Ένα οδοιπορικό στο χώρο, στο χρόνο και στη ζωή του
χωριού μας, της Στενύκλαρου Μεσσηνίας, ένα ταξίδι που ξεκίνησε απ' το χωριό και
κατέληξε σ' αυτό: να τι είναι το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.
Είναι η αγάπη μου για το χωριό που γεννήθηκα, που
έζησα τα παιδικά μου χρόνια, που τελείωσα το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο.
Είναι οι παιδικοί συμμαθητές και φίλοι, τα έργα και οι ημέρες των γονέων και
των παππούδων μου, που έζησα από κοντά.
Είναι ο υπερήφανος χαρακτήρας
των Αλητουραίων, η ιστορική τοποθεσία του χωριού μας, ο Αϊ Γιάννης με τα
γάργαρα νερά του, η ζωοδόχος πηγή του χωριού με τα καταπράσινα ποτιστικά το
καλοκαίρι, όπου μια φορά το χρόνο, την Άνοιξη, το γυμνάσιο Μελιγαλά έκανε
ολοήμερη εκδρομή, όπως και τα δημοτικά σχολεία των γύρω χωριών. Είναι ακόμη ο
ποταμός Ξάστερο, που έφερνε τη ξαστεριά στις καρδιές μας και έφθανε με τον αύλακα
της οικογένειας Μαρμαρά σε απόσταση 7 χιλιομέτρων μέχρι τον Άγιο Θανάση
ποτίζοντας στο πέρασμα του 1000 περίπου στρέμματα και κινώντας το νερόμυλο του
προπάππου μου γέρο Γιάννη Μαρμαρά (βλ. σελ. 84).
Το χωριό μας εθεωρείτο, μαζί
με το Δεσύλλα και τη Βαλύρα, απ' τα πιο εύφορα χωριά της Άνω Μεσσηνίας. Είχα
την τύχη από νεαρή ηλικία να επικοινωνώ συχνά με τους γεροντότερους του χωριού
και να μάθω απ' αυτούς τους θρύλους, τα ήθη και τα έθιμα του χωριού μας ιδίως
απ' τον επαναστατικό αγώνα του 1821 και μετά. Οι πρόγονοι μου συμμετείχαν
ενεργά στην επανάσταση με βάση τα έγγραφα του Γενικού Αρχείου του Κράτους (ΓΑΚ)
τα οποία ενσωμάτωσα στο περιεχόμενο του πονήματος αυτού. Ο ατίθασος χαρακτήρας
των συχωριανών μας είχε γίνει παροιμιώδης στη γύρω περιοχή «12 Αλητουραίοι 13
καπεταναίοι» έλεγαν. Εξάλλου δυο έγγραφα του 1825 μαρτυρούν ότι οι συχωριανοί
μας δεν άφηναν τους Χαρμαίους να ποτίσουν απ' τον αύλακα Μαρμαρά και
θεμελιώνουν τον ασυμβίβαστο χαρακτήρα τους (βλ. σελ. 79).
Όλα αυτά μου κίνησαν το
ενδιαφέρον να ασχοληθώ με την εύρεση στοιχείων της ιστορίας του χωριού απ' τα
πρώτα ιστορικά χρόνια της ιδρύσεως της Στενυκλάρου μετά τον Τρωικό πόλεμο το
1195-1185 π.Χ. απ' τον Κρεσφόντη, που ο μύθος τον θέλει απόγονο του Ηρακλή,
μέχρι τη σήμερον. Σκοπός μου δεν είναι να καταδείξω τη γνωστή σε όλους μας
ιστορική συνέχεια του Ελληνισμού, αλλά να ερμηνεύσω την επιλογή του βασιλιά
Κρεσφόντη να ιδρύσει σ' αυτή την ευλογημένη και πανοραμική τοποθεσία την
πρωτεύουσα της Μεσσηνίας.
Έμεινα στο Αλητούρι μέχρι 29 ετών εκτός των δύο ετών
1960-1962 που ήμουν σπουδαστής στην ανωτέρα εκκλησιαστική σχολή Καλαμάτας.
Έφυγα απ' το χωριό μου το έτος 1967 ιερέας στη Αευκοχώρα-Χάστεμη της Μεσσήνης,
στη συνέχεια στη Σκάλα Μελιγαλά και τέλος 22 χρόνια στη Μικρομάνη Θουρίας. Από
το 1998 είμαι κάτοικος Αθηνών.
Με αρκετό πνευματικό κόπο αρκετών χρόνων συνέλεξα τα
στοιχεία απ' τα αρχεία του κράτους, την εθνική βιβλιοθήκη, τη βιβλιοθήκη της
Βουλής και τα αρχεία κράτους Καλαμάτας. Την ώθηση προς την κατεύθυνση αυτή μου
έδωσε ο Γιώργος Νικ. Παυλάκης απ' το Νιοχώρι Μελιγαλά, του είμαι ευγνώμων.
Χωρίς τις συμβουλές του και τα στοιχεία που μου έδωσε το βιβλίο αυτό δε θα
κυκλοφορούσε. Η σύνδεση μου με το Γιώργο Παυλάκη έγινε απ' τον εξάδελφο μου
Άγγελο Κων/νου Μαρμαρά, ο οποίος ενίσχυσε παντοιοτρόπως τις προσπάθειες μου.
Τον ευχαριστώ ιδιαιτέρως. Ευχαριστώ επίσης και τον ξάδελφο μου Γιώργο Δημ.
Μαρμαρά για το ενδιαφέρον του και τη βοήθεια του. Τέλος, ένα μεγάλο ευχαριστώ
στον καθηγητή βιολογίας Γιάννη Λύρα απ' τη Βαλύρα που ανέλαβε την επιμέλεια της
έκδοσης του παρόντος βιβλίου.
Η ΣΤΕΝΥΚΛΑΡΟΣ ΤΟΥ ΚΡΕΣΦΟΝΤΗ
Κείμενο του Γ. Αναπλιώτη 1962
Το χωριό Στενύκλαρος, από τα αρχαιότερα της Μεσσηνίας, κατοικείται
σήμερα από 189 ψυχές. Είναι γραφικότατο και βρίσκεται σε υψόμετρο 90μ. Απέχει
από την Καλαμάτα 34 χιλιόμετρα. Έχει έκταση 5 τ. χιλ., με έδαφος πεδινό που
καλύπτεται από 2200 καλλιεργήσιμα στρέμματα, από 2700 στρέμματα βοσκότοπους και
200 στρέμματα με σπίτια, δρόμους, νερό, βράχους κτλ. Στολίζεται από δύο
καταπράσινες κοιλάδες: του Αγίου Ιωάννου και του Αγίου Πέτρου. Στην πρώτη
υπήρχε παλιό ναϊδριο του Αγίου Ιωάννου, το οποίο καταστράφηκε στα χρόνια της
Τουρκοκρατίας και ξαναχτίστηκε το 1947. Κάτω από την εκκλησία αναβλύζει δροσερό
νερό. Παμπάλαια πλατάνια συμπληρώνουν την ειδυλλιακή ομορφιά του τοπίου. Η
περιοχή είναι κατάλληλη για μαθητικούς καταυλισμούς ιδίως κατά την άνοιξη
παραμένει όμως αναξιοποίητη.
Προϊστορία - Ιστορία: Η Στενύκλαρος στην αρχαιότητα ήταν πόλισμα
αποτελούμενο από σκόρπιους οικισμούς. Καταλήφθηκε το 1111 π.Χ. από τους
Δωριείς. Η ονομασία του πολίσματος και της ευρύτερης περιοχής του, όπως μας
πληροφορεί ο περιηγητής Παυσανίας, δόθηκε από το όνομα του ήρωα Στενυκλήρου.
«... Όταν διέλθη τις τους ποταμούς Βαλύραν, Λευκασίαν και Άμφιτον, εισέρχεται
εις την Στενυκλαρικήν πεδιάδα. Αυτή δε έχει ονομασθή εξ' ήρωος Στενυκλήρου...»
(Παυς. Μεσσηνιακά, 4. 33. 4.). Ο βασιλιάς της Μεσσηνίας Κρεσφόντης (1090-1065
π.Χ.), που δολοφονήθηκε με συνεργεία της γυναίκας του Μερόπης και του Δωριέως
Πολυφόντη, ένωσε τους μικρούς οικισμούς της περιοχής σε μία πόλη που τη ονόμασε
Στενύκλαρο (ή Στενύκλαρος). Το 459 π.Χ. στο Στενυκλάριο πεδίο συνάφθηκε σφοδρή
μάχη μεταξύ Μεσσηνίων και Σπαρτιατών, έπειτα από ηρωική έξοδο των πρώτων από
την ακρόπολη της Ιθώμης. Οι Μεσσήνιοι ηττήθηκαν και αναγκάστηκαν να
συνθηκολογήσουν με τους Σπαρτιάτες.
Το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας πόλεως καταστράφηκε
στους μεταγενέστερους χρόνους και στην Τουρκοκρατία δεν σώζονταν παρά μερικά
μόνο σπίτια που αποτελούσαν μικρό οικισμό που είχε την ονομασία Αλειτούργι, από
το όνομα του Τούρκου αγά Αλή-Τούρη, τσιφλικά της περιοχής.
Αρχαιολογικά: Στο υποστήριγμα της Αγίας Τραπέζης του ενοριακού ναού
Αγίου Γεωργίου σώζεται τετράγωνη πλακοστηλίδα με αρχαία επιγραφή: «Η πόλις
Ασκλιπιάδην Μνασίστρατον του αστέρος της ιεράς βουλής». Όταν το 1929
επισκέφθηκε ο Σουηδός αρχαιολόγος Natan Valmin την αντέγραψε. Πρόκειται περί
επιγραφής του 207 π.Χ. αφιερωμένης στον ιεροφάντη Μνασίστρατο. Κοντά στο
χείμαρρο «Ξάστερο» βρίσκονται, επίσης, χαλάσματα παλιών λουτρών. Το 191 π.Χ. οι
Αχαιοί εκστρατεύουν κατά της Μεσσηνίας και υποχρεώνουν τους κατοίκους της να
επανέλθουν στην Αχαϊκή Συμπολιτεία. Το 184 π.Χ. γίνεται ανταρσία των Μεσσηνίων
υπό την αρχηγία του Δεινοκράτους και εκστρατεία του Φιλοποίμενος κατά Μεσσήνης.
Λαμβάνει χώρα φονική σύγκρουση των δύο στρατών στη Στενύκλαρο, κατά τη οποία
αιχμαλωτίζεται ο Φιλοποίμην και θανατώνεται από τον Δεινοκράτη, που τον
υποχρέωσε να πιει κώνειο.
Από το χρονικό του Μωρέως
(Ενετοκρατία)
Η Στενύκλαρος (ο κάμπος της βορεινής Μεσσηνίας) με κέντρο το σημερινό
χωριό Αλειτούργι ή Αλητούρι, νοτιοδυτικά της Μεσσηνιακής χαμηλής βουνοσειράς,
που οι βυζαντινοί Φράγκοι τη λέγανε «Μακρυπλάγιον», πέρασε στη Βαρωνία της
Γριντζένης με 4 φέουδα και δόθηκε στο Γάλλο ιππότη Λουκά. Την περίοδο αυτή
κτίστηκε το κάστρο του Μίλα για την προστασία της περιοχής. Οι παραπομπές από
το χρονικό του Μορέως για την περιοχή είναι:
1. Γριντζένα 1912, 1945
2. Μακρυπλάγιον 5333, 57, 73
5506, 6666
3. Φονεμένη και φονεμένος 5373,
84
4. Μουντράς 5304
5. Κοπρίνιτσα 5302
6. Λάκκου Χωρία 1719, 1945
Αλλη εκδοχή απ' τη Μεγάλη
Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τομ. 22.
Στενύκλαρος (και Στενύκληρος) [Αρχ. Γεωγρ.] Πόλις της
αρχαίας Μεσσηνίας, κτισθείσα υπό του μυθικού ηρώος Στενυκλήρου, ως επιστεύετο.
Ήτο έδρα του πρώτου Δωριέως βασιλέως αυτής Κρεσφόντου, όστις μετά την
κατάκτησιν της Μεσσηνίας των Δωριέων διήρεσε ταύτην εις πέντε διαμερίσματα με
μίαν πόλιν εις έκαστον. Εκ τούτων κεντρικόν ήτο το στενυκληρικόν πεδίον,
ονομασθέν από της εν αυτώ πόλεως Στενυκλάρου, εις το οποίον και συνεκέντρωσε
τους Δωριείς, ότε ούτοι διεμαρτυρήθησαν δια την χορηγηθείσαν και εις τους
Μεσσηνίους ισονομίαν με αυτούς.
Την Στενύκλαρον κατέλαβον
κατά τον Α' Μεσσηνιακόν πόλεμον, ορμώμενοι από της Αμφείας, οι Σπαρτιάται και
την κατέστρεψαν ολοσχερώς. Ανωκοδομήθη όμως αυτή βραδύτερον υπό του Πολίχνη, ο
οποίος έδωσε στην περιοχή το όνομα του. Κατά τους χρόνους της φραγκοκρατίας επί
του στενυκληρικού πεδίου εξετείνετο η βαρωνία της Γριτζένης. Επί του χώρου της
Στενυκλάρου φαίνεται ότι έχει κτισθή το χωρίον Αλητούργι.
ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ
ΣΤΕΝΥΚΛΑΡΟΥ-ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ*
_____________________ Ι.Απογραφή
Γκριμάνη 1685_____________________
RISTRETTO [DEL TERRITORIO D' ANDRUSSA]
|
|||||||||||||
Andrussa
|
Maschi
d' anni
|
Femine
d' anni
|
|||||||||||
Ville
|
Famiglie
|
1
|
16
|
30
|
40
|
50
|
Vccchi
|
1
|
16
|
30
|
40
|
Vccchi
|
Σύνολο
|
Χωριό
|
Οικογένειες
|
sin
|
sin
|
sin
|
sin
|
sin
|
sin
|
sin
|
sin
|
sin
|
κατοίκων
|
||
16
|
30
|
40
|
50
|
60
|
16
|
30
|
40
|
50
|
|||||
18.Zaffere mini
|
55
|
40
|
13
|
23
|
11
|
5
|
5
|
69
|
32
|
18
|
12
|
6
|
234
|
33.
Aliturgi
|
9
|
11
|
5
|
3
|
-
|
5
|
-
|
8
|
4
|
-
|
3
|
-
|
39
|
18. Zafferemini - Τζεφερεμίνη: Βαλύρα
33. Aliturgi - Αλητούργι: Στενύκλαρος
Η Ανδρούσα είχε 68 χωριά και
3 μοναστήρια
* μελετεσ νεοελληνικησ ιστοριασ
βασιλησ παναγιωτοπουλοσ
πληθυσμοσ και οικισμοι τησ πελοποννησου 13°ς
- 18"5 αιωνασ ιστορικο αρχειο εμπορικη τραπεζα ελλαδο
2. Έτος 1823 Κατάλογος
οικογενειών επαρχίας Λεονταρίου Αλειτούργι= οικογένειες 15
1844-2001
ετοσ
|
πληθυσμοσ
|
1844
|
143
|
1851
|
172
|
1861
|
209
|
1879
|
212
|
1907
|
259
|
1920
|
305
|
1928
|
315
|
1940
|
284
|
1951
|
245
|
1961
|
189
|
1971
|
153
|
1981
|
106
|
1991
|
124
|
2001
|
87
|
ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΤΟ 1833 ΔΗΜΟΣ ΣΤΕΝΥΚΛΗΡΟΥ
Έδρα: Μελιγαλά
Χωριά: ΖΕΖΑ, ΜΑΓΟΥΛΑ, ΑΛΗΤΟΥΡΙ, ΖΕΥΓΟΛΑΤΙΟ, ΣΟΛΑΚΙ
Δήμαρχος διορίστηκε ο αξιωματικός ΠΑΝ. ΜΠΟΥΤΟΣ και εισπράκτορας ο Ν.
ΔΕΛΙΓΙΑΝΝΗΣ. Το δημοτικό συμβούλιο υπογράφει ψήφισμα υπέρ των ΑΡ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΡΑ
και Γ. ΠΕΡΡΩΤΗ. Δημαρχιακός πάρεδρος ήταν ο Β. ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ. Ο δήμος Στενυκλάρου
καταργήθηκε το 1840 και εντάχθηκε στο
δήμο Οιχαλίας.
Στενυκλάρου Δήμος
Κείμενο του Μ. Φερέτου 1968
Το όνομα του Δήμου προέρχεται από την αρχαία Στενύκληρο που κατεστράφη
κατά τον Ά Μεσσηνιακό πόλεμο από τους επιδρομείς Σπαρτιάτες. Σχετικώς ο
Παυσανίας σημειώνει για τη θέση της αρχαίας αυτής πόλεως :
«Μετά το πέρασμα (εννοεί τα δύο ποτάμια Λευκασία και
Άμφιτο) έχει κανείς το λεγόμενο Στενυκληρικόν πεδίον. Λένε πως υπήρχε ήρωας Στενύκληρος. Στην πεδιάδα αυτή αντικρυστά
είναι η ονομαζόμενη τον παλιό καιρό Οιχαλία και σήμερα Καρνάσιον άλσος γεμάτο
ιδίως από κυπαρίσσια » (Μεταφ. Ν. Παπαχατζή).
Και της πόλεως ταύτης δεν είναι δυνατόν να
προσδιορισθή με βεβαιότητα η θέσις, μια και δεν άφησε τίποτε ο επιδρομεύς κατά
την κατάληψη της, και δεν έγιναν πουθενά ανασκαφές και έρευνες. Ο Σπ.
Τασιόπουλος φρονεί ότι η πόλις έκειτο «εκεί ένθα ευρίσκεται σήμερον το χωρίον
Αλειτούργι της Οιχαλίας » και παρατηρεί:
«Εν τω χωρίω τούτω υπάρχουσι πέντε επίσημοι
καταρειπωμένοι βυζαντινοί ναοί, βρίθοντες αρχαίων λίθων και κιόνων. Εν δε τω
χωρίω (Άγιος Γεώργιος) είσι κίονες δωρικού ρυθμού και η εξής επιγραφή επί του
βάθρου της Αγίας Τραπέζης:
ΑΣΚΛΗΠΙΑΔΗΝ ΜΝΗΣΙΣΤΡΑΡΟΥ (Σπ. Τασιόπουλου: Η Αρχαία Μεσσηνία, σελ.
108).
Ο Νικ. Παπαχατζής σημειώνει:
«Η πόλη Στενύκληρος πρέπει να ήταν ένας ασήμαντος αγροτικός συνοικισμός,
νοτιώτερα του Ζευγολατίου, περίπου στη μέση της Μεσσηνίας. Ποια ακριβώς από τα
λείψανα αρχαίων συνοικισμών που υπάρχουν μεταξύ Τσουκαλαιίκων, Σκάλας, Ιθώμης
και Βασιλικού ανήκαν στην πόλη Στενύκληρο, ή θεωρούνταν στους ιστορικούς
χρόνους ως λείψανα της, δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί σήμερα (Ν Παπαχατζή:
Παυσ. Μεσσηνιακά, σελ 53, υποσημ. 4 ).
Ο Σ.Οικονομάκης παρατηρεί ότι η Στενύκληρος πρέπει να ήτο εκεί, όπου οι
Κωνσταντίνοι, κι' αργότερα όταν κατεστράφη ξαναχτίσθηκε στο χωριό Αλειτούργι
Στα 1836 ο Δήμος περιελάμβανε τα χωριά Μελιγαλά
(πρωτεύουσα) Ζέζα, Μαγούλα, Αλητούρι, Ζευγολάτιο, Σολάκι. Ως δήμαρχος διορισθεί
ο αξιωματικός του αγώνος Παν. Μπούτος (ΦΕΚ, αρ. φύλ. 80, 28 Δεκ. 1836, σελ. 22
παράτ.) και εισπράκτωρ ο Νικ. Δεληγιάννης, και οι δύο τους από το Μελιγαλά.
Στις 17 (29) Ιουν. 1838 διωρίσθη εισπράκτωρ του Δήμου
ο Πέτρος Σουλιώτηο (ΦΕΚ, αρ.φυλ. 32, 12 Αυγ. 1838, σελ. 161 β).
Στα 1840 το δημοτικό συμβούλιο του δήμου Στενυκλήρου
αποτελούμενο από τους Μήτρο Μαρμαρά πρόεδρο, Γιάννη Κωτσιοπρίφτη, Δημήτρη
Γιαννόπουλο (από Αλιτούργι), Ηλ. Παπαδόπουλο, Δ. Φωτόπουλο, συνυπογράφει
ψήφισμα για τους Αριστ. Αναγνωσταρά και Γ. Περρωτή, ταχθέν παρά το πλευρόν τους
ένεκα της στάσεως τους κατά του βασιλιά Όθωνα (Εφ. Αθ. «Αιών», αρ.φυλ.173, 23
Ιουν. 1840, σελ.7). Λόγω της απουσίας του Δημάρχου Π. Μπούτου το ψήφισμα
επικυρώνεται απ' το Μήτρο Μαρμαρά πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου.
Στις 17 (30) Αυγ. 1840 ο Δήμος συνεχωνεύθη με το Δήμο
Οιχαλίας (ΦΕΚ, αρ. φυλ. 22, 18 Δεκ. 1840, σελ. 121).
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΣΤΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΕΩΣ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΜΕΣΣΗΝΗΣ 31 - ΝΟΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΣΤΕΝΥΚΛΑΡΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΩΣ: Κοινότης Αλειτουργίου, Β.Δ. 31-8-1912, ΦΕΚ. Α 262) 1912. Προήλθεν
εκ του Δήμου Οιχαλίας. ΕΔΡΑ: Στενύκλαρος, η
ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΙ ΑΡΧΙΚΩΣ
ΑΠΑΡΤΙΣΑΝΤΕΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ :
Αλειτούργι Μαγούλα
ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΙ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΕΣ ΝΥΝ
ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ :
Στενύκλαρος, η ΑΠΟΣΠΑΣΕΙΣ :
Ο Συνοικισμός «Μαγούλα», αναγνωρισθείς εις ιδίαν
Κοινότητα, (Δ. 28-8-1925, ΦΕΚ. Α 235) 1925.
Η ΕΝ ΠΕΛΟΠΟΝΗΣΩ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ
ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟΝ ΤΗΣ Β' ΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΕΚ ΤΩΝ
ΑΡΧΕΙΩΝ ΕΝΕΤΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΝΤΟΚΟΥ
Εις το χωρίον Αλειτούργι είναι ναός του Αγίου Ιωάννου
του Προδρόμου, είναι και εννέα χαλασμένες εκκλησίες.
Σήμερα στο χωριό Στενύκλαρος υπάρχει ο ενοριακός ναός του Αγίου
Γεωργίου, δίπλα του ο Αγιος Ιωάννης, από τα θεμέλια του οποίου αναβλύζει νερό
και αδρεύει το χωριό, ο Άγιος Κωνσταντίνος βορειοδυτικά του κοιμητηρίου, και οι
δυο παλαιοχριστιανικές η Παναίτσα σε καλή κατάσταση και ο Άγιος Αθανάσιος
ερειπωμένη, τρίκλιτη με δυο θυσιαστήρια, στην έξοδο του χωριού προς Καλλιρόη.
ΙΕΡΕΙΣ ΣΤΕΝΥΚΛΑΡΟΥ
1902-2009
Ιερός ενοριακός ναός Αγίου
Γεωργίου ΙΕΡΕΙΣ
1.
Θεόδωρος Παπαδόπουλος ή Παπαδημητρίου, 1902-1920, από
Μήλα
2.
Βασίλειος Γεωργακόπουλος, 1920-1923, από Μήλα
3.
Δημήτριος Καρύδης, 1923-1926, από Βαλύρα*
4.
Κωνσταντίνος Φωτόπουλος, 1926-1937, από Ζευγολατιό
5.
Μιχαήλ Γεωργακόπουλος, 1937-1942, από Μαγούλα
6.
Κύριλλος Πέτροβας, 1942-1945, από Μέλπεια
7.
Ιωάννης Παπουτσής, 1945-1955, από Αγριλόβουνο
8.
Αγαθάγγελος Γεωργακόπουλος, 1955-1957, ιερομόναχος
ιεράς μονής Βολκάνου
9.
Χρήστος Παλαμάς, 1958-1965, από Καλλιρόη
10.
Γεώργιος Δημαράς, 1968-1971, από Δώβριο
11.
Σπυρίδων Ηλιόπουλος, 1971-1975, από Παραπούγκι
12.
Ιωάννης Γεωργόπουλος, 1976-1981, από Μαγούλα
13.
Παναγιώτης Ματζούνης, 1981-1987, από Πολύχνη
14.
Φώτης Γεωργακόπουλος, 1987-1998, από Κεντρικό
15.
Νίκος Γκότσης, 1998-2001, από Καλλιρόη
16.
Χρήστος Νικητόπουλος, 2002-Μέχρι τη σήμερον, από
Μαγούλα
*0 Δημήτριος Καρύδης 1923-1926 από Βαλύρα είχε πατέρα
ιερέα, το Γεώργιο Καρύδη, ο οποίος απέθανε από ανακοπή καρδιάς, στο Βουρνάζι
και υπάρχει ο τάφος του στο κοιμητήριο Βαλύρας.Υπηρέτησε στα χωριά Βαλύρα,
Αλειτούργι, Αρφαρά και Βουρνάζι. Η γυναίκα του ήταν από το Βουρνάζι με το όνομα
Καλλιόπη το γένος Μπιστάρη. Απόχτησε τη μοναχοκόρη Αγλαία η οποία παντρεύτηκε
το Σταύρο Μακρή και απόχτησαν τα παιδιά Μήτσο, Καλλιόπη, Ηλία και Αγγελική.
Είχε άλλα 4 αδέλφια τους Γιάννη, Αντώνη, Ευσταθία και
Καλλιρόη. Ο Γιάννης έμεινε ανύπαντρος και ήταν στρατηγός χωροφυλακής, ο Αντώνης
είχε μαγαζί χονδρικής στη Θεσσαλονίκη, δεν απόχτησε παιδιά, η Ευσταθία ήταν η
μητέρα του Βαγγέλη Τσάμη και η Καλλιρόη ήταν παντρεμμένη στη Λάμπαινα με το
Γιώρη Αργύρη.
1 σχόλιο:
ΛΥΡΑ το στενυκλαρο το λεμε αλητουρι απο το αλειτουργοι δηλαλη επιμενανε στην πατρωα θρησκεια και δεν πηγαινανε να λειτουργηθουνε αλλα εσυ εγινες ορθοδοξος οπως ειρωνικα ελεγε ο στρατης [μπαρμπας μου]
Δημοσίευση σχολίου