ΜΝΗΜΟΝΕΥΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙΜΟΥΜΕ ΤΟΥΣ 54 ΒΑΛΥΡΑΙΟΥΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (20 ΘΑΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ 34 ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ, ΣΕ 43 ΣΕΛΙΔΕΣ Α4)

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΑΛΥΡΑΣ ,ΤΙΜΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΒΑΛΥΡΑΙΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΜΑΣ ΗΡΩΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ (ΘΑΝΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ) ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ,ΣΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΩΝ 100 ΧΡΟΝΩΝ

ΘΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΜΟΝΙΜΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, ΜΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ-ΚΕΙΜΕΝΟ-ΜΙΚΡΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ, ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ. ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ.

ΤΟ ΜΑΡΤΙΟ ΘΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΘΕΙ  Η ΕΚΘΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΑΛΥΡΑΙΟΥΣ ΗΡΩΕΣ –ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ-ΠΟΛΕΜΙΣΤΕΣ ΤΟΥ 1821.

 Α. ΟΙ ΕΝΔΟΞΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΜΑΣ

1918-1923

1. Αναστάσιος Πούλου Πουλόπουλος Λοχίας (Μ. Ασία) 11-8-1921. 1895
2. Αθανάσιος Πούλου Πουλόπουλος Στρατιώτης (Μ. Ασία). 1901
3. Νικόλαος Ευθ. Ματσούκας Στρατιώτης, αιχμάλωτος το 1922 και χάθηκαν τα ίχνη του (Μ. Ασία).1892
4. Κωνσταντίνος Ευθ. Ματσούκας Στρατιώτης  εξαφανισθείς (Μ. Ασία). 1900
5. Βασίλειος Γεωρ. Σαρλάς Στρατιώτης  ,20-10-1918 στρατ. νοσοκομείο Καλαμάτας 1898.
6. Νικόλαος Δημ. Σαρλάς Στρατιώτης (Μ. Ασία). 1899
7. Δημήτριος Ανδρ. Φωτεινός Στρατιώτης εξαφανισθείς (Μ. Ασία).1902
8. Νικόλαος Ανδρ. Φωτεινός Στρατιώτης ,πέθανε στη Μακεδονία.1899
9. Θωμάς Παν. Μπουρολιάς Στρατιώτης. λόγω τραυ. Υπέκυψεν.1890
10. Ιωάννης Ευσταθίου Μπουρολιάς*** ,Δεκανέας. Πέθανε στο  στρατ. νοσοκομείο Πατρών στις 17-10-1918.
11. Νικόλαος Κων. Σταθόπουλος Στρατιώτης  λόγω τραυ. Υπέκυψεν. 1898
12. Παναγιώτης Ιωάν. Σταθόπουλος Στρατιώτης. λόγω τραυ. Υπέκυψεν.1894
13. Θεμιστοκλής Μηχ. Παπασαραντόπουλος Στρατιώτης. λόγω τραυ. Υπέκυψεν.1895
14. Χαρίλαος Β. Μπάκας.** Λοχίας. Πέθανε στο στρατιωτικό νοσοκομείο διακομιδής 9-7-1921.1895
15. Χαράλαμπος Βασ. Μπακόπουλος Λοχίας  1921 Κιουτάχεια (Μ. Ασία.).1900
16. Μαρίνος Ηλ. Μακρής Στραιώτης. λόγω τραυ. Υπέκυψεν στις 11-2-1919,στο στρατ. Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.1896
17. Πέτρος Ιωαν. Γεωργόπουλος* Στρατιώτης. λόγω τραυ. Υπέκυψεν στις 24-12-1918 στο στρατ. Νος.. Θεσσαλονίκης.1894
18. Νικόλαος Παν. Μπουρίκας Χωροφύλαξ . Υπέκυψεν στις 16-3-1821.1900
19. Γεώργιος Ανδ. Σπηλιώτης Στρατιώτης. λόγω τραυ. Υπέκυψεν. 1903

      20.Φειδάς Κων\νος του Παναγιώτη, στρατιώτης εξαφανισθείς, 1894

 

Β.  ΟΙ ΕΠΙΖΗΣΑΝΤΕΣ ΗΡΩΕΣ ΜΑΣ

1.    Χρήστος Σ. Μπάκας : Στρατεύσιμος εις όλες τας επιστρατεύσας με το βαθμό του λοχία κλάσεως 1913^α. Αιχμάλωτος πολέμου εν Μικρά Ασία κατά επτά μήνας. Είχε λιοτρίβι στη Βαλύρα. Αυτός, ο Παναγιώτης Μελισουργός , ο Παναγιώτης Ιωάννου, ο Ιωάννης Παπαιωάννου ,ο Στασινός Φειδάς , και ο δάσκαλος Χρίστος Καρτερολιώτης μας έλεγαν ιστορίες για τη Μικρά Ασία όταν είμαστε μικρά παιδιά που δυστυχώς δεν είχαμε τη γνώση να τις καταγράψουμε. Ο Ιωάννου Παναγιώτης είχε βιντεοσκοπηθεί σε κασέτα  με περιγραφές για τη μικρά Ασία, η οποία αχρηστεύτηκε λόγο χρόνο και δεν έγινε αντιγραφή  σε  CD

2. Ευθύμιος Κ. Σπηλιώτης : Κλάσεως 1918 όστις έχει τιμηθεί δια πολεμικού Σταυρού και δια μεταλλίου Νίκης εις την μάχην Αινιγκιόλ,  υπηρετήσας  στο μέτωπο Μακεδονίας και Μ. Ασίας επί τέσσερα (4) συνεχή έτη. Αγρότης

3.  Ιωάννης Φωτεινός: Κλάσεως 1903, ανάπηρος πολέμου. Αγρότης

4.Δημήτριος Π. Λαμπρόπουλος: Τυγχάνει έφεδρος κλάσεως 1916 υπηρετήσας  στο μέτωπο Μακεδονίας και Μ. Ασίας. Είχε ταβέρνα  Βαλύρα  και το παρτσούκλι Μπιτσούνης

5. Χρήστος Π. Μπουρολιάς: Κλάσεως 1917 υπηρετήσας  στο μέτωπο Μακεδονίας και έχοντα θανόντα αδελφό εν πολέμω. Ήταν αγρότης και εξόριστος στη Μακρόνησο το 1948-9

6. Ιωάννης Γ. Μπόβης: Κλάσεως 1919 υπηρετήσας επι  τέσσερα (4) έτη  στο μέτωπο της Μικράς  Ασίας.,Αγρότης, αγροφύλακας. Είχε τα παρατσούκλι Καράγγιανης και τον θυμάμαι που έμενε  στην οικία που είχε νοικιάσει ο Βασίλης Σταυριανόπουλος  που είχε λιτρίβι, αλευρόμυλο, μηχανή ηλεκτροφωτισμού της Βαλύρας.

7. Στυλιανός Π. Μελισσουργός: Κλάσεως 1898 ,υπηρετήσας εις τας τάξεις του στρατού, εις διαφόρους επιστρατεύσεις. Αγρότης  

8. Ευστάθιος Αθανασίου Γαλανόπουλος

Τυγχάνει παλαιός πολεμιστής με υπηρεσία μετώπου μετασχόντος  στους πολέμους  και της εκστρατείας της Μικράς Ασίας το 1912-1913 με βαθμό δεκανέως τιμηθείς δια παράσημου ανδρείας κ.λ.π.   Αγρότης  ενεργό μέλος του αγροτικού συνεταιρισμού Βαλύρας

9. Κωνσταντίνος Γ. Σπηλιώτης  Ούτος τυγχάνει παλαιός πολεμιστής μετάσχων στους πολέμους 1912-1913 και μετέπειτα τοιούτους, άγων ηλικίαν 48 ετών και οικογενειάρχης 2 τέκνων.

10. Λεωνίδας  Δημητρίου  Γεωργακόπουλος

11.  Βασίλειος Αριστείδη  Μπακόπουλος

12. Γεώργιος  Ματσούκας του Ιωάννη. Πρόεδρος της κοινότητας Βαλύρας

13. Χρήστος Ιωάννου  Καρτερολιώτης /Διδ\λος Βαλύρας)

14.  Αθαν. Περιβολάρης του Αριστείδη, Αστυνομικός στην Πάτρα

 16.  Φώτης Τσαγκάρης  του Κων\νου (ιατρός). Κοινοτικός σύμβουλος Βαλύρας,Δήμαρχος Καλαμάτας

17. Νίκος (Πούλος) Τσαγκάρης του Κων\νου. Άνοιξε το εξοχικό κέντρο στη Βαλύρα και παίζοντας μαντολίνο

18. Αλέξης Λιοντήρης  του Βασιλείου/Διδ\λος)

19. Ιωάννης Παπαιωάννου του Ηλία. Ιεροψάλτης και καλαθοπλέκτης

20. Δημήτριος Γεωργακόπουλος του Ιωάννη. Αγρότης,μέλος του συνεταιρισμού Βαλύρας, Ιεροψάλτης στη Βαλύρα και πρόεδρος της κοινότητας Βαλύρας

21. Σταύρος Ιωάννου του Νικολάου αγρότης

22.Κωνσταντίνος Ντουραμάκος του Ευσταθίου αγρότης

23.Παπασαραντόπουλος Σταύρος  του Αγαθοκλή δημόσιος υπάλληλος***

24.Στασινός Φειδάς του Χρήστου υποδηματοποιός ,που επέστρεψε από την Αμερική για να πολεμήσει.

25.Δημήτριος Μπουρολιάς του Ευσταθίου

26.Παναγιώτης Ιωάννου του Ηλία αγρότης έμπορος .Ήταν μαζί στο μέτωπο με το Χρήστο Μπάκα και Παναγιώτη Μελισσουργό με την ειδικότητα του τραυματιοφορέα και έφτασαν λίγα χιλιόμετρα έξω από την Άγκυρα. Με την οπισθοχώρηση όσοι τραυματίζονταν τον παρακαλούσαν  να τους σκοτώσει για να μην τους φάνε τα σκυλιά. Φτάνοντας στην προκυμαία τους έσωσε ένας άγγλος έφιππος αξιωματικός. Ο γιος του Μίμης στην κατοχή έσωσε στον Πάμισο από πνιγμό ένα  Γερμανό πέφτοντας από τη βάρκα και δεν ήξερε κολύμπι. Τους τίμησαν οι Γερμανοί  και ήθελαν να τους δώσουν άδεια να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ελλάδα, και δεν δέχτηκαν την πρόταση .Μετανάστευσε στην Αμερική σε ηλικία 16 ετών που τον προσκάλεσαν τα αδέλφια του Αφφελική και Ηλίας ,και επέστεψε πίσω λόγο φυματίωσης

27.Αθανάσιος Μπόβης του Ιωάννη αγρότης

28. Παναγιώτης . Μελισσουργός κουρέας. Με την προέλαση των ελληνικών  στρατευμάτων από το Εσκί Σεχίρ φτάσανε στο Σαγγάριο και για λίγο έλειψε να πιάσουν στα χέρια τον Κεμάλ Ατατούρκ, σε κοντινό χωριό. Τιμήθηκε από το στρατό με αριστείο και ασημένιο  σταυρό, και δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο κάτοχος . Τραυματίστηκε στο πόδι και πήρε τη σφαίρα ενθύμιο μέχρι το θανατό του.

29-31. Οι αδελφοί Σταυριανόπουλοι Σταμάτης, Δημήτριος, Γεώργιος. Έμποροι-αγρότες , ο Δημήτριος εξελέγη πρόεδρος της κοινότητας Βαλύρας και στην πέτρινη διώροφη οικία τους, στεγάστηκε αρχικά το Ελληνικό σχολείο Βαλύρας

32.Παναγιώτης Ξυδόπουλος. Αγρότης. Τον αναφέρει ο Τσαγκάρης  στο οπισθόφυλλο της φωτογραφίας με ημερομηνία 16-2-1920, στη Θεσσαλονίκη

33.Αδαμόπουλος Σωτήρης του Χρίστου, Στρατιώτης.

34.Μπαλντόπουλος Νικόλαος του Ιωάννη. Γεννήθηκε 15-10-1894 και απεβίωσε 4-10-1941.Τραυματίστηκε με σφαίρα στο πόδι στην οπισθοχώρηση στο Αφιόν Καραχισάρ , στις 22 Αυγούστου του 1922, την οποία πήρε μαζί  μέχρι τον θανατό του. Τον μετέφερε στην πλάτη του, ο συντοπίτης του από τα Πετράλωνα Γεώργιος….και με καρα τα τότε μεταφορικά μέσα της εποχή, από το Αφιόν Καραχισάρ στη Σμύρνη , μια απόσταση  περίπου 400 χιλιόμετρα, και αργότερα έγιναν κουμπάροι. Είχαμε τη φωτογραφία του, τιμώντας το έπος του ’40 και το μέτωπο της Μικράς Ασίας, στην έκθεση στην πλατεία της Βαλύρας την οποία έχει σε κάδρο αναμνήσεων ο συνονόματος εγγονός του , τον οποίο και ευχαριστώ.

 ΑΠΟ ΚΑΤΣΑΡΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Καρζής Θεόδωρος  και Αδαμόπουλος Παναγιώτης . Επέζησαν και οι δυο και πέθαναν περίπου το 1970. Ήταν γεννηθέντες το 1897. Πληροφορίες από τον κατσαραίο  Νικόλαο Λάσκαρη.

 

Ευχαριστώ το διευθυντή του δημοτικού σχολείου Βαλύρας Χρίστο Σταυρόπουλο, το σύλλογο διδασκόντων, τους Βαλυραίους-Λαμπαινέους που πρόσφεραν το πληροφοριακό τους προφορικό και γραπτό τους υλικό και το  προς αντιγραφή φωτογραφικό υλικό, την ξυλεία Οικονόμου για τη δημιουργία της έκθεσης, τιμώντας του θανόντες και επιζώντες από το Μέτωπο της Μικράς Ασίας (20 θανόντες, 34 επιζώντες), και φυσικά υπάρχουν ακόμη και άλλα άτομα.

 

ΕΡΕΥΝΑ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

ΒΑΛΥΡΑ ΟΚΤΩΒΡΗΣ 2022