Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΟΥ ΒΑΛΥΡΑ (ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗ)

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΛΥΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Το χωριό μου Βαλύρα* πρώην Τζεφερεμίνι, στη διοικητική μεταρρύθμιση από την περίοδο της ενετοκρατίας μέχρι σήμερα, έχει 7 αλλαγές.
1. Ενετοκρατία.
2. Τουρκοκρατία
3. Δήμος Δερρών 1836-1840
4. Δημος Οιχαλίας  1841-1912
 Το 1899 ο Μεσσήνιος πατέρας της Λαογραφίας, Νικόλαος Πολίτης, είχε αποστείλει επιστολή στο δήμαρχο Οιχαλίας με θέμα:

 «Η ονομασία των χωρίων Οιχαλίας»,
στην οποία προέτρεπε την αντικατάσταση των ονομάτων των οικισμών και χωριών του δήμου που δεν έφεραν ελληνικά ονόματα, με ονομασίες που παραπέμπουν στην αρχαία ιστορία του τόπου τους, που τελικά δεν εισακούστηκε από το υπουργείο εσωτερικών.
        Το Τζεφερεμίνι μετονομάζεται εις "Δέραι"
5. Κοινότητα Βαλύρας 1914-1997.
6. Δήμος Ιθώμης 1997-2010 . Νόμος Καποδίστριας. Έδρα δήμου Ιθώμης 10 χωριών.
 7. Δήμος Μεσσήνης 2010…. Νόμος Καλλικράτη. Συννένωση7 δήμων και μιας κοινότητας
*Με το ΦΕΚ 306\22-12-1927 έγινε η μετονομασία από Τζεφερεμίνι σε Βαλύρα.
Υπάρχουν όλα τα ΦΕΚ για οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο.
Αναλυτικά οι  διοικητικές αλλαγές του χωριού μας.

1.        ΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ
Η πρώτη τουρκική κατάκτηση της Πελοποννήσου έγινε μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1460 γιατί το Δεσποτάτο του Μωρέως είχε τη τύχη της πρωτεύουσας. Το 1685 ο Ενετός Μοροζίνης κατέλαβε τη Μεσσηνία και η ενετική κατοχή κράτησε μέχρι το 1715. Ο Francesco Grimmani ήταν προνοητής δηλαδή πολιτικός και στρατιωτικός κυβερνήτης και έκανε καταγραφή των κατοίκων. Οι περιοχές με τους κατοίκους ήταν αντίστοιχοι το 1700.
Κυπαρισία 9057
Ολυμπία 5458
Καλαμάτα 4385
Λεοντάρι 4925
Καρύταινα 11813
Ναυαρίνο 1797
Μεθώνη 2689
Η περιοχή Ανδρούσας είχε 69 χωριά και 3 μοναστήρια. Είχε 1427 οικογένειες και 5573 κατοίκους από τους οποίους οι 2969 ήταν άνδρες και 2613 γυναίκες. Για το χωριό Τζεφερεμίνη (Βαλύρα) ο αριθμός των ηλικιών ανδρών γυναικών αναλυτικά είναι
Οικογένειες 55
Αριθμός κατοίκων 234
Άνδρες 97
Γυναίκες 137
Ηλικία Άνδρες Γυναίκες
1-16                 40        69
16-30               13         32
30-40               23         18
40-50               11          12
50-60               11            6
60¨και ανω       5             -
Παρατηρούμε τη λεπτομέρεια και σχολαστικότητα του προνοητή Grimmani με την οποία είχαν οργανώσει οι Ενετοί την υποδουλωμένη Ελλάδα για να εισπράττουν τους φόρους. Το φορολογικό σύστημα ήταν δυσβάσταχτο και οι φόροι ήταν πάρα πολλοί. Φόρος σφαζομένων ζώων, φόρος παραγωγής σιταριού, λαδιού, κρασιού, ρυζιού, φόρος βοσκής, επιτηδεύματος, ψαρέματος, ενοικιάσεως “ντιβαριών” (ιχθυοτροφείων) και αμμοληψίας. Όλοι οι φόροι βγαίνανε σε δημοπρασία και όποιος έδινε τα περισσότερα ενοικίαζε την είσπραξη φόρου για ένα χρόνο. Οι Βενετικές εκφράσεις στις δημοπρασίες ήταν με τον κήρυκα “αλά ούνα”, “αλά ντούε”, “αλά τρε”.
Η δεύτερη Βενετοκρατία κράτησε 27 χρόνια (1687-1714) ενώ η πρώτη κράτησε από το 1209-1540. Έφεραν μαζί τους ειδικούς που πίεζαν το λαό να “ξελογγώνει” τον τόπο, να κάνουν φυτουργίες σε μεγάλη κλίμακα από λεμονοπορτόκαλα, αμπέλια, ελιές, καπνό, να φτειάχνουν αλυκές, “ντιβάρια”(ιχθυοτροφεία) εργοστάσια ρακής, καλλιέργειες ρυζιού και βαμβακιού με την οδηγία του γεωπόνου Γραδενίνο. Διόρθωσαν τα προχώματα του Παμίσου, το αρδευτικό και αποχετευτικό σύστημα με χαντάκια, οργάνωσαν ιπποκίνητα λειτουρβιά, νερόμυλους, μεταξουργία, ανέπτυξαν το εμπόριο με τη “Μπαρμπαριά” (Αφρικάνικα λιμάνια), δημιούργησαν υπηρεσία αγροφυλακής (Μεϊντάνι), χωροφυλακής (λογχοφόρων), ταχυδρομική υπηρεσία που διεύθυνε ο βενετός συνταγματάρχης Ροτάλης, οργάνωσαν δικαστήρια, διώρισαν δικαστές και δικηγόρους και καθιέρωσαν τα εμποροπανήγυρα που διατηρούνται μέχρι σήμερα.
Για την οργάνωση του τόπου εκαυχιόταν και έλεγαν. Παραλάβαμε το Μωρηά δίχως δρόμους, δίχως γεφύρια, δίχως να έχουν ιδέα τι θα πει τροχοφόρο με σπιτάκια ξύλινα και πρόχειρα. Παραλάβαμε τον Μωρηά από τους Τούρκους ερείπιο που μέσα τον βόσκησε η φωτιά και τον φτιάξαμε τώρα μια πλούσια χώρα.
Έφεραν τοπογραφικά συνεργεία που τα διεύθυνε ο Βαν Ντυκ. Κατέγραψαν όλα τα κτήματα, χέρσα, λόγγους, εισπράττοντας από τους καλλιεργητές 3 σολδία το στρέμμα για αμοιβή καταμέτρησης. Αφού συνταχτηκε το κτηματολόγιο, με απόφαση του συμβουλίου των δέκα, καταργείται η ατομική ιδιοκτησία, τα χτήματα περιέχονται στο Βενετικό δημόσιο και στέλνεται στο Μωριά οικονομική υπηρεσία με τη διεύθυνση του καταστικατόρου Γρίττη για να νοικιάζει τα χτήματα στη δημοπρασία για 1-5 χρόνια με κατώτερη προσφορά ετησίου ενοικίου το 10% της αξίας της παραγωγής της προηγούμενης χρονιάς.
Οι φόροι που κατέβαλλε η Βενετία τη περίοδο αυτή ήταν 10% επί της ακαθαρίστου γεωργικής προσόδου. Τους φόρους τους έβγαζαν σε δημοπρασία και Βενετοί επιχειρηματίες οι πρόκριτοι Μεσσήνιοι χτυπούσαν τη δημοπρασία και
αναλάμβαναν την είσπραξη. Ο “Προβεδούρος” Έμμος σε μια αναφορά του γράφει πως τόσο πολύ ο λαός στενοχωριότανε όταν έβλεπε τα συνεργεία των φορατζήδων ώστε “η παρηγοριά της συγκομιδής γινότανε απελπισία”, ο λαός άρχισε ν’ αρνείται παλικαρίσια να μην πληρώνει φόρους και να προκαλούν τους ενοικιαστές φοροεισπράκτορες. Οι φόροι που εισέπρατταν οι Βενετοί από το Μωρηά έφτανε τα 500.000 ριάλια το χρόνο, ενώ οι Τούρκοι κατά τον Γκριμάνη δεν ξεπερνούσαν τα 250.000. Oι Μωραΐτες έφερναν σε δύσκολη θέση τους αρμοστές της Βενετίας και σε μια αναφορά του Γκριμάνη η ευθύνη για όλες τις καθυστερήσεις ανάπτυξης ήταν οι ραγιάδες. Ο Βενετός παπάς Φρα Παύλος Σάπρι κάνοντας προτάσεις στη Βενετία γράφει. Οι Έλληνες είναι άπιστοι και θα περάσουνε πάλι κάτω από το ζυγό των τούρκων, που τελικά δεν βγήκε ψεύτης. Να τους μεταχειριστείτε σαν άγρια θηρία. Ξεριζώστε νύχια, δόντια, ξεφτιλίστε τους και πάρτε τους κάθε φονικό όργανο.
Στην απογραφή του 1690 οι επαρχίες Καλαμάτας, Νησιού, Ανδρούσας, Ναυαρίνου, Μεθώνης και Κορώνης είχαν 225 κατοικημένα χωριά (69 είχε η Ανδρούσα), 10 μοναστήρια, κατεστραμμένα χωριά 23, κάτοικοι Μεσσηνίας 22765 και 5401 οικογένειες. Όλη η Πελοπόννησος είχε 86464 κατοίκους δηλαδή πυκνότητα 3,9 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.
Ο κάμπος της Μεσσηνίας ήταν γονιμότατος και εύφορος. Παρήγαγε κάθε είδους δημητριακά. Στης εκβολές του Παμίσου είχε πολύ ψάρεμα και νοικιαζόταν για ιχθυοτροφείο. Η αρχαία Μεσσήνη με το κάστρο της που είχε κύκλο 6 μίλλια που ο περιηγητής Αββάς Φρουμέντιος είδε 72 πύργους όρθιους με αρκετό δρόμο πλάτος πάνω στα τείχη. Τους διέλυσαν οι κάτοικοι της περιοχής παίρνοντας άκοπα την πέτρα για να χτίσουν τα σπίτια τους. Η περιοχή παρήγαγε μαλλιά, τυρί, μέλι, σιτάρι, μετάξι, σύκα, σταφίδα, καπνά, βαμβάκι, ρύζια, έχει δε και πολλά κοπάδια ζώα, που βόσκουν στο σπουδαίο κάμπο. Οι κάτοικοι είναι αγρότες δίχως πολιτισμό.
Την εποχή της δεύτερης τουρκοκρατίας 1715-1770 άλλαξαν τη διοικητική διαίρεση της Μεσσηνίας. Την χώρισαν σε 9 βιλαέτια που διατηρήθηκαν μέχρι το 1821. Ένα από τα 9 βιλαέτια ήταν το βιλαέτι Ιμπλακίων ή Εμπλακίων και Μικρομάνης που ήταν μια λωρίδα κλείνοντας την Τζεφεριμίνη και Μελιγαλά και εισχωρούσε μέχρι των δήμων Ιθώμης και Αριστομένη.
Κατά την απογραφή του ενετού Γκριμάνι το 1689 τα χωριά του δήμου Ιθώμης είχαν πληθυσμό που φαίνεται από το παρακάτω πίνακα.


ΠΕΡΙΟΧΗ
ΑΝΔΡΟΥΣΑΣ
ΑΝΔΡΕΣ
Γ Υ Ν Α Ι Κ Ε Σ
ΗΛΙ
ΚΙ
ΕΣ
ΗΛΙ
ΚΙ
ΕΣ

ΧΩΡΙΑ
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ
1-16
16-30
30-40
40-50
50-60
>60
1-16
16-30
30-40
40-50
>50
ΣΥΝΟΛΟ

2 ΧΑΣΑΜΠΑΣΑ
22
22
8
6
8
5
3
13
8
4
6
3
86

4 ΜΑΥΡΟΜΑΤΙ
37
22
16
14
5
4
4
18
21
8
3
2
117

7 ΛΕΖΙ
08
3
3
4
1
-
-
7
5
1
1
-
26

12 ΒΟΥΡΝΑΖΙ
07
3
3
2
1
2
2
6
1
1
1
1
23

18 ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΙ
55
40
13
23
11
5
5
69
32
18
12
6
234

45 ΖΕΡΜΠΙΣΙΑ
21
11
6
7
4
7
7
11
11
4
4
5
70

48 ΣΙΜΙΖΑ
19
13
8
3
2
4
4
11
12
1
2
3
60

54ΚΕΦΑΛΗΝΟΥ
34
18
15
6
5
2
2
26
16
4
6
-
106

3 ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ
12
14
7
8
4
8
-
-
-
-
-
55

ΛΟΥΜΙ*
313



Ευχαριστώ τον αρχαιολόγο συντοπίτη Νίκο Λάσκαρη που μου έστειλε τους 12 χάρτες του τερριτόριο Ανδρουσα που είχε 69 χωριά και 3 μοναστήρια.
 




Ο παραπάνω πίνακας μας δείχνει την απογραφή του Ενετού Γκριμάνι το 1689 των χωριών του δήμου ΙΘΩΜΗΣ.Η αρίθμηση των χωριών είναι όπως στο πρωτότυπο. Τότε η περιοχή Ανδρούσας είχε 69 χωριά και 3 μοναστήρια Η δεύτερη απογραφή έγινε από το στρατηγό Μαιζώνα το 1830 από τη Γαλλική αποστολή και η πρώτη επίσημη απογραφή από το Ελληνικό κράτος έγινε το 1844
Από τα αρχεία της Βενετίας και αρχείο ΝΑΝΙ υπάρχουν στην εθνική βιβλιοθήκη μας σχετικά έγγραφα με τη φορολογία και τους φοροεισπράκτορες που εισέπρατταν τη δεκάτη για λογαριασμό της Βενετίας
Ενετική απογραφή εκκλησιαστικής περιουσίας 1697-1700 των Κ .ΝΤΟΚΟΥ και
Βyz Neyg jahr bucher
*To Λούμι ανήκε στη περιοχή Μεθώνης κατά την Β΄Ενετοκρατία ΔΙΕΕ τόμος Β σελίδα 715
 
Η δεύτερη απογραφή έγινε από το στρατηγό Μαιζώνα το 1830 από τη Γαλλική αποστολή και η πρώτη επίσημη απογραφή έγινε από το ελληνικό κράτος το 1844. Με το στρατό του Μαιζώνα ήρθαν και τρεις επιστημονικές αποστολές.
Μιας τοπογραφίας, γεωλογίας, βοτανικής και εντομολογίας.
Μιας αρχαιολογίας και ιστορίας.
3 Μιας καλών τεχνών
Τα αρχεία Βενετικά με τη φορολογία που επέβαλαν την ίδια εποχή οι Βενετσιάνοι. Πρόκειται για φοροεισπράκτορες που εισέπρατταν τη δεκάτη για λογαριασμό των ενετών. Αναφέρονται ονοματεπώνυμα φορολογουμένων και τα χρηματικά ποσά που κατέβαλαν σε ρεάλια (από το Ισπανικό real = Βασιλικός = προϊόν είσπραξης φόρων)
Ο Μαιζώνας “κατέλαβε” το Μωρηά δίχως να πέσει μια ντουφεκιά και ο λαός του έκανε μεγάλη υποδοχή με δάφνες σε όλες τις Μεσσηνιακές πόλεις και χωριά απ’ όπου περνούσε. Συναντήθηκε προσωπικά με τον Ιμπραήμ και του εγγυήθηκε ότι ο ελληνικός στόλος δεν θα πείραζε τα οπλιταγωγά του, όταν έφευγαν για την Αίγυπτο. Ο Μπραίμης αποχώρησε στις 4/9/1828 μαζί με τα όπλα, λάφυρα παίρνοντας και αρκετούς αιχμαλώτους νέους και νέες μωραΐτες και μωραΐτισες. Όταν αργότερα η Ελληνική κυβέρνηση ήρθε σε διαπραγματεύσεις για την επιστροφή τους με καταβολή λύτρων, ξαναγύρισαν τμηματικά περίπου 800 σε κακά χάλια που τα ονόματά τους αναφέρονται στη “Γενική Εφημερίδα” της ίδιας εποχής. Απ’ αυτούς ένα μεγάλο ποσοστό ήταν Μεσσήνιοι.

2.ΕΠΑΡΧΙΑ ΜΙΚΡΟΜΑΝΗΣ  1715- 1828
Κατά την περίοδο της Β΄ Τουρκοκρατίας  στην Πελοπόννησο (1715-1821)   συστάθηκε από τους  Τούρκους με δική τους επιλογή ο καζάς (επαρχία)  της Κιουτζιουκ Μάνης (Μικρής Μάνης),για να διακρίνεται ως; Τοπωνύμιο από τη Μεγάλη Μάνη του Ζυγού ή Πενταδάκτυλου (Ταΰγετος). Διατηρήθηκε η Επαρχία  κατά την επανάσταση και μετά την απελευθέρωση ώς το 1835 που συνεστήθησαν οι δήμοι, αλλά και μέχρι το 1843-44 ως εκλογική περιφέρεια. Στην Επαρχία Μικρομάνης υπάγονταν τα  και τα εννέα επόμενα χώρια και οικισμοί
ΧΩΡΙΑ                                                       ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ
1.     Μικρομάνη (έδρα),                                           90
2.     Καμάρι (συνοικισμός, σημερινή Θουρία)         25
3.     Καλάμι                                                             15
4.     Αΐζαγα ή  (Αζήζαγα                                          18
5.     Αντικάλαμος,
6.     Κωνσταντίνοι,                                                   30
7.     Βαλύρα (Τζεφερεμίνι),                                     100
8.     Στενύκλαρος (Αλητούργι),
9.     Ανδανία (Σανδάνι),                                           15
10.  Φίλια                                                                 12
11.  Σπανοχώρι  το) (ο ένας οικισμός Μερόπης), ο  άλλος οικισμός Μούστα                                                             15
12.  Κεραστάρι                                                         15
μέχρι και το 1828.
   Η Μικρομάνη   δεν είχε  κάποιον αγά για κάτοχό της, ήταν ανεξάρτητη και  είχε μόνον  οικονομική εξάρτηση από τον πασά  των Πατρών ("Μικρομάνη", σελ.  24). Δεν  είχε αγά, όπως το χωριοό  Ασλάγας > ασλάν  = λιοντάρι)  ή κάποιον τούρκο στρατιωτικό  όπως ο  Κουρττσαούσης, Κουρτ= λύκος   και τσαούσης = λοχίας),σήμ.  Σπερχογεία (η) .Μονον  το  1815  βρίσκουμε στην Κιουτζιούκ Μάνη  έναν ζαπτιέ (ζαπίτη )τον Μπεΐκ  αγα.  (¨Μικρομάνη" σελ. 25.)  ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΠΑΡΧΙΑ ΜΙΚΡΟΜΑΝΗΣΗ Επαρχία Μικρομάνης συσταθείσα κατά την Τουρκοκρατία ως διοικητικό τμήμα (Καζάς), διατηρήθη κατά την επανάσταση και μετά την απελευθέρωση ως το 1835 που συνεστήθηκαν οι δήμοι, αλλά και μέχρι το 1843-4 ως εκλογική περιφέρεια. Στην επαρχία Μικρομάνης υπήγοντο τα χωριά Μικρομάνη (έδρα), Καμάρι (συνοικισμός, σημερινή Θουρία) Καλάμι (Αϊζάγα) Αντικάλαμος (Αζήζαγα) Κωνσταντίνοι, Βαλύρα (Τζεφερεμίνι), Στενύκλαρος (Σανδάνι), Φίλια και Σπανοχώρι.

Στις 20 Απριλίου 1829 ανακήρυξαν «γνήσιο πολίτη» της επαρχίας τον κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια με ψήφισμα οι υπογράφοντες κάτοικοι από τη Βαλύρα ήταν:
Νικ. Παπαβασιλόπουλος
Ηλ. Μπότσικας
Σπύρος της Αναγνωστούς
Παν. Δουραμάκος
Νικ. Σταματόπουλος
Αγγ. Λιοντήρης
Αναγν. Ράμμος
Παν. Μπόβης
Παν. Σπηλιώτης
Παπασαράντος
Παπαμιχάλης
Αναγ. Γεωργόπουλος
Σωτ. Σαραντόπουλος
Θεοδ. Μπόβης
Δημητ. Καρύδης
Βασίλης Λινάρδος*
Νίκος Μαυροειδής
Οι δημοπρόκριτοι της επαρχίας Μικρομάνης ανακηρύσσουν γνήσιο πολίτη της επαρχίας των Ιων. Καπιδίστρια το 1829.
Εν Μικρομάνη τη 27/4/1929

   

3.ΔΗΜΟΣ ΔΕΡΡΩΝ.
Τον αποτελούσαν τα χωριά Σκάλα-Βαλύρα

*ΦΕΚ. Αριθ. Φυλ.25,5\8\1850 σελ.93-94
Οι δήμοι που καταργήθηκαν το 1840 και εντάχθηκαν σε άλλους δήμους είναι: ΤΡΙΚΚΗΣ, ΤΙΜΑΘΕΙΑΣ, ΤΟΜΕΩΣ, ΣΚΑΡΜΙΓΚΑΣ, ΠΡΟΑΣΤΕΙΟΥ, ΘΟΥΡΙΑΣ, ΒΙΑΝΤΟΣ, ΑΜΦΕΙΑΣ, ΑΙΠΕΙΑΣ, ΠΟΛΙΧΝΗΣ, ΒΕΛΥΡΑΣ, ΥΑΜΕΙΑΣ, ΣΤΕΝΥΚΛΗΡΟΥ και ΔΕΡΡΩΝ. Πριν το 1840 0 αριθμός των
δήμων στη Μεσσηνία ήταν 36.

5.ΔΗΜΟΣ ΟΙΧΑΛΙΑΣ
Με την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους , το 1833 με το νόμο « περί συστάσεως δήμων » το κράτος διαιρέθηκε σε 10 νομούς .
Οι νομοί διαιρέθηκαν σε 42 επαρχίες και αυτές  με τη σειρά τους σε δήμους.
Με το ΒΔ της 17 Αυγούστου 1840 ο Δήμος Δερών καταργήθηκε και τα δύο χωριά υπήχθησαν στο Δήμο Οιχαλίας.
Η Σκάλα ορίσθηκε σαν έδρα του Δήμου Οιχαλίας αλλά αργότερα με παρέμβαση των αδελφών Γιάννη και Περικλή Μπούτου ,παππούδες του Γιάννη Μπούτου ,έδρα ορίστηκε ο Μελιγαλάς.
Τα χωριά του δήμου Οιχαλίας το 1843

1.       Δογατζήδες
Φίλια


2.       Βελανιδιά
Μερόπη


3.       Καλύβια
Καλύβια


4.       Μαγούλα
Μαγούλα


5.       Μούστα
Μερόπη


6.       Φίλια
Φίλια


7.       Ζέζα
Ανθούσα


8.       Τόσκεσι
Οιχαλία


9.       Σιάμου
Σιάμου


10.   Αλειτούρι
Στενύκλαρος


11.   Λουτρό
Λουτρό


12.   Μπάλα
Πεύκο


13.   Σπανοχώρι
Μερόπη


14.   Σολάκι
Σολάκι


15.   Ζευγολατιό
Ζευγολατιό


16.   Τσαούσι
Μερόπη


17.   Αλητσελεπή
Οιχαλία


18.   Σκάλα
Σκάλα


19.   Μελιγαλάς
Μελιγαλάς


20.   Τζεφερεμίνι
Βαλύρα


21.   Κατσαρού
Κατσαρού

Εκλογικοί κατάλογοι Δήμου Οιχαλίας*



αα
Χωριά

Έτος



Όνομα καταλόγου
Σημερινό όνομα
1847
1865
1873
1
Δογατζήδες
Φίλια
6
11
14
2
Βελανιδιά
Μερόπη
12
13
14
3
Καλύβια
Καλύβια
12
17
28
4
Μαγούλα
Μαγούλα
17
25
27
5
Μούστα
Μερόπη
16
33
37
6
Φίλια
Φίλια
28
25
42
7
Ζέζα
Ανθούσα
21
31
46
8
Τόσκεσι
Οιχαλία
24
39
35
9
Σιάμου
Σιάμου
21
38
46
10
Αλειτούρι
Στενύκλαρος
31
35
44
11
Λουτρό
Λουτρό
23
45
61
12
Μπάλα
Πεύκο
28
45
70
13
Σπανοχώρι
Μερόπη
43
54
64
14
Σολάκι
Σολάκι
37
59
70
15
Ζευγολατιό
Ζευγολατιό
41
70
81
16
Τσαούσι
Μερόπη
46
81
102
17
Αλητσελεπή
Οιχαλία
36
89
105
18
Σκάλα
Σκάλα
63
109
129
19
Μελιγαλάς
Μελιγαλάς
78
124
163
20
Τζεφερεμίνι
Βαλύρα
112
130
156
21
Κατσαρού
Κατσαρού
98
129
197
Σύνολο εγγεγραμμένων

793
1202
1531
1
Δογατζήδες 132
Φίλια
2
Βελανιδιά 57
Μερόπη
3
Καλύβια (Ρερέικα) 35
Καλύβια
4
Μαγούλα 97
Μαγούλα
5
Μούστα 88
Μερόπη
6
Φίλια 132
Φίλια
7
Ζέζα 119
Ανθούσα
8
Τόσκεσι 125
Οιχαλία
9
Σιάμου 100
Σιάμου
10
Αλειτούρι  143
Στενύκλαρος
11
Λουτρό 108
Λουτρό
12
Μπάλα  146
Πεύκο
13
Σπανοχώρι 190
Μερόπη
14
Σολάκι  209
Σολάκι
15
Ζευγολατιό 203
Ζευγολατιό
16
Τσαούσι  240
Μερόπη
17
Αλητσελεπή 193
Οιχαλία
18
Σκάλα 364
Σκάλα
19
Μελιγαλάς 426
Μελιγαλάς
20
Τζεφερεμίνι 477**
Βαλύρα
21
Κατσαρού 453
Κατσαρού




 ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΟΙΧΑΛΙΑΣ ΤΟ 1845
**Διαπιστώνουμε ότι το χωριό μου Βαλύρα, όπως και τη στη δεύτερη Ενετοκρατία είχε τους περισσότερους κατοίκους. 

5.ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΙΟΥ 1914-1997
6. ΔΗΜΟΣ ΙΘΩΜΗΣ
Εκλογικοί κατάλογοι Δήμου Ιθώμης*
αα
Χωριά
Έτος
Όνομα καταλόγου
Σημερινό όνομα
1865
1873
1
Γκολέμι
Νεοχώριο Ιθώμης
11

2
Δαλακλή
Πολύλοφο
10
14
3
Μπέτσι
Νεοχώριο Ιθώμης
18

4
Χρύσοβα
Χρυσότοπος
17
21
5
Σάμαρι
Ελληνοεκκλησιά
20
20
6
Κλήμα
Κλήμα
19
25
7
Μάνεσι
Μάνεσι
21
28
8
Καλογερόραχη
Καλογερόραχη

25
9
Ζαγάραινα
Κορομηλιά
38
35
10
Ζερμπίσια
Ζερμπίσια
34
43
11
Σιμίζα
Αρσινόη
44
38
12
Δραΐνα
Δραΐνα
36
57
13
Μαγκανιακό
Μαγκανιακό
53
50
14
Βουρνάζι
Καλόβρυση
46
61
15
Χασάμπασα
Αριστοδήμειο
61
58
16
Λέζι
Λάμπαινα
57
71
17
Πεντιά
Τρίκορφο
64
71
18
Νεοχώριο
Νεοχώριο Ιθώμης

74
19
Λούμι
Ρεμματιά
74
75
20
Κεφαληνού
Κεφαληνού
79
78
21
Μαυρομάτι
Μαυρομάτι
90
87
22
Μίλα
Μίλα
106
100
Σύνολο εγγεγραμμένων
887
1031
*Τα στατιστικά των δήμων είναι του αγαπητού φίλου και συνεργάτη Γιάννη Ρήγα, ο οποίος έχει καταγράψει 14 δήμους και συνεχίζει την ολοκληρωσή τους.

ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ - Νόμος 2539/1997,

που προέκυψε με την εφαρμογή του σχεδίου «Καποδίστριας», πραγματοποιήθηκε την 1/1/1999 η συνένωση παλαιότερων δήμων και κοινοτήτων σε μεγαλύτερους δήμους, με σκοπό τη βελτιστοποίηση της δημόσιας διοίκησης στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης. Μετά το σχέδιο «Καποδίστριας» η Ελλάδα απαρτιζόταν από 13 περιφέρειες, 51 νομούς και 1.034 δήμους και κοινότητες (910 δήμους και 124 κοινότητες). Παράλληλα καταργήθηκαν οι επαρχίες. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και οι δήμοι ήταν αυτοδιοικούμενοι, καθώς οι αρχές τους εκλέγονταν με καθολική ψηφοφορία ανάμεσα στους μόνιμους κατοίκους.
 Με το νόμο « ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ »η ΒΑΛΥΡΑ έγινε έδρα του επανασυσταθέντος δήμου ΙΘΩΜΗΣ. Στη ΜΕΣΣΗΝΙΑ έγιναν 29 δήμοι και 2 κοινότητες , ενώ πριν ήταν 8 δήμοι 272 κοινότητες και 496 οικισμοί.
·         2-- Δήμος Αβίας --
·         3-- Δήμος Αετού --
·         7-- Δήμος Άριος --
·         14-- Δήμος Είρας --
·         27-- Δήμος Πύλου --
Στην ΕΛΛΑΔΑ έγιναν 900 δήμοι και 124 κοινότητες, ενώ πριν ήταν 434 δήμοι, 5343 κοινότητες και 12.548 οικισμοί.
Ο δήμος Ιθώμης έχει (πραγματικό) πληθυσμό 2.466 κατοίκους. Στον δήμο περιλαμβάνονται:
Δ.δ. Βαλύρας -- η Βαλύρα [ 1.005 ]
Δ.δ. Αριστοδημείου -- το Αριστοδήμειο [ 322 ]
Δ.δ. Αρσινόης -- η Αρσινόη [ 192 ]
·         τα Ζερμπίσια [ 108 ]
·         το Κογχύλιον [ 39 ]
Δ.δ. Κεφαλινού -- ο Κεφαλινός [ 129 ]
Δ.δ. Λαμπαίνης -- η Λάμπαινα [ 247 ]
·         το Μαυρομμάτι [ 222 ]
·         η Μονή Βουλκάνου [ 7 ]
·         τα Πετράλωνα [ 74 ]
·         η Ρευματιά [ 102 ]
·         ο Χρυσότοπος [ 19 ]
·          
7.ΔΗΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΗΣ
 (άρθρο 1 νόμου 3852/2010 ΦΕΚ τεύχος Α 87 Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης
1. Δήμος Καλαμάτας με έδρα την Καλαμάτα αποτελούμενος από τους δήμους
 α. Άριος
β.Θουρίας και
γ. Καλαμάτας, οι οποίοι καταργούνται.

2. Δήμος Μεσσήνης με έδρα τη Μεσσήνη αποτελούμενος από τους δήμους
 α. Αιπείας
 β.Ανδρούσας
 γ. Αριστομένους
 δ. Βουφράδων
 ε. Ιθώμης
στ. Μεσσήνης
ζ. Πεταλιδίου και
την κοινότητα Τρικόρφου, οι οποίοι καταργούνται.

3. Δήμος Πύλου – Νέστορος με έδρα τη Πύλο αποτελούμενος από τους δήμους
α. Κορώνης
β. Μεθώνης
 γ . Παπαφλέσσα
δ . Πύλου ε
. Νέστορος και
 στ. Χιλιοχωρίων, οι οποίοι
καταργούνται.

4. Δήμος Τριφυλλίας με έδρα την Κυπαρισσία αποτελούμενος από τους δήμους α. Αετού β.
Αυλώνος γ. Γαργαλιάνων δ. Κυπαρισσίας ε. Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας, οι οποίοι καταργούνται.


5. Δήμος Οιχαλίας με έδρα τον Μελιγαλά αποτελούμενος από τους δήμους
α. Ανδανίας
β.Αρφαρών
 γ. Δωρίου
δ. Είρας
 ε. Μελιγαλά και
στ. Οιχαλίας, οι οποίοι καταργούνται.

6. Δήμος Μεσσηνιακής Μάνης με έδρα την Καρδαμύλη αποτελούμενος από τους δήμους
α.Αβίας και
 β. Λεύκτρου, οι οποίοι καταργούνται.
Β. Ο δήμος Μεσσηνιακής Μάνης χαρακτηρίζεται ως ορεινός.














 ΟΝΟΜΑΤΟΘΕΣΙΑ ΒΑΛΥΡΑΣ

Τα Όρια της Ονοματοθεσίας
         ΟΔΟΣ   ΟΡΙΑ ΑΠΟ  -  ΕΩΣ
1.      Μεσσήνης Λ.Μπακοπούλου Θ . Καυκούλα
2. Αθηνών Κ. Βασιλοπούλου Δ. Πουλόπουλου
3. Αγία Τριάδα Κήπο Λάγιου Αγία Τριάδα
4. Παπαφλέσσα Α. Μπουρολιά Αγιο Νικόλαο
5. Αγίου Αθανασίου Πλατεία. Οικία Καρύδη
6. Κ. Μακρη Άγιο Αθανάσιο Οδό Μεσσήνης
7. Αριστομενους Θ. Αλεξανδροπούλου Αγία Τριάδα
8. Θ. Τσαγκαρη Π. Κονιάρη Αν.Καρύδη
9. Δ. Τσαμη Παν. Μπόβη Πηγάδι Τσάμη
10. Αν. Καρύδη Ξεροπήγαδο Αγία Τριάδα
11. Αριστόδημου Παπασαραντοπουλου Οικία Σωτηροπούλου Αθ. Μπόβη
12. Αγίου Δημητρίου Ματσούκα Γ. Καρύδη
13. Καλαμάτας Κ. Βασιλόπουλου Τ. Βίγκου
14. Κολοκοτρώνη Σταθοπούλου Παπασαραντοπούλου
15. Κανάρη Κ. Τσώνη Οδό Μεσσήνης
16. Μιαούλη Γ. Καρύδη Κ. Φερμάνη
17. Μονή Βουλκάνου Μ. Γεωργακόπουλου Νερόμυλο
18. Σόλωνος Π. Γεωργοπούλου Αν.Τσώνη
19. Λεωφόρος Σταθμού Οικία Δημοπούλου Σιδ. Σταθμό
20. Πλατεία 25ης Μαρτίου Η πλατεία του χωριού μας


Στην ονοματοθεσία του χωριού από τις είκοσι οδούς οι πέντε αναφέρονται σε πρόσωπα της Βαλύρας τα οποία είναι: Μακρή, Τσαγκάρη, Τσάμη, Καρύδη και Παπασαραντόπουλου. Ο Τσαγκάρης έχτισε το 1784 το ναό του κοιμητηρίου της Βαλύρας όπως αναγράφεται στην είσοδο του ναού και ο Παπασαραντόπουλος σπούδασε γιατρός στη Γαλλία. Τον έλεγαν Παπάση προσφέροντας αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες του στη Βαλύρα και γύρω περιοχή. Πέθανε το 1938 και είχε φτιάσει τη βαλτοκκλησιά.


Ο 'Αναστάσιος Καρύδης έχει εγγόνια το Θεμιστοκλή, Χρυσούλα, Ελένη Γιωργο, Κώστα, Ξένη και Τάσο
Ο Κώστας Μακρής έχει παιδιά το Τάσο και Μαρίνο
Ο Αριστόδημος Παπασαραντόπουλος έχει συγγενείς στη ΒΑΛΥΡΑ, ΚΑΛΑΜΑΤΑ, ΠΑΤΡΑ, ΑΘΗΝΑ, ΘΕΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ο Δημήτρης Τσάμης έχει τα παιδιά Κώστα, Χρίστο ,Παντελή, Γιώργη, Ευγένιο Παναγιώτα και Βασίλη
Ο Θόδωρος Τσαγκάρης έχει παιδιά τη Σοφία, Κων/να, Νίκο, Τάκη και Κατίνα. Ο παππούς του ΘΌΔΩΡΟΣ έχτισε τον Άγιο Γεώργιο (κοιμητήριο) το 1784 και είχε δώδεκα χρόνια τους τεχνίτες που έφτιαχναν το ξυλόγλυπτο τέμπλο του
Ενοριακού ναού της Βαλύρας Αγίου Αθανασίου.
2.      Κατηγορίες Ονοματοθεσίας του χωριού Βαλύρας Μεσσηνίας
1. Ονόματα ΑγίωνΆγιος Αθανάσιος
Άγιος Δημήτριος
Αγία Τριάδα
Ιερά Μονή Βουλκάνου
2. ΦιλόσοφοιΣόλων
3. Ιστορικά πρόσωπαΑριστομένης
Κανάρης
Κολοκοτρώνης
Μιαούλης
Παπαφλέσσας
4. Πρόσωπα ΒαλύραςΑ.Καρύδης
Κ.Μακρής
Α.Παπασαραντόπουλος
Θ.Τσαγκάρης
Δ.Τσάμης
5. Πόλεις ΕλλάδοςΑθήνα
Καλαμάτα
Μεσσήνη
6. Διάφορα
Σιδηροδρομικός Σταθμός Βαλύρας
7. Εθνική Επέτειος
Πλατεία 25η Μαρτίου
Με τις πράξεις 29 (16-8-1960) και 32 (28-8-1960) έγινε η ονοματοθεσία των οδών και πλατειών της ΒΑΛΥΡΑΣ .Πρόεδρος ήταν ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΡΑΤΗΣ και κοινοτικοί σύμβουλοι οι :
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΜΑΚΡΗΣ
ΝΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒΟΛΑΡΗΣ
ΣΩΤΗΡΗΣ ΚΑΡΤΕΡΟΛΙΩΤΗΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ και
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΤΣΑΜΗΣ

ΒΑΛΥΡΑ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΣ
ΑΝΑ ΤΑΣ ΑΓΥΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑ ΤΑΣ ΡΥΜΑΣ
Είμαστε όλοι εδώ. Τόσο πολύ μακριά, τόσο πολύ κοντά
Η συγγένεια
Οι λέξεις Πατρίδα, Θρησκεία, Οικογένεια είχαν κάποτε βάθος, πλάτος, νόημα και περιεχόμενο. Από πρόσφατα παραδείγματα της ιστορίας μας διαπιστώνουμε το απολέπισμα, γκρέμισμα και εξευτελισμό τους με τον άκρατο εθνικισμό.
Με την παγκοσμιοποίηση των πάντων δεν θα γνωρίζουμε από πού ερχόμαστε και που πηγαίνουμε γιατί οι παραπάνω λέξεις θα καταργηθούν και τη θέση τους θα πάρουν άλλες.
Οι προγονικές μας ρίζες πρέπει να διατηρηθούν γνωρίζοντας τα γενεαλογικά μας δέντρα. Στην Ελλάδα το επώνυμο διατηρείται από τον πατέρα στο γιο, ενώ στο κορίτσι χάνεται, μπορεί όμως αν θέλει να το διατηρήσει. Ήδη έχει ξεσπάσει ο πόλεμος για τις ταυτότητες μεταξύ Πολιτείας – Εκκλησίας για το αν θα γράφεται στις ταυτότητες το θρήσκευμα ή όχι. Βλέπουμε αδερφομοίρια με διαφορετικά ονόματα (αγόρι – κορίτσι ή κορίτσια) να σκοτώνονται για ένα μέτρο γης, η γιατί η κατσίκα έφαγε τα χόρτα, γιατί οι μπαντζανάκηδες, ή οι συμπέθεροι υπονομεύουν ο ένας τον άλλον για τα κληρονομικά λες και θα τα πάρουμε κοντά μας, μένοντας έτσι μόνο η μιζέρια, η κακία και πολλές φορές η αδικία, γιατί ο ένας το παίζει πονηρός και ο άλλος έξυπνος. Ας μη μιλήσουμε για βαθμούς συγγενείας, γιατί αρχίζουμε να ζητάμε δύσκολα.
Η απεικόνιση των μελών μιας οικογενείας γίνεται με το γενεαλογικό δέντρο. Στη βιολογία έχει μεγάλη σημασία για τη γενετική διάγνωση και γενετική συμβουλή. Εμείς θα αναφερθούμε στην κοινωνική τους διάσταση περιγράφοντας γενεαλογικά δέντρα ,για να γνωρίσουμε τις διάφορες συγγένειες που έχουν ξεχαστεί από πολλούς Βαλυραίους και να γίνει μια συνάντηση μεταξύ των παίρνοντας έτσι ο καθένας μας γεύσεις χαράς, συγκίνησης και δημιουργίας ξεφεύγοντας από μίζερες σχέσεις και κακίες.

Τοπονύμια Βαλύρας και σύνορα με όμορα χωριά



Γράφει ο Γιάννης Δ.Λύρας

ΣΙΟΡΙΖΑ. Από Μπαρακάρη μέχρι Κουρετέΐκα

ΠΛΑΤΩΝΑ.Από πάνω Μούλκι μέχρι ρέμα Σουβάλας
ΣΟΥΒΑΛΑ.Από ρέμα Σουβάλας μέχρι παληόμυλο
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΑ.Τα χτήματα πάνω από το δρόμο που δόθηκαν σε ακτήμονες   Βαλυραίους  το 1953  από τη μοναστηριακή περιουσια της Ιεράς Μονής Βουλκάνου
ΤΟΥΡΛΕΣ.Θυμιου Γκομέση  μέχρι Φώτη Ηλιόπουλου
ΓΥΦΤΟΡΕΜΑΤΑ. Από Μαργαρίτα Χριστάκη μέχρι το όριο του   μοναστηριού και τη μέση της Πλατώνας
ΓΕΩΡΓΟΡΕΜΑ.Από  Θύμιου Γκομέση μέχρι Σφήκα
ΜΥΛΟΛΑΚΑΣ.Από Καπότη Θόδωρου μέχρι Θεοφίλενας
ΧΟΥΝΕΣ. Από Λύρα  Θανάση μέχρι Φώτη  Ηλιόπουλου
ΣΤΕΦΑΝΙΑ.Από Νίκου Μέρμηγκα μέχρι Νίκου Μαρινόπουλου
ΣΠΗΛΙΕΣ. Από άγιο Λιά –γοργόρεμα-Μαρινόπουλου
ΑΗ  ΛΙΑΣ.Γύρω από τονΑγιο Λιά
ΑΡΑΠΗΣ.  Μεταξύ γύρας- αγίου Λιά- σπηλιάς-Παναίτσας
ΓΥΡΕΣ.Από ποτάμι μέχρι αράπη
ΜΑΛΤΟΧΕΡΙΣΟ. Από αμπελίσιο πηγάδι μέχρι   Γρηγόρη ΑΑλεξανδρόπουλου
ΣΑΣΑΝΕΑ.Πηγάδι Ερρίκου  Λινάρδου
ΑΓΡΙΛΙΑ.Από Αγγελακόπουλου μέχρι Αλεξανδρόπουλου  σταφίδα
ΛΑΧΙΔΕΣ Ή  ΛΑΧΝΟΙ.Κατω άπο το δρόμο προς το Πλατύ
ΡΩΜΕΙΚΟ.Δημητρακόπουλου στάνη
ΑΓΙΑΝΝΗΔΕΣ.Γύρω από τον Αγιάννη
ΞΙΦΑΡΕΣ.Μεταξύ Αγιάννη –Αγίου ΠΈΤΡΟΥ
ΣΕΛΙΚΟ.Γύρω από τον αγιο Πέτρο
ΚΟΥΒΕΛΙΑ.Στο σύνορο Λαμπαινας –Βαλύρας ,ρέμμα-γέφυρα
ΒΑΜΠΑΚΙΑ.Από σασανέα προς κάμπο
ΓΑΝΙΕΣ.Από Μπεζεστένι μέχρι Βίγκου πηγάδι
ΠΑΛΗΟΜΥΛΟΣ.Γύρω από το μύλο
ΠΙΣΟΚΟΛΑ.Γύρω από το πηγάδι του Αγγελόπουλου
ΛΙΝΑΡΔΟΥ ΠΗΓΑΔΙ -ΚΑΒΡΟΓΑΔΕΣ.Γύρω από το πηγάδι του Λινάρδου
ΒΛΑΧΟΠΟΡΟ.Μετά τα αλωνάκια
ΞΕΡΙΚΑ.Από Βίτσου  μέχρι γραμμή Χασάμπασα
ΑΓΓΙΝΑΡΕΣ.Στα σύνορα με το Πλατύ κοντα στη σιδερένια γέφυρα
ΤΟΥΛΟΠΙΑ.Κώστα Φεφόπουλου πηγάδι
ΝΤΑΡΑ.Χτήμα Λάκη Μπόβη
ΠΟΥΛΟΓΙΑΝΝΗΤο κτήμα του Πουλόγιαννη
ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΙ ΠΑΠΑΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ.Κοντά στη βαλτοκλησιά
ΜΠΑΤΑΚΙΑ.....
ΓΛΑΡΕΣ.Από  Φερμάνη-Πουλόγιαννη μέχρι  το παλιό βάλτο στα Σκαλεικα
ΒΑΛΤΟΚΚΛΗΣΙΑ.Γύρω από την εκκλησιά
ΠΟΤΙΣΤΙΚΑ Από Καρύδη-Αγία Τριάδα
ΠΕΡΑ  ΜΕΡΙΑ.Η περιοχή μετά το ποτάμι     
ΚΑΜΠΟΣ.Η περιοχή στο Πάμμισο
ΡΑΧΕΣ.Πάνω από το ΜΠΙΖΆΝΙ
ΤΣΟΥΚΑ. Το σύνορο Σκάλας –Βαλύρας- ΖΈΣΑ
ΒΕΖΥΡΟΡΑΧΗ. Ηπεριοχή γύρω από το καλοκαιρινο μύλο
ΠΑΡΑΣΠΟΡΙ Από βεζυρόραχη-ξελότζα Μπάκα
ΑΡΜΑΚΑΣ. ....
ΣΕΛΙΚΟ.Γύρω από τον  Αγιο Πέτρο
ΒΑΡΙΚΑ.Από Ηλία Μπουρίκα –γήπεδο-μέχρι Μαρινέϊκα
ΣΑΣΑΝΕΑ. ..
ΟΧΤΟΙ  Από Σταύρου Τσιλίκα  γανιάΓεωργόπουλου Παναγιώτη-
ΑΛΩΝΑΚΙΑ.Από Ερρίκου Λινάρδου –Θανάση Λιοντήρη
ΑΡΜΥΡΕΣ. Από Μαρινοπουλου μέχρι  Βαλτοκλησιά
ΛΑΧΙΔΕΣ. Από την ασφαλτο από κάτω μέχρι τα γροθάρια του Τάσου                                 Σπηλιώτη
ΚΑΤΣΙΛΙΕΡΕΣ.Από Λεωνίδα Μπαλντοπουλου-ορια Σκάλας

Τα τοπονύμια του χωριού μας εχουν ρίζες Σλαύικες Άρβανίτικες,Λατινικές ,Τουρκικές.Ένα από τα τοπονύμια η λέξη "ΜΟΥΛΚΙΑ¨  που ύπάρχει στο χάρτη πάνω άριστερά ειναι τουρκικής προέλευσης  με μεγάλη ίστορική  σημασία  η οποία περιγράφεται παρακάτω.Στη τουρκοκρατία τρία ήταν τα είδη της κατοχής γης.Τα τσιφλίκια που ήταν στρατιωτικές εκτ΄άσεις,τα μούλκια που ήταν ατομικές ιδιοκτησίες και τα βατούφια που ηταν εκτάσεις μοναστηριών ή κοινωνικών ιδρυμάτψν.
      Σουβάλα= Ισχυρό κύμα
      Σουβαλ ή Σουβάλαι Φίδι που τυλίγεται σένα σώμα
Μπιζάνι = περιοχή με μικρές ελιές που παράγουν λάδι ή ομάδα ανθρώπων που έχουν κυριεύσει και ελέγχουν μια περιοχή.
      Τσούκα = Υψηλή γυμνή βουνοκορφή καραφλή κορυφή λόφου
      Σιόριζα= Η πέρδικα
ΛΕΞΙΚΟ ΑΛΒΑΝΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΤΟ 1984

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΟΠΟΝΥΜΙΩΝ
         ΤΖΟΥΜΗ=ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ
ΑΡΜΥΡΕΣ= ΑΛΜΥΡΟ ΕΔΑΦΟΣ
ΒΑΛΤΟΣ=ΕΛΟΣ
ΒΛΑΧΟΠΟΡΟ=ΠΕΡΑΣΜΑ ΒΛΑΧΩΝ
ΓΑΝΙΕΣ=ΓΟΝΙΜΟ ΕΔΑΦΟΣ
ΡΩΜΕΪΚΟ= ΚΤΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
ΚΟΥΒΕΛΙΑ= ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΕΊΧΕ ΜΕΛΙΣΣΙΑ
ΔΕΔΗ= ΦΡΑΓΜΑ ΓΙΑ ΑΡΔΕΥΣΗ
ΜΠΑΤΑΚΙΑ ΤΟΠΟΙ ΚΑΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΒΑΜΒΑΚΟΣ
ΛΑΧΝΟΙ=ΔΙΑΝΟΜΗ ΓΑΙΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821
ΑΓΓΙΝΑΡΕΣ=ΤΟ ΟΡΙΟ ΠΛΑΤΥ-ΒΑΛΥΡΑΣ ΟΠΥ ΚΑΛΙΕΡΓΟΥΣΑΝ ΑΓΓΙΝΑΡΕΣ
ΧΑΝΙΑ =ΠΑΛΑΙΑ ΧΑΝΙΑ
ΤΟΥΡΛΕΣ=ΛΟΦΙΣΚΟΙ
ΠΑΡΑΣΠΟΡΙ= ΤΟΠΟΣ ΚΑΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΑΠΟ ΖΑΡΖΑΒΑΤΙΚΑ
ΜΟΥΛΚΙΑ =ΚΤΗΜΑΤΑ ΣΕ ΙΔΙΩΤΕΣ ΣΤΗ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
ΚΑΜΑΡΑΚΙ =ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΪΤΣΑ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΑΓΡΟΤΟΣΠΙΤΟ
ΑΓΡΙΛΙΑ= ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΠΟ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΑΓΡΙΛ ΑΓΑ
ΓΟΡΓΟΡΕΜΑ=ΓΡΗΓΟΡΟ ΡΕΜΜΑ
ΓΚΡΕΜΙΝΑ=ΑΠΟΤΟΜΗ ΚΛΙΣΗ ΕΔΑΦΟΥΣ
ΚΑΚΑΒΟΣ =ΛΙΜΝΗ ΣΤΗ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΕΝΑ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΕΙ ΜΕ ΚΑΚΑΒΙ=ΚΑΖΑΝΙ
ΚΑΒΡΟΓΑΔΕΣ=ΣΥΣΚΟΛΟΣ ΤΟΠΟΣ ΓΙΑ ΣΚΑΨΙΜΟ
 ΛΙΜΝΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ=ΕΚΕΙ ΠΝΙΓΗΚΕ Ο ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΚΑ=ΤΑΚΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΟΔΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΣΕ ΑΚΤΗΜΟΝΕΣ ΒΑΛΥΡΑΙΟΥΣ
ΜΠΟΤΣΙΚΙΑ=ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΦΥΤΡΩΝΟΥΝ ΜΠΟΤΣΙΚΙΑ,ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΠΟΥΛΑΝΕ ΓΙΑ ΓΟΥΡΙ ΤΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ.Με αυτά φτειάχναμε σφυρίχτρες και τά καναμε χωνιά πινοντας νερο από το πηγάδι.
ΝΕΡΑΓΚΑΘΟ =ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΦΥΤΡΩΝΑΝ ΝΕΡΑΓΚΑΘΑ .Το καλοκαίρι βγάζαμε από μέσα τους τα σκουλήκια και τα χρησιμοποιουσαμε για δόλωμα στα δόκανα ή ξώβεργα πιάνοντας πουλιά.


ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ*
Στις 2-5-1911 κατετέθη στην βουλή Νομοσχέδιο περί συστάσεως δήμων και κοινοτήτων με τον νόμο ΔΝΖ/1912. Προκηρύχτηκαν εκλογές στις 4-11-1912 αλλά λόγω των βαλκανικών πολέμων αναβλήθηκαν με νόμο ΔΡ12/1912 και έγιναν στις9-2-1914.Το 1915 καθορίστηκαν τα όρια της Κοινότητας Βαλύρας  μεταξύ των όμορων κοινοτήτων :Χασάμπασα, Πλατύ, Σκάλας και Μαυρομματίου. Οι λόγοι των ορίων  μεταξύ των νέων κοινοτήτων ήταν:
1ον. Η αγροτική  ασφάλεια από την υπηρεσία της αγροφυλακής και
2ον. Για την καταβολή των  διαφόρων κοινοτικών φόρων που κατέβαλαν στην κοινότητα οι ιδιοκτήτες.
*Υπάρχουν τα πρωτότυπα σε φωτοαντίγραφα και έχουμε γράψει τις περιλήψεις.

 ΟΡΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΧΑΣΑΜΠΑΣΑ ΙΘΩΜΗΣ-ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗΣ
Σ τη θέση Αγιάννηδες , στις 11-6-1915 ημέρα Σάββατο και ώρα 12μ. με βάση το νόμο Δ.Ν.Ζ έγινε επιτόπιος καθορισμός των ορίων των 2 κοινοτήτων ,από την επιτροπή που αποτελείτο από τους :
ΦΩΤΗ ΚΑΤΣΑΜΠΗ,γραμματέα του ειρηνοδικείου ΕΥΑΣ
ΙΩΑΝΝΗ ΜΠΟΒΗ ,ππροέδρου Τζεφερεμινίου
ΔΗΜΗΤΡΗ ΘΕΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΥ δ| ντού του δημοτικού σχολείου αρρένων Τζεφερεμινίου
ΠΑΤΡΟ. ΘΕΟΔΟΡΟΠΟΥΛΟΥ ,προέδρου της κοινότητας Χασάμπασα
ΚΩΝ|ΝΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ,δ|ντου δημοτικού σχολείου Χασάμπασα.
Τα προτεινόμενα  όρια από την επιτροπή Τζεφερεμίνης ορίζoνται ως εξής:
Τα όρια άρχονται από τη θέση Βλαχόπορο, ακολουθούν τον ρουν του ρέματος Σέλικο  μέχρι τη θέση Καλντερίμη –Παϊσισιου γροθάρια-Τσαγκάρη βρύση, μέχρι τη θέση Μούλκια.
Τα προτεινόμενα  όρια από την επιτροπή Χασάμπασα ορίζονται ως εξής:
Από τη δεξιά όχθη του ποταμού Πύρνακα, έναντι του υδρόμυλου Πουλόπουλου, μέχρι εκεί που χύνεται ο ρύακας Δραγούνι, όπου χωρίζει τα όρια των κοινοτήτων Χασάμπασα –Ναζηρίου και του χειμάρρου Πύρνακα που χωρίζει τους τέως δήμους Ιθώμης-Οιχαλίας
Έγινε δεκτή η πρόταση της κοινότητας Χασάμπασα την οποία αποδέχτηκαν τα μέλη της κοινότητας Τζεφερεμίνης και υπογράφεται νόμιμα

ΟΡΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΙΟΥ-ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗΣ
Αναθεωρεί την απόφαση της 1-9-1915  των ορίων μεταξύ των παραπάνω κοινοτήτων .
Στις 22-7-1958 ο πρόεδρος Βαλύρας  Γεώργιος Στρατής και ο πρόεδρος Μαυρομματίου Δημήτριος Καπότης  καθόρισαν τα  όρια  των κοινοτήτων που αρχίζουν από το δρόμο της περιφέρεια Λαμπαινας μέχρι  το αλώνι των κληρονόμων
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΑΡΗ-Βαθύρεμμα  που συναντά το ποταμό Μαυροζούμενα.

ΟΡΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ  ΜΠΑΣΤΑ - ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗΣ
Στη σιδηροδρομική στάση Μπάστα 20-6-1915 ημέρα Δευτέρα η επιτροπή αποτελουμένη από τους ΑΛ.Π ΚΑΡΒΟΥΝΤΖΗ ειρηνοδίκη Θουρίας ,ως προέδρου, ΒΑΣΙΛΕΙΟ Τ. ΤΖΩΡΤΟΠΟΥΛΟ ,πρόεδρο κοινότητας  Μπάστα ,ΑΝΤ. ΚΟΥΤΣΟΥΛΗ, δ\ντή δημοτικού σχολείου Μπάστα, ΙΩΑΝΝΗ ΜΠΟΒΗ, προέδρου κοινότητας Τζεφερεμινίου και ΔΗΜ.ΘΕΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΥ ,δ\ντή δημοτικού σχολείου αρρένων Βαλύρας προτείνουν τα κοινοτικά όρια των 2 κοινοτήτων ως εξής:
Τα μέλη της επιτροπής Μπάστα προτείνουν:
Από τη θέση ΛΑΧΝΟΙ προς ΑΓΓΙΝΑΡΕΣ Βασιλείου Λινάρδου. Ακολουθούν τα ορόσημα των κτημάτων των κληρονόμων Θ. ΚΑΡΥΔΗ και Β.ΤΖΩΡΤΖΩΠΟΥΛΟΥ, μέχρι τη δημοσία οδό οπoυ κείνται οι σταφιδάμπελοι ΧΑΡ. ΜΠΑΚΑ και αδελφών ΓΕΩΡΓΙΟΥ και ΦΩΤΙΟΥ ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ. Ακολουθούν τη δημοσία οδό μέχρι τη θέση των σταφιδαμπέλων Γ. ΚΟΣΥΒΑ και ΑΝΝΑΣ χήρας ΑΘ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ,μέχρι ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΝΤΟΥΡΑΜΑΚΟΥ. Φτάνουμε στη θέση ΒΛΑΧΟΠΟΡΟ ή ΞΕΡΙΚΑ οπoυ είναι οι σταφιδάμπελοι ΑΘ. ΚΑΡΥΔΗ,ΙΩΑΝΝΗ ΜΠΑΚΑ,ΧΡΥΣΥΪΔΟΣ ΚΑΡΑΚΙΤΣΟΥ,ΔΗΜ. ΛΙΝΑΡΔΟΥ και τα αλώνια ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΡΙΣΤΑΚΗ,ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΠΟΤΣΙΚΑ και ΠΟΥΛΟΥ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ. Ακολουθούν μέχρι το δρόμο που οδηγεί στην ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ ,όπου είναι οι σταφιδάμπελοι χήρας ΕΥΓ. ΣΤΑΘΑ,ΦΩΤΗ ΔΗΜΑΡΕΣΗ και ΝΙΚ. ΜΠΟΥΡΙΚΑ. Συνεχίζονται μέχρι τον ποταμό ΠΥΡΝΑΚΑ που βρίσκονται τα κτήματα των ΑΘ. ΜΥΛΩΝΑ. και ΚΩΝ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ, όπου είναι και τα τελικά όρια.
Τα μέλη της επιτροπής ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΙΟΥ πρότειναν:
Τα όρια των κοινοτήτων αρχίζουν από τα κτήματα Κων Παπαγεωργακόπουλου και κληρονόμων ΚΩΝ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ,μέχρι τη δημοσία οδό που είναι τα κτήματα ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΜΠΟΒΗ και ΠΑΝ.ΣΤΑΘΑ ,μέχρι τη λίθινη γέφυρα των κτημάτων ΛΕΩΝΙΔΑ ΤΣΩΝΗ και οι σταφιδάμπελοι ΙΩΑΝΝΗ ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ,ΠΕΡΙΚΛΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ και ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΡΤΕΡΟΛΙΩΤΗ. Συνεχίζοντας προς  ΒΛΑΧΟΠΟΡΟ  τα όρια είναι οι σταφιδάμπελοι των  ΔΗΜ. ΛΙΝΑΡΔΟΥ και ΠΑΝ.ΤΣΟΥΚΑΛΑ. Φτάνουμε στη σταφιδάμπελο ΚΩΣΤΑ ΡΑΜΜΟΥ,ΠΑΝ ΣΤΑΘΑ μέχρι τη θέση <ΚΟΥΜΟΡΑΔΕΣ> που είναι οι σταφιδάμπελοι Π. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ και χήρας  Γ. ΑΡΒΑΝΙΤΗ. Συνεχίζονται μέχρι τα κτήματα των αδελφών ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ και ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΜΠΟΥΡΟΛΙΑ. Κατευθυνόμαστε προς δυσμάς που οδηγεί προς τη πόλη Νησί ,μέχρι του ποταμού ΠΥΡΝΑΚΑ, όπου εκεί τα όρια τελειώνουν. Τα μέλη του Τζεφερεμινίου δικαιολογούν ότι τα όρια αυτά είναι τα παλαιά όρια, που διαχωρίζουν τις κοινότητες Μπάστα-Τζεφερεμίνη και τους τέως δήμους ΟΙΧΑΛΙΑΣ-ΑΡΙΟΣ και επαρχιών ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ-ΜΕΣΣΗΝΗΣ, και η φορολογία εγένετο με βάση τα όρια αυτά.
Ο πρόεδρος αδυνατεί να ταχθεί με τη γνώμη της μιας ή της άλλης κοινότητας, αλλά να ληφθεί εν μέρει η γνώμη της επιτροπής της κοινότητας Τζεφερεμίνη και καθορίζονται τα όρια μέχρι της γραμμής ΜΥΛΩΝ-ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ και του ποταμού ΠΥΡΝΑΚΑ ,προτείνουμε να οριοθετηθεί και από τα δυο μέλη της κοινότητας Μπάστα.
Αναγνωσθείσα και βεβαιωθείσα υπογράφεται.
                                                                 Τ.Σ.Υ.

ΟΡΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ  ΜΠΑΣΤΑ - ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗΣ
Αναθεωρεί την απόφαση της 20-6--1915  των ορίων μεταξύ των παραπάνω κοινοτήτων με την πράξη 196 που έγινε στις 2-9-1916 που περιέγραφε τα εξής:
 (Στη  σιδηροδρομική στάση Μπάστα ημέρα Δευτέρα και ώρα 12μ. με βάση το νόμο Δ.Ν.Ζ έγινε επιτόπιος καθορισμός των ορίων των 2 κοινοτήτων ,από την επιτροπή που αποτελείτο από τους :
ΑΛ. Π. ΚΑΡΒΟΥΝΤΖΗ, γραμματέα του ειρηνοδικείου ΘΟΥΡΙΑΣ
ΙΩΑΝΝΗ ΜΠΟΒΗ ,προέδρου Τζεφερεμινίου
ΔΗΜΗΤΡΗ ΘΕΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΥ δ| ντού του δημοτικού σχολείου αρρένων Τζεφερεμινίου
ΒΑΣΙΛΗ ΤΖΩΡΤΖΟΠΟΥΛΟ , προέδρου της κοινότητας Μπάστα
ΑΝΤ. ΚΟΥΤΣΟΥΛΗ ,δ|ντου δημοτικού σχολείου Μπάστα. Διαφώνησαν και οι δυο πλευρές, σχετικά με τα όρια των κοινοτήτων και επανήλθαν εκ νέου στις 2-9-1915)
Τα όρια των 2 κοινοτήτων αρχίζουν από τα κτήματα ΚΩΝ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ και κληρονόμων ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ και από τα παλαιά όρια μέχρι τα κτήματα του Στεφ. Μπόβη και Π. Σταθά. Στρέφονται προς δυσμάς μέχρι τα κτήματα Δημ. Δουραμάκου . Προς βορρά τα όρια είναι οι σταφιδάμπελοι Αθαν. Καρύδη μέχρι το Βλαχόπορο της σταφιδαμπέλουτου  Γ, Μπουρίκα και τα σταφιδαλώνια Δημ. Λινάρδου και Β. Χριστάκη. Προς δυσμάς τα ορια είναι οι σταφιδάμπελοι Χρυσηϊδος χήρας Αριστείδου Καρακίτσου –Αριστείδου Μπουζαλά-Ιωάννου Καρτερολιώτη-Θεοδωρου Γεωργακόπουλου –Δημ. ΄Μπότσικα-Πούλου Πουλόπουλου-Νικολάου Μπουρίκα-Φώτη Δημαρέση μέχρι του ποταμού Πύρνακα.

Εδημοσιεύθη εν Καλάμαις 2-9-1916  και για την αντιγραφή 22-10-1916

ΟΡΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ  ΣΚΑΛΑΣ – ΤΖΕΦΕΡΕΜΙΝΗΣ
Αναθεωρεί την απόφαση της 26-6-1915  των ορίων μεταξύ των παραπάνω κοινοτήτων,         επειδή διαπιστώθηκε και από τις 2 πλευρές ότι το 80% των κτημάτων της κοινότητας Τζεφερεμινης  βρίσκονται στα διοικητικά όρια της Σκάλας. Τα όρια των 2 κοινοτήτων αρχίζουν από τη θέση Αρμύρες του ποταμού Παμμίσου και καταλήγουν στα κτήματα των Βασλείου  Μπακόπουλου-Νικολάου Καπόμπαση-Κων Φιλίππου. Ακολουθούν προς δυσμάς μέχρι τα κτήματα των Αθ. Γιαννόπουλου-Γεωργίου Τσάμη-κληρονόμων Αθ. Λατζούνη. Συνεχίζουν τα όρια στα κτήματα των Ιωάννη Μπόβη-Αριστείδου Διαμαντόπουλου-Θεοδωρου Γκομέση  μέχρι τον χάνδακα κληρονόμων Ηλία και Αριστείδη Διαμαντόπουλου. Καταλήγουν στο ρέμα Πουλόπουλου μέχρι τη γέφυρα της δημοσίας οδού Μεσσήνης Μελιγαλά μέχρι το κτήμα του Ποσειδώνα Δρακόπουλου. Στη συνέχεια φτάνουμε τη σιδηροδρομική γραμμή μέχρι τη λοφοσειρά <Σπυρομέλιου>-Π. Κόκκινου η Τζώρτζη μέχρι τους πρόποδες του λόφου Τσούκα . Τα όρια τελειώνουν στο λόφο Μαυροειδή μέχρι τη θέση Κάκαβος-Σουβάλα όπου και τερματίζονται.
Η Βαλύρα βρίσκεται σε υψόμετρο 67 μέτρα  και στο 21ο χιλιόμετρο της σιδηροδρομικής γραμμής ΚΑΛΑΜΩΝ-ΑΘΗΝΑΣ.







Δεν υπάρχουν σχόλια: