ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ, ΤΕΛΗ 20ου - ΑΡΧΕΣ 21ου ΑΙΩΝΑ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

ΒΑΛΥΡΑ ΙΘΩΜΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΚ 24002

ΤΗΛ.2724071016

.

ΧΡΟΝΟΣ-ΧΩΡΟΣ-ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Ο έντονος ρυθμός συσσώρευσης των αλλαγών που υφίσταται ο Χώρος από την αλληλεπίδραση των Φυσικών Παραγόντων και των Δραστηριοτήτων των ανθρώπων περικλείει εικόνες και γεγονότα από την πολιτική, δημοτική (αυτοδιοίκηση), ιστορική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη , που δεν επιτρέπει στην Εκπαίδευση να έχει Γνωσιοκεντρικό Χαρακτήρα. Η απομνημόνευση ορισμένων βασικών γνώσεων είναι αναγκαία, αυτό όμως που κυρίως πρέπει να εξασφαλίζει η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση είναι η κατάλληλη προσέγγιση και αξιοποίηση της Πληροφορίας, ώστε ο μαθητής να ερμηνεύει φαινόμενα ή διαδικασίες και να προτείνει λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα. Επομένως το ενδιαφέρον της Π.Ε. θα πρέπει να εστιάζεται κυρίως στην απόκτηση μίας όσο το δυνατόν ολιστικής εικόνας του σύγχρονου Χώρου και στην ανάπτυξη των ικανοτήτων που επιτρέπουν την καλύτερη δυνατή επεξεργασία και αξιοποίηση πληροφοριών. Σημαντικό πλεονέκτημα στην προσπάθεια αυτή αποτελεί το γεγονός ότι από τη φύση της η Π.Ε. σχετίζεται με όλους σχεδόν τους τομείς μελέτης του φυσικού και του κοινωνικού περιβάλλοντος με συνέπεια να προσφέρει πολλές ευκαιρίες αξιοποίησης εμπειριών του μαθητή και διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης.

Κατά το σχεδιασμό της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που θα ακολουθήσει ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να προσφέρει στο μαθητή και αυριανό πολίτη κριτήρια με τα οποία θα μπορεί να επεξεργάζεται τα δεδομένα, να προσεγγίζει κριτικά τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ του ανθρώπου και του Χώρου, να παίρνει αποφάσεις και να δίνει λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα.

Με απαντήσεις στα ερωτήματα «πώς», «γιατί», και «πώς αλλιώς», δηλαδή με επεξεργασία, αιτιολόγηση και ερμηνεία των φαινομένων. Για να γίνει αυτό δυνατό οι μαθητές θα πρέπει πρώτα να αποκτήσουν γνώση των κριτηρίων, με τα όποια θα εργαστούν, στη συνέχεια να προχωρήσουν στην ερμηνεία των σχετικών φαινομένων με το «πού» και το «τί» και τέλος να εξετάσουν τις πιθανές συνέπειες μίας απόκλισης απ’ αυτό που κανονικά συμβαίνει.

Να χρησιμοποιεί όσο μπορεί καλύτερα τις δυνατότητες που παρέχουν, απλές αλλά Ουσιαστικές Δραστηριότητες, όπως η συγκέντρωση στοιχείων για κάποιο συγκεκριμένο θέμα ή θέματα από τους μαθητές με σκοπό την παρουσίαση μίας ατομικής ή ομαδικής εργασίας. π.χ.: η κατανόηση του είδους και της Γεωγραφικής Κατανομής των Ανθρώπινων Δραστηριοτήτων σε ένα συγκεκριμένο Χώρο εξαρτάται από την ποιότητα του αντιστοίχου γνωστικού (νοητικού) Χάρτη που έχουν σχηματίσει οι μαθητές γι’ αυτόν τον Χώρο.

Στο παραπάνω παράδειγμα δημιουργούνται πολλές δυσκολίες, γιατί η σύγχρονη γεωγραφία εκτός από την μελέτη του φυσικού περιβάλλοντος περιλαμβάνει και ορισμένα στοιχεία Οικονομικής και Κοινωνιολογικής προσέγγισης των σχέσεων μεταξύ Ανθρώπου και Χώρου, τα οποία είναι ξένα προς το είδος της εκπαίδευσης.

Οι σημερινοί άνθρωποι των μεγάλων αστικών κέντρων και προπάντων οι νέοι αποκομμένοι από το φυσικό τους περιβάλλον και τι πολιτιστικές τους ρίζες, κινδυνεύουν, όπως και τα δένδρα να μείνουν ατροφικά και να πεθάνουν. Γιατί η μοίρα των ανθρώπων είναι σαν την μοίρα των δένδρων. Αν δεν τα φροντίσουμε όσο και όπως πρέπει, ούτε αναπτύσσονται, ούτε φυσικά καρποφορούν.

Με τον όρο εξέλιξη εννοούμε τις ποιοτικές και ποσοτικές αλλαγές που γίνονται, με την πάροδο του χρόνου. Η πορεία της εξέλιξης άλλοτε γίνεται με γρήγορους και άλλοτε με αργούς ρυθμούς. Όμως, από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, μέχρι σήμερα, ιστορικές κοινωνικές, οικονομικές, τεχνολογίες, επιστήμες, επικοινωνίες, ιδεολογίες, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, πλαστικό χρήμα, κ.λ.π., μεταβάλλονται με γρήγορους ρυθμούς. Οι πόλεμοι, αλλαγή συνόρων, εμφύλιοι, οικονομικοί μετανάστες, αλλαγή πολιτειακού, δημιουργία-διάλυση νέων κρατών, ο μεγάλος αδελφός, κατασπατάληση φυσικών πόρων, ρύπανση περιβάλλοντος, πολυεθνικές, καρτέλ, μονοπώλια, ολιγοπώλια περιορισμός χλωρίδας-πανίδας, αλλαγή κλίματος, με συνέπειες μεγαλύτερο ρυθμό από φυσικές καταστροφές, στον πλανήτη Γή. Το ίδιο συμβαίνει και με τα αστικά κέντρα όπου στο τόπο, ο χώρος, οι άνθρωποι, και τα φαινόμενα, συνεχώς μεταβάλλονται. Ένα από τα αστικά κέντρα, είναι και η Πάτρα, το τρίτο της Ελλάδος. Βάζουμε το ερώτημα; Πως θα μπορέσουν οι σημερινοί κατοικοί της και επισκέπτες, να γνωρίσουν και βιώσουν το παρελθόν της πόλης, όπου ο χώρος της μεταβάλλεται συνεχώς, ειδικά μετά τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Ένας μπούσουλας είναι οι παλαιές και νέες φωτογραφίες και οι διάφοροι οδηγοί που έχουν εκδοθεί, από τους οποίους, μπορούμε να κατανοήσουμε το πριν και το μετά , ή το τότε και το τώρα, η το παρελθόν με το σήμερα.

Η Πάτρα όπως και άλλα αστικά κέντρα της Ελλάδος, είχαν συγκριτικά πλεονεκτήματα για αναπτυγμένη τοπική κοινωνία, λόγο εμπορίου και βιομηχανίας. Σήμερα πολλοί από τους χώρους αυτούς έγιναν χώροι πολιτισμού, διασκέδασης, σούπερ μάρκετ, πολυκατοικίες, χωρίς να δίνουμε εξηγήσεις απαντήσεις στο πως και το γιατί. Τα δημοτικά σφαγεία, στην Ακτή Δυμαίων, έγιναν κέντρα διασκέδασης και πολιτισμού, ο Λαδόπουλος, το οργανωτικό κέντρο για την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2006, μέρος του εργοστασίου ,του αεριόφωτος είναι τα κτίρια της Δ.Ε.Υ.Α.Π., η Πιρέλλι και η Πατραϊκή ζητούν τρόπους αξιοποιησής τους, ο ποταμός Διακονιάρης έγινε οδός Ελευθερίου Βενιζέλου και τώρα ξαναφτιάχνεται για να ενώσει το νέο λιμάνι με την περιμετρική, τα εργοστάσια Κρητικού, Μάμου , Μίσκο και ο μύλος Λιάλιου έγιναν σούπερ μάρκετ, η παλιά λαχαναγορά ,τέρμα Κορίνθου, έγινε πλατεία και το Έβδομο Λύκειο, το παγοποιείο του Κακούρη στην ακτή Δυμαίων , είναι το σημερινό Πράκτικερ και του Γερούση στην Κορίνθου Μαιζώνος Πολυκατοικίες, ενώ δίπλα τα εργοστάσια Μαραγκόπουλου και Ντρέσκο περιμένουν την αξιοποιησή τους , θυμίζοντας ότι κάποτε είχε μελίσσι από κόσμο. Πολλά άλλα είναι ερειπωμένα και αναζητούν νέους τρόπους χρήσης τους Από την Ηρώων Πολυτεχνείου μέχρι την Ακτή Δυμαίων το εμπόριο και η βιομηχανία ήταν στο ζενίθ μέχρι το 1985 λόγο του οδικού δικτύου, λιμανιού και σιδηροδρόμου. Μετά άρχισε η αποβιομηχάνιση.

Με την περιμετρική , μίνι περιμετρική, γέφυρα Ρίου- Αντιρίου,, την Π.Α.Θ.Ε και Ιόνια οδό, το νέο λιμάνι, τον κιβωτισμό του Διακονιάρη και Γλαύκου, τις παραγλαύκιες οδούς, το Παμπελοποννησιακό στάδιο, και το νέοαρχαιολογικό μουσείο στην Ν.Ε.Ο Πατρών, θα δείξει στο άμεσο μέλλον, αν η Πάτρα βελτιώνοντας τις υποδομές της, θα καλυτερεύσει και η ποιότητα ζωής των κατοίκων της .

Θεωρήσαμε υποχρέωση και καθήκον, με το πόνημα αυτό που εμπεριέχει πολλά γνωστά πράγματα και γεγονότα, που μας ενώνουν με δεσμούς αγάπης για τον τόπο μας, να γνωρίσουμε το παρελθόν, τις ρίζες μας και του προγόνους μας, ώστε ο ομφάλιος λώρος να συνεχίζει την τροφοδοσία και συνέχιση της ζωής.

Σας παραδίνουμε ένα πληροφοριακό υλικό για να βιώσετε, γνωρίσετε και συνδέσετε το παρελθόν και το παρόν της πόλης των Πατρών.