ΕΦΗ Η. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
Στην οδό Πανεπιστημίου, στην Αθήνα, μειώθηκε η κυκλοφορία, ο Δήμαρχος τη στόλισε με λεβάντα, αγριολούλουδα και ό,τι παραπέμπει σε άγρια φυτά, με έναν κομψό τρόπο. Αυτή βέβαια είναι και η νέα τάση της μόδας. Τα αγριολούλουδα, αυτά που αποξηραίναμε μαζεύοντας στις σχολικές μας εκδρομές και στα κτήματά μας ,την εποχή του 1950 έως 1970, επέστρεψαν διεθνώς , για να γαληνέψουν την ψυχή ,που καταπονείται μεταξύ πλαστικών, σιδήρου και πυριτίου, αφού είχαν μπει για τριάντα χρόνια στο περιθώριο, με πολλή έπαρση, ως κακότυχα, εμπρός στις ανέσεις της τεχνολογίας. Τα ψηλά κτίρια γέμισαν ανθισμένη λεβάντα, ακόμη και φραγκοσυκιές έχω δει να κάνουν φραγκόσυκα, σε ταράτσες πολυκατοικιών στην Αθήνα.
Ένα όμως δεν επανέρχεται και αυτό θα πρέπει να το σκεφτούν πολύ καλά και να προβληματιστούν οι υπεύθυνοι. Είναι το άρωμα των λουλουδιών. Δεν είναι άρρητα, λεπτά και πνευστά, αρρητολεπτόπνευστα, όπως ονόμαζαν τα ευώδη άνθη οι αρχαίοι Έλληνες. Στα τεχνητά περιβάλλοντα, τα άνθη είναι εντυπωσιακά σώματα, περιφερόμενα λιπόθυμα, εκτός του φυσικού τους χώρου. Το ίδιο και οι ψυχές των ανθρώπων. Καλοί άνθρωποι μπορεί να είμαστε μεν, αλλά χάνεται το μύρο της ψυχής, δραπετεύει, γιατί δεν μπορεί να εγκλωβιστεί μέσα σε ένα μη υγιές φυσικό περιβάλλον, μακριά από τον παράδεισο που μας έφτιαξε ο Θεός, για να ζήσουμε και να εξελιχτούμε υγιείς ως άνθρωποι .
Πόσο τυχεροί είμαστε ακόμη, που ο Πανάγαθος Θεός διατηρεί το άρωμα στα κηπευτικά και στα άνθη στη Βαλύρα μας! Η Βαλύρα, που βιώσαμε σε όλο της το μεγαλείο στα παιδικά μας χρόνια , μπορεί μεν να έφυγε ανεπιστρεπτί, αλλά οι αξίες, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου μας παρέμειναν.
Το στεφάνι της πρωτομαγιάς στη Βαλύρα, γεμάτο χρώματα και αρώματα, κατακλύζει τον νου μου αυτές τις μέρες, που πλησιάζει η πρωτομαγιά και τι μεγαλείο είναι αυτό, συμπίπτει με το Πάσχα της Ορθοδοξίας, των Ελλήνων και της Αγάπης, με το Μέγα Πάσχα.
Η μνήμη και το συναίσθημα δύσκολα ελέγχονται. Γυρίζουν πίσω, εκεί που όλα ήταν τόσο αγνά και ευλογημένα, τα αηδόνια κελαηδούσαν στα κλαδιά ,το νερό έτρεχε στο αυλάκι και τα κουδούνια των προβάτων ηχούσαν σαν καμπάνες, προμηνύοντας τον ερχομό της Πασχαλιάς, στον κάμπο της Βαλύρας.
-Μου φάνηκε ότι κτύπησε η πόρτα , είπα στη μητέρα μου.
-Έλα, ήρθαν τα κορίτσια για να πάτε να μαζέψετε λουλούδια, απάντησε χαμογελώντας.
Η Κατερίνα και η Μαίρη , που σχεδόν τελείωναν το δημοτικό σχολείο, είχαν ήδη καταφτάσει από τα ξημερώματα . Μαζί τους ήταν και η Μαγδαληνή, που την είχε φέρει από το προηγούμενο βράδυ η μητέρα της από τη Σκάλα και κοιμήθηκε στης Κατερίνας. Δεν είχε καλά καλά ανατείλει ο ήλιος κι εγώ , που ήμουν η μικρότερη της παρέας, μόλις έπινα το γάλα μου .
- Έλα, θα πάμε να μαζέψουμε Μάη και αγριολούλουδα στον κάμπο, να κόψουμε και μερικές κληματόβεργες για να φτιάξουμε τα στεφάνια μας. Πάρε μπόλικο σπάγκο, σύρμα, το καλάθι σου και ένα παλιό ψαλίδι ή μαχαιράκι, αν έχετε. Το κολατσιό είναι έτοιμο. Το έφτιαξε η μητέρα της Μαίρης, είπε η Κατερίνα. Εμείς πήραμε φρούτα και γλυκά.
- Πάρτε κι αυτά, είπε η μητέρα μου, και μας έδωσε γεμιστά ψωμάκια με τυρί, ντομάτα και ελιές , διάφορα κουλουράκια, ένα παγούρι με κρύο νερό κι ένα μεγάλο τραπεζομάντιλο.
Ετοίμασα βιαστικά το καλάθι , φόρεσα τις πλαστικές μπότες μου, έριξα στη πλάτη τη ζακέτα και κατηφορίσαμε αγκαλιασμένες από το Μπιζάνι ,τραγουδώντας στη δική μας παραλλαγή:
Λουλούδια ας μαζέψουμε
και ρόδα και κρίνα
στα Αγρίλια να πλέξουμε
στεφάνια με εκείνα
στον Μάη που σήμερα
προβάλει στη γη(τρις).
Πρώτα περάσαμε από τον μπαξέ μας στον Άγιο Νικόλα. Ήταν γεμάτος μάη , ωραία άσπρα κάλα και άσπρες μαργαρίτες. Σε μια γωνιά είχε φυτρώσει πολύ χαμομήλι .Μαζέψαμε επιλεκτικά μικρά ματσάκια από όλα η καθεμιά μας και πήραμε το δρόμο της επιστροφής, για να βγούμε στο δημόσιο δρόμο και να επισκεφτούμε τη γιαγιά μου, που έμενε κοντά στο Αι Γιώργη.
Η γιαγιά Κωνσταντίνα διατηρούσε πολλές τριανταφυλλιές , βιολέτες και λεμονιές στον μπαξέ της.
Μας άφησε να διαλέξουμε τριαντάφυλλα ροζ , κόκκινα και βυσσινί, βιολέτες άσπρες, ροζ και μοβ και να κόψουμε λεμονανθούς.
Την ευχαριστήσαμε, της άφησα κι ένα μικρό πανεράκι με κουλούρια, που μου είχε δώσει να της πάω η μητέρα μου και πήραμε το δρόμο για τα Αγρίλια.
Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψω αυτό που αντίκρισαν οι παιδικοί οφθαλμοί μου στα Αγρίλια! Ήταν ένας παράδεισος , που χάθηκε για πάντα, αφού τα έργα που έγιναν στη περιοχή, τα λιπάσματα που έπεσαν στα κτήματα, τα φυτοφάρμακα που έκαψαν τα βάτα, τα νέα χαντάκια που άνοιξαν, τα παλιά χαντάκια που μπαζώθηκαν και τα σπίτια που χτίστηκαν, μείωσαν τη θεία αίγλη του τοπίου. Το χαντάκι στο σιδηρόδρομο ήταν στολισμένο με κόκκινες ανεμώνες, που έμοιαζαν σαν άγριες τουλίπες, μπλε ,άσπρες ίριδες και άγριες ροζ ορχιδέες, που έμοιαζαν σαν μελισσάκια. Τα κτήματα ήταν στολισμένα με λαγουράκια, που άλλοτε τα λέγαμε ποντικάκια, σετάρια, άσπρες και κίτρινες μαργαρίτες, άσπρες, ροζ και μπλε καμπανούλες, χαμομήλι, κίτρινες, άσπρες και ροζ νεραγκούλες, μάραθο και σινάπια, πολλές παπαρούνες και πολλά άγνωστα σε μένα αγριολούλουδα. Οι φράχτες στα κτήματα είχαν ανθισμένες αγριοτριανταφυλλιές. Κοντά στα βάτα, που όριζαν τα όρια των κτημάτων, υπήρχαν πολλά σπαράγγια και ανάμεσα στις ελιές δροσερά, άγρια χόρτα για μαγείρεμα. Τα κλήματα των αμπελιών μας κοιτούσαν χαρούμενα, τυλιγμένα στα ανοιξιάτικα φύλλα τους. Οι ελιές στο κτήμα της μητέρας μου ήταν γεμάτες με νέο ανθό στα κλαδιά τους . Τους έδεσα κόκκινες κορδέλες, που είχα μαζέψει από τα πασχαλιάτικα δώρα μου, για να μην τις ματιάσουν. Ο παππούς μου, στο χαντάκι δίπλα στο κτήμα του , που συνόρευε με της μητέρας μου, είχε αφήσει μέσα σε μία παλιά ξύλινη σκάφη με νερό, βέργες από λυγιά, γιατί έπλεκε καλάθια ,ή επισκεύαζε τα παλιά που είχαν χαλάσει, όταν έβοσκε τα πρόβατά του στον κάμπο. Η μητέρα μου τον είχε ενημερώσει αποβραδίς, ότι θα περνούσα με τα κορίτσια από το κτήμα για να φτιάξουμε στεφάνια και μας περίμενε.
Μόλις καλημερίσαμε τον παππού και του είπαμε ότι θα φτιάξουμε το μαγιάτικο στεφάνι μόνες μας αυτή τη χρονιά, χωρίς τη βοήθεια από τις μητέρες μας , έτρεξε για να μας βοηθήσει.
Μας εξήγησε ότι οι κληματόβεργες δεν είναι κατάλληλες για τα στεφάνια, τα φτιάχνουμε από λυγιά βρεγμένη, που λυγίζει εύκολα .Γυρνάμε τη βέργα τρεις φορές και τη στερεώνουμε με σπάγκο, σε πέντε σημεία. Στη συνέχεια τυλίγουμε επάνω τον Μάη (φυτό που έχει επάνω πολύ μικρά ανθάκια ροζ και άσπρα), τον δένουμε με σπάγκο ή λεπτό σύρμα και προσεκτικά κόβουμε με το ψαλίδι τα λουλουδάκια μας, στο ίδιο μήκος. Αποφασίζουμε τι σχέδιο θέλουμε να δώσουμε στο στεφάνι μας και κατανέμουμε τα άνθη ανάλογα.
Αφού μαζέψαμε πολλά λαγουράκια, μαργαρίτες, ίριδες και ό,τι άλλο μπορούσαμε να το φτάσουμε ανάμεσα στα βάτα, στο χαντάκι στον σιδηρόδρομο, στρώσαμε τη κουρελού της Μαίρης και καθίσαμε όλες κάτω, μαζί με τη συλλογή των λουλουδιών μας. Ο παππούς μάς βοήθησε να στερεώσουμε τις βέργες στα στεφάνια μας. Τυλίξαμε τον μάη και αρχίσαμε να δένουμε πάνω στο στεφάνι μας μικρά ματσάκια από τριαντάφυλλα, μαργαρίτες, βιολέτες ,ίριδες και λαγουράκια , ή άλλες πρασινάδες, συνδυαστικά. Πετύχαμε να φτιάξουμε τέσσερα πανέμορφα στεφάνια, με τα ίδια άνθη, σε διαφορετικούς συνδυασμούς η καθεμιά.
Ευχαριστημένες, καλέσαμε τον παππού , στρώσαμε το μεγάλο τραπεζομάντιλο της μητέρας μου, απλώσαμε τα καλούδια μας και απολαύσαμε ένα υπέροχο γεύμα στην εξοχή. Αφού τελειώσαμε και ετοιμαζόμαστε να επιστρέψουμε, ο παππούς μάς έδειξε το δικό του στεφάνι, που ετοίμασε για να το πάει στη γιαγιά το απόγευμα. Ήταν μεγάλη ή έκπληξη , γιατί ήταν πανέμορφο και πολύ καλύτερο από το δικό μας! Είχε επάνω φούξια ξινήθρες σε ματσάκια, ροζ αγριοτριαντάφυλλα, σε συνδυασμό με μπλε και άσπρες ίριδες και πεταχτά λευκές μαργαρίτες. Για πρασινάδα είχε συνδυάσει λαγουράκια με λίγη αγριοβρώμη.
-Παππού, είπα, πώς σκέφτηκες να φτιάξεις ένα τόσο ωραίο στεφάνι;
- Και τα δικά σας, πολύ ωραία είναι . Θέλεις να ανταλλάξουμε και να δώσω το δικό σου στη γιαγιά σου; ρώτησε ο παππούς.
-Όχι, απάντησα. Η μαμά μου θα θέλει να δει τι έφτιαξα. Του χρόνου όμως θα τα καταφέρω καλύτερα!
-Είμαι σίγουρος, απάντησε χαμογελώντας ο παππούς.
Εκεί που ετοιμαζόμασταν για να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής, μας ρώτησε ο παππούς αν θέλαμε να μας δείξει πώς μαζεύουμε τα χόρτα. Ναι! Απαντήσαμε όλες χαρούμενες. Αφού έκοψε χόρτα από τέσσερις ρίζες και έδωσε ένα στην καθεμία, αυτά είναι, μας είπε και μας έδειξε πώς να τα βρίσκουμε και να τα κόβουμε. Απλωθήκαμε στα χωράφια με τα καλάθια μας , σε δυάδες και μαζέψαμε ότι βρήκαμε , για δύο συνεχείς ώρες! Όταν γεμίσαμε τα καλάθια, δείξαμε τα χόρτα στον παππού και αφού πέταξε μερικά , χαμογέλασε και μας επαίνεσε που τα μαζέψαμε σωστά. Τον ευχαρίστησαν τα κορίτσια, του φίλησα το χέρι, μας ευχήθηκε και του χρόνου και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής ,προς τη πλατεία του χωριού και στα σπίτια μας ,τραγουδώντας χαρούμενες, στον Μάη που πρόβαλε στην ευλογημένη γη μας.
Καλή Ανάσταση και Καλή Πρωτομαγιά!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου