ΠΩΣ ΠΡΟΗΛΘΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΒΑΛΥΡΑ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ο  Θάμυρις ή Θαμύρας

Στην ελληνική μυθολογία ο Θάμυρις ή Θαμύρας ήταν θρυλικός ποιητής, τραγουδιστής και μουσικός, στον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες απέδιναν πολλά ποιήματα και ωδές, καθώς και νεωτερισμούς στη Μουσική.

Ο μύθος

Σύμφωνα με τον Όμηρο(1) και τον Ευριπίδη καταγόταν από την Θράκη. Κατά την παράδοση, ο Θάμυρις, γιος του μουσικού Φιλάμμωνα και της νύμφης Αγριόπης ⁽²⁾έγραψε και μελοποίησε μία «Θεογονία», μία «Κοσμογονία» και μία «Τιτανομαχία». Πίστευαν επίσης ότι αυτός ήταν ο εφευρέτης του «δώριου τρόπου». Από τον πατέρα του ο Θάμυρις ήταν εγγονός του θεού Απόλλωνα. Σύμφωνα με άλλες εκδοχές, ο Θάμυρις ήταν γιος του Αεθλίου και εγγονός του Ενδυμίωνα, ενώ μητέρα του ήταν η ίδια η Μούσα Ερατώ ή η Μελπομένη.

Ο Θάμυρις ήταν ωραιότατος και διακρινόταν τόσο στο τραγούδι όσο και στο παίξιμο της λύρας, όργανο το οποίο έμαθε από τον Λίνο. Μια άλλη παράδοση λέει ότι ο Θάμυρις δίδαξε τον Όμηρο μουσική.

Ο Θάμυρις καυχήθηκε κάποτε για την τέχνη του και θέλησε να συναγωνισθεί με τις Μούσες. Καθώς ήταν φυσικό, όχι μόνο ηττήθηκε, αλλά και τιμωρήθηκε, επειδή οι Μούσες του αφαίρεσαν τη μουσική τέχνη, αλλά και το φως του(3),στην περιοχή της Ανδανίας , που τελούνταν τα Μεγάλα  Μυστήρια  . Μετά την τύφλωσή του, ο Θάμυρις πέταξε τη λύρα του στον ποταμό Βαλύρα (από το «βάλλω» και το «λύρα») στην Μεσσηνία, στη γέφυρα της Μαυροζούμενας, που είναι η αρχαιότερη σε λειτουργία στον κόσμο. Ο Παυσανίας όμως αναφέρει πως έχασε το φως του πιθανώς από κάποια ασθένεια και σταμάτησε να απαγγέλλει ποιήματα(4). Ο Πλάτωνας τον αναφέρει σε πολλά έργα του, στους "νόμους" γράφει κανείς να μην τραγουδήσει άσημο τραγούδι εάν δεν το επιτρέψουν οι νομοφύλακες ακόμα και αν είναι καλύτερο από τους ύμνους του Θάμυρι(5).

1. ↑ [...] Θάμυριν τὸν Θρήϊκα παῦσαν [...]Ομήρου Ιλιάδα Β 595
2. ↑ οὗ Θάμυρις ὁ Φιλάμμωνος καὶ Ἀργιόπης νύμφης ἔσχεν ἔρωτα, πρῶτος ἀρξάμενος ἐρᾶν ἀρρένων. ἀλλ᾽ Ὑάκινθον μὲν ὕστερον Ἀπόλλων ἐρώμενον ὄντα δίσκῳ βαλὼν ἄκων ἀπέκτεινε, Απολλόδωρου βιβλιοθήκη Α΄[Α 3,3
3. ↑ Θάμυρις δὲ κάλλει διενεγκὼν καὶ κιθαρῳδίᾳ περὶ μουσικῆς ἤρισε μούσαις, συνθέμενος, ἂν μὲν κρείττων εὑρεθῇ, πλησιάσειν πάσαις, ἐὰν δὲ ἡττηθῇ, στερηθήσεσθαι οὗ ἂν ἐκεῖναι θέλωσι. καθυπέρτεραι δὲ αἱ μοῦσαι γενόμεναι καὶ τῶν ὀμμάτων αὐτὸν καὶ τῆς κιθαρῳδίας ἐστέρησαν. Απολλόδωρου βιβλιοθήκη Α΄[Α 3,3]
4. ↑ προσκεῖσθαί φησι Θαμύριδι ἐν Ἅιδου δίκην τοῦ ἐς τὰς Μούσας αὐχήματος. διεφθάρη δὲ ὁ Θάμυρις ἐμοὶ δοκεῖν ὑπὸ νόσου τοὺς ὀφθαλμούς, τὸ δὲ αὐτὸ καὶ Ὁμήρῳ συνέπεσεν ὕστερον: ἀλλ' ὁ μὲν καὶ ἐς ἅπαν διετέλει ποιῶν, οὐ γάρ τι εἶκε τῇ συμφορᾷ, Θάμυρις δὲ καὶ τὴν ᾠδὴν ὑπὸ κακοῦ τοῦ παρόντος ἐξέλιπεν.Παυσανία Μεσσηνιακά
5. ↑ μηδέ τινα τολμᾶν ᾄδειν ἀδόκιμον μοῦσαν μὴ κρινάντων τῶν νομοφυλάκων͵ μηδ΄ ἂν ἡδίων ᾖ τῶν Θαμύρου 829.e τε καὶ Ὀρφείων ὕμνων Πλάτων Νόμοι Η΄[3 829.d]

 

 

 

 

 Η ΓΚΡΑΒΟΥΡΑ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ

 Ο ΤΕΩΣ ΔΗΜΟΣ ΙΘΩΜΗΣ ΜΕ ΕΔΡΑ ΤΗ ΒΑΛΥΡΑ

 Ο ΜΟΥΣΙΚΟΣ- ΠΟΙΗΤΗΣ ΘΑΜΥΡΙΣ. ΕΡΓΟ  ΤΟΥ ΒΑΛΥΡΑΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΤΣΩΝΗ

  Η ΒΑΛΥΡΑ ΤΟΥ '60

 Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑΣ

 Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ.ΠΑΝΩ ΚΑΙ ΚΑΤΩ. ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΒΑΛΥΡΑΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΤΣΩΝΗ

Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ.ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΒΑΛΥΡΑΙΟΥ ΑΛΕΚΟΥ ΛΙΟΝΤΗΡΗ