Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2025

«Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) Δήμου Ιθώμης» Ν. Μεσσηνίας

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

Ο Δήμος εμφανίστηκε ξανά με το "Σχέδιο Καποδίστριας" το 1997 από συνένωση των κοινοτήτων: Αριστοδήμειο, Αρσινόη, Αρχαία Μεσσήνη(Οικισμοί: Μαυρομμάτι Ιθώμης, Πετράλωνα, Μονή Βουλκάνου), Βαλύρα, Ζεμπρίσια (Οικισμοί: Ζεμπρίσια, Κογχύλιο), Κεφαλληνού, Λάμπαινα, Ρευματιά (Λούμι) (Οικισμοί: Ρευματιά, Χρυσότοπο). Έδρα του Δήμου ορίστηκε η Βαλύρα και ιστορική το Μαυρομμάτι. Ο πραγματικός πληθυσμός ανέρχεται σε  2.466 κατοίκους (ΕΣΥΕ,2001).

ΒΑΛΥΡΑ

Η Βαλύρα αποτελεί κωμόπολη της Μεσσηνίας. Είναι η έδρα του Δήμου Ιθώμης και απέχει 23χλμ. από την Καλαμάτα. Χτισμένη στους πρόποδες του Ιερού όρους της Ιθώμης, σε μια παραγωγική κοιλάδα που διασχίζουν οι ποταμοί Πάμισος και Μαυροζούμενα, αριθμεί 1.005 κατοίκους (ΕΣΥΕ,2001). Η θέση της Βαλύρας ταυτίζεται με την ιστορία της Αρχαίας Μεσσήνης. Το όνομα δόθηκε από τον προομηρικό μουσικό Θάμυρι (Β Ραψωδία Ιλιάδα 594-605) φημισμένο για την ομορφιά, τραγούδι και λύρα του, που θέλησε να ανταγωνιστεί τις μούσες, έχασε όμως, τυφλώθηκε και πέταξε τη λύρα του. Έχει γράψει γι αυτό, ο Ιωνάς Κεφαλάς και το αφιερώνει στο Βαλυραίο δάσκαλο Νιφόρο. Το όνομα Τζεφερεμίνι στο γνωστό ενετικό κατάλογο του Pacigico το 1690 και ήταν ένα από τα 68 χωριά της Ανδρούσας. Η Βαλύρα με την ενεργό συμμετοχή της στο μεγάλο ξεσηκωμό του 1821 δίνει γενναίο παρόν για την υπόθεση της πολυπόθητης λευτεριάς. Φέρνοντας στη δημοσιότητα για πρώτη φορά τα άγνωστα ντοκουμέντα, από το ΓΑΚ Υπουργείο πολέμου (30 Αυγούστου 1825) ρίχνει φώς σε μια άγνωστη για πολλούς σελίδα της Βαλυραίικης ιστορίας. Οι Βαλυραίοι, ανήκαν στο σώμα των οπλαρχηγών Παναγιώτη Κεφάλα από το Δυράχι της Μεγαλόπολης και του Αλέξη Αναστασόπουλου από το Ζευγολατιό Μεσσηνίας. Έλαβαν μέρος στην πολιορκία και την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς, στις μάχες του Βαλτετσίου των Δερβενακίων και της Κορίνθου. Συμμετείχαν επίσης το 1824 στις αμυντικές προσπάθειες στα παράλια της Μεσσηνίας, για απόκρουση πιθανής επιδρομής των Αράβων οι οποίοι βοηθούσαν τότε την καταρρέουσα Τουρκική Αυτοκρατορία, στη μάχη στο Μανιάκι, στις 20/5/1825 και στη μάχη Βέργας – Αλμυρού στις 22-24/6/1826.

Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025

ΟΙ ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΕΣ ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ ΚΑΙ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ 

1.Ο Oραματιστής Παπαφλέσσας για τη Λαογραφία 

Το ενδιαφέρον του Παπαφλέσσα για την παιδεία, λαογραφία ,  για τη μόρφωση του λαού και τη διαπαιδαγώγησή του μας είναι γνωστά από πολλά έγγραφα που έχουμε στη διάθεσή μας και θα αναφερθούμε σε τέσσερα από αυτά.

- Από το 1818 όταν βρισκόταν στη πόλη ρίχνει την ιδέα για την ίδρυση σχολείου στη γενέτειρά του στη Πολιανή για τη λειτουργία του οποίου υπόσχεται να στέλνει 1000 γρόσια το χρόνο και "διδάσκαλο έμπειρο..."

Έγραφε στους Πολιανίτες

"...Αίτιον του εξευγενισμού της ανθρωπότητας δεν είναι άλλο ειμί η παιδεία, την οποία ως προίκα ο ποιητής μας Θεός εχάρισεν εις ημάς δια να ακούομεν το λογικόν μας και να αντιμαχώμεθα εις όλους τους αισθητούς εχθρούς των συμφερόντων της ψυχής και του σώματός μας

*Λόγιος Ερμής φύλλο 10-15 Μαΐου 1820 σελίδα 304-305.

Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2025

ΗΜΙΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΑΛΥΡΑΣ 1929-1937. ΟΙ 71 ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΑΠΟ ΒΑΛΥΡΑ

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ.

 Το Ημιγυμνάσιο  στη Βαλύρα λειτούργησε τα έτη 1929-1937.Το κτίριο που στεγάζει σήμερα το δημοτικό και νηπιαγωγείο Βαλύρας κτίστηκε το 1924 και πριν στεγάζονταν στις οικίες Σταυριανόπουλου, Τσώνη, και Καρύδη. Έχουμε στο αρχείο μας μια δισέλιδη επιστολή του τότε μαθητή Αλέξη Σιάγκρη, που μας περιγράφει πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις. Στη λειτουργία του Ημιγυμνασίου Βαλύρας  σχολείου φοίτησαν συνολικά 342 μαθητές από 20 χωριά  και οι μαθητές-τριες που φοίτησαν από το χωριό μας ήταν συνολικά 71.

Σε συνεργασία με το Μεροπαίο πολιτικό μηχανικό Γιάννη Ρήγα όλα τα αρχεία των σχολείων της Βαλύρας τα έχει  μετατρέψει σε μορφή εξέλ και τον ευχαριστώ.

Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2025

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΒΑΛΥΡΑΣ 1922 - 1928 .132 Μαθητές και μαθήτριες του σχολείου με τόπο γέννησης τη Βαλύρα

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ


Το Ελληνικό σχολείο Βαλύρας λειτούργησε τα έτη 1922-28, και στη συνέχεια το Ημιγυμνάσιο 1929-1937.Το κτίριο που στεγάζει σήμερα το δημοτικό και νηπιαγωγείο Βαλύρας κτίστηκε το 1924 και πριν στεγάζονταν στις οικίες Σταυριανόπουλου, Τσώνη, και Καρύδη. Έχουμε στο αρχείο μας μια δισέλιδη επιστολή του τότε μαθητή Αλέξη Σιάγκρη, που μας περιγράφει πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις. Στη λειτουργία του Ελληνικού σχολείου φοίτησαν συνολικά 1017 μαθητές από 32 χωριά  και οι μαθητές-τριες που φοίτησαν από το χωριό μας ήταν συνολικά 132.

Σε συνεργασία με το Μεροπαίο πολιτικό μηχανικό Γιάννη Ρήγα όλα τα αρχεία των σχολείων της Βαλύρας τα έχει  μετατρέψει σε μορφή εξέλ και τον ευχαριστώ.

Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2025

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΣ. ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΡΑΓΚΟΣΥΚΟ.

 ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Με τον Παναγιώτη Θωμόπουλο συναντηθήκαμε στη Βαλύρα πριν μερικά χρόνια ,αφού είχε μελετήσει  για το φραγκόσυκο στην ιστοσελίδα μου και του είχα μαζέψει μερικά. Διαπίστωσε ότι του έκαναν πολύ καλό στην υγεία του και του έγινε όραμα ζωής να ασχοληθεί με το φραγκόσυκο , και  του γνώρισα τον παλιό μαθητή μου στην Πάτρα Γιώργο Σειραγάκη ο οποίος έχει εργαστήριο ανάλυσης και πιστοποίησης τροφίμων και ποτών στην Αγία Παρασκευή στην Αθήνα.

Τελικά έγινε ένας επιχειρηματίας -επαγγελματίας με πρώτη ύλη το φραγκόσυκο, και εύχομαι να βρεθούν και άλλη μιμητές και με άλλα καινοτόμα προϊόντα με πρώτη ύλη το φραγκόσυκο.Η καλλιέργεια της φραγκοσυκιάς δεν απαιτεί πολλά έξοδα και εργατοώρες.Χρειάζεται προσοχή στην συγκομιδή του φραγκόσυκου.

Τετάρτη 8 Ιανουαρίου 2025

Ο ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΘΑΜΥΡΙΣ.ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΠΟ ΜΕΡΟΠΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ.

 Πέρα στις πλατιές πεδιάδες της μακρινής Θράκης, η άνοιξη είχε φτάσει για τα καλά. Οι ημέρες είχαν μεγαλώσει, τα ηλιοτρόπια είχαν ψηλώσει κοιτάζοντας συνέχεια τον Ήλιο, και τα βουβάλια στους βάλτους αναμασούσαν τεμπέλικα το χορτάρι. Στις πυκνόφυλλες λεύκες τα πουλιά έφτιαναν τίς φωλιές τους.

Εκείνο το πρωινό, σ ‘ένα χωριουδάκι ανατολικά του Νέστου, ένας νέος ψηλός με κατάξανθα μακριά μαλλιά, βγήκε στο δρομάκι. Ξοπίσω του η ηλικιωμένη γυναίκα με τον μακρύ της χιτώνα τον ακολούθησε.
-Ώστε γιέ μου θα φύγεις; τον ρώτησε με φωνή τρεμάμενη.
- Ναι μητέρα, πρέπει να φύγω. Ο Βασιλιάς της Οιχαλίας με κάλεσε στα μεγάλα Μυστήρια που θα γίνουν στην αρχή του φθινόπωρου στο Καρνάσιο άλσος της Ανδανίας. Θα παίξω λύρα και θα τραγουδήσω στην τελετή της έναρξης και λήξης. Η Μεσσηνία μάνα μου είναι τόσο μακριά που δεν το βάνει ο νους σου και πρέπει να ξεκινήσω τώρα που είναι Άνοιξη για να είμαι εκεί στην αρχή του φθινόπωρου.