Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2025

ARXEIO ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΕΒΔΟΜΑΔΑ” ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ ΑΠΟ 4\9\2000-8\10\2001

 

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

Όταν ήμουν   εκπαιδευτικός στην Πάτρα, στην τοπική εφημερίδα της Πάτρας ,δημοσίευα για την τοπική Ιστορία της Βαλύρας, της περιοχής, και διάφορα θέματα γενικού ενδιαφέροντος.Το  αρχείο υπάρχει σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή ,καθώς και  το αρχείο της εφημερίας Βαλύρα, και είναι στη διάθεση του  κάθε ενδιαφερόμενου, που ενδιαφέρεται για την τοπική ιστορία του τόπου μας, η οποιοδήποτε δημοσιευμένο άρθρο.

Η επόμενη  ανάρτηση θα είναι για την εφημερίδα της Βαλύρας.

Αναγράφονται οι τίτλοι των άρθρων  και οι αντίστοιχες ημερομηνίες τους.

Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2025

«Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) Δήμου Ιθώμης» Ν. Μεσσηνίας

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

Ο Δήμος εμφανίστηκε ξανά με το "Σχέδιο Καποδίστριας" το 1997 από συνένωση των κοινοτήτων: Αριστοδήμειο, Αρσινόη, Αρχαία Μεσσήνη(Οικισμοί: Μαυρομμάτι Ιθώμης, Πετράλωνα, Μονή Βουλκάνου), Βαλύρα, Ζεμπρίσια (Οικισμοί: Ζεμπρίσια, Κογχύλιο), Κεφαλληνού, Λάμπαινα, Ρευματιά (Λούμι) (Οικισμοί: Ρευματιά, Χρυσότοπο). Έδρα του Δήμου ορίστηκε η Βαλύρα και ιστορική το Μαυρομμάτι. Ο πραγματικός πληθυσμός ανέρχεται σε  2.466 κατοίκους (ΕΣΥΕ,2001).

ΒΑΛΥΡΑ

Η Βαλύρα αποτελεί κωμόπολη της Μεσσηνίας. Είναι η έδρα του Δήμου Ιθώμης και απέχει 23χλμ. από την Καλαμάτα. Χτισμένη στους πρόποδες του Ιερού όρους της Ιθώμης, σε μια παραγωγική κοιλάδα που διασχίζουν οι ποταμοί Πάμισος και Μαυροζούμενα, αριθμεί 1.005 κατοίκους (ΕΣΥΕ,2001). Η θέση της Βαλύρας ταυτίζεται με την ιστορία της Αρχαίας Μεσσήνης. Το όνομα δόθηκε από τον προομηρικό μουσικό Θάμυρι (Β Ραψωδία Ιλιάδα 594-605) φημισμένο για την ομορφιά, τραγούδι και λύρα του, που θέλησε να ανταγωνιστεί τις μούσες, έχασε όμως, τυφλώθηκε και πέταξε τη λύρα του. Έχει γράψει γι αυτό, ο Ιωνάς Κεφαλάς και το αφιερώνει στο Βαλυραίο δάσκαλο Νιφόρο. Το όνομα Τζεφερεμίνι στο γνωστό ενετικό κατάλογο του Pacigico το 1690 και ήταν ένα από τα 68 χωριά της Ανδρούσας. Η Βαλύρα με την ενεργό συμμετοχή της στο μεγάλο ξεσηκωμό του 1821 δίνει γενναίο παρόν για την υπόθεση της πολυπόθητης λευτεριάς. Φέρνοντας στη δημοσιότητα για πρώτη φορά τα άγνωστα ντοκουμέντα, από το ΓΑΚ Υπουργείο πολέμου (30 Αυγούστου 1825) ρίχνει φώς σε μια άγνωστη για πολλούς σελίδα της Βαλυραίικης ιστορίας. Οι Βαλυραίοι, ανήκαν στο σώμα των οπλαρχηγών Παναγιώτη Κεφάλα από το Δυράχι της Μεγαλόπολης και του Αλέξη Αναστασόπουλου από το Ζευγολατιό Μεσσηνίας. Έλαβαν μέρος στην πολιορκία και την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς, στις μάχες του Βαλτετσίου των Δερβενακίων και της Κορίνθου. Συμμετείχαν επίσης το 1824 στις αμυντικές προσπάθειες στα παράλια της Μεσσηνίας, για απόκρουση πιθανής επιδρομής των Αράβων οι οποίοι βοηθούσαν τότε την καταρρέουσα Τουρκική Αυτοκρατορία, στη μάχη στο Μανιάκι, στις 20/5/1825 και στη μάχη Βέργας – Αλμυρού στις 22-24/6/1826.

Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025

ΟΙ ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΕΣ ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ ΚΑΙ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

1.Ο Oραματιστής Παπαφλέσσας για τη Λαογραφία 

Το ενδιαφέρον του Παπαφλέσσα για την παιδεία, λαογραφία ,  για τη μόρφωση του λαού και τη διαπαιδαγώγησή του μας είναι γνωστά από πολλά έγγραφα που έχουμε στη διάθεσή μας και θα αναφερθούμε σε τέσσερα από αυτά.

- Από το 1818 όταν βρισκόταν στη πόλη ρίχνει την ιδέα για την ίδρυση σχολείου στη γενέτειρά του στη Πολιανή για τη λειτουργία του οποίου υπόσχεται να στέλνει 1000 γρόσια το χρόνο και "διδάσκαλο έμπειρο..."

Έγραφε στους Πολιανίτες

"...Αίτιον του εξευγενισμού της ανθρωπότητας δεν είναι άλλο ειμί η παιδεία, την οποία ως προίκα ο ποιητής μας Θεός εχάρισεν εις ημάς δια να ακούομεν το λογικόν μας και να αντιμαχώμεθα εις όλους τους αισθητούς εχθρούς των συμφερόντων της ψυχής και του σώματός μας

*Λόγιος Ερμής φύλλο 10-15 Μαΐου 1820 σελίδα 304-305.

Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2025

ΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΑΛΥΡΑΣ 1929-1937. ΟΙ 71 ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΑΠΟ ΒΑΛΥΡΑ

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ.

 Το Ημιγυμνάσιο  στη Βαλύρα λειτούργησε τα έτη 1929-1937.Το κτίριο που στεγάζει σήμερα το δημοτικό και νηπιαγωγείο Βαλύρας κτίστηκε το 1924 και πριν στεγάζονταν στις οικίες Σταυριανόπουλου, Τσώνη, και Καρύδη. Έχουμε στο αρχείο μας μια δισέλιδη επιστολή του τότε μαθητή Αλέξη Σιάγκρη, που μας περιγράφει πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις. Στη λειτουργία του Ημιγυμνασίου Βαλύρας  σχολείου φοίτησαν συνολικά 342 μαθητές από 20 χωριά  και οι μαθητές-τριες που φοίτησαν από το χωριό μας ήταν συνολικά 71.

Σε συνεργασία με το Μεροπαίο πολιτικό μηχανικό Γιάννη Ρήγα όλα τα αρχεία των σχολείων της Βαλύρας τα έχει  μετατρέψει σε μορφή εξέλ και τον ευχαριστώ.