Πέμπτη 8 Αυγούστου 2013

ΤΑ ΜΠΑΚΑΛΙΚΑ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ '40.ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΚΑΡΥΔΗ

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Σε 9 φωτοαντίγραφα παρουσιάζουμε τα παλιά μπακάλικα της Βαλύρας και το λαογραφικό γίγνεσθαι της τότε εποχής. Είναι καυτές αλήθειες που ειναι γραμμένες από τον αείμνηστο Αθανάσιο Καρύδη, που αφησε την τελευταία του πνοή  στη Θεσσαλονίκη. Τον είχα επισκεφθεί και μου έδωσε υλικό το οποίο έχει δημοσιεθυτεί στην εφημερίδα Βαλύρα. Σε φωτοτυπία μου έδωσε τη φωτογραφία της σιδερένιας  γέφυρας της Βαλύρας, η οποία ανατινάχτηκε, με συνέπεια η Βαλύρα να δυσκολευτεί στην συγκοινωνία, ειδικά την εποχή του χειμώνα, που το ποτάμι ήταν γεμάτο νερό.
Στη φωτογραφία είναι το ζεύγος  του Αθανασίου  Καρύδη. το ζεύγος του  Σταύρου Τσάμη και οι πρώτος, δεύτερος  είναι αντίστοιχα, Δημήτρης Τσάμης , Θόδωρος,Θεοδωρόπουλος (Φαρνατζής). 
Από τα 14 μπακάλικα που υπήρχαν τότε, 7 παλιά και 7 νεώτερα, κατά την περιγραφή του Αθανασίου Καρύδη, σήμερα δεν συνεχίζει κανένας απόγονος το επάγγελμα του μπακάλικου. Μεταξύ αυτών ήταν και του πατέρα μου Δημητρίου Λύρα, τον οποίο αναγράφει ως Κωνσταντίνο ή Κώτσιο Λύρα. Το Κώτσιος ήταν το χαιδευτικό του όνομα και πολλοί τον ονόμαζαν έτσι.
Θα ακολουθήσουν και άλλα 7 διαφορετικά λαογραφικά φωτοτυπημένα κείμενα, με την υπογραφή του Αθανασίου Καρύδη, που έχουμε στην κατοχή μας, και σχετίζονται άμεσα με τη Βαλύρα.
1.Θεατρικός όμιλος Βαλύρας του αείμνηστου Αναστασίου Κοντοπανάγου.
2.Οι ψαράδες της Βαλύρας.
3.Το ψάρεμα.
4.Παιδικές αναμνήσεις.
5. Ο Αποκλεισμός της  Ελλάδος και η πείνα  το 1917-18.
6.Το κυνήγι της τσίχλας.
7.Το Ξεροπήγαδο.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΜΠΙΖΑΝΙ ΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑΣ




Το Μπιζάνι είναι γλωσσικό δάνειο και σημαίνει οχυρό. Είναι στο βορειοδυτικό τμήμα της Βαλύρας, με πολλά παλιά πέτρινα σπίτια και στενά δρομάκια. Κάποτε αποφάσισαν να ανοίξουν  και πηγάδι, δεν βρήκαν νερό, και την πλατειούλα την ονόμασαν Ξεροπήγαδο. Με το φουρνέλο έχασε το ένα του μάτι, ο θείος μου Βαγγέλης Βάκρινος.
 Εκεί τις απόκριες  γίνονταν οι εκδηλώσεις με τους χορούς, τις φωτιές, τα κεράσματα, τα κουτσομπολιά και τα πειράγματα. Υπήρχε η εποχή της αθωότητας των παιδικών μας χρόνων παίζοντας τους κλέφτες και αστυνόμους.