ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΜΠΑΝΙΟ ΒΑΛΥΡΑΙΩΝ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

 Οι φωτογραφίες ξαναζωντανεύουν το παρελθόν του χωριού μας βιώνοντας πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις. Δείχνουν το πριν και το μετά, και πολλά από τα πρόσωπα μας βλέπουν από ψηλά και χαίρονται που τους μνημονεύουμε. Παρατηρούμε τις μορφολογικές διαφορές ηλικιακά, τις μεταβολές του χωριού στο χρόνο και στο χώρο. Τώρα με τη χρήση της τεχνολογίας γίνεται επεξεργασία εικόνων και έγχρωμες γίνονται ασπρόμαυρες και το αντίθετο,  να προσθέσεις και αφαιρέσεις πρόσωπα σε μια φωτογραφία, και τέλος πάνω στη φωτογραφία να μπει λεζάντα ή οποιοδήποτε άλλο σχήμα. 

 Σπίτια χαμηλά, λασπωμένοι δρόμοι, εργατιά, φτώχεια. Ο μπακάλης σημειώνει τα ψώνια στο τεφτέρι και γίνεται η εξόφληση τον Σεπτέμβρη. Ματώναμε τα νύχια μας στις αλάνες παίζοντας μπάλα, όλο απαγορεύσεις και περιορισμούς και πολλοί παρατάνε το δημοτικό σχολείο, για να δουλέψουν στα κτήματα και ζώα. Το σαββατοκύριακο φλιμπεράκια ,ποδοσφαιράκια και σινεμά με ελληνικές ταινίες και νυφοπάζαρα στο καφενείο του σταθμού στο κέντρο του Τσαγκάρη, και τα καλοκαίρια ψυχαγωγία και μπάνιο στις λίμνες στο  ποτάμι της Μαυροζούμενας.

Το ποτάμι της Βαλύρας ήτανε στην παιδική μου γενιά πηγή πλούτου για το χωριό. Από τη δέση έμπαινε το νερό στο αυλάκι και λειτουργούσαν με το νερό του αυλακιού οι  νερόμυλοι, αρδεύαμε  τους μπαξέδες, τα κτήματα, και τα ρύζια στον κάμπο, ήταν τόπος ψυχαγωγίας, μπάνιου ,ψαρέματος, κυνηγιού, γινόταν η αξιοποίηση της χλωρίδας του, στην γεωργία, οικοτεχνία ,και ζωοτροφή.

Έχουμε αρκετές αναρτήσεις για το ποτάμι, αλλά στην ανάρτηση αυτή θα δείξουμε υλικό στη λίμνη Πινημένη που πήρε το ονομά της , από 2 που πνίγηκαν κάποτε στη λίμνη,τη γέφυρα, τη βάρκα, και την περιοχή αμέσως κάτω από το γεφύρι .

Είχε ένα μεγάλο κοτρώνι που κάναμε βουτιές, ήταν μεγάλη λίμνη και λόγο του βάθου της είχε μεγάλη ποσότητα ψαριών και χελιών, και λόγο της κλίσης υπήρχε και καλαμωτή.
Τώρα το ποτάμι έχει απαξιωθεί και το δείχνουν ξεκάθαρα οι φωτογραφίες. Αυτό οφείλεται και στις αρμοδιότητες των διαφόρων υπηρεσιών που εμπλέκονται, στην αδιαφορία μας, και στην μη αξιοποίηση, προστασία, και διάσωση της χλωρίδας και πανίδας του.

69. Η ΛΙΜΝΗ ΠΙΝΗΜΕΝΗ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΓΕΦΥΡΙ

Ήταν τρία αδελφάκια και τα λέγανε Λελάκια*

Πάνε προς την Πινημένη ο Νταλόγιαννης** περιμένει.

Ανεβαίνουν στο κοτρώνι, ο Νταλόγιαννης ζυγώνει

Για να κάνουνε βουτιές μακροβούτια απλωτές.

Τα μαθαίνει να ψαρεύουν πως τα πόδια να χορεύουν

Με την κόφα και τα χέρια με χαρές και πολλά γέλια.

Το ψάρεμα και το κολύμπι ήταν ένα πανηγύρι

Έρχεται και ο Καυκούλας***  φέρνοντας στα χέρια βούρλα.

Να βουρλιάσουνε τα ψάρια και ν’ αρχίσουν τα παζάρια

Στις ταβέρνες της Βαλύρας στα γεμάτα  καφενεία

Ήταν και  τα νεροφίδια πανικός και υστερία

Τα πετούσα. μακριά, χωρίς φόβο στην καρδιά.

Και οι τέσσερις παρέα με τα ψάρια κρεμασμένα

Ο φωτογράφος καμαρώνει τη στιγμή αποτυπώνει.

Και ο φίλος μου ο Άρης**** ήταν ένας   πεισματάρης

Κολυμπούσε μες  το Μύλο με βουτούμι για σωσίβιο.

Είχε φόβο με τα φίδια και του έκανα αστεία

Τάπιανα και τα πετούσα και μαζί μας κολυμπούσαν.

Η δική μου η γενιά βίωσε έμαθε πολλά

Στην αλάνα και το σπίτι, ζώντας έντονα τη φύση.

Είχαμε αποστολές, εργασίες και δουλειές

Για το σπίτι για τα ζώα, άγνωστα μας είναι τώρα.

Το ποτάμι είχε ζωή χώρος για αναψυχή

Η χλωρίδα και πανίδα ήτανε σε αρμονία.

Όλα εγκαταλείφθηκαν Κοιτάξτε πως κατήντησαν 

Φταίει ο κακός καιρός ο κακός μας εαυτός.

Αναμνήσεις-αναμνήσεις τι ωραίες συγκινήσεις

Δείχνουν οι φωτογραφίες περιπέτειες ιστορίες.

 

*Τα Λελάκια είναι τα αδέλφια Ιωάννου Τάκης , Ηλίας ,και Βασίλης.

** Νταλόγιαννης είναι ο Γιάννης Λύρας.

***Καυκούλας είναι ο Θεόδωρος και

****Άρης , ο Άρης Γεωργακόπουλος.

 

5-8-2010. Παραμονή Αγιοσωτήρος που ψάρευε όλο το χωριό στο ποτάμι, με 18 διαφορετικούς τρόπους ,τιμώντας το έθιμο της νηστείας και την ημέρα του Σωτήρος γινόταν η  κατάλυσης ιχθύων.

 

ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΠΑΝΙΟ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΙΝΗΜΕΝΗ ΤΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑΣ 

ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΗ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟ ΤΟ 1963  ΣΤΗΝ ΠΙΝΗΜΕΝΗ 

ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΤΑ ΤΡΙΑ ΑΔΕΛΦΙΑ ΛΥΡΑ ΜΕ ΤΗ ΜΑΝΝΑ ΤΟΥΣ

ΤΑ 3 ΑΔΕΛΦΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΣΤΟ ΚΟΤΡΩΝΙ ΤΗΣ ΠΙΝΗΜΕΝΗΣ 

ΤΑ 2 ΑΔΕΛΦΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΕΓΩ 

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΕΡΜΗΓΚΑ

ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΕΝΕΙΕΣ ΜΑΖΙ.ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 

2. ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΤΟΥ ΜΥΛΟΥ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ

Μέσα  στην καρδιά του Μύλου Με τη μουσική του γρύλου

  Συναντήθηκαν  ψυχές  Κάνοντας μπάνιο  βουτιές.

Κάτω από τον ουρανό  Με τον ήλιο το ζεστό

Τα τζιτζίκια τραγουδούν  Μουσική πουλιών ακούς.

Δώσαν  την υπόσχεση   την καλή τους πρόθεση

  Να σμίξουνε πάλι ξανά Στου μύλου τα ζεστά νερά.

Παιχνίδια μέσα στο νερό  Και το τοπίο μαγικό  

 Ιδέες  εμβαπτίσθηκαν Στον ίσκιο αποκοιμήθηκαν.

Η  αγάπη τους μοιράστηκε Και το κακό ξεχάστηκε

Η έμπνευση  και φαντασία  Χαράζουνε νέα πορεία.

Το όνειρο είναι  ζωντανό  Κάτω από  τον  ουρανό

Το  αυριανό  αντάμωμα στου μύλου το προσκάλεσμα.

Νέοι στόχοι εμπειρίες  Με οράματα  ελπίδες

 Οι Προσωπικές  στιγμές Ήταν δημιουργικές.

Ήταν  όλοι  μια παρέα Ζούσαν όλη την ημέρα

Στο Μύλο είχαμε  σπονδές  Ζούσαμε ευχάριστες στιγμές.

Στη Μαυροζούμενα παιδιά    Όλα μέσα στη  χαρά

Στου Μύλου τη   μικρή λιμνούλα Άκουγες  φωνές   τραγούδια .

Γυμνά   κολύμπαγαν εκεί  Χωρίς ταμπού χωρίς ντροπή

Εκεί πρωτόμαθαν   το   μπάνιο   Παιχνίδια έπαιζαν   στην άμμο.

Ήτανε  ζωηρά παιδιά  Γινόντουσαν μια συντροφιά

Είχανε  κέφι και μεράκι  Έπιναν πολύ   νεράκι.

Στα δέντρα  σκαρφαλώνανε   Και πάντοτε μαλώνανε

Πιάνανε  και τα τζιτζίκια και αυγά στα κυπαρίσσια.

Καρακάξα τους  τσιμπάει και το δίκιο της ζητάει

Της στερήσανε  τα αυγά  Δεν θα βγούνε τα παιδιά .

Στο κοτρώνι στα βουρλάκια Χόρευαν τα βατραχάκια

Κάνανε πηδηματάκια Κι’ έπιαναν τα κουνουπάκια.

Τη    βατραχομουσική το βράδυ  Άκουγε όλο το ποτάμι

Των βατράχων συναυλία Ήτανε μια εμπειρία.

Είχα 3 γειτονάκια Τα λεγόμενα Λελάκια

Και τα 3 ζωηρά Και τα έπαιρνα κοντά.

Μπάνιο ψάρεμα κυνήγι Δεν τους χάλαγα χατήρι

Πινημένη το κοτρώνι Η βουτιά τα προσγειώνει.

Είχαν φόβο με τα φίδια Δεν σας λέω παραμύθια

Μάθανε να κολυμπάνε Το βουτούμι το πετάνε.

Ο Νταλόγιαννης με κόφα Βούλωνε τις τρύπες πρώτα

Λαμαρίνα και με χέρια  Έτσι έπιανε τα χέλια.

Ο Φρατζόλας τον κοιτούσε Και συνέχεια τον ρωτούσε

Μεσημέρι μες στο ντάλα Έπιασες τη χελομάνα.

Στην καλαμωτή με πήγε Και το Λέγουρδα κει βρήκε

βούρλιαζε  ψαροχελά του Να τα πάει στη μαμά του.

Είμαστε κι οι τρεις παρέα Κυνήγι ψάρεμα όλη μέρα

Και ακούγοντας Θανάσω Παίρνει δρόμο για το βάλτο .

Απ’ το μύλο ως τη δέση Είχαμε μεγάλο γλέντι

Την ψαριά μας την καλή Και το μπάνιο το πολύ.

Στα ποτιστικά γιουρούσια Δεν αφήναμε τα φρούτα

Κάναμε τη νύκτα μέρα Και δεν βλέπαν  άσπρη μέρα.

Καβούρια στο Γοργόρεμα το ψάρι ήταν δόλωμα

Από την τρύπα του να βγει κι’ από τον Ντάλα να πιαστεί. 

Και στις τώρα συναντήσεις Με αυτές τις αναμνήσεις

Ζήσαμε χρόνια ωραία Συγκινούμαστε παρέα.