ΓΙΑΝΝΗΣ Δ.ΛΥΡΑΣ: ΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ, ΟΠΩΣ ΤΑ ΕΖΗΣΑ,ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ

Δευτέρα 17 Σεπτεμβρίου 2012

ΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑ, ΟΠΩΣ ΤΑ ΕΖΗΣΑ,ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΜΟΥ ΧΡΟΝΙΑ

Οθείος μου Ευάγγελος Βακρίνος,στο πανηγύρι Μελιγαλά

ΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ ΤΟΝ ΠΑΛΙΟ ΚΑΛΟ ΚΑΙΡΟ ΣΕ ΜΕΛΙΓΑΛΑ, ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΣΣΗΝΗ

Κάποτε τα πανηγύρια στο Μελιγαλά 8\9, Κυπαρισσία 14\9, και Μεσσήνης 23\9 ήταν μια μεγάλη γιορτή θρησκευτική και εμπορική.Είναι ακόμη χαραγμένα σημαντικά γεγονότα στη μνήμη μου, στα τρία αυτά πανηγύρια. Η μεγάλη μας αγωνία ήταν, να μην λιώσει ο πάγος του ψυγείου , στη διάρκεια της ημέρας, για να υπάρχει κρύο και δροσερό νερό, για τους πανηγυριώτες και να πωληθεί η πραμάτεια. Το πανηγύρι στο Μελιγαλά συνέπιπτε ταυτόχρονα με τις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις των ανεξεταστέων, με την αγωνία αυτών και των γονιών τους στο κατακόρυφο, για την προαγωγή ή την απόρριψη. Στο πανηγύρι της Κυπαρισσίας ήταν η καρτερική υπομονή και Ολύμπια γαλήνη στο να πάρεις νερό από τις βρύσες που υπήρχαν κοντά στη θάλασσα και να το μεταφέρεις στο χώρο του πανηγυριού, σε μακρινή απόσταση, και να μην χυθεί σταγόνα. Τέλος στο Νησιώτικο πανηγύρι η κάθοδος της εικόνας από το Καθολικό του Βουλκάνου, η πεζοπορία μέχρι το Νησί και αντίστροφα, η λιτανεία. το λιβάνι,οι παρέες, η γουρνοφαγία και το ψάρεμα στΙς εκβολές του Παμμίσου, δίπλα στη Μπούκα, με εγκαταλειμένες τις καλύβες που έστηναν το καλοκαίρι οι λουόμενοι που προσήρχοντο από τα κοντινά χωριά και το χωριό μου, μένοντας εκεί, κάνοντας τα καλοκαιρινά τους μπάνια .

Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την Μονή Βουλκάνου !

Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για τις εορταστικές εκδηλώσεις της 19^ηςκαι 20^ης Σεπτεμβρίου 2012 στην Ιερά Μονή Βουλκάνου.

Η Αστυνομική Διεύθυνση Μεσσηνίας σας ενημερώνει, για την αποφυγή ταλαιπωρίας των οδηγών, αλλά και την διευκόλυνση των προσκυνητών, ότι για το χρονικό διάστημα από τις 19-09-2012 και ώρα 18:00’, έως και την 20-09-2012 και ώρα 02:00’, λόγο των εορταστικών εκδηλώσεων στην Ιερά Μονή Βουλκάνου, θα επιτρέπεται η άνοδος των αυτοκινήτων μόνο από:

Λάμπαινα - Αρχαία Μεσσήνη - Ιερά Μονή Βουλκάνου.

Λάμπαινα – Κακοπέτρι - Ιερά Μονή Βουλκάνου.

Μελιγαλά – Νεοχώρι - Αρχαία Μεσσήνη - Ιερά Μονή Βουλκάνου.

Επιπλέον, η κάθοδος των οχημάτων από την Ιερά Μονή, θα πραγματοποιείται μόνο προς τη Γέφυρα Βαλύρας.

Στα παιδικά μου χρόνια βίωσα με πολύ έντονα συναισθήματα, και τα τρία πανηγύρια σαν μικροπωλητής. Είχαν   τότε ένα ξεχωριστό χρώμα με την εποχή και τις ανάγκες της και εκτός από το χαρτζιλίκι, ήταν πανεπιστήμιο σπουδής και παρατήρησης, στο οικονομικό,κοινωνικό, και πολιτικό γίγνεσθαι. Τα τρία αυτά πανηγύρια γνώρισαν στο παρελθόν μεγάλες δόξες, μιας και οι αγροτικές εργασίες έφθιναν, η συγκομιδή των βασικών αγροτικών προϊόντων της περιοχής μας είχε τελειώσει, οι αγρότες είχαν πάρει το καπάρο, από τον έμπορο, δεσμευοντάς τους, για να μην τους χάσει από πελάτες και   παζάρευε εκ των προτέρων την τιμή, στα διάφορα προιόντα τους. Με τα άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια, κάρα, τραίνα, αυτοκίνητα, πόδια πήγαιναν οι οικογένειες στα πανηγύρια, και όλα ήταν προγραμματισμένα, εκ των προτέρωντι αγορές θα γίνουν, για τις προμήθειες της χρονιάς όπως προικιά, νοικοκυριό, καθημερινές ανάγκες του σπιτιού και των ζώων ή να κάνουν τράμπα, δηλαδή ανταλλαγή .Κάποτε ένας είχε πωλήσει ένα γάιδαρο στο πανηγύρι στο Μελιγαλά και πηγε στο Νησί για να αγοράσει άλλο. Ο γύφτος τον είχε περιποιηθεί,δεν γνώρισε ότι ήταν ο δικός του γάιδαρος και όταν έφτασε στο χωριό, ο γάιδαρος πήγε κατευθείαν στο σπίτι του.Τότε λέει ο άντρας στη γυναίκα του. Κοίτα τι χουνέρι έπαθα, αγόρασα τον γάιδαρο που πούλησα στο Μελιγαλά και που να το εξομοληγηθώ πως την πάτησα και τον αγόρασα παραπάνω απ' ότι τον πούλησα.
Στηνόταν στα τρία εμποροπανήγυρα-ζωοπανήγυρα, μια ολόκληρη "υπεραγορά"   η οποία συμπληρωνόταν και με κάθε είδους παιχνίδια στους πάγκους των μικροπωλητών, αλλά και από λιχουδιές όπως το μαλλί της γριάς, παστέλι με μέλι και κρύο νερό, λούνα Παρκ, συγκρουόμενα, αλογάκια, γύρος του θανάτου , τυχερά παιχνίδια με κρίκους ,τύχες και σκοποβολή, σουβλακερί, γουρνοπούλες ψητές και ορχήστρες με όργανα και πριμαντόνες. Και τα τρία πανηγύρια Μελιγαλά, Κυπαρισσία και Μεσσήνη, όλα τότε στις δόξες τους. Υπαίθρια μαγειρία στα μπεζεστένια δίπλα στη ζωοπανήγυρη-εμποροπανήγυρη, έδιναν αρώματα, οσμές και γεύσεις ανατολής, με κυριότερο έδεσμα ,τη γουρνοπούλα, έθιμο από την αρχαιότητα, με τα μεγάλα μυστήρια της Ανδανίας, που τελούνταν κάθε 4 χρόνια.
Ανάμεσα στα πλήθη,μαγειρία, εμπορεύματα και ζώα πηγαινοέρχονταν, μεταξύ αυτών και εγώ, οι πιτσιρικάδες με τα αναψυκτικά, παγωμένα σε πάγο μέσα σε γκαζοτενεκέδες, με τα αγγούρια, ντομάτες, φρούτα εποχής μέσα στα καλάθια, διαλαλούσαμε το εμπορευμά μας, σε μια προσπάθεια ως προς το ζην, για να βγει το χαρτζιλίκι. Φωτιστικά μέσα τότε ήταν η Ασετιλίνη, λουξ, κεριά.Το βράδυ γινόταν ρούγα, λακριντί για προβλέψεις, έσοδα, έξοδα, γλέντι, λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, ψυχοθεραπεία, φυλάγοντας την πραμάτεια του ο καθένας μας, και όταν πέφταμε για ύπνο βλέπαμε τα άστρα του ουρανού.Είναι μνήμες μιας εποχής , την εποχή της αθωότητας και σύμπνοιας του ενός για τον άλλον που έφυγε ανεπιστρεπτί. Τώρα οι δήμοι στήνουν τις παράγκες, τις νοικιάζουν με πλειοδοτικό διαγωνισμό, εισπράτουν έσοδα για το δήμο, ηλεκτροφωτίζουν το χώρο,και έχουν και σεκιουριτάδες, για επιβολή της τάξης ,ασφάλειας, φύλαξης, και αποφυγής κλοπών.
Στη Βαλύρα ένας από τους μικροπωλητές ήταν και ο θείος μου, ο Βαγγέλης Βάκρινος, με καταγωγή από τους Χράνους Αρκαδίας, που είχε παντρευτεί την αδελφή της μάνας μου Γιαννούλα, και είχαν χάσει ένα αγόρι, και εν ζωή είχαν την κόρη τους Ελένη. Στης γρηάς Λετζέρως στο ισόγειο καλαμένιο σπίτι, χτισμένο με τσατμά ήταν το ορμητηριό του. Έφερνε χέλια από τη Ζαχάρω, τα λεγόμενα ρουφιώτικα σε κόφες, πριν την αποξήρανση της λίμνης στον Καϊάφα του Πύργου Ηλείας, ντομάτες και διάφορα φρούτα της εποχής, τα οποία πουλούσαμε στη Βαλύρα και στα γειτονικά χωριά. Ήταν τύπος γλεντζές και μποέμ, παλιός χωροφύλακας, ερωτεύθηκε τη θεία μου Γιαννούλα, και εγκατέλειψε την χωροφυλακή. Έχασε το ένα του μάτι από το φουρνέλο όταν προσπαθούσαν να ανοίξουν πηγάδι στην περιοχή Μπιζάνι της Βαλύρας, και ο χώρος τώρα λέγεται και ξεροπήγαδο, όπου τον παλιό καλό καιρό ,τις αποκριες, έσφυζε από γλέντια και κόσμο. Το χειμώνα με την πραμάτεια του που είχε μέσα σε 2 κοφίνια γύριζε τα χωριά και όσες γυναίκες δεν είχαν χρήματα πληρωνόταν σε είδος κυρίως φαγώσιμα αυγά, παστό, κρέας, τραχανά, χυλοπίτες κ.λ.π. Το καλοκαίρι γυρίζαμε τα πανηγύρια και το δεκαπενταύγουστο στήναμε κιόσκι πουλώντας παστέλι με μέλι και κρύο νερό, το οποίο προμηθευόμαστε από του Αλέζαγα (θείου μου Παναγιώτη Παπαγεωργίου) τις βρύσες. Μαζί του ήμουν στα πανηγύρια σε πολλά χωριά και δεν έλειπα κάθε χρόνο από το πανηγύρι στο Μελιγαλά, Κυπαρισσία και Μεσσήνη. Όταν ψώνιζε πολύς κόσμος μου έλεγε το συνθηματικό «παπούτσια», για να μην μας κλέψουν. Ότι χρήματα εισέπραττε, από τα πανηγύρια, κάθε βράδυ τα ξόδευε στο καλό φαγητό, στα όργανα, πριμαντόνες και τις ορχήστρες.Η πιο φαν του θείου μου Βαγγέλη ήταν η δίδυμη αδελφή Άννα με περισσότερες συμμετοχές, γιατί εθελοντικά αποφάσισε μόνη της να μην συνεχίσει το γυμνάσιο, παρότι ήταν αρκετά εύστροφη.Την ημέρα στα πανηγύρια πωλούσα αναψυκτικά και το βράδυ σακουλάκια με αράπικα φυστίκια, βγάζοντας το χαρτζιλίκι μου και αποκτώντας εμπειρίες, αυτοεκτίμηση, δεξιότητες,   και κοινωνικοποίηση, μαθαίνοντας και σπουδάζοντας το πανεπιστήμιο των εμποροπανήγυρων-ζωοπανήγυρων μελετώντας και σπουδάζοντας χαρακτήρες και συμπεριφορές. Κοιμόμασταν πάνω σε ψαθιά και σκεπαζόμαστε με κουρελούδες, βλέπαμε τα άστρα να πέφτουν και προσέχαμε την πραμάτεια, ακούγοντας τα τραγούδια της ορχήστρας,,τα μουσικά όργανα, το ανθρωποβουητό και τους ήχους των ζώων. Ήταν για μένα μαθήματα ζωής, ακόνιζα το μυαλό και τη σκέψη, αποχτώντας έτσι σιγουριά για τον εαυτό μου για να μπορώ αργότερα να σταθώ στα πόδια μου. Νοσταλγώ τις εμπειρίες και τα βιώματα αυτά, γι’ αυτό και κάθε χρόνο πηγαίνω στα τρία αυτά πανηγύρια ανασύροντας τις ευχάριστες μνήμες των παιδικών μου χρόνων, την «εποχή της αθωότητας»

Σήμερα τα παραδοσιακά πανηγύρια, που άλλοτε ήταν γεμάτα κόσμο, ο οποίος έτρωγε, έπινε και χόρευε χωρίς περιορισμούς, είναι θύμα της κρίσης.
Κάτι τα οριζόντια μέτρα , κάτι τα «καυτά» εκκαθαριστικά της εφορίας , κάτι τα χαράτσια της ΔΕΗ, η ακρίβεια της βενζίνης και των διοδίων, και η αγωνία-αβεβαιότητα-ανασφάλεια για το «αύριο», αποτρέπουν τους διαμένοντες στα μεγάλα αστικά κέντρα, να γευτούν και χαρούν τα πανηγύρια τους στα πάτρια εδάφη.Αλλά και οι λίγοι, που μετακινούνται, είναι προσεκτικοί στα έξοδα, γιατί βλέπουν και δεν αγοράζουν. Έτσι τα πανηγύρια, που είναι πολλά τους μήνες Αύγουστο και Σεμπτέβρη, χάνουν την παλιά τους αίγλη και το ανθρωποβουητό-ζωοβουητό, όλο και περισσότερο. Δεν περισσεύουν χρήματα για να απολαύσουν οι άνθρωποι το παλιά γλέντια όλων των πανηγυριών,όπως γινόταν παλιά.

Το πανηγύρι στο Μελιγαλά, πραγματοποιείται τα τελευταία 140 χρόνια περίπου, και τιμάται η μνήμη του στη γιορτή της 8^ης Σεπτεμβρίου, το Γενέσιο της Θεοτόκου. Το πανηγύρι του Μελιγαλά (από τα ιστορικότερα στην Ελλάδα), αν κι έχει χάσει πια την παλιά δυναμική του και την καθοριστική συμβολή του στην οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου, επιμένει να κρατά κάτι από το χρώμα των περασμένων δεκαετιών και να προσφέρει συγκινήσεις σε μικρούς και μεγάλους. Η ζωοπανήγυρη, τα παιχνίδια του λούνα παρκ, τα εμπορικά περίπτερα και φυσικά οι άφθονες ποσότητες γουρνοπούλας, προσελκύουν πολλούς επισκέπτες.
Στη συνέχεια τη σκυτάλη παίρνει η μεγάλη εμποροπανήγυρη της Κυπαρισσίας που πραγματοποιείται κάθε χρόνο με την ευκαιρία του εορτασμού της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού και την ημέρα αυτή νηστεύουμε. Με λαμπρότητακαι επισημότητα η Κυπαρισσία τιμά και γιορτάζει, την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού. Το πανηγύρι εκτείνεται στους δρόμους γύρω από την εκκλησία «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου», κοντά στην παραλία. Η εμποροπανήγυρη της Κυπαρισσίας διαρκεί μία εβδομάδα περίπου και έχει ποικιλία εμπορευμάτων σε προσιτές τιμές.

Μετά το πανηγύρι της Κυπαρισσίας σειρά έχει το πανηγύρι της Μεσσήνης, Την ημέρα της 20ης Σεπτεμβρίου 2010 ξεκινάει το φημισμένο και καθιερωμένο πανηγύρι της Μεσσήνης. Με την υποδοχή της εικόνας της Παναγίας της Βουλκανιώτισσας γύρω στις 10.30 π.μ. στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής, ξεκινά και το πανηγύρι. Στην συνέχεια ακολουθεί Λιτανεία στους κεντρικούς δρόμους της πόλης. Η εικόνα της Θεοτόκου που έχει διασωθεί μέχρι σήμερα και είναι θαυματουργή, βρέθηκε μέσα στην κουφάλα μιας βελανιδιάς κατά τους χρόνους της εικονομαχίας. Φέρει την επιγραφή «Η ΟΔΗΓΗΤΡΑ ΕΠΟΝΟΜΑΖΟΜΕΝΗ ΕΝ ΤΩ ΟΡΕΙ ΒΟΥΛΚΑΝΩ» και λέγεται ότι την έφτιαξε ο Απόστολος Λουκάς. Το 1638 το Καθολικό της Μονής ιστορήθηκε με τοιχογραφίες των Ναυπλιωτών αδελφών Δημητρίου και Γεωργίου Μόσχου, ονομαστών αγιογράφων.

Ιδιαίτερη προσοχή και λατρευτικό ενδιαφέρον από μέρους του ευσεβούς λαού ελκύουν οι εορτές και πανηγύρεις της μονής τόσο τον Δεκαπενταύγουστο με τη μεταφορά της Εικόνος της Παναγίας στο θρόνο Της, στο μοναστήρι της Κορυφής και την έναρξη των εορταστικών ιερών ακολουθιών όσο και τη νύκτα της 19^ης προς 20^ήν Σεπτεμβρίου με την Κάθοδο της Βουλκανιώτισσας στην πόλη της Μεσσήνης, σε ανάμνηση θαυματουργικής επεμβάσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, όταν φοβερή επιδημία πανούκλας είχε απλωθεί σε όλη σχεδόν τη Μεσσηνία και είχε σκορπίσει το θάνατο και τη δυστυχία γύρω στα 1755 και τότε πρωτολιτανεύτηκε η Αγία Εικόνα Της. Αυτή τη νύχτα, χιλιάδες άνθρωποι οδοιπορούν και ανάμεσά τους πολλά νέα παιδιά, συνοδεύοντας τη Βουλκανιώτισσα Κυρά και διανύοντας απόσταση 20 χιλιομέτρων πεζοπορίας, κάνοντας λιτανείες και παρακλήσεις σε όλα τα χωριά, που οδηγούν στη Μεσσήνη. Η εμπειρία για κάθε προσκυνητή είναι πρωτόγνωρη ,γιατί το καθολικό έχει μαγευτική θέα, βλέποντας τα πολλά χωριά της Μεσσηνίας, το Μεσσηνιακό Κόλπο και τα Ιόνια νησιά. Η Κάθοδος αυτή ξεκινά στις 2 το πρωί από το Βουλκάνο και καταλήγει στη "Μαυροματέϊκη Παναγίτσα" γύρω στις 7.30 το πρωί της 20^ῆ^ς Σεπτεμβρίου. Η επίσημη υποδοχή της Εικόνος γίνεται στις 9.30 π.μ. στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, παρά την είσοδο της Μεσσήνης, από τον Μητροπολίτη Μεσσηνίας, τις αρχές του τόπου και πλήθος λαού. Πάνδημη είναι και η Λιτανεία στους κεντρικούς δρόμους της πόλεως για να καταλήξει στο Βουλκανιώτικο Μετόχι της Πανηγυρίστρας, όπου και εναποτίθεται η Ιερά Εικόνα. Ακολουθεί οκταήμερο προσκύνημα μέχρι της 28^ης Σεπτεμβρίου, οπότε την 5^η απογευματινή αυτής της ημέρας άρχεται η άνοδος της Εικόνος για το μοναστήρι της, πρώτα με λιτάνευσή της εντός της Μεσσήνης και στη συνέχεια με πορεία προς το Βουλκάνο, όπου καταλήγει τη 12^η νυχτερινή.
Η Μονή Βουλκάνου ανέκαθεν υπήρξε ανδρική και ποτέ δεν σταμάτησε η λειτουργία της. Σήμερα αποτελεί το μοναδικό ανδρώο Κοινόβιο της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΩ ΜΟΝΗ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ(Καθολικό)

Το μοναστήρι του Βουλκάνο κατέχει την πρώτη θέση ανάμεσα στα μυθικά και ιστορικά ιερά μνημεία της Μεσσηνίας. Κτίστηκε το 726 Μ.Χ. στον παλιό ναό που βρισκόταν το τέμενος του Ιθωμάτα Δία και κτίστηκε με υλικά του αρχαίου ναού. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην νοτιοανατολική γωνία του ναού, υπάρχει εντοιχισμένη η βάση του τρίποδα της Πυθίας. Η βάση της Αγίας Τράπεζας είναι η βάση του αγάλματος του Ιθωμάτα Διός, που υπήρχε από τα αρχαία χρόνια.

Η ΜΟΝΗ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ
H Mονή Bουλκάνου, που τιμάται στο όνομα της Kοίμησης της Θεοτόκου, είναι κτισμένη στην κορφή του όρους Iθώμη, εκεί που βρισκόταν στην αρχαιότητα το ιερό του Iθωμάτα Δία. Kατά την παράδοση, η ίδρυσή της αποδίδεται σε μοναχούς που κατέφυγαν εκεί για να γλυτώσουν από τους εικονομάχους το έτος 725, επί Λέοντος Iσαύρου. Mια άλλη παράδοση, ανάγει την κτίση της Mονής στα χρόνια του Aνδρονίκου Παλαιολόγου, αναφέρει ότι η ανέγερση της μονής στην τοποθεσία αυτή αποδίδεται στην αυτοκράτειρα Ανδρονίκου. H εικόνα της Θεοτόκου πιστέυεται ότι έχει διασωθεί ως σήμερα και είναι θαυματουργή. Φέρει την επιγραφή ''η Oδηγήτρα επονομαζομένη εν τω όρει Bουλκάνω'' και αποδίδεται στον Aπόστολο Λουκά. Tο 1638 το Kαθολικό της Mονής ιστορήθηκε με τοιχογραφίες των αδελφών Δημητρίου και Γεωργίου Mόσχου, ονομαστούς αγιογράφους από το Nαύπλιο. Tο όνομα Bουλκάνο ή Bουρκάνο απαντά για πρώτη φορά στο συναξάρι του Oσίου Nίκωνος του Mετανοείτε τον 10 ο αιώνα. Σύμφωνα με μια μαρτυρία ''ο Δίας έκτισε χώραν και κάστρον, την έλεγαν Bελκίαν, όπερ ένε και φαίνεται εις το Bουρκάνον χαλασμένον'' (Σ. Λάμπρος, N. Eλληνομνήμων 3, 1906, 140). H Mονή στα σωζόμενα σιγίλλιά της φέρει τα ονόματα Δορκάνου (1583), Bουρκάνου (1630) και Bουλκάνου (1769 και 1798). Στις 5 Mαρτίου 1625 οι πατέρες μοναχοί, ''μή υποφέροντες εις το καθολικόν'' της Mονής Bουλκάνου, προφανώς λόγω των δυσχεριών πρόσβασης, ύδρευσης και διαμονής στην κορφή του βουνού, αγόρασαν από τον ''μπαμπά του Mεμεταγά Eφέντη'' της Aνδρούσας, για δέκα χιλιάδες πεντακόσια γρόσια, μια μεγάλη επίπεδη τοποθεσία στη θέση ενός έρημου χωριού, κοντά σε μάνα νερού, για να ιδρύσουν εκεί τη Nέα Mονή Bουλκάνου. Tο έρημο χωριό έφερε το αλβανικό όνομα Tζέμη ή Tζούμη και βρισκόταν ανατολικά από τον Άγιο Bασίλειο.

TO IEΡΟ ΤΟΥ ΔΙΟΣ ΙΘΩΜΑΤΑ
Το ιερό του Διός Ιθωμάτα στην υψηλότερη κορυφή της Ιθώμης είναι χτισμένο το παλιό μοναστήρι του Βουρκάνου. Ανατολικότερα σώζονται θεμέλια από το ιερό του Διός Ιθωμάτα. Το χάλκινο πόδι αναθηματικού τρίποδα που βρέθηκε κοντά στο μοναστήρι δείχνει ότι η λατρεία του Ιθωμάτα ανάγεται στη γεωμετρική τουλάχιστον περίοδο. Κατά το Παυσανία (4.31.2), τα παλιά χρόνια οργάνωναν και αγώνα μουσικής, όπως μπορεί κανείς να συμπεράνει από τους στίχους του Ευμήλου, ποιητή του 6ου αιώνα π.Χ. Η λειτουργία επομένως του ιερού πολύ πριν από την ίδρυση της Μεσσήνης το 369 π.Χ. πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Το απεικονιζόμενο σε νομίσματα της Μεσσήνης άγαλμα του Διός με κεραυνό στο δεξί χέρι και αετό στο προεκτεινόμενο αριστερό αποδίδει τη μορφή του Ιθωμάτα. Ο ετήσιος επώνυμος ιερέας φύλαγε στο σπίτιτου το άγαλμα του Διός-παιδιού. Φαίνεται ότι ο τύπος του κεραυνοβολούντος Διός αποτελούσε το λατρευτικό άγαλμα, ενώ το μικρό άγαλμα του Διος παιδιού, που είχε φιλοτεχνήσει ο γλύπτης Αγελάδας (τέλος 6ου-αρχές 5ου αιώνα π.Χ.) για τους Μεσσήνιους της Ναυπάκτου, μεταφέρθηκε στο ιερό από τους επαναπατρισμένους Μεσσήνιους το 369 π.Χ. Ο μεσσήνιος στρατηγός Αριστομένης θυσίασε κατά την παράδοση για τον Ιθωμάτα για τριακόσιους αιχμαλώτους, μεταξύ των οποίων και τον βασιλιά των Λακεδαιμονίων Θεόπομπο (Κλήμης, Προτρεπτικός 36P). Η ανθρωποθυσία αυτή φέρνει στο νου ανάλογες που γίνονταν για τον Λύκαιο Δία στην Αρκαδία. Προς τιμήν του Iθωμάτα τελούνταν αγώνες,τα Ιθωμαία, των οποίων την οργάνωση αναλάμβαναν αγωνοθέτες. Χώρος τέλεσης τους ήταν το Στάδιο.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΧΩΡΙΑ, ΜΕΛΙΓΑΛΑ, ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ, ΜΕΣΣΗΝΗ

Ο Μελιγαλάς είναι κωμόπολη του νομού Μεσσηνίας. Βρίσκεται στην περιοχή της Άνω Μεσσηνίας και αποτελεί το μεγαλύτερο εμπορικό και αγροτικό κέντρο της περιοχής. Εκεί έζησα 12 χρόνια σαν μαθητής φροντιστής, καθηγητής, και πέρυσι ,το 2011,έγινε η συνάντηση των αποφοίτων του 1965, τιμώντας με πλακέτες τους εν ζωή καθηγητές μας.

Χτισμένο στον λόφο του Άι-Ηλιά, στην αριστερή όχθη του ποταμού Μαυροζούμενας με το αρχαιότερο γεφύρι σε πλήρη λειτουργία, σε εύφορη κοιλάδα. Τα περισσότερα σπίτια του χωριού είναι πέτρινα. Συνδέεται με αμαξιτούς δρόμους με την Καλαμάτα, τη Μεγαλόπολη και τις περιοχές της Β. Μεσσηνίας, καθώς και με το σιδηροδρομικό δίκτυο Πελοποννήσου, διαθέτοντας σταθμό, του άλλοτε σιδηροδρόμου ΣΠΑΠ.

Αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου Οιχαλίας Από το 1960 λειτουργούν στο Μελιγαλά, πλήρες εξατάξιο γυμνάσιο, ειρηνοδικείο, αστυνομικό τμήμα, ταχυδρομείο, υποθηκοφυλακείο και δημοτικό σχολείο.
Ο μητροπολιτικός ναός της πόλης είναι αφιερωμένος στο Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο.

Η Κυπαρισσία είναι η τρίτη σε πληθυσμό πόλη της Μεσσηνίας, μετά την πρωτεύουσα του νομού την Καλαμάτα και την Μεσσήνη. Είναι χτισμένη σε αμφιθεατρική θέση - απλώνεται από τους πρόποδες του όρους Αιγάλεω, επίσης γνωστό με το όνομα "Ψυχρό", έως τα νερά του Ιονίου. Είναι πρωτεύουσα της επαρχίας Τριφυλίας και έδρα του ομώνυμου Δήμου. Απέχει 255 χλμ. ΝΔ από την Αθήνα, 63 χιλιόμετρα Ν. από τον Πύργο Ηλείας, 100 χλμ. ΝΔ από την Τρίπολη, 67 χλμ ΒΔ. από την Καλαμάτα και 74 χλμ. Β. από την Μεθώνη.

Η ιστορία της είναι πολύ μεγάλη και συμβαδίζει με αυτήν της Πελοποννήσου. Το ξεκίνημά της χάνεται στα βάθη της προϊστορίας. Κατά τα ομηρικά χρόνια η Κυπαρισσία ονομαζόταν "Κυπαρισσίεντας" και ανήκε στο βασίλειο της Πύλου, του βασιλιά Νέστορα. Μάλιστα στον Τρωικό Πόλεμο ο Κυπαρισσίεντας απέστειλε 11 πλοία υπό τη διοίκηση του Νέστορα, σύμφωνα με τον Όμηρο. Αργότερα η περιοχή υποδουλώθηκε στους Σπαρτιάτες μαζί με την υπόλοιπη Μεσσηνία. Ο Κυπαρισσίεντας ήταν μια ακμάζουσα πολιτισμικά, οικονομικά και εμπορικά πόλη. Μάλιστα το 199 π.Χ. έκοψε δικό του νόμισμα. Πολλοί ενδιαφέρθηκαν για τη στρατηγική θέση της πόλης ανά τους αιώνες: Στη θέση της αρχαίας Ακρόπολης χτίστηκε κάστρο κατά τα Βυζαντινά χρόνια (χαρακτηριστικά ο ένας πύργος έμεινε γνωστός ως "πύργος του Ιουστινιανού"), στη συνέχεια οι Τούρκοι και Φράγκοι κατακτητές ανακατασκεύασαν το φρούριο κάνοντας τις απαραίτητες προσθήκες δίνοντας του τη σημερινή του μορφή. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Αρκαδιά, όπως ονομαζόταν το Μεσαίωνα η Κυπαρισσία, είχε προνομιούχο θέση ως εμπορικό κέντρο της περιοχής και το κάστρο της στελέχωνε φρουρά 300 Αλγερινών. Το σημερινό της όνομα οφείλεται στον Όθωνα. Στην Κυπαρισσία ανακαλύφθηκαν τάφοι της Κλασικής και Ρωμαϊκής εποχής, ενώ στην κορυφή του όρους Ψυχρό υπάρχει Φράγκικο Κάστρο. Δίπλα της λίγα χιλιόμετρα πριν, μετά το Καλό Νερό, προς Κυπαρισσία ,βρίσκεται η Περιστεριά, μα σπουδαίους θολωτούς τάφους και μεγάλη ιστορική αξία.

Η Μεσσήνη (ή Νησί) είναι χτισμένη στη δεξιά όχθη του ποταμού Παμίσου, στο κάτω μέρoς της Μεσσηνιακής πεδιάδας, το Ομηρικό «Μάκαρ πεδίον» ή «Μακαρία», όπως λέγεται ακόμα και σήμερα. Είναι η έδρα του ομώνυμου Δήμου και προέκυψε από την συνένωση 8 προϋπαρχόντων δήμων, με το νόμο του Καλλικράτη. Η πόλη, έγινε η μούσα του λογοτέχνη Σωτήρη Πατατζή και την απαθανάτισε ως «Μεθυσμένη Πολιτεία» στο ομώνυμο μυθιστόρημα, το οποίο περιγράφει ένα μεγάλο μέρος από τη ζωή της πόλης στο Μεσοπόλεμο. Είναι η τοποθεσία «Λίμναι» που αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας «έστι δε εν τη μεσογαίω, κώμη Καλάμαι και Λίμναι χωρίον» (Βιβλίο 4 , 31,3,1-2) Παρ΄ότι η λέξη «χωρίον» σημαίνει χώρο και όχι «χωριό» μάλλον πρέπει να θεωρήσουμε την αναφορά ως υποδηλούσα χώρο κατοικημένο. Παράλληλα η «κώμη Καλάμαι» είναι ίσως το σημερινό χωριό Καλάμι και όχι βέβαια η Καλαμάτα. Ακόμα και σήμερα, μια συνοικία της αρχαιότερης Ενορίας της Μεσσήνης, αυτή του Αγίου Δημητρίου, ονομάζεται «Λιμοχώρι», πιθανώς εκ παραφθοράς του «Λιμνοχώρι» (αφού λιμός-πείνα δεν θα μπορούσε ποτέ να ενσκήψει στην πιο εύφορη περιοχή της Μεσσηνίας που εκβάλλουν ποταμοί Πάμμισος και Άρις).