Αφιερωμένο στη Παναγία τη Βουλκανιώτισσα
Σε αυτό το κείμενο θα αναλύσουμε τη κοινή λογική ενός δεινού πολιτικού ,την επιστημονική προσέγγιση ενός άρτια καταρτισμένου αρχαιολόγου ,και την ενορατική- θεία λογική ενός σεβάσμιου ιερέα , κατά την παρουσίαση της αγίας εικόνας της Παναγίας Βουλκανιώτισσας ,τον Δεκαπενταύγουστο του 2008, στη Μονή του Βουλκάνου, από μία φοιτήτρια δημοσιογραφίας.
Σε μία συνέντευξη που μου πήρε το 2008 μία φοιτήτρια δημοσιογραφίας , γνωστής Σχολής στην Αθήνα, ως μέρος της εργασίας της σε ένα από τα μαθήματα για το πτυχίο της, χρειάστηκε να αναλύσω τον τρόπο αντίληψης (perception) τριών ενηλίκων αρρένων ,στους οποίους το οπτικό ερέθισμα που δόθηκε για περιγραφή ήταν μία έγχρωμη φωτοτυπημένη και πλαστικοποιημένη εικόνα της Παναγίας Βουλκανιώτισσας, την ημέρα της εορτής της Παναγίας , στις 15 Αυγούστου, το 2008.
Στην ανάλυση βασίστηκα στην ψυχολογική θεώρηση της κοινής νόησης (convergent thinking) και της αποκλίνουσας νόησης (divergent thinking), στηρίχθηκα στην απλή γραμμική λογική προσέγγιση (linear thinking), που σημαίνει ένα κι ένα κάνουν δύο, μέχρι τη συστημική λογική προσέγγιση (systemic thinking), στα πλαίσια της θεωρίας της κυβερνητικής(cybernetics), που σημαίνει ότι στο κέντρο του κύκλου υπάρχει ένας παράγοντας και στη περιφέρεια άλλοι Χ παράγοντες , οι οποίοι αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, δηλαδή ένα και ένα δεν κάνουν απαραίτητα δύο, αλλά δίνουν ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά! Παράλληλα αυτά έπρεπε να τα συνδυάσω με τη θεωρία του ψυχολόγου Γιούνγκ (Jung) σχετικά με τη λογική (thinking), αισθήματα (sensing), συναισθήματα (feeling) και ενόραση (intuition), που σημαίνει λογική του υποσυνειδήτου, η οποία συμβαίνει αυθόρμητα , χωρίς τυπικές λογικές διεργασίες στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Πάνω όμως από όλα επικαλέστηκα τον Θεό να φωτίσει τον νου μου για να προκύψουν ορθά συμπεράσματα, γιατί τον έλλογο νου και το Πανεπιστήμιο του Θεού δεν το έχουν ακόμη ανακαλύψει οι επιστήμονες ψυχολόγοι.
Η φοιτήτρια δημοσιογραφίας είχε καταγωγή από τη Καλαμάτα, γι΄ αυτό ο τίτλος της εργασίας της αφορούσε την Παναγία της Ιεράς Μονής του Βουλκάνου.. Παρουσίασε την εικόνα της Παναγίας Βουλκανιώτισσας σε έγχρωμη Α3 εκτύπωση , πλαστικοποιημένη,και ζήτησε από έναν ενεργό εκείνη την εποχή πολιτικό, έναν αρχαιολόγο και έναν ιερέα να περιγράψουν τι βλέπουν στην εικόνα και να αναφέρουν τις σκέψεις που τους προκαλεί το συγκεκριμένο οπτικό ερέθισμα. Αφού ‘άφησαν τον εαυτό τους χαλαρό και έλαβαν τον χρόνο τους , χωρίς την παρουσία τρίτου ατόμου ενώπιόν τους ,να τους ακούει και να τους παρακολουθεί, συγκεντρώθηκαν και ξεκίνησαν ο ένας μετά τον άλλο. Η φοιτήτρια δημοσιογραφίας ηχογράφησε τις περιγραφές.
Η περιγραφή του πολιτικού και η αντίληψή του με την κοινή λογική των ανθρώπων ήταν η ακόλουθη:
“Είναι μία εικόνα, σημαντικής αξίας, η οποία φυλάσσεται στη Μονή του Βουλκάνου, πριν από την εποχή κτίσεως του πάνω Μοναστηριού,τον 8ο αιώνα, όπου και βρέθηκε κρεμασμένη σε ένα δέντρο κατά την την εποχή του Λέοντος Ισαύρου του εικονομάχου .Δεν περιλάμβανε την ασημένια επένδυση, την απέκτησε στη συνέχεια το 18 57, στο Μετόχι της Μονής στη Σμύρνη. Δεν έχει αξιολογηθεί η τιμή της από διεθνώς αναγνωρισμένους εκτιμητές. Είναι πολύτιμη από την άποψη ότι φέρνει καλά έσοδα στη Μονή του Βουλκάνου ετησίως, από τους προσκυνητές εντός και εκτός Ελλάδας, επίσης είναι ένα θέλγητρο για την προώθηση του τουρισμού στη Μεσσηνία. Δεν θα έπρεπε να μεταφέρεται μόνο στη Μεσσήνη κατά τον Σεπτέμβριο μήνα για προσκύνημα οκτώ ημερών, αλλά και σε άλλες εκκλησίες και μονές πανελλαδικά, καθώς και στο εξωτερικό ,για να υπάρξουν σημαντικά έσοδα τόσο για την εκκλησία, όσο και για το κράτος. Επίσης, δεν βλέπω να κυκλοφορεί ευρέως, δεν έχει αναπαραχθεί σε διάφορες μορφές, όπως σε πιστά αντίγραφα για προώθηση εντός και εκτός Ελλάδας, ανάλογα με τη ζήτηση στην αγορά βέβαια. Αν κάποιος επενδυτής αναλάβει την προώθησή της σοβαρά, θα μπορούσε ενδεχομένως να φέρει σημαντικά έσοδα”!
Η περιγραφή του αρχαιολόγου, με τη λογική της επιστημονικής προσέγγισης και τα επαγγελματικά του συναισθήματα, ήταν η εξής:
“Είναι, με βάση την παλαιότητα και την τεχνοτροπία αγιογράφησης, μία σημαντική εικόνα του 8ου αιώνα. Η ασημένια επένδυση , η οποία ανάγεται στο 18 57, είναι αντίστοιχη της εικόνας της Θεοτόκου της Μονής Εσφιγμένου και της Παναγίας Γοργοϋπηκόου , της Μονής Δοχειαρίου ,στο Άγιον Όρος., όσον αφορά την θέση της Θεοτόκου και του Χριστού και των επιμέρους στοιχείων, επίσης την τοποθέτηση των χειρών της Θεοτόκου και του Ιησού Χριστού αντίστοιχα. Η Επονωμαζομένη Οδηγήτρια τω όρει Βουλκάνω, είναι εγχάρακτη επιγραφή πάνω στην ασημένια επένδυση , η οποία τοποθετήθηκε στο Μετόχι της Σμύρνης, που ανήκε στη Μονή του Βουλκάνου . Παρατηρώ ότι χρειάζεται συντήρηση, λείπει μέρος από τους λίθους στον διάκοσμο του στέμματος , γενικά χρειάζεται η ασημένια επένδυση της εικόνας ένα καλό φρεσκάρισμα και αποκατάσταση της φθοράς. Περισσότερο θα έβλεπα την πολύτιμη αυτή εικόνα τοποθετημένη σε ένα μουσείο Βυζαντινής Τέχνης για να την επισκέπτονται καθημερινά, παρά στη Μονή του Βουλκάνου, που δεν υπάρχει εύκολη πρόσβαση για κάθε πολίτη. Στο μουσείο θα την αναλάμβαναν και θα την συντηρούσαν καλύτερα εξειδικευμένα στελέχη και θα είχε περισσότερα χρόνια ζωής, χωρίς φθορές στη κατασκευή της! Παράλληλα ,θα εμπλούτιζε τη συλλογή του Μουσείου και θα αύξανε τον αριθμό των επισκεπτών. Θα την γνώριζαν περισσότερα άτομα που δεν έχουν καν ιδέα για την ύπαρξή της! Αφήστε που στη Μονή κινδυνεύει να κλαπεί. Η εφορεία Βυζαντινών αρχαιοτήτων επιτελεί σημαντικό έργο. Συλλέγει παλιές εικόνες από τα ξωκκλήσια της χώρας, τις αναπαλαιώνει και τις συντηρεί στα μουσεία με ασφάλεια”.
Η περιγραφή του ιερέα με πίστη, ενόραση και θεία λογική ήταν όπως παρακάτω:
“Είναι η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Βουλκανιώτισσας , Επονωμαζομένης Οδηγήτριας τω Όρει Βουλκάνω, της Μεγαλόχαρης , η οποία έχει επιτελέσει πολλά θαύματα από τη εύρεσή της, στην κορυφή της Ιθώμης , κατά την εποχή του Λέοντος Ισαύρου του εικονομάχου τον 8ο αιώνα και την ίδρυση της πάνω Μονής , μέχρι σήμερα, στο κάτω Μοναστήρι . Η Παναγία μας είναι η θεία Σκέπη , η οποία προστατεύει όλη τη Μεσσηνία και οι θυρεοί της είναι πολλοί, είναι οι ικεσίες των πιστών ανθρώπων που ορθώνονται ως πύργος από την γη έως τον ουρανό .Η Θεοτόκος μεσιτεύει στον Κύριο υπέρ ημών των φτωχών και αδαών ανθρώπων. Το φως της θείας χάριτος επικάθεται στην εικόνα, και μόνο να την αντικρίσει κάποιος, με κατάνυξη ψυχής, θεραπεύεται. Η Παναγία μάς καθαρίζει, προστατεύει και οδηγεί εκ του ασφαλούς, στην οδό της σωτηρίας. Πολλοί θεραπεύτηκαν και βρήκαν τον φως τους, επιστρέφοντας στην στενή οδό ,στον ηθικό και θεάρεστο δρόμο, μακριά από την υλική προσκόλληση στα εφήμερα και τον έλεγχο των παθών.
Για να μπορέσουμε να αντιληφθούμε την παρουσία της Θεοτόκου στη ζωή μας, χρειαζόμαστε βαθειά πίστη και κατάνυξη ψυχής, αγάπη για τον Θεό και τον συνάνθρωπο, έργα αγαθά, και έλεγχο των παθών μας, για να αξιωθούμε να αντικρίσουμε το θείο μεγαλείο. Η Παναγία η Βουλκανιώτισσα χρειάζεται πιστά τέκνα και όχι φιλόδοξους και κενόδοξους συλλέκτες και προσκυνητές του χρήματος στην διεθνή αρένα. Οι εικόνες είναι ζωντανές και έχουν τον θείο οίκο τους ,τα δε άψυχα είδωλα και τα πράγματα έχουν τα μουσεία και τους συντηρητές τους. Δεν μπορείς να κλειδώσεις μία εικόνα σε ένα μουσείο, γιατί είναι πιο ζωντανή από τον ίδιο τον άνθρωπο και μιλάει με την θεία χάρη που έχει επικαθήσει επάνω της, ασχέτως αν εμείς είμαστε κουφοί, τυφλοί και αφώτιστοι και την αντιλαμβανόμαστε σαν ένα άψυχο και ωραίο αντικείμενο. Σαν το παιδί στην αγκαλιά με δάκρυα χαράς και αγαλλίασης, αλλά και φόβο Θεού κρατούν την εικόνα όσοι ορούν τα θεία και επικοινωνούν μαζί τους.
Ανάλυση:
Το πολιτικό στέλεχος επικεντρώθηκε σε οικονομικούς παράγοντες ,που αυξάνουν τα έσοδα του κράτους, οπότε μία εικόνα, μία μονή, ένας ναός, μία θεία δομή είναι αποδεκτή, εφ΄ όσον επιτελεί αυτόν τον σκοπό. Δεν αντιλαμβάνεται με την ανθρώπινη λογική που τον διακρίνει την ύπαρξη άλλων παραγόντων ως προς την αξιολόγηση του αντικειμένου . Αυτή την προσέγγιση του αριστερού εγκεφαλικού ημισφαιρίου ,οι αρχαίοι Έλληνες(κατά Πλάτωνα) την αποκαλούσαν στείρα λογική, την ονόμαζαν “ Ύβρι” των αδαών ανθρώπων. Όμως , μετά την ύβρι ακολουθούσε η Νέμεσις, η θεία φώτιση, το “εύρηκα” του Αρχιμήδη, η διαδικασία μίας καινοτομικής λογικής (divergent thinking), που οδηγούσε στη θεία φώτιση, με τη βοήθεια του Θεού. Με την κοινή λογική μπορούμε να χωρίσουμε ένα τετράγωνο σε τέσσερα ίσα μέρη κάθετα, οριζόντια και διαγώνια. Με την αποκλίνουσα νόηση μπορούμε να το χωρίσουμε με διακεκομμένες, κυματιστές και ζικ ζακ γραμμές και με άπειρους άλλους τρόπους, και με την ενόραση και τον Θείο Λόγο να αντιληφθούμε πώς η παρουσία των ευαγγελιστών ορίζει τα τέσσερα σημεία του τετραγώνου και να κατανοήσουμε τη σημαντικότητα της κάθετης διαίρεσης και του σταυρού ,σε ουράνιο επίπεδο. Μπορούμε να δούμε ουσιαστικά αυτό που ως άνθρωποι, με κοινή λογική ,αδυνατούν να αντιληφθούν.
Ο κόσμος μας στηρίζεται κυρίως στην “ύβρι”, στη κοινή λογική και πορεύεται με αβεβαιότητα σε σίγουρα αδιέξοδα, διότι δεν διαθέτει έλλογο κατά Θεό νου ακόμη. Όσο για την καινοτομική λογική, την εφαρμόζει η ανθρωπότητα μόνο για υλικές αυστηρά υποθέσεις και προβλήματα. Παράδειγμα αυτής της κοινής λογικής και ύβρεως αποτελεί το ΦΕΚ 42/25-12-1834. στις 2 Δεκεμβρίου 1834, περί διαλύσεως των Γυναικείων Μονών Λουκούς και Καισαριανής, γιατί δεν συγκέντρωναν τον απαιτούμενο αριθμό μοναχών. Η Αντιβασιλεία στην Ελλάδα αβίαστα έκλεισε δύο μοναστήρια , χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι όταν εγκαθιδρύεται εκ Θεού ένα θυσιαστήριο, δεν δύναται ο άνθρωπος να το αναιρέσει.΄Όπως χαρακτηριστικά περιγράφει ο στρατηγός Μακρυγιάννης (Βιβλίο Γ΄, κεφάλαιο Β), “διάλυσαν τα μοναστήρια, συμφώνησαν με τους Μπαυαρέζους και πούλαγαν τα δισκοπότηρα κι όλα τα ιερά εις το παζάρι και τα ζωντανά για δίχως τίποτα.... οι καλόγεροι όπου αφανίστηκαν εις τον αγώνα πεθαίνουν της πείνας μέσα στους δρόμους”. Πόσο περισσότερο μπορεί να προκαλέσει τον Θεό η ανθρώπινη άγνοια και τυφλότητα;
Σύγχρονο παράδειγμα είναι η απώλεια της εικόνας της Παναγίας της Βαλύρας , από τον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου, την περίοδο 1979-1985, η οποία Παναγία της εικόνας μιλάει και μας ζητάει να επιστρέψει στον ιερό ναό της. Άλλο παράδειγμα , είναι η άγνοια των αρχαιολόγων και συντηρητών αρχαιοτήτων, που δεν αντιλαμβάνονται τη θεία διάσταση ενός αντικειμένου και το χειρίζονται ως χουν, σαν κέραμο προς επισκευή. Το να αφαιρέσει κάποιος μία εικόνα από έναν ιερό χώρο , έχει επίπτωση στον θείο στόλο του χώρου. Η διάταξη τον εικόνων σε ένα ιερό ναό και η μορφή της καθεμίας εξ αυτών, δομούν ένα θείο πεδίο του φωτός ,το οποίο διαταράσσεται, όταν αφαιρεθεί μέρος του διακόσμου. Πρέπει να αναπαλαιωθεί μία εικόνα, χωρίς να απομακρυνθεί από τον χώρο και υπό ορισμένες συνθήκες, όπως με πλήρη ιερότητα και κοσμιότητα εκ μέρους αυτού που θα αναλάβει την αποκατάσταση, σε υλικό επίπεδο.
Επειδή τα θεία δεν τα συλλαμβάνει η κοινή λογική τον ανθρώπων, η έλλειψη της πίστης και το σκότος της ψυχής, δεν σημαίνει ότι δεν υφίστανται. Με αυτή τη λογική, ο υπεύθυνος και ευγενέστατος κατά τα άλλα αρχαιολόγος, δεν είναι τίποτα περισσότερο, παρά ένας επίδοξος παραβάτης του θείου νόμου, διότι δεν έχει αναπτύξει θείες ιδιότητες, παράλληλα με την επιστήμη του, ώστε να κατευθύνεται η κοινή του λογική από τον θείο Λόγο και να αντιλαμβάνεται το μέγεθος του σφάλματος των επιστημονικών του προσεγγίσεων, προκειμένου να τις εναρμονίσει με τρόπο θεάρεστο. Όπως οι αρχαιολόγοι δεν κατανοούν και θεωρούν μύθο το γεγονός ότι η Θεά Αθηνά τοποθέτησε ένα ξύλο από την Δωδώνη, πάνω στην πρύμνη της Αργούς, το οποίο μιλούσε, τοιουτοτρόπως δεν αντιλαμβάνονται πώς μπορεί μία εικόνα να μιλάει και να προβάλλεται , επικοινωνώντας με το άτομο της επιλογής της. Ο Άγιος Νικόλαος Πλανάς δεν προλάβαινε να φθάσει μέχρι την εικόνα για να την προσκυνήσει και να την φιλήσει, η ίδια η Παναγία, ζωντανή, εμπρός στην εικόνα τού πρότεινε τη χείρα της. Μόνο αυτοί που θεωρεί ηθικά έτοιμους ο Θεός, με τα γήινα σταθμά ,τους καθιστά λογικούς και εγγράμματους σε θείο επίπεδο, με αποτέλεσμα να ορούν και να επικοινωνούν με τα θεία , δουλεύοντας σκληρά, ενάντια στις δόλιες παρεμβολές του διαβόλου.
Η προσέγγιση του ιερέα είναι θεάρεστη και άκρως αληθινή. Διότι παράλληλα με τη χειροτονία του και τις υπηρεσίες του προς το Κύριο εξέλιξε την ενορατική του ικανότητα με πίστη , αγάπη και ταπείνωση, με έργα αγαθά προς τον συνάνθρωπο και αξιώθηκε να ακούει και να ορά τα θεία. Η επιστήμη της ψυχολογίας δεν ερευνά ακόμη την ενορατική ικανότητα σε συνάφεια με τον έλλογο κατά Θεό νου. Ουσιαστικά οι ψυχολόγοι δεν γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο υφίσταται. Οι περισσότεροι δεν εκκλησιάζονται. Κινούνται ερευνητικά μεταξύ λογικής που την ταυτίζουν με την ανθρώπινη πραγματικότητα και ενόρασης που είναι μία υποσυνείδητη και αυθόρμητη διαδικασία, στην οποία δεν μπορούν να στηριχθούν ερευνητικά, ούτε να την προσεγγίσουν αποτελεσματικά. Σε παραψυχολογικό επίπεδο έχουν μελετηθεί εντυπωσιακές ιδιότητες του εγκεφάλου (extra sensory perception ,ESP) όπως η τηλεπάθεια (telepathy), η προβλεπτική ικανότητα μελλοντικών γεγονότων (precognition), η εύρεση κρυμμένων αντικειμένων με τον νου μόνο (clairvoyance),η ψυχοκίνηση ( psychokinesis-PK), δηλαδή η μετακίνηση αντικειμένων μόνο με τη συγκέντρωση της σκέψης και άλλα πολλά. Τους Αγίους Παϊσιο και Πορφύριο, (ο οποίος ήταν τυφλός), δεν πρόλαβαν να τους ανακαλύψουν οι επιστήμονες, που είχαν μία τηλεόραση, ένα θείο οφθαλμό , ο οποίος έβλεπε τα πάντα με κλειστά τα μάτια και το κομποσκοίνι τους ήταν τραίνο , το οποίο μετέφερε ευχές από την γη στον ουρανό.
Στις άγιες εικόνες επικάθονται οι προστάτες μας και πρέπει να παραμένουν εντός του ιερού ναού στον οποίο είναι ταγμένες και υπηρετούν. Πολλές αδιάφορες και άψυχες εικόνες , μάλιστα πανάκριβες , κυκλοφορούν ευρέως. Ακόμη και μέσα στην εκκλησία μπορεί να έχουν τοποθετηθεί εικόνες, πάνω στις οποίες για κάποιο θείο λόγο να μην θέλει να επικαθήσει το Άγιο Πνεύμα, όπως σε μία πανάκριβη εικόνα της Θεοτόκου ,στην οποία ο δωρητής σχεδίασε το πρόσωπο της μάνας, ή της γυναίκας ή της κόρης του, να κρατεί στην αγκαλιά τον Ιησού Χριστό με το πρόσωπο το δικό του ή του γιου του. Ο Θεός δεν είναι δυνατόν να δεχτεί αυτή την έπαρση και να επικαθήσει επάνω στη συγκεκριμένη εικόνα.
Έσωσα κάποτε ένα ασημένιο αντίγραφο της εικόνας του Αγίου Όρους, η οποία ονομάζεται Άξιον Εστί ,που θα πήγαινε για διάλυση στο χυτήριο. Καθώς κοιτούσα την εικόνα απογοητεύτηκα αρχικά, γιατί είδα ότι δεν ήταν ευλογημένη και δεν έλαμπε επάνω η θεία παρουσία. Τότε ήρθε σε όνειρο ο Κύριος και μου είπε ότι αν την πάω για τρία συνεχή έτη στην εκκλησία την Κυριακή της Ορθοδοξίας θα ευλογηθεί. Όντως, έτσι συνέβη. Έχω έναν άγιο φύλακα δίπλα στα άγια βιβλία, στο γραφείο μου. Ας ανοίξει ο Κύριος διάπλατα τους οφθαλμούς μας με πίστη αληθή ,αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον, ταπείνωση και θεάρεστα έργα ,για να υμνούμε και να δοξολογούμε την θεία Δόξα και παρουσία Του στη ζωή μας. Καλό Δεκαπενταύγουστο.
Ευχαριστίες στον καθ. Ιωάννη Λύρα , ο οποίος μας έστειλε το ΦΕΚ 42/25-12-1834.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
28/7/2021
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου