Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου 2014

Αρχαίος θησαυρός στον Πλαταμώνα


Σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα έφερε στο φως η έρευνα που πραγματοποιεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πιερίας στο πλαίσιο των κατασκευαστικών εργασιών του τμήματος Μαλιακός-Κλειδί Ημαθίας της νέας εθνικής οδού ΠΑΘΕ που υλοποιεί η κοινοπραξία Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου.



Η αρχαιολογική σκαπάνη ανέδειξε ένα νεκροταφείο και έναν οικισμό με αψιδωτά κτήριαΣύμφωνα με την αρχαιολόγο της ΚΖ΄ ΕΠΚΑ Σοφία Κουλίδου, ένα νεκροταφείο και ένας οικισμός με αψιδωτά κτήρια της εποχής του Χαλκού (μέσα 2ης χιλιετίας π.Χ.) στη θέση «Ρέμα Ξυδιάς», στην περιοχή Πηγή Αρτέμιδος του Πλαταμώνα Πιερίας, ανέδειξε η αρχαιολογική σκαπάνη.


«Η θέση χρησιμοποιήθηκε κατ’ αρχήν ως νεκροταφείο με μέχρι στιγμής 19 αποκαλυμμένους κιβωτιόσχημους τάφους» αναφέρει η κ. Κουλίδου.







«Αρκετοί περιείχαν πλούσια κτερίσματα, όπως αγγεία (χειροποίητα και τροχήλατα μυκηναϊκού ρυθμού), χάλκινους κρίκους, οστέινες χάντρες, πήλινα σφονδύλια ή βαρίδια, χάλκινα μαχαίρια, έναν σφραγιδόλιθο κ.ά.» εξηγεί η αρχαιολόγος.





«Κάποιοι από τους τάφους είχαν ιδιαίτερα μικρό μέγεθος και προφανώς περιείχαν παιδικούς ενταφιασμούς» σημειώνει.

Αψιδωτά κτήρια
Σύμφωνα με την αρχαιολόγο, μετά την ταφική χρήση και ίσως παράλληλα με αυτήν κατασκευάστηκαν στην ίδια θέση αρχιτεκτονήματα τα οποία φέρνει τώρα στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Πρόκειται για δύο αψιδωτά κτήρια και μνημειακούς τοίχους (ίσως περιβόλους) που πιθανόν οριοθετούν τον οικιστικό χώρο.





Το πρώτο αψιδωτό κτήριο σώζεται στο επίπεδο των λίθινων θεμελίων του και έχει μήκος περίπου 10 μέτρων.





Η ανωδομή του θα ήταν κατασκευασμένη από πλιθιά, ίχνη των οποίων διατηρήθηκαν στο στρώμα καταστροφής του. Κατά τη διάρκεια της χρήσης του το αψιδωτό επεκτάθηκε με την προσθήκη κτηρίου ορθογώνιας κάτοψης με μεσοτοιχία.



Στο εσωτερικό των κτηρίων εντοπίστηκαν οι πασσαλότρυπες των πασσάλων που στήριζαν τη στέγη, ίχνη από πήλινες χρηστικές κατασκευές, πλήθος αγγείων, χειροποίητων αλλά και μυκηναϊκού ρυθμού, καθώς και λίθινα και πήλινα τέχνεργα. Στο εξωτερικό τους εντοπίστηκαν δύο πιθάρια που σώθηκαν τοποθετημένα στη θέση τους.





Δεύτερο αψιδωτό κτήριο εντοπίστηκε δίπλα στο πρώτο και παράλληλα προς αυτό. Σώζεται επίσης στο επίπεδο των λίθινων θεμελίων του, ενώ συνεχίζεται η αρχαιολογική διερεύνησή του. Σε απόσταση λίγων μέτρων νότια των κτηρίων αποκαλύφθηκαν δύο μνημειακοί τοίχοι-περίβολοι με αδιευκρίνιστη μέχρι στιγμής χρήση, οι οποίοι σχετίζονται με πλήθος καλής ποιότητας, τροχήλατης μυκηναϊκού ρυθμού κεραμικής και τμημάτων πιθαριών.













«Ο αψιδωτός τύπος κτηρίου (οικία;) έχει καταγωγή από τη Μέση Εποχή του Χαλκού (αρχή 2ης χιλιετίας π.Χ.) και δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στην περιοχή του μακεδονικού Ολύμπου. Το παράδειγμα του ρέματος Ξυδιά αποτελεί πιθανώς τοπική επιβίωση του τύπου στην Ύστερη Εποχή Χαλκού, όταν στους γνωστούς οικισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας κυριαρχεί πλέον ο ορθογώνιος μακρόστενος τύπος κτηρίου ("μέγαρο").

»Τα αψιδωτά κτήρια του ρέματος Ξυδιά αποτελούν σπάνιο δείγμα οικιστικής αρχιτεκτονικής σε μια περιοχή όπου σπανίζουν τα οικιστικά κατάλοιπα της Ύστερης Εποχής Χαλκού (1600-1050 π.Χ.).

»Επιπλέον, ο συσχετισμός τους με πλήθος κεραμικής μυκηναϊκού τύπου και ρυθμού επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά την ένταξη της περιοχής στον θεσσαλικό-ευβοϊκό πολιτιστικό κύκλο. Με την αποκάλυψη αυτή εμπλουτίζονται και συμπληρώνονται οι πληροφορίες για τη ζωή και τον θάνατο κατά την Ύστερη Εποχή Χαλκού στην περιοχή, οι οποίες είχαν πρόσφατα αποκτηθεί από τις ανασκαφές κυρίως νεκροταφείων στο πλαίσιο των μεγάλων εθνικών έργων της σιδηροδρομικής γραμμής και του αυτοκινητόδρομου.

»Τέλος, οι νέες αυτές ανακαλύψεις αποτελούν μια σπουδαία ευκαιρία για τη μελέτη των κοινωνικών δομών σε μια χρονολογική περίοδο (αρχή της Ύστερης Εποχής Χαλκού/μέσα 2ης χιλιετίας π.Χ.) κατά την οποία η οικιστική αρχιτεκτονική αρχίζει να αντικατοπτρίζει τον σταδιακό σχηματισμό μιας κοινωνικής ιεραρχίας – σε αντιπαραβολή με τη μεσοελλαδική περίοδο, όπου δεν διαφαίνεται η ύπαρξη σαφών κοινωνικών διαφοροποιήσεων. Στην περίπτωση μάλιστα που τα αψιδωτά κτήρια συνδέονται λειτουργικά με τους παρακείμενους κιβωτιόσχημους τάφους, είναι δυνατόν να εξαχθούν σημαντικά συμπεράσματα για τις ταφικές πρακτικές των μέσων της 2ης χιλιετίας π.Χ. (Εικ. 18)

«Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πιερίας έχει συμπράξει με το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, που είναι ο κύριος του έργου, με την Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε., καθώς και με την Κοινοπραξία Μαλιακός-Κλειδί (MKC JV), ώστε το πρώτο αψιδωτό μαζί με το πρόσκτισμά του να μεταφερθούν και να αναδειχθούν στο αρχαιολογικό Πάρκο Λειβήθρων.

»Στον ίδιο χώρο θα παρουσιαστούν όλες οι αρχαιότητες που αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο της κατασκευής της νέας εθνικής οδού ΠΑΘΕ (τμήμα Μαλιακός-Κλειδί), προσφέροντας στον επισκέπτη του πάρκου την πληρέστερη δυνατή πληροφόρηση για τον αρχαίο πολιτισμό της περιοχής του Μακεδονικού Ολύμπου» καταλήγει η κ. Κουλίδου.
Τελευταία ενημέρωση: Σάββατο, 13 Δεκεμβρίου 2014, 14:00

Δεν υπάρχουν σχόλια: