Τρίτη 13 Ιουλίου 2021

Ο Ανδρειωμένος Αριστομένης και η Ελλήνισσα Παναγιά

   Αφιερωμένο  σ΄ όσους   διακρίνονται για  τον φωτισμένο νου τους

        Οι Μεσσήνιοι, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας,  υπόδουλοι και καταπιεσμένοι, είχαν δύο θεία λιθάρια για ν΄ ακουμπήσουν. Το ένα ήταν να θαυμάσουν τα αθάνατα έργα των προγόνων τους , που δεν τους άφηναν να ξεχάσουν την Ελληνική καταγωγή τους ,και το  δεύτερο  ήταν το φωτεινό θυσιαστήριο στην  εκκλησιά  της Παναγιάς, που ποτέ δεν τους εγκατέλειψε και φώτιζε στο σκοτάδι της σκλαβιάς τον νου και την ψυχή τους. Και τα δύο αυτά σημεία αναφοράς ανέκαθεν  συνδυάζει το όρος Ιθώμη, με το Μοναστήρι του Βουλκάνου και τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Βουλκανιώτισσας,   και πίσω από το βουνό , στο χωριό Μαυρομάτι , ορθώνονται τα αρχαία τείχη , με τα σημάδια κατά γης του αλόγου του ανδρειωμένου Αριστομένη. Αυτά ζητούσαν οι ψυχές των δύστυχων ραγιάδων. Να ακουμπήσουν στην Παναγιά και στον Ανδρειωμένο τους, για να  μην αστοχήσουν, να μην ξεχάσουν και να μην χάσουν το προορισμό τους ,που οδηγούσε στην πολυπόθητη και χιλιοτραγουδισμένη ελευθερία, που πάντα βγαίνει από τα κόκαλα των Ελλήνων τα ιερά.

   

      Θαυμάζοντας τις τεράστιες πέτρες του αρχαίου τείχους στην   Ιθώμη, αναρωτιόνταν οι απλοί άνθρωποι πως τις σήκωσαν  οι αρχαίοι μας πρόγονοι. Γι΄ αυτό ,θεωρούσαν ότι ήταν πολύ ψηλοί, δυνατοί και όχι    μικρόσωμοι, όπως εμείς σήμερα  . Ασχέτως της τεχνικής που εφήρμοσαν οι αρχαίοι  κατασκευαστές για τη  δημιουργία των τειχών, είναι γεγονός ότι οι πρόγονοί μας ήταν υπερμεγέθεις, συγκριτικά μ΄ εμάς  και υπάρχουν σημαντικά  ευρήματα σχετικά με αυτό.   Εκτός από την Ελληνική μυθολογία και τη μάχη κατά των γιγάντων, η λαϊκή παράδοση έχει τη δική της εκδοχή. Παραθέτουμε  την ιστορία που  έλεγαν  οι γέροντες το 1900 στη Ζάκυνθο ( Πολίτης 1921, σελ.67).

“ Οι γίγαντες θαρρέψανε παλιά ότι ήταν δυνατότεροι από τον Θεό και ήθελαν να πάρουν την εξουσία του ουρανού και της γης. Ανέβηκαν λοιπόν σ΄ ένα ψηλό βουνό και αρπάξανε βράχους και τους ρίχνανε προς τον Θεό. Μα κι Αυτός τσακώνει τα αστροπελέκια του και τα ρίχνει στους γίγαντες, όπου γκρεμιστήκανε όλοι από το βουνό, πολλοί από δαύτους σκοτώθηκαν και άλλοι έφυγαν. Μα ένας απ΄ αυτούς τους γίγαντες δεν έχασε το θάρρος. Έκοψε πολλά καλάμια, τα έδεσε και έκαμε ένα μακρύ μακρύ ραβδί και πάσχιζε να φτάσει μ ΄αυτό τον ουρανό. Και μα την αλήθεια δεν του έλειπε πολύ να το φτάσει. Τότε ξάφνου τον βρίσκει ένα αστροπελέκι που του έστειλε ο Θεός, και τον έκανε στάχτη. Ύστερα οι σύντροφοί του δοκιμάσανε πάλι να φτάσουν στον ουρανό και να ρίξουνε τον Θεό και σωριάσανε ένα βουνό επάνω σ΄ ένα άλλο. Τότε ο Θεός είδε ότι οι γίγαντες διόλου δεν ησυχάζουν, θύμωσε στα σωστά, τους έριξε πάλι αστροπελέκια και έστειλε έπειτα τους αγγέλους του σε όσους απομείνανε να τους πούνε πως όλη τους τη ζωή θα μείνουν κλεισμένοι μέσα σ΄ ένα βουνό  .Η ιστορία δεν διαφέρει πολύ από το πώς γκρεμίστηκε ο διάβολος από τον ουρανό λόγω της υπέρμετρης υπερηφάνειας του, που ήθελε να στήσει τον θρόνο του δίπλα στον Θεό και στη συνέχεια ακολούθησε η μάχη και η κυριαρχία του Αρχάγγελου Μιχαήλ με τα αγγελικά τάγματα.

      Στην εποχή του Αριστομένη οι άνθρωποι ήταν πολύ πιο ψηλοί και χειροδύναμοι, συγκριτικά μ΄ εμάς σήμερα. Στο Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας  βρίσκεται ένα  αρχαίο έκθεμα. Πρόκειται για μία ασπίδα που ζυγίζει 70 κιλά. Όταν μπορούσε να σηκώσει 70 κιλά στο ένα του χέρι ο αρχαίος πολεμιστής   , φανταζόμαστε πόσο ψηλός ήταν και τι σωματικό βάρος θα πρέπει να είχε .Στη Σύρο  έλεγαν παλιά ότι απέξω από τις δυο εκκλησιές της Πάνω Σύρας  υπήρχαν δυο μυλόπετρες ελαιοτριβείων. Αυτές οι παλιοί Έλληνες τις έριχναν μακριά, όταν έπαιζαν το λιθάρι.   Ανδρειωμένος  ήταν ο Διγενής ή Διενής ή Ιγιανής ,με όλες τις σχετικές παραλλαγές από τη Κρήτη έως τη Κύπρο και το μήκος του σώματος του ήταν σαράντα πήχεις ( Πολίτης 1921, σελ.63).

“Τον καιρό των Ελλήνων, ένας ανδρειωμένος που τον έλεγαν Αριστομένη, άρπαζε τους βράχους από την κορυφή του Βουρκάνου και τους έριχνε ως τη Μήλο ( Πολίτης 1921, σελ. 55). Στη μεγάλη πέτρα της Μεσσήνης που είναι στο δρόμο της Αρκαδίας, φαίνονται κάτω στα μάρμαρα κάτι βαθιές αυλακιές. Είναι από τα πέταλα του αλόγου του Αριστομένη, που γλίστρησε εκεί”.

Ο Αριστομένης, όπως αναφέρει ο Παυσανίας στα Μεσσηνιακά, ήταν αρχηγός και ήρωας των Μεσσηνίων κατά τον Β΄Μεσσηνιακό πόλεμο (685-668 π.χ.). Στον μακροχρόνιο αυτό πόλεμο είχε πολλές στρατιωτικές επιτυχίες αλλά και προδοσίες. Μαζί με τον στρατό κλείστηκε και πολιορκήθηκε για 11 χρόνια στο φρούριο της Έϊρας (682-671π.χ.).Πέθανε στη Ρόδο κοντά στον Βασιλιά Δαμάγητο ,που ήταν γαμπρός από την τρίτη κόρη του. Τα κόκαλά του μεταφέρθηκαν από τη Ρόδο σε μνήμα στο ιεροθέσιο ,στην αρχαία Μεσσήνη (Παυσ. Μεσ.32,3). Ήταν τόση η αγάπη  των Μεσσηνίων για τον αθάνατο ήρωά τους Αριστομένη, ώστε παρακαλούσαν τους Θεούς δύο ψυχές να κατοικήσουν στο σπίτι τους. Η πρώτη ήταν της  βασίλισσας Μεσσήνης,της κόρης του Τρίοπα, που  ήταν δεινή στη πολιτική ηγεσία  , άριστη  στη μυσταγωγία και κυβερνούσε με τον Θεό εντός της και η δεύτερη ψυχή ήταν του ήρωα Αριστομένη.

         Η ακόλουθη ιστορία που προέρχεται από μία γιαγιά στη Νάξο (Πολίτης  1921, σελ. 54), και   έχει ως εξής:

“Του παλιού καιρού οι άνθρωποι δεν ήταν όπως οι σημερινοί, ήταν ανδρειωμένοι και μπορούσαν να σηκώσουν με το ένα τους χέρι αυτό το χάλαρο ( παλιό λιθάρι) και να το σβουρίσουν  να πάει ως που θωρεί το μάτι σου. Η ανθρωπότης παιδί μου αχάμνησε, η συγχωρεμένη η λάλα μου ( η τροφός μου) μου έλεγε το πως θα έλθει  ένας καιρός να γίνουν οι άνθρωποι τόσο μικροί, που θα ανεβαίνουνε στη ρεβιθιά να τινάζουν τα ρεβίθια”.Βέβαια ο Γολιάθ  συμβολίζει το τεράστιο γήϊνο σώμα, αλλά   το πνεύμα του Θεού είναι τόσο μικρό, που χωρεί εντός της κεφαλής μας!

      Σχετικά με  την Ελλήνισσα, σώζεται μία ιστορία  από τη Μεσσηνία (Πολίτης 1921, σελ. 56): “Εις τη μεγάλη πόρτα του Παλαιού κάστρου της Μεσσήνης ευρίσκεται ένα θεόρατο λιθάρι, που φράζει τον δρόμο. Αυτό το έφερνε από μακριά, από τον καιρό των Ελλήνων μια Ελλήνισσα. Το βαστούσε πάνω στο κεφάλι της και έγνεθε και τη ρόκα της. Άμα έφθασε σε κείνο το μέρος έκανε αχ! γιατί κουράστηκε λίγο κι αμέσως ράγισε η πέτρα και έμεινε εκεί”.

Η λέξη Ελλήνισσα δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε   και πώς προέκυψε , αλλά  συνδυάζει δύο  συνθετικά.  Το “ελλ” που  αφορά το νοητό φως και   το “ισσα”, που έχει σχέση  με  το ίσον  .Η Ελλά ήταν η καθέδρα  στο ιερό του Διός στη Δωδώνη και οι Ελλοί οι αρχαίοι ιερείς, κατά τον Ησύχιο. Παράγωγα της λέξεως είναι το ρήμα ελλάμπω ,  η έλλαμψις και η ελαία , που αρχικά  λεγόταν ελάα στην Αττική διάλεκτο (Πλωτ.2.9,2). Η Ελληνίς απαντάται τόσο στον Πίνδαρο (ΙΙ,11.75), όσο  και στον Ευριπίδη (Ηλ.1076), (Liddell and Scott, II, E-K).

     Η Ελλήνισσα  είναι καλή, φωτεινή  και δυνατή,  είναι η Παναγιά των Ελλήνων.Πολλές από τις ιδιότητές της αποδίδονται στη θεά Αθηνά. Αν και είχε γιγαντιαία μορφή, δεν ήταν ένας αλόγιστος θηλυκός  γίγαντας ως προς τις  σωματικές και πνευματικές της ιδιότητες. Έπραττε έργα αγαθά, ήταν σεμνή παρθένος και  έγνεθε τη ρόκα της. Δεν αντιμαχόταν τον Θεό,συμπορευόταν μετ΄ αυτού αφού ήταν ο πατέρας της, ήταν ταπεινή και σώφρων και πολύ χρήσιμη στους ανθρώπους, τους οποίους προστάτευε.

Η θεά Αθηνά, το πνεύμα του Θεού, κατατρόπωσε τους γίγαντες  , τους απίθωσε σε σκοτεινούς χώρους,  μέσα σε  βουνά,   και έριξε επάνω στον Εγκέλαδο το νησί Σικελία (Κερένυϊ, 1998, σελ.43). Ένας άλλος μύθος  που αναφέρεται στις δράσεις της θεάς ,λέγει ότι πήγε στη Παλλήνη της Αττικής να μεταφέρει ένα βράχο, για να στερεωθεί ο πύργος του Κέκροπος, που θα γινόταν στη συνέχεια η Ακρόπολη των Αθηνών. Τη στιγμή που ξαναγύριζε με το λιθάρι, την  πρόλαβε μία καρακάξα και την πληροφόρησε ότι οι τρεις κόρες του Κέκροπα άνοιξαν το καλάθι που τους έδωσε να φυλάνε και είδαν μέσα το φίδι, τον Εριχθόνιο. Τον Εριχθόνιο είχε συλλάβει η θεά Αθηνά με τον Ήφαιστο, όταν προσπάθησε να την ξεπαρθενέψει και  το μόνο που κατάφερε ήταν να ακουμπήσει πάνω στον μηρό της. Μόλις το άκουσε η Αθηνά ταράχτηκε και μάλωσε τη καρακάξα. Οργισμένη όπως ήταν  άφησε από τα χέρια της το τεράστιο λιθάρι που κρατούσε και έτσι δημιουργήθηκε ο λόφος του Λυκαβηττού (Κερένυϊ 1998, σελ. 125).

    Στην Παναγία, τη μητέρα του Ιησού Χριστού, του Λόγου του Θεού αποδίδονται οι ιδιότητες της Ελλήνισσας. Η λαϊκή παράδοση στην Αχαϊα λέγει ότι εκεί που είναι το δράπανο, ήταν αραγμένο μία φορά ένα καράβι. Πήγε η Παναγία στον καραβοκύρη και του ζήτησε να την περάσει στην αντίπερα στεριά, στη Ρούμελη. Εκείνος όμως δεν την γνώρισε και δεν δέχτηκε. Τότε η Παναγία πήρε στη ποδιά της άμμο και χαλίκια, τα έριχνε στη θάλασσα και έφτιαχνε δρόμο. Θα έφτανε ως την αντίπερα ακρογιαλιά, αν δεν έτρεχε ο καραβοκύρης, που είδε το θαύμα και τρόμαξε, να την παρακαλέσει με δάκρυα και μετάνοια να μπει στο καράβι του να την περάσει (Πολίτης 1921, σελ.60). Η Ζωή Μάργαρη που μελέτησε τους χορούς των  μειονοτήτων της Ανατολικής Ρωμυλίας στη Βουλγαρία καθώς και ο Λίτς (1993, σελ. 41-43) αναφέρουν ότι υπάρχουν τρεις λέξεις σήματα για αυτο και ετερο προσδιορισμό των   Ελλήνων της περιοχής, και αυτές είναι, “Ρωμιοί, Ελλήνισσα και Βουργαρία”. Τις συγκεκριμένες τρεις λέξεις δεν ξέχασαν να τις γράφουν ακόμη και σήμερα  στα Ελληνικά  οι απόγονοι των Ελλήνων και να  τις περνούν από γενιά σε γενιά. Γιατί είναι Ρωμιοί και η Ελλήνισσα Παναγιά είναι πάντα μαζί τους, στη Βουργαρία που ζουν.

- Οι θείες οντότητες βλέπουν τη γη μας σαν τον κήπο τους, που τους έφτιαξε ο Θεός για να κατέρχονται και να περιπατούν, έλεγε ένας  γέροντας παλιά   στο Βουλκάνο, που ήταν ενορατικός και φωτισμένος. Όμως , ο παράδεισος έχει καταντήσει μία σκοτεινή κόλαση , από την αλόγιστη δράση των ανθρώπων, κι ο διάβολος κρύβει τα πονηρά έργα του και την εξουσία του επί της γης, με σκοτεινά πέπλα. Αλλοίμονο όταν ο Θεός φωτίσει με την  κρίση του τα έργα του Σατανά και δουν τα τάγματα των αγγέλων πώς  κατάντησε ο θείος κήπος! Θα ξεριζώσουν τα πάντα συθέμελα!

-Και τι θα απομείνει παππούλη ; Ρώτησα.

-Ο,τι έφτιαξε ο Θεός παιδί μου και  χτίστηκε με την καθοδήγηση και τη χάρη του.

Η Ελλήνισσα Παναγιά ουδέποτε εγκατέλειψε το γένος των Ελλήνων. Σε κάθε αγώνα του έθνους μας πρωτοστάτησε και σήκωσε το λάβαρο της ελευθερίας.

      Οι γίγαντες είχαν ένα ιδίωμα.  Όταν έπεφταν, λόγω του σωματικού βάρους τους δεν μπορούσαν να σηκωθούν. Το ίδιο συμβαίνει και με την αμαρτωλή ψυχή. Δεν έχει την ελαφρότητα της Περιστεράς του Αγίου Πνεύματος, γι αυτό σέρνεται στη γη. Η πνευματική υπεροχή, η υπακοή, η ταπείνωση , η αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον μάς έδωσαν φωστήρες, και ο Ελληνικός “στάχυς” βλάστησε γίγαντες του πνεύματος στον τόπο μας. Ο ήρωας Αριστομένης ήταν συνετός και ένθεος. Από το θείον αντλούσε δύναμη και άντεξε τα πάνδεινα, για το καλό της  σκλαβωμένης Μεσσηνίας. Πραγματικά  ελεύθερος είναι αυτός που έχει σπάσει τις αλυσίδες των παθών του και συμπορεύεται με τη χάρη του Τριαδικού Θεού. Σας εύχομαι ολόψυχα ,πνευματική  ανάταση!

 Ο Θεός μαζί σας!

  Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

 

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: