσως τους υποδέχεται με καλοσύνη και ευχάριστη διάθεση)
Άνεμος: Καλώς ήρθατε στο παλάτι μου. Περάστε, καθίστε. Φαίνεστε κουρασμένοι.
Άνθρωπος 1: Δυστυχώς δεν έχουμε πολύ χρόνο, καλέ μας Άνεμε.
Άνθρωπος 2: Χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας.
Άνεμος: Από το πρόσωπό σας και από την αγωνία που έχει η φωνή σας, αντιλαμβάνομαι ότι κάτι κακό σας έχει συμβεί.
Άνθρωπος 2: Και δεν πέφτεις έξω άρχοντα μου. Δεν θα πολυλογήσω. Πριν λίγο καιρό στέρεψε το ποτάμι, τώρα φέρνουμε μαζί με την βασίλισσα του Νερού, νερό, που πήραμε από το Βασίλειο των Πάγων.
Άνεμος: Ωραία. Και πού είναι το κακό;
Άνθρωπος 1: Στο γεγονός ότι ο Βασιλιάς Βράχος θέλει να μας εμποδίσει να πάμε στο τόπο μας με το νερό.
Άνεμος: Περίεργο μου φαίνεται αυτό. Και γιατί να κάνει τέτοια πράξη;
Άνθρωπος 1: Γιατί χωρίς νερό, είμαστε πολλοί αδύναμοι και θα μπορέσει πολύ εύκολα να μας εξουσιάσει.
Άνεμος: Αυτό δεν είναι καθόλου σωστό. Πρέπει να επέμβω αμέσως. Όποιος πάει ενάντια στην φύση, είναι εχθρός μου και πρέπει να τιμωρηθεί. Όποιος αγαπά την εξουσία και είναι άπληστος προκαλεί κακό και πόνο. Πάμε.
Αφηγήτρια: Ενώ ο βασιλιάς του Βράχου περηφανευόταν για τα κατορθώματά του, ο Άνεμος σκεφτόταν πώς να χαλάσει τα πονηρά σχέδια του.
Βράχος: Όλα πάνε καλά μικρή μου Πέτρα. Το νερό δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να περάσει από δω και οι άνθρωποι θα υποφέρουν. Έτσι αδύναμοι που θα είναι, θα τους επιβάλλω την εξουσία μου και μάλιστα χωρίς να προβάλλουν αντίσταση.
Πέτρα: Είμαι πολύ περήφανη για σένα πατέρα.
(Εμφανίζεται ξαφνικά ο Άνεμος, ορμητικός και πολύ θυμωμένος)
Άνεμος: Γελιέσαι Βράχε. Δεν θα κάνεις ότι σου κατεβαίνει πάντα στο μυαλό και θα βασανίζεις όλα τα ζωντανά πλάσματα. Έχεις αρχίσει και με εκνευρίζεις.
Βράχος: Πού βρέθηκες εσύ εδώ;
Άνεμος: Νομίζεις δεν θα μάθαινα τα ‘κατορθώματά’ σου; Όλη η φύση είναι εναντίον σου.
Πέτρα: Ποιος είναι αυτός πατέρα, που σου μιλάει έτσι;
Βράχος: Ο Άνεμος είναι κοριτσάκι μου. Και τώρα που το ξανασκέφτομαι, δεν είναι και τόσο καλή ιδέα να έχουμε τόση εξουσία και καλύτερα να φύγουμε.
Πέτρα: Μα τι λες βρε πατέρα, τρελάθηκες; Εσύ δεν μου έλεγες πριν λίγο…
Βράχος: Ξέχνα τι σου έλεγα πριν. Άντε πάμε να φύγουμε.
Άνεμος: Και πολύ καλά θα κάνετε. Ελπίζω να μην σε ξαναπετύχω στο δρόμο μου για τέτοιο λόγο, γιατί τότε οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για σένα.
Βράχος: Μην ανησυχείς. Πέτρα κουνήσου.
Πέτρα: Ναι πατέρα.
(Φεύγουν. Πλησιάζουν τον Άνεμο οι άνθρωποι και η Νεράιδα του Νερού)
Νεράιδα του Νερού: Μπράβο Άνεμε! Σ’ ευχαριστούμε πολύ για την πολύτιμη βοήθειά σου.
Άνεμος: Το καθήκον μου έκανα, για να πας γρήγορα στους οργανισμούς να τους δροσίσεις.
Νεράιδα του Νερού: Δεν χάνω ούτε ένα λεπτό. Πάμε, το ποτάμι μας περιμένει πώς και πώς και τα πουλιά έχουν ήδη μεταδώσει το χαρμόσυνο νέο, ότι σε λίγη ώρα το νερό θα βρίσκεται στα μέρη σας καλοί μου άνθρωποι.
(Μετά από λίγο φτάνουν στο ποταμό, που είναι αρκετά ταλαιπωρημένος.Εκεί βρίσκεται και η Λάσπη)
Νείλος: Επιτέλους ήρθατε, είχα αρχίσει να απογοητεύομαι πως δεν θα καταφέρετε.
Νεράιδα του Νερού: Αντιμετωπίσαμε αρκετά προβλήματα, χρωστάς πολλά στη θέληση αυτών των δύο. (Δείχνει τους ανθρώπους και του δίνει το κουτάκι με το νερό)
Νείλος: Την αγάπη μου και την ευγνωμοσύνη μου, θα την αποδείξω όταν το νερό θα γεμίσει τα σπλάχνα μου. Δε θα ξεχειλίσω ποτέ πια θα είμαι πάντα παρών, για να προσφέρω τις υπηρεσίες μου.
Λάσπη: Είμαι πολύ χαρούμενη. Είχαν πιαστεί τα κόκαλα μου τόσο καιρό, από την ξηρασία.
Νείλος: Παρά λίγο να σε χάσω αγαπητή μου φίλη και κόντεψα να τρελαθώ από την στενοχώρια μου.
Λάσπη: Σου χρωστάω τη ζωή μου. Αν δεν είχες φυλάξει ελάχιστες σταγόνες για να με διατηρούν, τώρα θα ήμουν χίλια κομμάτια.
Νείλος: Τόσο καιρό σε είχα συνηθίσει. Και μπορώ να πω ανησύχησα πάρα πολύ όταν σε είδα να υποφέρεις.
Λάσπη:Μα τόσο καιρό υπέφερες και συ αγαπημένε μου. (Τον αγκαλιάζει)
Άνθρωπος 1: Τέλος καλό, όλα καλά. Μπορούμε να πηγαίνουμε και εμείς. (Φέυγουν οι άνθρωποι και η Νεράιδα του Νερού)
Αφηγήτρια: Ο Νείλος γέμισε με πολύτιμο νερό και έτσι όλοι ήταν ευτυχισμένοι, αλλά καλύτερα ας τους αφήσουμε να μας μιλήσουνε οι ίδιοι, γι΄ αυτήν την υπέρτατη χαρά.
(Φεύγουν όλοι και στη θέση τους έρχονται το Χελιδόνι, το Δέντρο και ο Αγρότης και στέκονται από την μια πλευρά της σκηνής και από την άλλη το Πλαγκτόν και το Ψάρι. Πρώτοι ξεκινούν τη συζήτησή τους το Πλαγκτόν με το Ψάρι, ενώ οι άλλοι στέκονται ακίνητοι και παγωμένοι)
Ψάρι: Είμαι πολύ στενοχωρημένη, γιατί έχασα πολλούς συγγενείς μου, αλλά και πολύ χαρούμενη που γύρισε η ζωή στο τόπο μας.
Πλαγκτόν: Και γω έχω χαρά μεγάλη, αλλά και φόβο πως το είδος σου θα με κυνηγά και πάλι.
Ψάρι: Μη λες ανοησίες, λίγα φυλλαράκια σου τρώμε και το κάνεις ολόκληρο ζήτημα. Εξάλλου τώρα είναι πολλοί λίγοι αυτοί που είναι ζωντανοί.
Πλαγκτόν: Ναι αλλά τα ψάρια πληθαίνουνε πολύ γρήγορα και το κορμάκι μου τρώνε σαν τη χίμαιρα.
Ψάρι: Μα έτσι είναι η αλυσίδα της ζωής και δεν μπορεί κανείς να την παραβεί. Πάντως θα προσπαθήσω να μην σου κάνουνε ζημιά, τα δικά μου τα παιδιά.
Πλαγκτόν: Είσαι πολύ καλό ψαράκι και χαίρομαι που επιτέλους θα τα πάμε καλά. Και να σκεφτείς ότι πριν την καταστροφή, όλο τσακωνόμαστε και είμαστε εχθροί. Μισούσαμε ο ένας τον άλλον χωρίς καν να γνωριζόμαστε.
Ψάρι: Είναι παγκοσμίως γνωστό πως η συμφορά δένει τους ανθρώπους που υποφέρουν από αυτήν. (Παγώνουν στην στάση που βρίσκονται)
Αγρότης: Επιτέλους! Τα χέρια μου τόσο καιρό ήταν δεμένα και δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Τώρα η οικογένειά μου θα μπορέσει να φάει λίγο κανονικό φαγάκι και όχι ρίζες, που παραλίγο να εξαφανιστούν και αυτές. Θα ποτίσω το χωραφάκι μου και θα βγάλω άφθονους καρπούς.
Δέντρο: Τα κλαδιά μου θέλουν πολύ καιρό για να συνέλθουν και να σου δώσουν τα αγαθά μου αγρότη. Όμως αν έχεις υπομονή θα γευτείς τα πιο νόστιμα και ζουμερά πορτοκάλια που έχεις φάει ποτέ σου.
Αγρότης: Ποτέ δεν με άφησες παραπονεμένο. Πάντα μου χάριζες τους πιο γευστικούς και ωφέλιμους καρπούς.
Δέντρο: Κοίτα το χελιδόνι πως σε κοιτάει.. Περιμένει πως και πώς να του δώσεις κανα σποράκι για να ταΐσει τα πουλάκια του.
Αγρότης: Πολύ φοβάμαι πως με κοιτάει, έτσι με παράπονο, για άλλο λόγο.
Δέντρο: Τι θες να πεις;
Χελιδόνι: Μου κατέστρεψε την φωλιά και χωρίς νερό, ήταν πολύ δύσκολο να φτιάξω άλλη.
Αγρότης: Είχα τα νεύρα μου, επειδή δεν είχαμε νερό. Τώρα αν θες θα προσπαθήσω να σου φτιάξω άλλη.
Χελιδόνι: Το μόνο που θέλω από σένα είναι να με αφήσεις να φτιάξω σε μια γωνίτσα του σπιτιού σου το καταφύγιο μου, ώστε κάθε Καλοκαίρι να έρχομαι να σε επισκέπτομαι. Τα παιδιά σου αγαπούν πολύ την οικογένειά μου.
Δέντρο: Και μένα με αγαπούν. Ειδικά όταν κάθονται στα κλαδιά μου και σκαρφαλώνουν πάνω μου, νιώθω πως τους προσφέρω χαρά στο παιχνίδι τους. Όμως τον τελευταίο καιρό, έτσι αδύναμο που ήμουν, δεν έρχονταν να παίξουν μαζί μου. Τώρα να τους το πεις ότι θα γίνω γερό σιγά σιγά, ώστε να δεχθούν να με τιμήσουν με την παρουσία τους και να μου κάνουν συντροφιά.
Αγρότης: Όποιος μιλάει έτσι για τα παιδιά μου, είναι φίλος μου. Σας ευχαριστώ και τους δύο. Χελιδονάκι μου, όποτε θες μπορείς να έρχεσαι στην σπίτι μου και ποτέ δεν θα αφήσω την γυναίκα μου να χαλάσει την φωλίτσα σου. Όσο για σένα δεντράκι μου, θα σε περιποιούμαι καθημερινά μέχρι να αναρρώσεις.
Χελιδόνι: Πόσο ευτυχία μπορεί να προσφέρει το νερό! Όπως ενώνει τους ποταμούς και τις θάλασσες, ενώνει και όλον τον κόσμο και τα ζωντανά στοιχεία που τον αποτελούν. Θα ταξιδέψω σε όλα τα μέρη της γης και θα φωνάζω σε όλους, πόσο πολύτιμο στοιχείο είναι το νερό και πόσο όμορφο είναι όλα τα κομμάτια της φύσης, να συνυπάρχουν αρμονικά. Πρέπει να είμαστε όλοι οδηγοί στο ταξίδι της ζωής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου