ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ, ΛΥΡΑ
Η Καρύταινα αναφέρεται για πρώτη φορά τον 13ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας στην Ελλάδα. Την περίοδο αυτή υπήρξε πρωτεύουσα μίας από τις βαρωνίες των Φράγκων. Στη γαλλική παραλλαγή του Χρονικού του Μορέως αναφέρεται ως Caraintaine. Τα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας, την βαρονία της την κατείχε η οικογένεια των Ντε Μπρυγιέρ (ή Ντε Μπριέλ). Στην οικογένεια αυτή αποδίδεται και η κατασκευή του κάστρου της Καρύταινας που χτίστηκε στα μέσα του 13ου αιώνα. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν τα ερείπια της αρχαίας Βρένθης που ήταν χτισμένη στην ίδια τοποθεσία. Το εντυπωσιακό και ισχυρό κάστρο της Καρύταινας προσέδωσε στην πόλη στρατηγική σημασία και την ασφάλισε αποτελεσματικά. Αργότερα, η Καρύταινα πέρασε στην εξουσία του Δεσποτάτου του Μορέως, καθώς το 1320 εξαγοράστηκε από τον Ανδρόνικο Β' Παλαιολόγο.[1]
Από το 1461 κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς. Στην τουρκοκρατία παρέμεινε σημαντικό εμπορικό κέντρο, που απελευθέρωσαν το 1821 οι Έλληνες. Την 25 Μαρτίου 1821 επαναστάτες από το Ζυγοβίστι υπό τον Θεοδόσιο Καρδαρά και από τη Στεμνίτσα και τη Δημητσάνα υπό τον Κωνσταντίνο Αλεξανδρόπουλο κατέβηκαν για να συλλάβουν τους εκεί Τούρκους αλλά αυτοί πρόλαβαν και κλείστηκαν στο παλαιό οχυρό της πόλης όπου πολιορκήθηκαν.[2] Το 1826 χρησιμοποίησε ο Κολοκοτρώνης το κάστρο της ως ορμητήριο κατά του Ιμπραήμ και ως καταφύγιο των γυναικών και των παιδιών.
Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, η Καρύταινα υπήρξε πρωτεύουσα του τοπικού δήμου της περιοχής, του Δήμου Γόρτυνος, ο οποίος λειτούργησε αρχικά στο διάστημα 1835-1912. Το 1912 ο δήμος καταργήθηκε και η Καρύταινα έγινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας.[3] Το 1999 με την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστριας, επανασυστάθηκε ο δήμος Γόρτυνος με έδρα του πάλι την Καρύταινα. Ο δήμος καταργήθηκε για δεύτερη φορά το 2011 με το πρόγραμμα Καλλικράτης και αποτέλεσε μέρος του Δήμου Μεγαλόπολης.
Η Καρύταινα είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός, καθώς διατηρεί το χρώμα της μεσαιωνικής καστροπολιτείας. Κύριο αξιοθέατο είναι το κάστρο της, χτισμένο στην κορυφή του λόφου πάνω από τον οικισμό. Έχει μήκος που ξεπερνά τα 110 μέτρα και πλάτος που ξεπερνά τα 40. Τα τείχη του φτάνουν σε ύψος μέχρι τα 7 μέτρα και σε πλάτος μέχρι τα 2.[1] Κοντά στην Καρύταινα ρέει ο ποταμός Αλφειός, ο οποίος σχηματίζει στα δυτικά της Καρύταινας μεγάλο φαράγγι, συμβάλλοντας στη φυσική οχύρωση της περιοχής. Πάνω στον Αλφειό, κοντά στην Καρύταινα, διασώζονται δύο παραδοσιακά γεφύρια, το γεφύρι του Κούκου και το γεφύρι της Καρύταινας. Το πρώτο είναι μονότοξο, χτισμένο το 1880 και διασώζεται σήμερα σε καλή κατάσταση.[4] Το δεύτερο ήταν πεντάτοξο, όμως σε μία μάχη την περίοδο του εμφυλίου καταστράφηκε η κύρια καμάρα του και παραμένει έως σήμερα κατεστραμμένο.[5] Δίπλα του διέρχεται ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος που συνδέει την Καρύταινα με την Μεγαλόπολη. Στην περιοχή αυτή λειτουργούσαν στο παρελθόν πολλοί νερόμυλοι, ερείπια των οποίων σώζονται ακόμα. Η Καρύταινα έχει εντυπωσιακή εικόνα όταν την αντικρίζει ο επισκέπτης από μακριά. Παλαιότερα απεικονιζόταν στην μία πλευρά του χαρτονομίσματος των 5.000 δραχμών. Ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης, όταν την επισκέφθηκε, την χαρακτήρισε Τολέδο της Ελλάδας.
Η Ανδρίτσαινα είναι κωμόπολη της Ελλάδας που ανήκει στον νομό Ηλείας. Είναι χτισμένη στη δυτική πλευρά του Λυκαίου όρους, κοντά στα σύνορα με τους νομούς Αρκαδίας και Μεσσηνίας. Πρόκειται για κωμόπολη που αναπτύχθηκε κατά τη Φραγκοκρατία (12ος – 13ος αι. μ.Χ.) και, μάλιστα, αναφέρεται στο Χρονικόν του Μορέως. Η Ανδρίτσαινα διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο τόσο στα Ορλωφικάόσο και κατά την Ελληνική Επανάσταση. Το 1826, μάλιστα, η πόλη καταστράφηκε από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ.
Η πόλη αποτελεί την ιστορική έδρα του Δήμου Ανδρίτσαινας - Κρεστένων, ενώ παλαιότερα αποτελούσε έδρα του καποδιστριακού Δήμου Ανδρίτσαινας.
Ονομασία
Σύμφωνα με την παράδοση, η Ανδρίτσαινα οφείλει την ονομασία της στη γυναίκα κάποιου Κρητικού βοσκού που λεγόταν Ανδρίτσος ή Ανδρίκος, ο οποίος οδηγήθηκε από ένα κριάρι τους σε κάποια πηγή κοντά σε ένα πλάτανο στο Λύκαιον όρος. Εκεί έκτισε ένα πανδοχείο, το οποίο μετά το θάνατο του Ανδρίκου διατήρησε η χήρα του Ανδρίκαινα. Από το όνομά της καθώς και από την εγχώρια προφορά του «και» ως «τσαι», το πανδοχείο ονομάστηκε «το χάνι της Ανδρίτσαινας». Όταν άρχισαν να κτίζονται σπίτια γύρω από το πανδοχείο, ο οικισμός ονομάστηκε «Ανδρίτσαινα».
Σήμερα, το χωριό διαθέτει ακόμη τα αρχοντικά του, τα πλακόστρωτα σοκάκια και την πλατεία του με τα ψηλά δέντρα. Η Τρανή Βρύση που βρίσκεται ακριβώς απέναντί της είναι η αρχαιότερη της Πελοποννήσου και έχει χτιστεί το 1724. Στην Ανδρίτσαινα βρίσκεται η περίφημη Νικολοπούλειος Βιβλιοθήκη, που ιδρύθηκε το 1840 κατόπιν δωρεάς του εξ Ανδριτσαίνης ανθρωπιστή Αγαθόφρωνος Νικολοπούλου, που ζούσε στο Παρίσι. Η συλλογή της περιλαμβάνει σπάνια χειρόγραφα του 16ου και 17ου αιώνα, σπάνια βιβλία είτε ελληνόγλωσσα είτε ξενόγλωσσα, σημαντικά έγγραφα από την περίοδο της επανάστασης και πλούσιο λαογραφικό υλικό. Σήμερα, η συλλογή της βιβλιοθήκης αριθμεί πάνω από 40.000 τόμους βιβλίων.
ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΡΥΤΑΙΝΑ
Τ
Πολλές φορές όταν αναχωρούσα από την Πάτρα για το χωριό μου, έκανα τη διαδρομή: Χαλανδρίτσα-Δίβρη-Στεμνίτσα- Ζάτουνα-Καρύταινα-Μεγαλόπολη-Βαλύρα. Η μαγεία της Αρκαδίας σε συναρπάζει και κάποτε ενημέρωσα το γνωστό γκραβουρίστα από την Πάτρα, αείμνηστο Γιώργο Τσονακίδη, δειχνοντάς του το φωτογραφικό υλικό, ο οποίος πήρε την απόφαση σύντομα και φιλοτέχνησε τις γέφυρες, το κάστρο και την πόλη σε μια γκραβούρα. Κάθε χρόνο επισκέπτομαι την Καρύταινα, γιατί ο χώρος είναι σαγηνευτικός, παρθένος, και δεν χορταίνουν οι αισθήσεις. Προτρέπω σε όλους τους λάτρεις της φύσης να επισκεφθούν την Καρύταινα, έχοντας και το συνοδευτικό υλικό των 12 φωτογραφιών.
Η Καρύταινα είναι από τους πιο γραφικούς και ιστορικούς οικισμούς της Αρκαδίας. και χτισμένη σε κορυφή λόφου γύρω από το μεσαιωνικό κάστρο.Το πετρόχτιστο κεφαλοχώρι της Καρύταινας είναι σε υψόμετρο 580 μέτρων και απέχει 54 χιλιόμετρα από την Τρίπολη και 20 χλμ. από την Μεγαλόπολη.
Είναι ένας επιβλητικός διατηρητέος οικισμός που εντυπωσιάζει με τα παλιά πέτρινα σπίτια, τα πλακόστρωτα σοκάκια και τις βυζαντινές εκκλησίες.
Είναι ένας επιβλητικός διατηρητέος οικισμός που εντυπωσιάζει με τα παλιά πέτρινα σπίτια, τα πλακόστρωτα σοκάκια και τις βυζαντινές εκκλησίες.
Το Φράγκικο κάστρο, βρίσκεται στα νότια της Καρύταινας χτισμένο πάνω σ’ έναν απόκρημνο βράχο. Το κάστρο χτίστηκε το 13ο αιώνα από τον Γάλλο ηγεμόνα Γοδεφρείδο ντε Βριγιέρ που το χρησιμοποιούσε σαν έδρα του. Υπήρξε ένα από τα πιο αξιόλογα φρούρια της Πελοποννήσου κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας. Η θέα από το κάστρο προς την πεδιάδα της Μεγαλόπολης είναι καταπληκτική.
Κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην περιοχή και στο κάστρο της εγκαταστάθηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, το οποίο το οχύρωσε και το χρησιμοποιούσε σαν ορμητήριό του.
Κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην περιοχή και στο κάστρο της εγκαταστάθηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, το οποίο το οχύρωσε και το χρησιμοποιούσε σαν ορμητήριό του.
Στο δρόμο για Μεγαλόπολη, κάτω από τη σύγχρονη γέφυρα, βρίσκεται το φράγκικο γεφύρι με 6 τόξα με μήκος 50 μέτρα και χτίστηκε το 13ο αιώνα. Δίπλα του υπάρχει το μικρό εκκλησάκι της Γέννησης της Θεοτόκου.
Κοντά στο χωριό περνάει και ο Λούσιος ποταμός, όπου μαζί με τον Αλφειό είναι ιδανικοί για πολλές δραστηριότητες εναλλακτικού Παλαιότερα, στην Καρύταινα λειτουργούσαν δεκατέσσερις υδρόμυλοι και μια νεροτριβή. Από αυτούς σώζονται τρεις υδρόμυλοι.Στην Καρύταινα θα βρείτε πολλούς καλαίσθητους ξενώνες και ξενοδοχεία ενώ θα βρείτε και αρκετές επιλογές για νοστιμότατο φαγητό στις ταβέρνες στα εστιατόρια και είναι ιδανικός προορισμός για χειμερινές διακοπές.
Κοντά στο χωριό περνάει και ο Λούσιος ποταμός, όπου μαζί με τον Αλφειό είναι ιδανικοί για πολλές δραστηριότητες εναλλακτικού Παλαιότερα, στην Καρύταινα λειτουργούσαν δεκατέσσερις υδρόμυλοι και μια νεροτριβή. Από αυτούς σώζονται τρεις υδρόμυλοι.Στην Καρύταινα θα βρείτε πολλούς καλαίσθητους ξενώνες και ξενοδοχεία ενώ θα βρείτε και αρκετές επιλογές για νοστιμότατο φαγητό στις ταβέρνες στα εστιατόρια και είναι ιδανικός προορισμός για χειμερινές διακοπές.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ 2010
1-3. Το κάστρο της Καρύταινας και η πόλη της Καρύταινας από τρεις διαφορετικές οπτικές γωνίες.
4-8. Οι τρείς γέφυρες με το εκκλησάκι
9. Ο ποταμός Λούσιος
10-12.Παλιός νερόμυλος και νεροτριβή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου