Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου 2012

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΥΣ ΠΑΛΙΟΥΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΒΑΛΥΡΑΣ 1890-1966

ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ

Στα μαθητικά μου χρόνια η πρώτη δασκάλα στην Πρώτη δημοτικού ήταν η Αφροδίτη (Αφρούλα ) Σταθά. Στη Δευτέρα τάξη είχα την Ελένη Τζαβάρα ,από Μελιγαλά, στην Τρίτη τάξη είχα την Πηνελόπη (Πόπη) Μπακοπούλου, από το Μαυρομμάτι Ιθώμης ,στην Τετάρτη και Πέμπτη την Ευτυχία Κυριακοπούλου, από Καλαμάτα και στην Πέμπτη και έκτη το βαλυραίο Χρίστο Καρτερολιώτη.

Πηνελόπη Μπακοπούλου .Είχε καταγωγή από το Μαυρομμάτι Ιθώμης, παντρεύτηκε το Γεώργιο Θεοδωρόπουλο από Βαλύρα και απόκτησαν 2 παιδιά το Νίκο και Θεόδωρο.

Αντιγόνη Νέζη 1925-2005

Ο Παναγιώτης Νέζης , από Ρευματιά, παντρεύτηκε τη Βασιλική Δορκοφύκη ,από Μελιγαλά και απόκτησαν τα 6 παιδιά

-Τη Γεωργία που παντρεύτηκε τον Κομίνη, καθηγητή από Μερόπη

-Την Αντιγόνη, δασκάλα που παντρεύτηκε το Χαρίτση από Διαβολίτσι

-Την Παναγιώτα (Τούλα),καθηγήτρια, που παντρεύτηκε το δικηγόρο Δεληγιάννη, από Μελιγαλά

-Το Νίκο

-Την Πηνελόπη που παντρεύτηκε το Χατζηδάκη

-Και τη Σοφία που παντρεύτηκε το Μαγκαφά, και έφυγε στην Αμερική.

Από τα 6 αδέλφια ζεί η Τούλα Νεζη, την οποία είχα καθηγήτρια στο Μελιγαλά και έμενα δίπλα στο σπίτι της και η αδελφή της Σοφία που μένει στην Αμερική.

Η αδελφή της Αντιγόνη ,δασκάλα υπηρέτησε στο Κεντρικό, Βαλύρα, και Νέα Σμύρνη, όπου και συνταξιοδοτήθηκε. Με το Χαρίτση απόκτησε 3 γιους το Δημήτρη, το Βασίλη και τον Άγγελο. Ο πρώτος τελείωσε ανωτάτη εμπορική και οι άλλοι δύο το πολυτεχνείο.

Η Αντιγόνη έφυγε πλήρης ημερών το 2005.

Τα στοιχεία αυτά μου τα έδωσε η αδελφή της και καθηγητριά μου Τούλα, στις 22-8-2012, ημέρα Τετάρτη, στις 2μ.μ.

Αφροδίτη Σταθά. Γεννήθηκε στη Βαλύρα και υπηρέτησε στο δημοτικό σχολείο Βαλύρας από το 1955-1977. Διετέλεσε επί πολλά χρόνια δασκάλα στο Δημοτικό Σχολείο Βαλύρας και δίδαξε σε εκατοντάδες μαθητές τα πρώτα γράμματα. Μετά την συνταξιοδότησή της, στα μέσα της δεκαετίας του '80, ασχολήθηκε με τα πολιτιστικά δρώμενα της γενέτειράς μας όπου είχε μια πολύ καθοριστική συμμετοχή στην αναβίωση των Ιθωμαίων στην Αρχαία Μεσσήνη. Αργότερα υπήρξε ιδρυτικό και ενεργό μέλος του Συλλόγου γυναικών Βαλύρας. Απεβίωσε ημέρα Παρασκευή το 2011,στις 20 Μαΐου, ανύπαντρη.

ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΒΑΛΥΡΑΣ

Τα πιο παλιά βιβλία για τη λειτουργία των σχολικών επιτροπών είναι τα δύο βιβλία Πρακτικών των σχολείων αρρένων και θηλέων .

Το βιβλίο πρακτικών της Σχολικής Επιτροπής των Θηλέων αρχίζει από το 1915 και τελειώνει το 1929 όταν καταργήθηκε το χωριστό τμήμα Θηλέων .

Το βιβλίο Πρακτικών της Σχολικής Επιτροπής των αρρένων ξεκινά και αυτό το 1915 και φτάνει ως το 1929 οπότε μετονομάζεται σε Σχολική επιτροπή Δημοτικού σχολείου Βαλύρας και συνεχίζει έως το 1931 που η Σχολική Επιτροπή μετονομάζεται σε Σχολική Εφορεία και συνεχίζει έτσι έως το 1955.

Ακόμη στο αρχείο του σχολείου διασώζονται και τα αντίστοιχα Βιβλία Ταμείου .

Από την μελέτη των βιβλίων αυτών προκύπτουν χρήσιμες πληροφορίες για τη χρηματοδότηση των σχολείων , τα έξοδά τους , τα είδη που αγόραζαν , τις ανάγκες που υπήρχαν και τα έργα που γίνονταν στα σχολεία .

Τα Δημοτικά Σχολεία αρρένων και θηλέων χρηματοδοτούνταν από τακτικές εισφορές της κοινότητας . Ακόμη υπήρχε τακτική (ετήσια) εισφορά από το Εκκλησιαστικό ταμείο του ενοριακού Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου . Υπήρχαν έσοδα από τις εγγραφές των μαθητών , και από διάφορες εκδηλώσεις που έκαναν οι μαθητές του σχολείου.

Τα έξοδα ήταν κυρίως για την αγορά διαφόρων βιβλίων , συνδρομή περιοδικών, αγορά υλικών και εργαλείων χρήσιμων για τη λειτουργία του σχολείου. Ακόμη έξοδα για τη συντήρηση των διδακτηρίων . Από τη μελέτη των εξόδων των σχολειών παίρνουμε αρκετές πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας τους . Βλέπουμε αγορά σαρώθρων,(= σκούπες ),αγορά ασβέστη ( σε οκάδες), επισκευή από μαραγκό των τραπεζοθρανίων των μαθητών , επισκευή ή και αγορά μηχανής κουρέματος για τους μαθητές ( υπάρχει μια τέτοια μηχανή στο σχολείο , σαν αντίκα πλέον ). Ακόμη βλέπουμε την αγορά κουβά ( μπουγέλου ) και στάμνας (βίκα) για πόσιμο νερό για τους μαθητές και τους δασκάλους . Μην ξεχνάμε πως εκείνα τα χρόνια (1915) το δίκτυο ύδρευσης στα χωριά αλλά και στις πόλεις ήταν όχι απλώς ανύπαρκτο αλλά και άγνωστο σαν λέξη . Έτσι τα πηγάδια είχαν την τιμητική τους ιδιαίτερα τους ζεστούς μήνες.. Υπήρχε μια στάμνα για κάθε τάξη και μία για τους δασκάλους . Κάθε πρωί και μεσημέρι κάποιοι από τους μεγάλους μαθητές ήταν επιφορτισμένοι να φέρουν φρέσκο και καθαρό νερό στο σχολείο με τις στάμνες από το πηγάδι. Σε ορισμένα σχολεία υπήρχε πηγάδι στο προαύλιο του σχολείου.

Βλέπουμε ακόμη την αγορά σφραγίδων , και για τα δύο σχολεία, ενός κουδουνιού (κώδωνος ) για το οποίο υπάρχει η απόδειξη αγοράς από κατάστημα της Καλαμάτας,

Ιδιαίτερη σημασία έχει η Πράξη της Σχολικής Επιτροπής του Σχολείου των Θηλέων της 6^ης Οκτωβρίου 1926 που περιγράφει τον έλεγχο που έκανε η Επιτροπή για την κατάσταση του διδακτηρίου των Θηλέων. Αφού εξέτασε αυτό ( το διδακτήριο) το βρήκε ανθυγιεινό και με ετοιμόρροπο την στέγη και τους τοίχους. Εξάλλου ο οικοδεσπότης αυτού (= ιδιοκτήτης) ποτέ δεν ασβεστόχρισε το εσωτερικό του κατά τις θερινές διακοπές ,όπως είχε υποχρέωση σύμφωνα με το συμβόλαιο ενοικίασης και ούτε επιδιόρθωνε τις βλάβες που γίνονταν συνήθως από τη χρήση του κτιρίου ως διδακτήριο. Για όλους αυτούς τους λόγους προτείνει τη λύση της μίσθωσης . Δυστυχώς από αυτό το κείμενο δεν αναγράφεται ούτε που είναι αυτό το κτίριο , ούτε το όνομα του ιδιοκτήτη για να εντοπίσουμε που λειτουργούσε το Σχολείο των θηλέων εκείνα τα χρόνια .

Στο αρχείο του σχολείου υπάρχουν διαταγές του Νομάρχη Μεσσηνίας και του Επιθεωρητή των Δημοτικών Σχολείων Μεσσηνίας προς διάφορους κατοίκους της Βαλύρας ( Τζεφερεμίνης ) με τις οποίες ορίζονταν μέλη των Σχολικών Επιτροπών των σχολείων (αρρένων και Θηλέων)

Στα βιβλία των πρακτικών και στα βιβλία των Ταμείων των Σχολικών Επιτροπών βρίσκουμε ακόμα δαπάνες για την αγορά Αναγνωστικών για τους μαθητές (1916) ,αγορά ποτιστηριού , καθώς και μιας σφαίρας ελαστικής δια παιδιάν ποδοσφαίρισης ( μπάλα ποδοσφαίρου).Βρίσκουμε ακόμη αγορά υαλοπινάκων ( τζαμιών ) μετά του αναλόγου στόκου δια τα παράθυρα του σχολείου (1918).

Ιδιαίτερη αξία έχει το πρακτικό Γενικής Συνέλευσης των γονέων και κηδεμόνων την 12^η Ιουνίου 1932 όπου πέρα από τη λογοδοσία της Σχολικής Εφορείας αποφασίζεται προς ενίσχυση του σχολικού ταμείου , ελαφρά υποχρεωτική εισφορά των μαθητών και μαθητριών του σχολείου που θα πραγματοποιείται κατά την εγγραφή τους . Έτσι αποφασίζεται οι μαθητές των κατωτέρων τάξεων Α΄ και Β΄ να πληρώνουν τρεις (3 ) δραχμές και οι μαθητές των υπολοίπων τάξεων Γ΄ , Δ΄, Ε΄, ΣΤ΄, να πληρώνουν πέντε (5 ) δραχμές. . Από την υποχρεωτική εισφορά θα εξαιρούνται : 1) τα τέκνα των απόρων πολύτεκνων, 2) τα τέκνα των αναπήρων θυμάτων πολέμου και 3) τα τέκνα των απόρων οικογενειών όπως θα κρίνει η Σχολική Εφορεία . Στη συνέχεια η εισφορά αυτή έγινε προαιρετική αλλά όπως σημειώνει σε επόμενη συνεδρία - Πράξη της η σχολική Εφορεία η εισφορά αυτή απέδωσε αρκετά χρήματα γιατί οι γονείς ανταποκρίθηκαν με μεγάλη προθυμία σε αυτή.

ΩΡΑΡΙΟ - ΜΑΘΗΜΑΤΑ – ΒΑΘΜΟΙ - ΒΙΒΛΙΑ

ΩΡΑΡΙΟ

Πληροφορίες για το Ωρολόγιο Πρόγραμμα παίρνουμε από την Πράξη ΙΘ του Συλλόγου των Διδασκάλων του Δημοτικού Σχολείου Αρρένων την 27^η Ιανουαρίου 1918 με την οποία καθορίζεται αυτό σύμφωνα με το Βασιλικό Διάταγμα της 25^ης Δεκεμβρίου 1917.

Στο Πρόγραμμα αυτό παρατηρούμε:

Το Σχολείο λειτουργεί τις ημέρες Δευτέρα , Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή , πρωί και απόγευμα από ώρα 9 το πρωί έως 12 το μεσημέρι και 2 έως 4 το απόγευμα.

Την Τετάρτη και το Σάββατο λειτουργούσε μόνο το πρωί πάλι από 9 έως 12.

Οι μικρές τάξεις ( Α και Β) τα πρωινά έκαναν μάθημα 9 έως 11.

ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Στους Γενικούς Έλεγχους στο Αρρένων έως και το 1911 – 12 δεν γράφονταν τα μαθήματα αλλά γραφόταν κάθε μήνα ο γενικός ατομικός βαθμός για κάθε μαθητή .

Το ίδιο γινόταν και στους Γενικούς Ελέγχους στο Θηλέων έως και το 1911 –12 .

Το 1912 με το από 3 Αυγούστου 1912 Βασιλικό Διάταγμα αλλάζει ο τύπος των Γενικών Ελέγχων και έκτοτε γράφονται τα μαθήματα και ο βαθμός ανά τρίμηνο σε κάθε μάθημα για κάθε μαθητή (όπως περίπου είναι και σήμερα ).

Τα μαθήματα ήταν :

ΑΡΡΕΝΩΝ

Α΄ και Β΄ τάξη:

Θρησκευτικά, Ελληνικά, Αριθμητική , Πατριδογνωσία, Γυμναστική, Καλλιγραφία , Ιχνογραφία, Ωδική,

Γ΄ τάξη :

Θρησκευτικά, Ελληνικά , Αριθμητική , Ιστορία , Γεωγραφία,

Φυσική Ιστορία , Φυσική Πειραματική, Γυμναστική , Καλλιγραφία, Ιχνογραφία, Ωδική.

Δ΄ τάξη :

Όπως η Γ΄ τάξη και ακόμη και Γεωμετρία.

ΘΗΛΕΩΝ

Όμοια με των αρρένων και ακόμη και Εργόχειρα.

Από την Πράξη ΙΘ / 27 Ιανουαρίου 1918 που καθορίζει το Ωρολόγιο πρόγραμμα λειτουργίας του Σχολείου Αρρένων βλέπουμε τα ίδια μαθήματα και το 1918. Τα ίδια μαθήματα συνεχίζονται έως το 1929 όταν καταργούνται τα χωριστά τμήματα Αρρένων και Θηλέων και το σχολείο γίνεται μικτόν (ενιαίο).

Το Σχολικό έτος 1929 –30 το σχολείο λειτουργεί πλέον με έξι τάξεις και όχι με τέσσερις όπως μέχρι τότε λειτουργούσαν τα τμήματα αρρένων και θηλέων . Το σχολείο λειτουργούσε τριθέσιο, με τρία τμήματα . Οι μικρότερες τάξεις Α΄ και Β΄, οι μεσαίες τάξεις Γ΄ και Δ΄ και οι μεγάλες τάξεις Ε΄ και ΣΤ΄ .Τα μαθήματα ήταν τα εξής:

Τάξεις Α΄ και Β΄:

Θρησκευτικά, Ελληνικά , Μαθηματικά , Πατριδογνωσία , Ιχνογραφία , Καλλιγραφία , Χειροτεχνία , Γυμναστική , Ωδική.

Τάξεις Γ΄ και Δ΄ :

Θρησκευτικά , Ελληνικά ,Μαθηματικά , Γεωγραφία , Ιστορία , Ιχνογραφία Καλλιγραφία , Χειροτεχνία , Γυμναστική , Ωδική.

Τάξεις Ε΄ και ΣΤ΄ :

Θρησκευτικά , Ελληνικά , Μαθηματικά , Γεωγραφία , Ιστορία ,

Φυσική Ιστορία , Φυσική Χημεία , Ιχνογραφία , Καλλιγραφία , Χειροτεχνία , Γυμναστική , Ωδική.

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ – ( Καταχώρηση Βαθμολογίας )

Στον τρόπο βαθμολόγησης των μαθητών και στον τρόπο καταχώρησης της βαθμολογίας στους Γενικούς ελέγχους μπορούμε να ορίσουμε τις εξής περιόδους μέχρι το 1929 οπότε και καταργήθηκαν τα χωριστά τμήματα.:

Ι . ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΡΡΕΝΩΝ

Α) 1906- 07 έως και 1910 – 11

Κάθε μαθητής και μαθήτρια βαθμολογείται με ένα γενικό βαθμό συνολικά για όλα τα μαθήματα ( τα οποία δεν αναφέρονται ), ανά τρίμηνο. Υπάρχουν τρία τρίμηνα.

Β) 1911 – 12

Υπάρχει ένας γενικός βαθμός συνολικά για όλα τα μαθήματα ( τα οποία δεν αναφέρονται ) και για κάθε μήνα .

Γ) 1912 – 13 έως 1928-29 ( κατάργηση χωριστών τμημάτων)

Αναγράφεται κάθε μάθημα χωριστά και ο μαθητής βαθμολογείται με ένα βαθμό για κάθε μάθημα ανά τρίμηνο .

ΙΙ. ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΗΛΕΩΝ

Α) 1909 – 10 έως και 1911- 12

Υπάρχει ένας γενικός βαθμός συνολικά για όλα τα μαθήματα ( τα οποία δεν αναφέρονται ) και για κάθε μήνα χωριστά. (μηνιαίος βαθμός)

Β) 1912 –13 έως 1928 – 29 (κατάργηση χωριστών τμημάτων)

Αναγράφεται κάθε μάθημα χωριστά και ο μαθητής βαθμολογείται με ένα βαθμό για κάθε μάθημα ανά τρίμηνο ( τριμηνιαίος βαθμός ανά μάθημα)

Η ΚΛΙΜΑΚΑ ΤΗΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ

Α) Από το 1906- 07 ως το 1911 –12 υπάρχει η παρακάτω κλίμακα :

1 Ενδεώς ή μετρίως

2 καλώς

3 λίαν καλώς

3 άριστα .

Β) Από 1912 έως 1929 ( οπότε καταργήθηκαν τα χωριστά τμήματα ) :

1 κακώς

2 μετριώτατα

3 μετρίως

4 καλώς

5 λίαν καλώς

6 άριστα

Με βαθμό από 1 μέχρι και 3 οι μαθητές και οι μαθήτριες απορρίπτονταν (επάνάληψη τάξης)

Με βαθμό 4 ή 5 ή 6 οι μαθητές και μαθήτριες προάγονταν στην επόμενη τάξη ή αποφοιτούσαν.

Γ) Η δεκάβαθμη κλίμακα ( 1 – 10 ) άρχισε να εφαρμόζεται από το σχολικό έτος 1929 –30 που το σχολείο έγινε μικτό και με εξι τάξεις .

Από το 1929 – 30

Εφαρμόζεται η δεκαβάθμια κλίμακα που ισχύει ακόμη και σήμερα . Οι χαρακτηρισμοί που ίσχυαν τότε ήταν οι παρακάτω:

2 Μετριώτατα

3 Μετριώτατα

4 Μετρίως

5 Σχεδόν καλά

6 Καλώς

7 Καλώς

8 Λίαν Καλώς

9 Λίαν Καλώς

10 Άριστα

Από 5 και πάνω οι μαθητές προάγονταν ενώ με 2 ή 3 ή 4 οι μαθητές απορρίπτονταν (επανάληψη τάξης ) .

Οι βαθμοί καταχωρούνταν ανά δίμηνο ( 4 δίμηνα ) και οι μεγάλες τάξεις Ε΄ και ΣΤ΄ είχαν και γραπτές εξετάσεις τον Φεβρουάριο και τον Ιούνιο .

Από το 1936 – 37 στις μικρές τάξεις Α΄ και Β΄ δεν βαθμολογούνται ανά μάθημα αλλά με έναν γενικό βαθμό επίδοσης ανά δίμηνο και από το 1937 – 38 ανά τετράμηνο ( Φεβρουάριο και Ιούνιο ) και για τις τάξεις Γ΄ και Δ΄.

Από το 1938 – 39 στις μικρές τάξεις γράφεται μόνο ο ετήσιος γενικός βαθμός για τα μαθήματα : Θρησκευτικά, Ελληνικά, Μαθηματικά . Το ίδιο ισχύει και για τις μεσαίες τάξεις (Γ΄ και Δ΄) σε όλα όμως τα μαθήματα.. Οι τάξεις Ε΄ και ΣΤ΄ βαθμολογούνται όπως περιγράψαμε παραπάνω.

Το 1939 – 40 επανέρχεται το σύστημα με τα δίμηνα για τις τάξεις Α΄Β΄, Γ΄ Δ΄. Το 1940 – 41 οι βαθμοί μπαίνουν Φεβρουάριο και Ιούνιο ( Α΄ και Β΄ εξάμηνο) για όλες τις τάξεις .ανά μάθημα

Τάξη Α΄ και Β΄: Θρησκευτικά , Ελληνικά , Μαθηματικά..

Τάξη Γ΄ και Δ΄ : Θρησκευτικά , Ελληνικά, Μαθηματικά , Ιστορία.

Τάξη Ε΄ και ΣΤ΄ : Θρησκευτικά , Ελληνικά , Μαθηματικά , Ιστορία, Γεωγραφία, Φυσική Ιστορία , Φυσική Χημεία.

Το 1941 – 42 καταχωρείται μόνο ένας ετήσιος βαθμός ανά μάθημα σε όλες τις τάξεις ενώ το 1942 – 43 , οι βαθμοί καταχωρούνται ανά εξάμηνο

( Α Φεβρουαρίου και Β΄ Ιουνίου ) .

ΒΙΒΛΙΑ

Στο τέλος κάθε διδακτικού έτους ( Μάιο ή Ιούνιο ) με πράξη του σε ειδική συνεδρίαση , ο σύλλογος των διδασκάλων του σχολείου επέλεγε τα αναγνωστικά βιβλία για το επόμενο σχολ. έτος μέσα από έναν κατάλογο εγκεκριμένων από το Υπουργείο Παιδείας. Έτσι τα βιβλία ήταν:

Αναγνωστικά

1919 – 20 :

Τάξη Α. – Επ. Παπαμιχαήλ. « Αλφαβητάριον » α΄ και β΄ τεύχος.

Τάξη Β - Αρ. Κουρτίδου , « Αναγνωστικό Β΄ Δημοτικού ».

Τάξη Γ - Ζαχαρία Παπαντωνίου « Τα Ψηλά Βουνά » ( κρατική έκδοση )

1920 - 21 :

τάξη Α΄ – «Αλφαβητάριο του Κράτους» ( κρατική έκδοση )

τάξη Β΄ - Αρ. Κουρτίδου , «Αναγνωστικό Β΄ Δημοτικού»

τάξη Γ΄ - «Τα Ψηλά Βουνά », ( κρατική έκδοση )

τάξη Δ΄ - Α. Καρκαβίτσα , Ε. Παπαμιχαήλ, « Η Πατρίδα μου ».

1931 – 32

τάξη Α΄ - Ι. Συκώκη, «Αλφαβητάριον »,

τάξη Β΄ - « Το καλό μου το βιβλίο » ,

τάξη Γ΄ και Δ΄ « Τα Ψηλά Βουνά » .

τάξεις Ε και ΣΤ΄ - Π. Δημητράτου , « Τα χρόνια της Ελευθεριάς , (δημοτική) »

Νιρβάνα , « Εκλεκταί Σελίδαι » , ( αναγνωστικό καθαρεύουσας. .

1932 –33

τάξη Α΄ - Ι. Συκώκη , « Αλφαβητάριον »

τάξη Β΄ - Παπαμιχαήλ - Βουτηρά , « Το χρυσό μου το βιβλίο » ,

τάξη Γ΄ και Δ΄ - Π. Δημητράτου , « Παιδικά αναγνώσματα » ,

τάξη Ε΄ και ΣΤ΄ - Π. Δημητράτου « Παιδικά Αναγνώσματα ». (δημοτική γλώσσα)

Αμπατζόγλου , Λουκοπούλου , « Αναγνωστικόν » ( καθαρεύουσα )

1933 – 34

τάξη Α΄ - Ιω. Συκώκη , « Αλφαβητάριον »

τάξη Β΄- Ξενόπουλου – Κονιδάρη , « Ο καλός δρόμος » ,

τάξεις Γ΄ και Δ΄ - Κουρτίδου - Κονιδάρη – Καλλαρά , « Η Οδύσεια » ,

τάξεις Ε΄ και ΣΤ΄, Νιρβάνα – Ζήση – Δαμασκηνού , « Εμπρός , πάντα εμπρός » .(δημοτικής γλώσσας )

Νιρβάνα – Κονιδάρη – Καλλαρά , « Ταξίδια » , ( καθαρεύουσας )

1934 – 35

τάξη Α΄ - Δούκα – Δεληπέτρου , « Τα παιδάκια » ,

τάξη Β΄ - Βας. Πετρούνια , « Παιδικές ιστορίες » ,

τάξεις Γ΄ - Κονιδάρη - Καλλαρά , « Η Οδύσσεια » ,

τάξη Δ΄ - Αθ. Μπρούσια , « Η καλή καρδιά » ,

τάξεις Ε΄και ΣΤ΄, Ηλ. Γοντζέ – Δ. Ντέλη , « Αναγνωστικόν Ε΄ Δημοτικού » ,

1935 – 36

τάξη Α΄ - Δ. Παπαϊωάννου , « Αλφαβητάριο : Αλφα - βήτα » ,

τάξη Β΄ - Ξενόπουλου – Κονιδάρη , « Ο καλός δρόμος » ,

τάξη Γ΄ - Κονιδάρη – Καλαρά , « Η Οδύσσεια » ,

τάξη Δ΄ , Βασ. Φάβη , « Αναγνωστικό Δ΄ Δημοτικού » ,

τάξη Ε΄ - Κάρναβου – Κωνσταντινοπούλου , « Ο δρόμος της ζωής » ,

τάξη ΣΤ΄- Δ.. Οικονομόπουλου , « Αναγνωστικόν » ,

Για τις τάξεις Ε΄, ΣΤ΄, ως βοηθητικά « Ελληνική Ιστορία της Βυζαντινής αυτοκρατορίας » υπό Χάρακα , « Εκκλησιαστική Ιστορία » υπό

Δ.. Κουϊμουτσόπουλου , « Αριθμητικά Προβλήματα » υπό Μονοκρούσου & Παπανικητόπουλου, και « Γεωγραφικό Ατλαντα » υπό Δημητράκου.

1936 – 37

τάξη Α΄- Δούκα – Δεληπέτρου , « Τα παιδάκια » ,

τάξεις Β΄, Γ΄, Δ΄, όπως το προηγούμενο σχολ. Έτος

τάξη Ε΄ - Δημ.. Ανδρεάδου , « Αναγνωστικόν » ,

τάξη ΣΤ΄ όπως το προηγούμενο σχολ έτος

Βοηθητικά βιβλία : « Αριθμητικά προβλήματα Ε΄ και ΣΤ΄ » υπό Π. Τόγκα , «Ιστορία Νεότερης Ελλάδος » υπό Ν. Γκινόπουλου, και « Γεωγραφικός Ατλαντας » υπό Δημ.. Δημητράκου.

1937 –38

όπως το προηγούμενο σχολ. έτος

Στο τέλος κάθε χρονιάς οι δάσκαλοι συνέρχονταν σε ειδική συνεδρία και εκθέτανε γραπτώς τις κρίσεις τους , τα σχόλιά τους , τις παρατηρήσεις τους , και τα συμπεράσματά τους περί του περιεχόμένου του κάθε βιβλίου και των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν κατά τη διδασκαλία του την σχολική χρονιά . Από τη μελέτη αυτών των γραπτών εκθέσεων αξιολόγησης παρατηρούμε πως υπήρξαν και βιβλία που οι δάσκαλοι τα αξιολόγησαν αρνητικότατα , και άλλα που τα έκριναν πάρα πολύ κατάλληλα έως ιδανικά. Εκείνο που εντυπωσιάζει είναι η ιδιαίτερα εμπεριστατωμένη κρίση που εκφέρουν οι δάσκαλοι καθώς και η αρκετά μεγάλη ελευθερία επιλογής βιβλίων που είχαν ( πάντοτε όμως από αυτά που ήταν εγκεκριμένα από το Υπουργείο).